Εστέρες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ο Vchorozopoulos μετακίνησε τη σελίδα Εστέρες (καρβοξυλικοί) στην Εστέρες: Ακριβέστερος όρος: Το λήμμα καλύτερα να επεκταθεί, συμπεριλαμβάν... |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
[[Image:Ester-general.svg|150px|thumb|Δομή καρβοξυλικού εστέρα]]Οι '''εστέρες''', στη [[χημεία]] είναι [[Οργανική ένωση|οργανικές]] [[Χημική ένωση|χημικές ενώσεις]] που παράγονται από ένα [[οξύ]] [κατ' Αρρένιους, οργανικό ή [[Ανόργανη ένωση|ανόργανο]], αρκεί να περιέχει ένα τουλάχιστον [[υδροξύλιο]] (-OH) στην όξινη ομάδα του], με αντικατάσταση ενός τουλάχιστον (όξινου) υδροξυλίου από μια αλκοξυλομάδα (-OR). Το πιο συνηθισμένο είδος εστέρων είναι οι '''καρβοξυλικοί εστέρες (RCOOR)''', που παράγονται με [[αντίδραση]] [[Καρβοξυλικά οξέα|καρβοξυλικού οξέος]] (RCOOH) και μιας [[Αλκοόλες|αλκοόλης]] (ROH)<ref>{{GoldBookRef|title=esters|file=E02219}}</ref>. Υπάρχουν εγχειρίδια που ορίζουν τους εστέρες (ακριβώς ή περίπου) ως εξής: «'''εστέρας''' ονομάζεται κάθε [[Οργανική ένωση|οργανική]] [[χημική ένωση]] η οποία περιέχει (μια τουλάχιστον) καρβοαλκοξυομάδα».<ref name="Γενική χημεία2">{{cite book|url=http://www.travlos.gr|title=Γενική Χημεία|last=Ebbing|first=Darrell D.|publisher=Εκδοτικός οίκος Τραυλός|accessdate=16-1-2010|others=Νικόλαος Δ. Κλούρας (μετάφραση)|isbn=960-7990-66-8|edition=έκτη|series=|location=Αθήνα|pages=1061-1062|coauthors=Steven D. Gammon}}</ref><ref>Σημείωση: Έτσι όμως αγνοούν, στον ορισμό αυτό, τους μη καρβοξυλικούς εστέρες.</ref> Υποκατηγορία εστέρων αποτελούν τα [[γλυκερίδια]], που είναι εστέρες ενός τουλάχιστον [[Λιπαρό οξύ|λιπαρού οξέος]] και [[Γλυκερίνη|γλυκερίνης]]. Τα γλυκερίδια, από τα οποία είναι πιο γνωστά τα [[τριγλυκερίδια]], δηλαδή τριεστέρες γλυκερίνης και τριών (3) ισοδυνάμων λιπαρού οξέος, είναι σημαντικά για τη [[βιολογία]], εφόσον αποτελούν μια από τις κύριες κατηγορίες των [[Λιπίδιο|λιπιδίων]], που αποτελούν τον κορμό των [[Λίπος (βιολογία)|ζωικών λιπών]] και των [[Λάδι|φυτικών ελαίων]]. Οι καρβοξυλικοί εστέρες είναι ενώσεις με (σχετικά) μικρό [[μοριακό βάρος]] και χρησιμοποιούνται ως [[Αρωματοθεραπεία|αρώματα]] και βρίσκονται στα [[Αιθέριο έλαιο|αιθέρια έλαια]] και σε [[Φερομόνη|φερομόνες]]. [[Φωσφοεστέρες]] (μη καρβοξυλικοί εστέρες του [[Φωσφορικό οξύ|φωσφορικού οξέος]]) αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά των [[Μόριο|μορίων]] [[DNA]] και [[RNA]]. Νιτρικοί εστέρες, όπως η [[νιτρογλυκερίνη]], είναι γνωστοί για τις [[Έκρηξη|εκρηκτικές]] τους ιδιότητες, ενώ οι [[Πολυεστέρας|πολυεστέρες]] είναι σημαντικά [[Πλαστικό|πλαστικά]], των οποίων τα μονομερή συνδέονται με χαρακτηριστικές ομάδες (καρβοξυλικών) εστέρων.
==Ονοματολογία των εστέρων==
Γραμμή 11 ⟶ 10 :
==Παρασκευές εστέρων==
Οι εστέρες προκύπτουν από την αντίδραση των [[αλκοόλη|αλκοολών]] με τα [[καρβονικά οξέα]] με [[αντίδραση συμπύκνωσης]]. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται εστεροποίηση<ref name="Γενική χημεία">{{cite book|url=http://www.travlos.gr|title=Γενική Χημεία|last=Ebbing|first=Darrell D.|publisher=Εκδοτικός οίκος Τραυλός|accessdate=16-1-2010|others=Νικόλαος Δ. Κλούρας (μετάφραση)|isbn=960-7990-66-8|edition=έκτη|series=|location=Αθήνα|pages=1061-1062|coauthors=Steven D. Gammon}}</ref>. Η αντίδραση της εστεροποίησης πραγματοποιείται με την επίδραση ενός ισχυρού οξέος όπως θειικό οξύ. Η αντίδραση αυτή φαίνεται παρακάτω:
:<math>R_1COOH + R_2OH \xrightarrow{H_2SO_4} R_1COOR_2 + H_2O</math>
:[[Image:Ester-from-acid-and-alcohol-2D-skeletal.png|500px]]
Γραμμή 23 ⟶ 22 :
Τα [[τριγλυκερίδιο|τριγλυκερίδια]] ([[λίπη]]) είναι μία από τις μεγαλύτερες κατηγορίες [[λιπίδια|λιπιδίων]]. Οι ενώσεις αυτές είναι εστέρες της [[γλυκερόλη]]ς με λιπαρά οξέα<ref name="Γενική χημεία" />. Αποτελούν σημαντικές πηγές ενέργειας για τους οργανισμούς και αποθηκεύονται σε διάφορα μέρη του σώματος.
== Αναφορές και σημειώσεις ==
{{παραπομπές}}
{{Κατηγορίες οργανικών ενώσεων}}
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Ester|oldid=}}{{Portal bar|Χημεία}}
{{χημεία-επέκταση}}
| |||