Αραγωνία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 6501097 από τον Kalogeropoulos (Συζήτηση)
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον Clicklander (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρήστη...
Γραμμή 2:
{{coord|41|-1|format=dms|display=title}}
{{Αυτόνομη Κοινότητα
|όνομα = ΑραγωνίαΑραγονία <br />Aragón
|σημαία = Flag of Aragon.svg
|έμβλημα = Escudo d'Aragón.svg
|Πλάτος Εμβλήματος= 85px
|λήμμα-σημαία = Σημαία της ΑραγωνίαςΑραγονίας
|λήμμα-έμβλημα = Έμβλημα της ΑραγωνίαςΑραγονίας
|ρητό =
|χάρτης = Localización de Aragón.svg
Γραμμή 28:
|ύμνος = Ύμνος της Αραγωνίας
}}
Η '''ΑραγωνίαΑραγόνα''', ή '''ΑραγώναΑραγονία''', ή '''ΑραγονίαΑραγωνία''', ([[ισπανικά]]: ''Aragón''), [[Καταλανική γλώσσα|καταλανικά]]: ''Aragó'') είναι μια από τις [[Αυτόνομες Κοινότητες Ισπανίας|αυτόνομες κοινότητες]] (περιφέρειες) της [[Ισπανία]]ς. Ευρισκόμενη στην βορειοανατολική Ισπανία, η περιοχή περιλαμβάνει τρεις [[επαρχίες της Ισπανίας|επαρχίες]] από τα βόρεια προς τα νότια: την [[Ουέσκα (επαρχία)|Ουέσκα]], τη [[Σαραγόσσα (επαρχία)|Σαραγόσα]], και το [[Τερουέλ (επαρχία)|Τερουέλ]]. Η πρωτεύουσα της είναι η [[Σαραγόσα]].
 
Η βορειότερη επαρχία, της Ουέσκας, συνορεύει με τη [[Γαλλία]] και βρίσκεται στο μέσο των [[Πυρηναία|Πυρηναίων]]. Μέσα στην Ισπανία, η περιοχή περικλείεται από την [[Καταλονία]] στα ανατολικά, τη [[Βαλένθια (αυτόνομη κοινότητα)|Βαλένθια]] και την [[Καστίλη-Λα Μάντσα]] στα νότια, και την [[Καστίλη και Λεόν]], τη [[Λα Ριόχα (αυτόνομη κοινότητα)|Λα Ριόχα]], και τη [[Ναβάρρα]] στα δυτικά.
Γραμμή 36:
Το 2006, ο πληθυσμός ήταν 1.277.471 με τους μισούς κατοίκους της περιοχής να ζουν στη [[Σαραγόσα (Ισπανία)|Σαραγόσα]], την πρωτεύουσα της.
 
Εκτός από τις τρεις επαρχίες της, η ΑραγωνίαΑραγονία υποδιαιρείται επίσης σε 33 [[Κομάρκες της Αραγωνίας|κομάρκες]] ή κομητείες· όλες με μια πλούσια [[γεωπολιτική]] και πολιτισμική ιστορία από την [[Προρωμαίοι της Ιβηρικής Χερσονήσου|προρωμαϊκή]] και [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκή]] εποχή· και από τους μετέπειτα τέσσερις αιώνες της Ισλαμικής περιόδου, όταν η περιοχή ήταν γνωστή ως ''Marca Superior'' της [[Αλ-Άνταλους]] ή ως βασιλείο (ή [[Βασίλεια τάιφα|ταϊφά]]) της [[Τάιφα της Σαρακούστα|Σαρακούστα]]. Τα εδάφη αυτά αργότερα ανήκαν στην Φραγκική Ισπανική Παραμεθόριο ή [[Ισπανική Μαρκιωνία]] (Marca Hispanica) και στα οποία δημιουργήθηκαν κράτη που αργότερα σχημάτισαν το [[Βασίλειο της Αραγωνίας]] και τα οποία στη συνέχεια ανήκαν στο [[Στέμμα της Αραγωνίας]].
 
== Πληθυσμός ==
Το 2006, ο μισός πληθυσμός της ΑραγωνίαςΑραγονίας, 50.8%, ζει στην πρωτεύουσα της [[Σαραγόσα|Σαραγόσας]]. Η [[Ουέσκα]] είναι η μόνη άλλη πόλη στην περιοχή με πληθυσμό άνω των 50.000.
 
Η πλειοψηφία των ΑραγωνέζωνΑραγονέζων, 71,8%, ζει στην επαρχία της Σαραγόσας· το 17,1% στην Ουέσκα και το 11,1% στο Τερουέλ.<ref>[http://www.ine.es/pob06/pob06menu.htm Cifras completas]{{dead link|date=April 2010}}</ref> Η πληθυσμιακή πυκνότητα της περιοχής είναι η δεύτερη χαμηλότερη της Ισπανίας: μόνο 26,8/km<sup>2</sup>· μετά την [[Καστίλη-Λα Μάντσα]]. Οι πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι γύρω από την κοιλάδα του ποταμού [[Έβρος (Ισπανία)|Έβρου]], ειδικά γύρω από τη Σαραγόσα, και στους Πυρηναϊκούς πρόποδες, ενώ οι περιοχές με τους λιγότερους κατοίκους τείνουν να είναι αυτές που είναι ψηλότερα στα Πυρηναία, και στο περισσότερο της επαρχίας του Τερουέλ.
{| class="wikitable"
|-
Γραμμή 64:
 
== Γλώσσα ==
[[Αρχείο:Llengües d'Aragó.svg|αριστερά|μικρογραφία|325x325εσ|Κατανομή γλωσσών στην ΑραγωνίαΑραγονία. Τα Ισπανικά ομιλούνται σε όλη την ΑραγωνίαΑραγονία, και είναι η μόνη επίσημη γλώσσα.]]
Τα [[Ισπανική γλώσσα|Ισπανικά]] είναι η μητρική γλώσσα των περισσότερων κατοίκων της ΑραγωνίαςΑραγονίας. Παράλληλα με αυτή, η [[ΑραγωνικήΑραγονική γλώσσα]] συνεχίζει να ομιλείται στις ορεινές βόρειες κομάρκες των [[Πυρηναία|Πυρηναίων]] και συγκεκριμένα στην δυτική [[Ριβαγόρθα]], το [[Σοβράρβε]], την [[Χαθετανία]] και το [[Σομοντάνο]]. Οι ανατολικότερες περιοχές της, κατά μήκος του συνόρου με την [[Καταλονία]], είναι παραδοσιακά [[Καταλανικά|καταλανόφωνες]]. Η [[Καταλανική γλώσσα]] ομιλείται σε ορισμένες κομάρκες όπως στην περιοχή της ανατολικής [[Ριμπαχόρθα|Ριβαγόρθα]], της [[Λα Λιτέρα]], της [[Μπάχο Θίνθα]], της [[Μπάχο Αραγόν-Θάσπε]], της [[Μπάχο Αραγόν]] και της [[Ματαρράνια]]. Η λωριδόσχημη Καταλανόφωνη περιοχή στην Αραγωνία συχνά καλείται ''[[Λα Φράνχα]]''.
 
== Γεωγραφία ==
Με μια τόσο χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού μεγάλες περιοχές της ΑραγωνίαςΑραγονίας παραμένουν άγριες και σχετικά παρθένες. Είναι μια περιοχή ακραίων φυσικών διαφορών, και στο κλίμα και γεωλογικά, από τις πράσινες κοιλάδες και τα χιονισμένες κορυφές των Πυρηναίων στις ξηρές πεδιάδες και τις μοναχικές λοφώδεις περιοχές στα νότια.
 
== Δείτε επίσης ==