Εσθονική γλώσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ορθογραφία
Γραμμή 30:
|}}
 
Η '''Εσθονικήεσθονική γλώσσα''' (εσθονικά: '''eesti keel''') ομιλείται από περίπου 1,1 εκατομμύριο ανθρώπους, η πλειονότητα των οποίων ζει στη Βορειοευρωπαϊκήβορειοευρωπαϊκή χώρα της [[Εσθονία|Εσθονίας]].
 
Τα Εσθονικάεσθονικά ανήκουν στο [[φιννικές γλώσσες|φιννικό κλάδο]] των [[φινοουγγρικές γλώσσες|φιννοουγγρικών γλωσσών]] της [[ουραλικές γλώσσες|ουραλικής]] [[γλωσσική οικογένεια|γλωσσικής οικογένειας]]. Τα εσθονικά δεν είναι συγγενή των γειτονικών (στο νότο) [[Λετονική γλώσσα|Λετονικώνλετονικών]], τα οποία είναι [[βαλτικές γλώσσες|βαλτική γλώσσα]], συγγενής των [[Λιθουανική γλώσσα|Λιθουανικώνλιθουανικών]]. Τα Εσθονικάεσθονικά είναι συγγενή των [[Φινλανδική γλώσσα|Φινλανδικώνφινλανδικών]], που ομιλούνται από την άλλη πλευρά του [[Φινλανδικός κόλπος|Κόλπου της Φινλανδίας]], και συνδέονται με μακρινή συγγένεια και με τα [[Ουγγρική γλώσσα|Ουγγρικάουγγρικά]]. Ένα από τα διακριτικά χαρακτηριστικά των Εσθονικώνεσθονικών είναι πως διαθέτουν τρεις βαθμούς φωνηματικής έκτασης: τα βραχέα, τα μακρά και τα «υπέρμακρα».
 
== Η διακήρυξη ==
Γραμμή 44:
''Rising up to the heavens''<br />
''Seek for eternity?''<br />
::::''Κρίστιαν Γιαάκ Πέτερσον''
 
Οι γραμμές αυτές έχουν ερμηνευτεί ως μια αξίωση για την επανίδρυση του δικαιώματος γέννησης της Εσθονικήςεσθονικής γλώσσας. Ο ''Kristjan Jaak Peterson'' (1801–22), ο πρώτος φοιτητής στο τμήμα Γερμανικήςγερμανικής γλώσσας του ''Πανεπιστημίου του [[Τάρτου]]'' που ομολόγησε την Εσθονική του καταγωγή, θεωρείται συνήθως ως κήρυκας της ''Εθνικής λογοτεχνίας της Εσθονίας'' και ιδρυτής της σύγχρονης Εσθονικήςεσθονικής ποίησης. Η γέννησή του στις [[14 Μαρτίου]] γιορτάζεται στην [[Εσθονία]] ως ''Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας''.<ref>[http://books.google.com/books?id=IpR0-OrrwssC&dq Culture and Customs of the Baltic States By Kevin O'Connor; P.126] ISBN 0-313-33125-1</ref>
 
 
Η κυριαρχία επί της Εσθονίας μετά τις ''Σταυροφορίες του Βορρά'', από τον το 13ο αιώνα μέχρι το 1918 από τηντη [[Δανία]], τηντη [[Γερμανία]], τηντη [[Σουηδία]], και τηντη [[Ρωσία]] είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει στηνστη διάρκεια αυτών των ετών μια πολύ μικρή λογοτεχνική παραγωγή στην Εσθονικήεσθονική γλώσσα. Τα γραπτά στην Εσθονικήεσθονική γλώσσα έγιναν σημαντικά μόνο μετά τοντο 19ο αιώνα με τηντη διάδοση των ιδεών του [[διαφωτισμός|διαφωτισμού]], στηνστη διάρκεια της περιόδου της ''Εστοφιλίας'' (Εσθονικός Διαφωτισμός) (1750–1840). Παρόλο που οι Γερμανοί της Βαλτικής έβλεπαν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των Εσθονών ως μιαμία συγχώνευση με αυτούς, η τάξη των μορφωμένων ''Εστόφιλων'' θαύμαζε την αρχαία κουλτούρα των Εσθονών και την εποχή της ελευθερίας τους πριν τις κατακτήσεις από τους Δανούς και τους Γερμανούς τοντο 13ο αιώνα.<ref>[http://books.google.com/books?id=kBZlHdp7tdcC&pg Estonia:Identity and Independence By Jean-Jacques p.84 ISBN 90-420-0890-3 ]</ref>
 
Μετά τον ''Πόλεμο της Ανεξαρτησίας της Εσθονίας'', η εσθονική γλώσσαςγλώσσα έγινε [[επίσημη γλώσσα]] του νεοπαγούς ανεξάρτητου κράτους. Όταν όμως δέχτηκε την εισβολή και την κατοχή από τηντη Σοβιετική Ένωση στονστο [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ΠαγκόσμιοΒ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] , το status της Εσθονικήςεσθονικής γλώσσας άλλαξε σε αυτό της πρώτης από τις 2 επίσημες γλώσσες (με τηντη ρωσική να είναι η δεύτερη).<ref>[http://books.google.com/books?id=YgtSqB9oqDIC&dq Encyclopedia of Bilingualism and Bilingual Education By Sylvia Prys Jones, Colin Baker] ISBN 1-85359-362-1</ref> Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970, η πίεση για διγλωσσία εντάθηκε, με αποτέλεσμα τηντη διάδοση της γνώσης της [[ρωσική γλώσσα|ρωσικής γλώσσας]] σε όλη τηντη χώρα. Η ρωσική γλώσσα είχε χαρακτηριστεί ως ‘η γλώσσα της φιλίας των εθνών’ και διδάσκοντανδιδασκόταν στα παιδιά της Εσθονίας ακόμα από τον παιδικό σταθμό. Αν και η διδασκαλία της Εσθονικήςεσθονικής σε μη Εσθονούς στο σχολείο ήταν υποχρεωτική, στην πράξη η εκμάθηση της γλώσσας θεωρούνταν περιττή.<ref>[http://www.estonica.org/eng/lugu.html?kateg=43&menyy_id=99&alam=61&leht=11 Russification]at estonica.org</ref> ΣτηνΣτη διάρκεια της εποχής της ''Περεστρόικα'', ο Νόμοςνόμος για το Statusstatus της Εσθονικήςεσθονικής Γλώσσας υιοθετήθηκε τον Ιανουάριο του 1989. Η κατάρρευση της [[ΕΣΣΔ]] οδήγησε στην αποκατάσταση της ανεξαρτησίας της ''Δημοκρατίας της Εσθονίας''. Η εσθονική επανήλθε ως η μόνη επίσημη γλώσσα στην [[Εσθονία]].
 
== Ορθογραφία ==
 
Όπως τα Φινλανδικάφινλανδικά, έτσι και τα Εσθονικάεσθονικά χρησιμοποιούν το [[Λατινικόλατινικό αλφάβητο]]. Το αλφάβητο δε διαθέτει τα γράμματα c, q, w, x και y ("«ξένα γράμματα"», εκτός από ξένα ονόματα και παραθέματα), αλλά διαθέτει τα γράμματα š, ž, ä, ö, ü, και õ.
 
== Γραμματική ==
 
[[γλωσσική τυπολογία|Τυπολογικά]], τα Εσθονικάεσθονικά εκπροσωπούν μια μεταβατική μορφή από μια [[συγκολλητική γλώσσα]] σε μια [[κλιτική γλώσσα]] και έχουν χάσει τη [[φωνηεντική αρμονία]] στα φωνήεντα των λέξεων. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας των Εσθονικώνεσθονικών, τα [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανικάγερμανικά]] τουςτούς έχουν εξασκήσει ισχυρή επίδραση, και στο [[λεξιλόγιο]] και στη [[Σύνταξη (γλωσσολογία)|σύνταξη]].
 
Στα Εσθονικάεσθονικά, τα ουσιαστικά και οι [[αντωνυμία|αντωνυμίες]] δεν έχουν [[γραμματικό γένος]], αλλά τα ουσιαστικά και τα επίθετα κλίνονται σε δεκατέσσερειςδεκατέσσερις πτώσεις.
 
Το ρηματικό σύστημα δενδε διαθέτει ενανένα διακριτό μελλοντικό χρόνο (χρησιμοποιείται ο ενεστώτας), καιενώ διαθέτει ειδικές μορφές για να εκφράσει μια πράξη που εκτελείται από μη καθορισμένο υποκείμενο (το «απρόσωπο»).
 
== Αριθμοί ==