Βικιπαίδεια

Ισλανδία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ ενημέρωση ΑΕΠ κ προσθήκη συνδέσμου για ΔΑΑ
Παραπομπές
Γραμμή 34:
|ΑΕΠ= 17,114 δισ. $<ref name="imf">{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/weorept.aspx?sy=2016&ey=2020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=78&pr1.y=11&c=176&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Report for Selected Countries and Subjects |publisher=[[ΔΝΤ]] |date=Οκτώβριος 2016 |accessdate=7-4-2017}}</ref>
|θέση_ΑΕΠ = 138
|ΑΕΠ_κατακεφαλή = 50.424 $<ref name=imf2>{{cite web | url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/weorept.aspx?sy=2016&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=subject&ds=.&br=1&pr1.x=65&pr1.y=8&c=128%2C142%2C176%2C144&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= | title=Iceland |publisher=International Monetary Fund }}</ref>
|ΑΕΠ_κατακεφαλή = 50.424 $<ref name=imf2/>
|θέση_ΑΕΠ_κατά_κεφαλή = 16
|ΑΕΠ_Ον = 21,393 δισ. $<ref name=imf2/>
Γραμμή 57:
|σημειώσεις=
}}
Η '''Ισλανδία''' ([[Ισλανδική γλώσσα|Ισλανδικά]]: ''Ísland'') είναι νησιωτική χώρα της [[Χώρες της βόρειας Ευρώπης|βόρειας Ευρώπης]] στο Βόρειο [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό ωκεανό]]. Βρίσκεται ανάμεσα στη [[Γροιλανδία]], τη [[Σκωτία]], τις [[Νήσοι Φερόες|Νήσους Φερόες]] και τη [[Νορβηγία]]. Ο πληθυσμός της είναι 332.529 κάτοικοι,<ref name=stats/>, με βάση εκτιμήσεις του 2016, και πρωτεύουσά της το [[Ρέικιαβικ]]. Κατά μια ερμηνεία, είναι η χώρα [[Θούλη]] που επισκέφτηκε ο [[Πυθέας ο Μασσαλιώτης]] στο θρυλικό του ταξίδι τον 4ο αιώνα π.Χ., περί τα 332-310 π.Χ. Εθνική εορτή στη χώρα είναι η [[17 Ιουνίου|17η Ιουνίου]].
 
== Γεωγραφία ==
Γραμμή 63:
Η Ισλανδία βρίσκεται στο Βόρειο [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό ωκεανό]], λίγο νοτιότερα από τον Αρκτικό κύκλο. Ο [[Αρκτικός κύκλος]] διέρχεται από το νησί [[Νήσος Γκρίμσεϊ|Γκρίμσεϊ]] βόρεια των ακτών της Ισλανδίας, αλλά όχι από την ίδια την ηπειρωτική χώρα. Σε αντίθεση με τη γειτονική [[Γροιλανδία]], η Ισλανδία θεωρείται ότι ανήκει στην [[Ευρώπη]] και όχι τη [[Βόρεια Αμερική|Βόρειο Αμερική]], αν και γεωλογικά το νησί δεν ανήκει σε καμία από τις δύο αυτές ηπειρωτικές πλάκες. Επίσης, λόγω πολιτιστικών, οικονομικών και γλωσσικών ομοιοτήτων, η Ισλανδία ομαδοποιείται με τις [[Σκανδιναβία|Σκανδιναβικές]] χώρες της [[Βόρεια Ευρώπη|Βόρειας Ευρώπης]]. Η πιο κοντινή γη είναι η [[Γροιλανδία]] που απέχει 287 [[χλμ]] και τα νησιά [[Φερόε]] (420 χλμ.). Η κοντινότερη απόσταση από την ηπειρωτική [[Ευρώπη]] είναι 970 χλμ. από τη [[Νορβηγία]].
 
Η Ισλανδία είναι το 18ο νησί σε έκταση στον κόσμο, και το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρώπη μετά τη [[Μεγάλη Βρετανία]]. Το κύριο νησί της Ισλανδίας καταλαμβάνει έκταση 101.826 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τετρ. χλμ.]], ενώ η συνολική έκταση του Ισλανδικού κράτους είναι 103.000 τετρ. χλμ.. Από τη συνολική έκταση το 62,7% καταλαμβάνει η τούνδρα, το 14,3% αποτελείται από παγετώνες και λίμνες, ενώ μόνο το 23% έχει βλάστηση.<ref name="NLS">{{cite web |title=National Land Survey of Iceland |publisher=www.statice.is |date=unknown |url=http://www.lmi.is/landsurvey.nsf/pages/index.html/ |dateformat=dmy |accessdate=6 August 2006|archiveurl=http://wayback.vefsafn.is/wayback/20070502115322/www.lmi.is/landsurvey.nsf/pages/index.html/|archivedate=2 May 2007}}</ref>. Οι μεγαλύτερες [[λίμνη|λίμνες]] είναι η [[Λίμνη Θόρισβατν|Θόρισβατν]] (''Þórisvatn'') με έκταση 83 ως 88 τετρ. χλμ. και η Θινγκβαλαβάτν (''Þingvallavatn'') με 82 τετρ. χλμ., ενώ επίσης μεγάλες είναι η Μυβάτν (''Mývatn'') και η Λογκουρίν (''Lögurinn''). Η λίμνη Οσκιουβάτν (''Öskjuvatn'') είναι η βαθύτερη της Ισλανδίας με βάθος 220 μ.
 
Η ακτογραμμή της Ισλανδίας με συνολικό μήκος 4.970 χλμ. έχει έντονο διαμελισμό με πάρα πολλά [[φιόρδ]]. Στις ακτές βρίσκονται και οι περισσότεροι οικισμοί, καθώς τα υψίπεδα του εσωτερικού της χώρας είναι ψυχρά, ορεινά και ακατοίκητα. Οι κύριες πόλεις είναι η πρωτεύουσα [[Ρέικιαβικ]], το [[Κόπαβογκουρ]] (''Kópavogur''), το [[Χάφναρφιορδουρ]] (''Hafnarfjörður''), το [[Κέφλαβικ]] και το [[Άκουρεϊρι]].<ref name="CIA Geo">{{cite web |authorlink=Central Intelligence Agency |title=CIA - The World Factbook -- Iceland |work=Geography |publisher=[[United States Government]] |date=20 July 2006 |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ic.html#Geo |dateformat=mdy |accessdate=6 August 2006}}</ref>
Γραμμή 109:
Ο πρώτος [[Σκανδιναβία|Σκανδιναβός]] που ανακάλυψε το νησί ήταν ο [[Βίκινγκ]] Naddoddr, καθώς κατευθυνόμενος προς τις [[Νήσοι Φερόες|Νήσους Φερόες]] έχασε την πορεία του. Έμεινε εκεί ένα διάστημα και ονόμασε την περιοχή Snæland (Χώρα του χιονιού). Στη συνέχεια, και επίσης κατά λάθος, ο [[Σουηδία|Σουηδός]] Βίκινγκ [[Γκάρνταρ Σβάβαρσον]] (Garðarr Svavarsson) βρέθηκε στην Ισλανδία. Ανακάλυψε ότι πρόκειται για νησί, και την ονόμασε Garðarshólmi. Ο πρώτος Σκανδιναβός που έπλευσε σκόπιμα προς την Ισλανδία ήταν ο Φλόκι Βίλκερδαρσον (Flóki Vilgerðarson), ο οποίος έδωσε στη χώρα και το σημερινό της όνομα: Ísland (Ισλανδία).
 
Πρώτος μόνιμος έποικος θεωρείται ο Νορβηγός φύλαρχος Ινγκόλφ Άρναρσον (Ingólfur Arnarson).<ref>[{{Cite web|url=http://www.personal.utulsa.edu/~Marc-Carlson/history/grontime.html |title=History of Medieval Greenland]|last=Carlson|first=I. Marc|website=www.personal.utulsa.edu|accessdate=2017-04-10}}</ref> Εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην νοτιοδυτική Ισλανδία σε μία περιοχή που ο ίδιος ονόμασε [[Ρέικιαβικ]] (Reykjavík), που σημαίνει ''Όρμος του καπνού''. Ο τόπος αυτός έμελλε να γίνει στο μέλλον πρωτεύουσα της χώρας. Υπάρχει ακόμα η άποψη ότι πρώτος μόνιμος κάτοικος της Ισλανδίας πρέπει να θεωρείται ο Náttfari, σκλάβος του Γκάρνταρ Σβάβαρσον, που παρέμεινε στο νησί όταν ο κύριός του επέστρεψε στη Σκανδιναβία.
{| class="wikitable" align="left" width="300px"
|-
Γραμμή 155:
 
=== Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ===
{{Κύριο|Εισβολή στην Ισλανδία}}
Κατά το [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκόσμιο Πόλεμο]], η κατοχή της [[Δανία]]ς από τη [[Γερμανία]] δημιούργησε προβλήματα στην Ισλανδία. Το [[κοινοβούλιο]] της χώρας αποφάσισε η χώρα να παραμείνει ουδέτερη. Στις [[10 Μαΐου]] του [[1940]] το [[Μεγάλη Βρετανία|Ηνωμένο Βασίλειο]] εισέβαλε και κατέλαβε τη χώρα, χωρίς να αντιμετωπίσει αντίσταση, ενώ τον Ιούλιο του [[1941]] η κυριαρχία της Βρετανίας μεταβιβάστηκε στις [[Ηνωμένες Πολιτείες|Η.Π.Α.]].▼
 
▲Κατά το [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκόσμιο Πόλεμο]], η κατοχή της [[Δανία]]ς από τη [[Γερμανία]] δημιούργησε προβλήματα στην Ισλανδία. Το [[κοινοβούλιο]] της χώρας αποφάσισε η χώρα να παραμείνει ουδέτερη. Στις [[10 Μαΐου]] του [[1940]] το [[Μεγάλη Βρετανία|Ηνωμένο Βασίλειο]] [[Εισβολή στην Ισλανδία|εισέβαλε και κατέλαβε τη χώρα]], χωρίς να αντιμετωπίσει αντίσταση, ενώ τον Ιούλιο του [[1941]] η κυριαρχία της Βρετανίας μεταβιβάστηκε στις [[Ηνωμένες Πολιτείες|Η.Π.Α.]].
 
Στις [[17 Ιουνίου]] του [[1944]], μετά από [[δημοψήφισμα]], η Ισλανδία απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη [[Δανία]] και υιοθέτησε το δημοκρατικό πολίτευμα. Η Δανία αναγνώρισε την ανεξαρτησία.
Γραμμή 173 ⟶ 175 :
 
=== Ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ===
Στις [[16 Ιουλίου]] [[2009]] η Ισλανδική βουλή αποφάσισε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη ζώνη του [[ευρώ]]. Το ενδιαφέρον για την ένταξη παρακινήθηκε κυρίως από την άσχημη οικονομική κατάσταση στην οποία περιήλθε η χώρα μετά την τελευταία οικονομική κρίση. Ωστόσο αυτή η απόφαση της βουλής θα πρέπει πρώτα να επικυρωθεί από δημοψήφισμα.<ref>{{cite news|title=Iceland moves towards joining EU |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8153139.stm |publisher=[[BBC]] |date=16 Ιουλίου 2009 |accessdate=31/08/2009 }}</ref>.
 
== Εκλογές ==
Γραμμή 193 ⟶ 195 :
Η ανάπτυξη της χώρας ήταν 4,3% το [[2003]] και 5,2% το [[2004]]. Η ανεργία το 4ο τρίμηνο του [[2004]] (2,5%) ήταν η 2η χαμηλότερη στην [[Ευρωπαϊκή Οικονομική Ζώνη]] μετά από αυτή του [[Λίχτενσταϊν]].
 
Τον Οκτώβριο του 2006, η Ισλανδία ξανάρχισε, πρώτη φορά τα τελευταία 20 χρόνια, τη φαλαινοθηρία για εμπορικούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων απειλούμενων ειδών φάλαινας, αψηφώντας το διεθνές μορατόριουμ στο εμπόριο φαλαινών.<ref>{{cite news|title=Η Ισλανδία δεύτερη χώρα που αψηφά το μορατόριουμ φαλαινοθηρίας |url=http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=747181 |publisher=in.gr |date=17 Οκτωβρίου 2006 |accessdate=31/08/2009 }}</ref><ref>[http://el.shvoong.com/humanities/419496-%CE%B7-%CE%B9%CF%83%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1-%CE%BE%CE%B5%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%AC-%CF%80%CE%AC%CE%BB%CE%B9-%CF%84%CE%B7 Η Ισλανδία ξεκινά πάλι τη φαλαινοθηρία]</ref>
 
=== Οικονομική κρίση 2008-2009 ===
Γραμμή 211 ⟶ 213 :
* Βρεφική θνησιμότητα: 0,206% (2015)
* Προσδόκιμο ζωής: 82,97 χρόνια (Άντρες: 80,81 χρ., Γυναίκες: 85,22 χρ.) (2015)
* Θρησκείες: [[Λουθηρανισμός]] ([[Εκκλησία της Ισλανδίας]]): 82,1%, [[Καθολικισμός]]: 2,4%, Ελεύθερη Εκκλησία Ρέικιαβικ: 2,3%, Ελεύθερη Εκκλησία Hafnarfjorour: 1,6%, [[Μάρτυρες του Ιεχωβά]]: 0,1%,<ref>''Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014'', Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 180</ref>, άλλα χριστιανικά δόγματα: 2,7%, λοιπά θρησκεύματα/άθεοι: 9% (2006)
* Αναλφαβητισμός: 1% (2003)
Πηγή: [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ic.html CIA World Factbook]
Γραμμή 224 ⟶ 226 :
Η εθνική [[χάντμπολ]] ανδρών της Ισλανδίας συνήθως προκρίνεται σε όλες τις μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις και συχνά διακρίνεται. Συγκεκριμένα ήρθε δεύτερη στους Ολυμπιακούς αγώνες του [[2008]] και τέταρτη σε αυτούς του [[1992]]. Ενώ το [[2010]] ήρθε τρίτη στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα και το [[2002]] τέταρτη κλπ. Αρκετοί Ισλανδοί χαντμπολίστες αγωνίζονται σε κορυφαία πρωταθλήματα και ομάδες της Ευρώπης.
 
Στο [[ποδόσφαιρο]] η μεγαλύτερη επιτυχία της χώρας είναι η πρόκριση της εθνικής ανδρών στο [[Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου 2016]] που διεξήχθη Γαλλία.<ref>{{Cite [news|url=http://www.contra.gr/Soccer/Europe/Euro/euro2016/islandia-h-nea-podosfairikh-dunamh.3704474.html]|title=Ισλανδία: Η νέα ποδοσφαιρική δύναμη|newspaper=Contra.gr|language=en|accessdate=2017-04-10}}</ref> Η εθνική Ισλανδίας έφτασε μέχρι τα προημιτελικά, αποκλείοντας στη φάση των 16 την εθνική Αγγλίας, νικώντας 2-1. Ακόμα η πέμπτη θέση της εθνικής ελπίδων (κάτω των 21) στο αντίστοιχο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του [[2011]], καθώς και η παρουσία της εθνικής γυναικών στα τελικά του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος [[2009]] και [[2013]]. Δεν έχει κάνει καμία σημαντική ποδοσφαιρική επιτυχία σε επίπεδο συλλόγων.
 
Σημαντική επιτυχία ήταν και η πρόκρισης της εθνικής ομάδας μπάσκετ ανδρών της Ισλανδίας στο ευρωμπάσκετ του 2015, παρότι δεν κατάφερε να διακριθεί. [http://www.foxbet.gr/39818/islandia-roster-omadas-eurobasket-2015]
 
Κάποιες σποραδικές επιτυχίες έχουν γίνει από Ισλανδούς και σε ατομικά αθλήματα όπως [[στίβος]], [[τζούντο]], [[κολύμβηση]] και [[γυμναστική]], ενώ η χώρα έχει κατακτήσει συνολικά τέσσερα Ολυμπιακά μετάλλια στην ιστορία της (δύο αργυρά, δύο χάλκινα).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Ισλανδία"