Τυπογραφία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{πηγές|29|03|2012}}
[[Αρχείο:Chodowiecki Basedow Tafel 21 c Z.jpg|μικρογραφία|300x300εσ|Τυπογραφείο του 18ού αιώνα]]
 
[[Αρχείο:Metal movable type.jpg|thumb|225px|right|Στην παραδοσιακή τυπογραφία με το χέρι, ο στοιχειοθέτης παίρνει μεταλλικά στοιχεία από την ''κάσα'', σχηματίζει αράδες στο ''συνθετήριο'' και μετά τοποθετεί τις αράδες σε ένα άλλο μεταλλικό πλαίσιο που ονομάζεται ''σελιδοθέτης'' (ο σελιδοθέτης δεν φαίνεται στην φωτογραφία).]]
'''Τυπογραφία''' είναι η τέχνη της αποτύπωσης γραπτού [[λόγος|λόγου]] και εικόνων σε [[χαρτί]], ύφασμα, μέταλλο ή άλλο υλικό με τη βοήθεια τεχνικών μέσων και συνήθως σε μαζική κλίμακα.
 
Γραμμή 62 ⟶ 61 :
 
=== Μηχανική στοιχειοθεσία ===
Στα τέλη του 19ου αι., εμφανίστηκαν δύο μηχανές που επιτάχυναν πάρα πολύ το έργο της στοιχειοθεσίας: η ''λινοτυπία'' και η ''μονοτυπία''<ref name="manousaridis" />.
 
[[Αρχείο:Linotype-slugs-greek.jpg|250px|μικρογραφία|δεξιά|Συμπαγείς αράδες της λινοτυπίας με παλιά ελληνικά στοιχεία Nebiolo Ellade των 10 στιγμών.]]
Γραμμή 71 ⟶ 70 :
=== Η λιθογραφία ===
[[Αρχείο:Litografiska museet 2012f.jpg|250px|μικρογραφία|δεξιά|Λιθογραφικές πλάκες και λιθογραφικό πιεστήριο κατασκευής 1946. Μουσείο Λιθογραφίας του Χούντιγκε, Σουηδία.]]
Το μέσο εκτύπωσης στην λιθογραφία είναι μια πλάκα πορώδους [[ασβεστόλιθος|ασβεστόλιθου]]<ref name="kouvelis">[http://www.haraktiki.gr/keimena.php?id=11 Εργαστήριο Χαρακτικής Η.Ν. Κουβέλη, «Λιθογραφία»]. (Ανακτήθηκε στις 12 Ιαν. 2015.)</ref>. Επάνω στην πλάκα αυτή σχεδιάζεται, με μια υδρόφοβη ουσία (λιπαρό μολύβι, κ.ά), το είδωλο της εικόνας προς εκτύπωση. Κατόπιν η πλάκα προσβάλλεται (''στερεώνεται'') με ένα υδατικό διάλυμα αραβικής γόμας και [[νιτρικό οξύ|νιτρικού οξέος]] για μερικές ώρες. Το υδατικό διάλυμα διαβρώνει την πλάκα μόνο στα σημεία που δεν είναι σχεδιασμένα, επειδή τα άλλα σημεία προστατεύονται από την υδρόφοβη ουσία. Κατόπιν, η πλάκα πλένεται με νερό και νέφτι και, όπως είναι ακόμα υγρή, μελανώνεται με υδρόφοβο μελάνι. Τέλος, η πλάκα τοποθετείται σε επίπεδο χειροκίνητο πιεστήριο και πάνω σ' αυτήν συμπιέζεται το χαρτί για να γίνει η εκτύπωση.
 
Παραλλαγή της λιθογραφίας είναι η ''τσιγκογραφία'', όπου αντί για την ογκώδη πέτρινη πλάκα, χρησιμοποιείται φύλλο τσίγκου ([[ψευδάργυρος]]). Με την τσιγκογραφία παράγονται και τα κλισέ για την στοιχειοθεσία με το χέρι και την μηχανική στοιχειοθεσία. Επίσης, εξέλιξη της λιθογραφίας ήταν η ''χρωμολιθογραφία'', όπου για κάθε χρώμα χρησιμοποιούνται διαφορετικές πλάκες.
Γραμμή 88 ⟶ 87 :
 
=== Η εκτύπωση στο πιεστήριο ===
[[Αρχείο:Metal movable type.jpg|thumb|225px|right|Στην παραδοσιακή τυπογραφία με το χέρι, ο στοιχειοθέτης παίρνει μεταλλικά στοιχεία από την ''κάσα'', σχηματίζει αράδες στο ''συνθετήριο'' και μετά τοποθετεί τις αράδες σε ένα άλλο μεταλλικό πλαίσιο που ονομάζεται ''σελιδοθέτης'' (ο σελιδοθέτης δεν φαίνεται στην φωτογραφία).]]
==== H άμεση εκτύπωση ====
Τα παραδοσιακά τυπογραφικά πιεστήρια είναι είτε ''όρθια'', είτε ''επίπεδα'', δηλ. οριζόντια<ref>[http://www.bizdim.gr/index.php/tehnologiaektyposeon/thebook/31-letterpress Δ. Μπιτζένης. «Τεχνολογία εκτυπώσεων. Η τυπογραφία.»] www.bizdim.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2015.</ref>. Στο παραδοσιακό όρθιο πιεστήριο, η τυπογραφική φόρμα τοποθετείται σε μια κατακόρυφη σταθερή πλάκα. Με κάθε κίνηση του πιεστηρίου, μια άλλη μεταλλική πλάκα πιέζει ένα φύλλο χαρτί επάνω στην φόρμα και έτσι τυπώνεται μια σελίδα. Λόγω της μικρής του παραγωγικότητας, το όρθιο πιεστήριο συνήθως χρησιμοποιούνταν μόνον για μικρές εκτυπωτικές εργασίες: κάρτες, προσκλητήρια, φεϊγβολάν, κ.ά.ό.