Πολιτεία (έννοια): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 26:
Με τις πολιτείες ρωμαϊκού τύπου να γίνονται όλο και περισσότερες κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες αντικατέστησαν την [[Απόλυτη Μοναρχία|απόλυτη μοναρχία]]. Στις πολιτείες αυτές, η εκτελεστική εξουσία νομιμοποιείται από το [[σύνταγμα]] και την πλειοψηφική ψήφο, ενώ το σύνταγμα θέτει φραγμούς στο τι μπορεί να κάνει η πλειοψηφία. Ο [[Μοντεσκιέ]], ανέλυσε στο έργο του με τίτλο [[Το πνεύμα των νόμων|''Το πνεύμα των νόμων'']] την Αθηναϊκή και την Ρωμαϊκή δημοκρατία, και τις κατηγοριοποίησε ως τύπους ''republiques'' (Ρωμαϊκής δημοκρατίας) όπου είτε όλος ο λαός έχει συμμετοχή στη διακυβέρνηση, είτε μόνο οι αριστοκράτες και οι ολιγάρχες όπου μόνο μικρό μέρος του λαού κυβερνά, ωστόσο πάντα στόχος είναι το δημόσιο συμφέρον.<ref>Montesquieu, ''Spirit of the Laws'', Bk. II, ch. 2–3.</ref>
 
Στις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|Ηνωμένες Πολιτείες]], η χώρα αποτελεί αυτόνομη κρατική οντότητα, ωστόσο η κάθε μια από τις [[Πολιτείες των ΗΠΑ]] αποτελεί αυτόνομη ''πολιτεία'' από μόνη της έχοντας ελευθερίεςεξουσίες στον ορισμό των υποθέσεων τους, νομοθεσία, οικονομία, και δική τους πολιτειακή κυβέρνηση ([[Ρεπουμπλικανισμός]]) κατά το σύνταγμα των ΗΠΑ, ενώ η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ασκεί γενικότερη διαχείριση στο σύνολο της χώρας και στις εξωτερικές σχέσεις της με άλλα κράτη.<ref>{{cite web|url=http://www.archives.gov/exhibits/charters/constitution_transcript.html|title=Transcript of the Constitution of the United States - Official Text|publisher=}}</ref> Αντίθετα, η [[Σοβιετική Ένωση]] περιγράφονταν σύμφωνα με το σύνταγμα της ως ''ομοσπονδιακή πολυεθνική πολιτεία'', οι οποία αποτελούνταν από 15 πολιτείες, 2 εκ των οποίων (σοβιετική Ουκρανία και Λευκορωσία) είχαν τις δικές τους έδρες στα [[Ηνωμένα Έθνη]].
 
Κατά τους αιώνες που ακολούθησαν, εμφανίστηκε και η χρήση της λέξεως [[κοινοπολιτεία]] (''commonwealth'') ως η αγγλική μετάφραση της λέξεως ''[[res publica]]'', με την έννοια του όρου αυτού να βρίσκεται σε κοντινή αντιστοιχία με αυτόν της Ρωμαϊκής εποχής.<ref name="Haakonssen">Haakonssen, Knud. "Republicanism." ''A Companion to Contemporary Political Philosophy''. Robert E. Goodin and Philip Pettit. eds. Cambridge: Blackwell, 1995.</ref> Για παράδειγμα, το κράτος του [[Προτεκτοράτο (Μεγάλη Βρετανία, Ιρλανδία)|Προτεκτοράτου]] του [[Όλιβερ Κρόμγουελ]] ορίζονταν ως ''κοινοπολιτεία (commonwealth)'' και παράλληλα και ως ''republic'' καθώς δεν διέθετε μονάρχη.<ref name="Kingsxxiii">{{Harvcoltxt|Everdell|2000}} p. xxiii.</ref>
Γραμμή 70:
|-
|Αρχαιότητα
|Εξουσία του λαού, η πλειοψηφία αποφασίζει, αρχικός ορισμός της δημοκρατίας, στη σύγχρονη εποχή ονομάζεται [[Αθηναϊκή Δημοκρατία|Αθηναϊκή δημοκρατία]] και [[άμεση δημοκρατία]]
|Εξουσία των λίγων, με στόχο το δημόσιο συμφέρον. Ιστορικά παραδείγμα αποτελούν η [[Ρωμαϊκή Δημοκρατία|ρωμαϊκή δημοκρατία]] (το ''δημοκρατία'' αποτελεί νεολογισμό) και το καθεστώς της [[Αρχαία Σπάρτη|αρχαίας Σπάρτης]]
| -
|-
Γραμμή 80:
|-
|Νεότερη εποχή
| colspan="2" |Διατηρείται η αρχική έννοια της δημοκρατίας, ωστόσο η συχνότερη μορφήσύγχρονη χρήση της είναιλέξης οιγίνεται για να περιγράψει τις αντιπροσωπευτικές συνταγματικές δημοκρατίες, οι οποίες κατά την μεταξύ τους επικοινωνία διεθνώς ονομάζονται ''republic''. Η πλειοψηφία αποφασίζει όχι άμεσα αλλά μέσωνμέσω ορισμένου αριθμού αντιπροσώπων της, ενώ το σύνταγμα θέτει όρια στο τι μπορεί να κάνει η δημοκρατική πλειοψηφία έναντι της μειοψηφίας. Οι ιστορικές ''Republic'' της Ρώμης και του Μεσαίωνα, αναφέρονται ως ''δημοκρατίες'' στην ελληνική γλώσσα.
 
Πολιτική φιλοσοφία αποτελεί ο [[Ρεπουμπλικανισμός]]