Σηράγγιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[Εικόνα:Siraggio (Piraeus).JPG|thumb|220px|Η είσοδος του Σηραγγίου σήμερα.]]

Για το Σηράγγιο και τον ήρωα Σήραγγο δεν υπάρχουν πληροφορίες στα λεξικά [[Σούδα (λεξικό)|Σουίδα]] και [[Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς|Ησυχίου]]. Περί αυτών όμως κάνει λόγο ο [[Αρποκρατίων]], πως ο [[Λυσίας]] αναφέρει αυτό ως χωρίο του Πειραιά, στον ''κατά τον ΑνδροτίωναΑνδροτίωνος'' λόγο του.<ref>{{Cite web|url = http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%253Atext%253A2013.01.0002%253Aletter%253Ds%253Aentry%253Dseraggion|title = Αρποκρατίων, ''Λυσίας κατά Ανδροτίονος''|website = www.perseus.tufts.edu|accessdate = 2016-06-07}}</ref> Ο Φώτιος σημειώνει πως το Σηράγγιο, εντός του οποίου υπάρχει και ηρώο, κατασκευάστηκε από τον Σήραγγο. Κατά τον [[Ιάκωβος Δραγάτσης|Ιάκωβο Δραγάτση]], ο οποίος εξέδωσε το 1938 σχετική μελέτη με τίτλο "''«Το εν Πειραιεί Σηράγγιον"»'', αναφέρεται πως πρόκειται για λουτρώνα (βαλανείο) με διάφορα διαμερίσματα. Τα σωζόμενα μωσαϊκά αποδεικνύουν πως ο χώρος είχε υποστεί μετατροπές στη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|ρωμαϊκή]] περίοδο. Η ανακάλυψη βωμού από [[Πωρόλιθος|πωρόλιθο]], με την επιγραφή "''«Απόλλωνος αποτροπαίου»''", φανερώνει πως πρόκειται για αρχαίο ιερό που ανάγεται στον Σήραγγο, από το όνομα του οποίου και παράχθηκε η λέξη Σηράγγιο.

Η υπόγεια αυτή σπηλαιώδης κατασκευή εισχωρεί μέσα στο βράχο περίπου 12 μέτρα μέσα στο βράχο, κάτω από την παραλιακή λεωφόρο Βασιλέως Παύλου (Αλέξανδρου Παπαναστασίου), όπου και βρίσκονται δύο αρχαίοι τάφοι με ένα φρεάτιο προ αυτών. Η αίθουσα έχει κυκλικό σχήμα και κοσμείται με διάφορα [[Ψηφιδωτό|ψηφιδωτά]]. Στις δυο πλευρές της εισόδου υπάρχουν δύο ψηφιδωτά εκ των οποίων το μεν ένα παριστά τη [[Σκύλλα]] το δε άλλο αρχαίο νεανία σε τέθριππο άρμα, που κατά μεν τον αρχαιολόγο Χιοτέλη είναι θαλάσσια θεότητα, κατά δε τον Ι. Δραγάτση πρόκειται για τον ήρωα Σήραγγο.

Από τον αρχαίο Έλληνα ρήτορα [[Ισαίος|Ισαίο]] πληροφορούμαστε (από το "''«Περί του Φιλοκτήμονος κλήρου"»'', 33) πως το Σηράγγιο κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. ανήκε στον [[Ευκτήμων ο Αθηναίος|Ευκτήμονα]] που το πούλησε στους [[Αντιφάνης ο κωμικός|Αντιφάνη]] και [[Αριστόλοχος|Αριστόλοχο]] αντί 3.000 δραχμών. Πλήρη περιγραφή του Σηραγγίου του Πειραιά και των αναπαραστάσεων του δίδεται από τον Γ. Ζαννέτο στο περιοδικό "«Εμπόριο"» έτουςκατά το έτος 1910, όπου και αρχίζει την περιγραφή από το έτος [[1894]], όταν ξεκίνησαν οι εργασίες απομάκρυνσης χωμάτων που έφραζαν μεγάλο μέρος της εισόδου.

Η Σπηλιά του Παρασκευά είχε διαμορφωθεί ως κοσμική ταβέρνα από τη δεκαετία του 1920. Μάλιστα οι ιδιοκτήτες είχαν φροντίσει για την επικάλυψη των αρχαίων [[ΤοιχογραφίαΖωγραφική σπηλαίου|τοιχογραφιών]] με κρασοβάρελα. Κατά τη δεκαετία του [[1960]] διαμορφώθηκε σε λαϊκό κέντρο με το όνομα "«Σπηλιά"», από όπου πέρασαν πολλά γνωστά ονόματα της ελληνικής λαϊκής μουσικής σκηνής όπως ο [[Μανώλης Χιώτης]] και η [[Μαίρη Λίντα]], ο [[Γρηγόρης Μπιθικώτσης]], ο [[Τώνης Μαρούδας]], ο [[Νίκος Γούναρης]], ο [[Γιάννης Καραμπεσίνης]], ο [[Τάκης Μωράκης]] με την ορχήστρα του και άλλοι πολλοί. Τη λειτουργία του κοσμικού κέντρου διέκοψε επί [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Επταετίας]], το [[1968]], ο τότε δοτός δήμαρχος του Πειραιά [[Αριστείδης Σκυλίτσης]]. Σήμερα ο χώρος έχει εγκαταληφθεί.

* "Πειραϊκό Λεύκωμα", Στ. Καραμπερόπουλος, ''«Πειραϊκό Λεύκωμα»'', Εκδόσεις Κοινωνικής, Πειραιάς, 2010

* Χρήστος Πατραγάς, ''«Μεγάλο Πειραϊκό Λεύκωμα, Χρήστου Πατραγά»'', Εκδόσεις Μυτιληναίος, Πειραιάς, 2004

* "Ο Πειραιεύς", ΧρήστουΧρήστος Θ. ΠανάγουΠανάγος, ''«Ο Πειραιεύς»'', Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς, 1995