Λιμενοδείκτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Λιμενοδείκτης''', κοινώς '''Πορτολάναπορτολάνα''', ή '''πορτολάνος''', ή '''πορτουλάνος''' (εκ της ιταλικής portolano και portulan) είναι ένα ναυτιλιακό βοήθημα, βιβλίο, περισσότερο [[πλοήγηση|πλοηγικού]] χαρακτήρα, που περιέχει συνοπτικά λεπτομερείς ναυτικούς χάρτες όρμων, λιμένων, διαύλων κ.λπ. με ιδιαίτερες οδηγίες που ενδιαφέρουν τους ναυτιλλομένους.<ref>{{Cite web|url = https://books.google.co.uk/books?id=m03kBgAAQBAJ&pg=PA408&lpg=PA408&dq=%CE%9B%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%82&source=bl&ots=01FsxJe-R_&sig=WO1-xpbCCOrLeTX_gDoVdCsLVZo&hl=en&sa=X&ei=vbJwVYqTAeaa7ga3kYHgBA&ved=0CFsQ6AEwCTgK#v=onepage&q=%CE%9B%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%82&f=false|title = Αντώνιος Ηπίτης, Λεξικόν Ελληνογαλλικόν και Γαλλοελληνικόν - Τόμος Β΄ - σελ. 408|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref> Με τον χρόνο όμως οι λιμενοδείκτες περιορίστηκαν, κατ΄ αντικείμενο βιβλίου, και σήμερα ονομάζονται έτσι οι ειδικοί [[ναυτικός χάρτης|ναυτικοί χάρτες]] μεγάλης κλίμακας, που περιλαμβάνουν υποτύπωση ενός εκάστου λιμένος ή μιας και μόνης παραλίας ή όρμου.

Οι Λιμενοδείκτες για πρώτη φορά εμφανίσθηκαν, ως αναγκαίο ναυτιλιακό βοήθημα, κατά τον [[13ος αιώνας|13ο αιώνα]] από τους [[Βενετοί|Βενετούς]] και ιδίως από τους [[Γενουάτες]] θαλασσοπόρους. Αυτοί ήταν χάρτες επίπεδης προβολής με πολλές υπομνηματικές σημειώσεις και συμβολικά σκαριφήματα των ανωμαλιών του βυθού, με κακότεχνες ζωγραφικές παραστάσεις, για τις προσγειαλώσεις, αλλά και με κάποια αστρονομικά στοιχεία προσανατολισμού, καθώς και σημειώσεις για θαλάσσια ρεύματα. Αρχαιότεροι γνωστοί λιμενοδείκτες είναι: ο λιμενοδείκτης του γεωγράφου και χαρτογράφου Πιέτρο Βισκόντε (Εθνική βιβλιοθήκη Παρισιού) και του ιππότη και εικονογράφου Μαρίνου Σανούδου, απογόνου του [[Μάρκος Σανούδος|Μάρκου Σανούδου]] ([[Δουκάτο της Νάξου|Δούκα της Νάξου και του Αρχιπελάγους]]) της ίδιας περίπου εποχής ([[1320]]), που φέρονται υπό τον τίτλο "''Liber secretorum fidelium cruces''". Αξιοπρόσεκτο είναι ότι οι περισότεροιπερισσότεροι από τους παλαιότερους εξ αυτών αφορούν τις ελληνικές σήμερα ακτές και νησιά και είχαν εκπονηθεί επί ενετοκρατίας, μεταξύμε τωνβασικό οποίωνστόχο θεωρείταιτις σταυροφορίες στους Αγίους Τόπους. Μεταξύ άλλων άριστος επίσης θεωρείται, για την εποχή του, και ο λιμενοδείκτης του Κολλιέ.<br>