Χρυσογέρακο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Chrysaetus (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{Ταξινομοπλαίσιο
| fossil_range =
| εικόνα = LannerFalco Falconbiarmicus 800Etosha.jpg
| πλάτος_εικόνας = 300px
| λεζάντα_εικόνας = Ενήλικο Χρυσογέρακο
Γραμμή 25:
 
==Ονοματολογία==
Πιστεύεται ότι το αρχικό κατά [[Κάρολος Λινναίος|Λινναίου]] επίθετο ''biarmicus'' σημαίνει «γενειοφόρος» όταν έδωσε αυτό το όνομα στον Χρυσογέρακο (''Faucon biarmique''), σε σχέση με την εμφάνιση του.<ref>Jobling, 2017</ref>
 
Η ελληνική του ονομασία προέρχεται από το χαρακτηριστικό χρώμα στο πάνω μέρος του κεφαλιού.
Γραμμή 35 ⟶ 36 :
 
==Βιότοπος==
Το χρυσογέρακο απαντά σε ανοικτές περιοχές με χαμηλή βλάστηση αλλά όχι σε όλη την ελληνική επικράτεια. Φωλιάζει κυρίως σε απότομους βράχους ή πάνω σε δέντρα που εποπτεύουν μεγάλη έκταση. Οι κυρίως [[βιότοπος|βιότοποι]] του βρίσκονται στην Β. [[Αφρική]], στα νησιά του Αιγαίου, στην Α. Πελοπόννησο, στη Β. Ελλάδα, στην Κύπρο και στη Β. [[Τουρκία]] (νότια παράλια της [[Μαύρη Θάλασσα|Μαύρης Θάλασσας]]). Πρόκειται για αποδημητικό πτηνό που ξεχειμωνιάζει στα νοτιότερα σημεία της επικρατείας του, ενώ τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες ανεβαίνει βορειότερα.
 
Στην Ελλάδα ζει κυρίως σε ανοιχτές, ξερές, άγονες και βραχώδεις, ημιορεινές και πεδινές περιοχές, αλλά φωλιές (σε βράχια) έχουν βρεθεί και σε ανοιχτά πευκοδάση.<ref>Handrinos & Akriotis, 1997</ref>
 
==Τροφή==
Τρέφεται κυρίως με πουλιά που σε μέγεθος μπορεί να είναι μεγαλύτερα από αυτό. Ακόμη, είναι ένα από τα ελάχιστα '''Υψηλής Πτήσης''' αρπακτικά που επιτίθεται σε μικρά [[θηλαστικό|θηλαστικά]] αλλά και σε [[ερπετό|ερπετά]] ([[σαύρα|σαύρες]], κυρίως). Στο χρυσογέρακο βρίσκουμε έναν μοναδικό τρόπο κυνηγιού κατά ζεύγη. Το θηλυκό λόγω του μεγάλου ανοίγματος των πτερύγων και του μεγέθους του, πετάει πολύ χαμηλά στο έδαφος με ταχύτητα και, πολλές φορές, πάνω από την γραμμή των δέντρων, προκαλώντας σύγχυση και πανικό στα πουλιά. Τότε το αρσενικό, που πετά ακριβώς πίσω του αλλά ψηλότερα, εφορμά κάθετα και με την συνεργασία του θηλυκού συλλαμβάνουν το θήραμα. Τα είδη που προτιμούν είναι μικρά αλλά και μεγαλύτερα πουλιά όπως η [[τσίχλα (πουλί)|τσίχλα]], το [[κοτσύφι]] και πολλές φορές [[πέρδικα|πέρδικες]] και [[μπεκάτσα|μπεκάτσες]]. Έχουν παρατηρηθεί επιθέσεις ακόμα και σε κορακοειδή. Η μεγάλη ευκινησία που διαθέτουν, τα καθιστά ικανά να επιτεθούν ακόμα και σε [[νυχτερίδα|νυχτερίδες]] με σημαντικό ποσοστό επιτυχίας.
 
== Αναπαραγωγή ==
Το ζευγάρωμα ξεκινά Απρίλιο ή Μάιο, με πτητικές επιδείξεις και φωνητικά καλέσματα. Το θηλυκό εναποθέτει 3-5 τα οποία κλωσσάει το ίδιο με τη βοήθεια συχνά και του αρσενικού που έχει και την ευθύνη σίτισης της συντρόφου του, επί 25-38 μέρες. Η πρώτη, αναγνωριστική πτήση των νεοσσών, τους οποίους φροντίζουν και οι δύο γονείς, γίνεται μετά 40-50 μέρες. Στη συνέχεια η εκπαίδευση των νεοσσών κρατάει έως και 2 μήνες ακόμα και με ζωντανά θηράματα που κουβαλούν οι γονείς στη φωλιά.
 
== Κατάσταση πληθυσμού στην Ελλάδα ==
Το χρυσογέρακο είναι σπάνιο και τοπικό επιδημητικό είδος στην Ελλάδα. Πιο κοινό και με ευρεία κατανομή στο παρελθόν, φώλιαζε σε πολλές περιοχές, ακόμη και σε νησιά. Η σημερινή κατανομή του είναι πλέον πολύ κατακερματισμένη, φωλιάζει δε κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα και σε λίγα νησιά, π.χ. Λέσβος, Κως κ.ά..<ref>Handrinos & Akriotis, 1997</ref> Ο πληθυσμός του υπολογίζεται σε 36-55 ζευγάρια και θεωρείται σταθερός, αν και λόγω του μικρού του μεγέθους είναι ευάλωτος και επισφαλής.<ref>BirdLife International, 2004</ref>
 
==Άλλες ονομασίες==
Στον ελλαδικό χώρο, το Χρυσογέρακο απαντάται και με τις ονομασίες Χρυσογέρακας και Ξανθογέρακο .<ref>Ν.ΑπαλοδήμουΑπαλοδήμος, «Λεξικόσ. των Ονομάτων των Πουλιών της Ελλάδας»29</ref>.
 
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές|2}}
{{reflist}}
==Βιβλιογραφία==
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
{{Commons|Falco Biarmicus}}
* Ντίνου Απαλοδήμου, ''Λεξικό των ονομάτων των πουλιών της Ελλάδας'', 1988.
* ''Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα'', εκδ. 1996 (ΠΛΜ)
* ''Πάπυρος Λαρούς'', εκδ. 1963 (ΠΛ)
* ''Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας'' (ΣΠΕΕ), ΕΟΕ 1994
* Χανδρινός Γιώργος (Ι), «Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας»
 
== Πηγές ==
* Jobling, J. A. (2017). ''Key to Scientific Names in Ornithology''. In: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.) (2017). ''Handbook of the Birds of the World Alive''. Lynx Edicions, Barcelona.
[[Κατηγορία:Ιερακίδες]]
[[Κατηγορία:Πτηνά της Ευρώπης]]