Ζαγόρι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 27:
===Οθωμανική περίοδος===
Το 1431, μετά τη συνθήκη με το Σινάν Πασά, δημιουργήθηκε το [[Κοινό των Ζαγορισίων|Κοινόν των Ζαγορισίων]]. Στην πραγματικότητα, από το 1430 που οι [[Οθωμανοί|Τούρκοι]] κατέκτησαν την Ήπειρο, με την [[συνθήκη του Βοϊνίκου]], εγκαθιδρύθηκε ένα ειδικό καθεστώς μεταξύ του «Κοινού του Ζαγορίου» και των [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικών αρχών]], και αποδίδονταν κάποιος φόρος ως αντάλλαγμα για την μερική αυτονομία της περιοχής. Η είσοδος τουρκικών στρατευμάτων γίνονταν μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Τα 14 χωριά του Ζαγορίου η ύπαρξη των οποίων χρονολογούνται από το 912 μ.Χ., (τα υπόλοιπα ιδρύθηκαν αργότερα), από τον 16ο αιώνα γνώρισαν σταδιακά εμπορική και οικονομική άνθιση, καθώς η γη και τα περιουσιακά τους στοιχεία δεν κατασχέθηκαν ποτέ από τις τουρκικές αρχές. Αυτή η κατάσταση ευνοούσε και τους Τούρκους, εφόσον το Ζαγόρι δεν ήταν εστία επαναστάσεων και αναταραχών. Οι Ζαγορίσιοι είχαν αναθέσει τις υποθέσεις τους σε ένα Συμβούλιο Γερόντων (Δημογεροντία), με επικεφαλής ένα πρόεδρο ή κυβερνήτη (Βεκύλης). Είχαν το δικαίωμα να διατηρούν μια ένοπλη δύναμη ασφαλείας (σπαχήδες). Τα χωριά του Ανατολικού Ζαγορίου, κατοικούμενα από [[Αρμάνοι|Αρμάνους Βλάχους]] προσχώρησαν στη Συνθήκη το 1480. Κατά συνέπεια πολλά τοπωνύμια στο βόρειο και ανατολικό Ζαγόρι έχουν [[Βλάχικη γλώσσα|Βλάχικη]] ετυμολογία, ενώ μερικά τοπωνύμια με Σλαβική ετυμολογία απαντώνται στο δυτικό και νότιο Ζαγόρι. Παρόλαυτα το Ζαγόρι διατήρησε σε μεγάλο βαθμό τον Ελληνικό χαρακτήρα του μέσω του συστήματος αυτοδιοίκησης και των δωρεών των εκπατρισμένων, που ευνοούσαν την Ελληνική εκπαίδευση. Το Κοινόν των Ζαγορισίων αναδιοργανώθηκε με συνθήκη του 1670, σύμφωνα με την οποία το Ζαγόρι απολάμβανε σημαντικά προνόμια, ονομαζόμενα Σουρούτια, που καταργήθηκαν πλήρως από το Σουλτάνο μόνο το 1868.▼
▲. Στην πραγματικότητα, από το 1430 που οι [[Οθωμανοί|Τούρκοι]] κατέκτησαν την Ήπειρο, με την [[συνθήκη του Βοϊνίκου]], εγκαθιδρύθηκε ένα ειδικό καθεστώς μεταξύ του «Κοινού του Ζαγορίου» και των [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικών αρχών]], και αποδίδονταν κάποιος φόρος ως αντάλλαγμα για την μερική αυτονομία της περιοχής. Η είσοδος τουρκικών στρατευμάτων γίνονταν μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Τα 14 χωριά του Ζαγορίου η ύπαρξη των οποίων χρονολογούνται από το 912 μ.Χ., (τα υπόλοιπα ιδρύθηκαν αργότερα), από τον 16ο αιώνα γνώρισαν σταδιακά εμπορική και οικονομική άνθιση, καθώς η γη και τα περιουσιακά τους στοιχεία δεν κατασχέθηκαν ποτέ από τις τουρκικές αρχές. Αυτή η κατάσταση ευνοούσε και τους Τούρκους, εφόσον το Ζαγόρι δεν ήταν εστία επαναστάσεων και αναταραχών. Οι Ζαγορίσιοι είχαν αναθέσει τις υποθέσεις τους σε ένα Συμβούλιο Γερόντων (Δημογεροντία), με επικεφαλής ένα πρόεδρο ή κυβερνήτη (Βεκύλης). Είχαν το δικαίωμα να διατηρούν μια ένοπλη δύναμη ασφαλείας (σπαχήδες). Τα χωριά του Ανατολικού Ζαγορίου, κατοικούμενα από [[Αρμάνοι|Αρμάνους Βλάχους]] προσχώρησαν στη Συνθήκη το 1480. Κατά συνέπεια πολλά τοπωνύμια στο βόρειο και ανατολικό Ζαγόρι έχουν [[Βλάχικη γλώσσα|Βλάχικη]] ετυμολογία, ενώ μερικά τοπωνύμια με Σλαβική ετυμολογία απαντώνται στο δυτικό και νότιο Ζαγόρι. Παρόλαυτα το Ζαγόρι διατήρησε σε μεγάλο βαθμό τον Ελληνικό χαρακτήρα του μέσω του συστήματος αυτοδιοίκησης και των δωρεών των εκπατρισμένων, που ευνοούσαν την Ελληνική εκπαίδευση. Το Κοινόν των Ζαγορισίων αναδιοργανώθηκε με συνθήκη του 1670, σύμφωνα με την οποία το Ζαγόρι απολάμβανε σημαντικά προνόμια, ονομαζόμενα Σουρούτια, που καταργήθηκαν πλήρως από το Σουλτάνο μόνο το 1868.
Η λύση αυτή εξυπηρετούσε τους κατακτητές και ήταν επίσης σωτήρια για το Ζαγόρι, καθώς πρόσθετε θεσμικούς κανόνες στους γεωγραφικούς παράγοντες, που το καθιστούσαν φυσικό καταφύγιο. Το Ζαγόρι ποτέ δεν διαμελίστηκε για να μοιρασθεί σε Τούρκους γαιοκτήμονες. Απέκτησε μεγάλο πληθυσμό εμπόρων με δεσμούς με τη [[Ρουμανία]], τη [[Ρωσία]] και την [[Κωνσταντινούπολη]], που κατέληξε να γίνει η κυρίαρχη τάξη στην περιοχή και συνέβαλε στη σχετική ευημερία που απολάμβανε το Ζαγόρι στην περίοδο της [[Οθωμανική περίοδος στην Ελλάδα|Τουρκοκρατίας]].
| |||