|
}}
Η '''Τέταρτη Γαλλική Δημοκρατία''' ήταν η ρεπουμπλικανική κυβέρνηση της [[Γαλλία]]ς από το 1946 έως και το 1958, η οποία έποντανβασιζόταν τουστο τέταρτουτέταρτο δημοκρατικούδημοκρατικό συντάγματοςσύνταγμα της χώρας. Ήταν με πολλούς τρόπους μια αναβίωση της [[Τρίτη Γαλλική Δημοκρατία|Τρίτης Δημοκρατίας]], η οποία ήταν σε ισχύ πριν από τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο]], και υπέφερε πολλά από τα ίδια προβλήματα. Η Γαλλία ενέκρινευιοθέτησε τητο σύσταση της Τέταρτης Δημοκρατίαςσύνταγμα στις 13 Οκτωβρίου, 1946.
==Τα επιτεύγματα==
Η Τέταρτη Δημοκρατία είδεήταν μια εποχή μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης στη Γαλλία και τηνανοικοδόμησης ανοικοδόμησητων της κοινωνικής του έθνουςκοινωνικών ιδρυμάτωνθεσμών και της βιομηχανίας μετά τοτον Βπόλεμο. 'Παγκόσμιο ΠόλεμοΑκόμη, καιη χώρα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που άλλαξε την ήπειρο μόνιμα. Τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Τέταρτης Δημοκρατίας ήταν στην κοινωνική μεταρρύθμιση και την οικονομική ανάπτυξη . Το 1946, η κυβέρνηση δημιούργησε ένα ολοκληρωμένο κοινωνικής ασφάλισης, σύστημα που διαβεβαίωσεεξασφάλισε ασφάλιση κατά της ανεργίας, αναπηρίας και γήρατος συντάξεις και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους πολίτες . [1]
==Τα προβλήματα==
Κάποιες προσπάθειες έγιναν επίσης για την ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας για να αποτρέψειαποτραπεί τηνη ασταθήασταθής κατάσταση που υπήρχε πριν από τον πόλεμο,. αλλάΩστόσο η αστάθεια παραμένειπαρέμενε και ηστην Τέταρτη Δημοκρατία που είδε συχνές αλλαγές στην κυβέρνηση: -συνολικά υπήρχαν22 είκοσικυβερνήσεις μίαάλλαξαν διοικήσειςσετα σε12 δώδεκα χρόνια της ιστορίας του της. Επιπλέον, η κυβέρνηση αποδείχτηκε ανίκανη να κάνειπάρει αποτελεσματικές αποφάσεις σχετικά με την αποαποικιοποίηση των πολυάριθμων υπόλοιπεςγαλλικών γαλλικέςαποικιών, αποικίεςτις οποίες η χώρα εξακολουθούσε να έχει. Μετά από μια σειρά κρίσεων, κυρίως την αλγερινή κρίση τουστην Αλγερία το 1958, η Τέταρτη Δημοκρατία κατέρρευσε . καιρώΟ πολέμουστρατηγός αρχηγός[[Σαρλ Charlesντε de GaulleΓκωλ]] επέστρεψε από τηστην συνταξιοδότησηπολιτική για να αναλάβει ως [[Πρωθυπουργός]] σε μια μεταβατική κυβέρνηση που είχε την εξουσία να σχεδιάσει ένα νέο γαλλικό σύνταγμα . Η Τέταρτη Δημοκρατία διαλύθηκε απόμετά μια δημόσιατο δημοψήφισμα στις 5 Οκτωβρίου του 1958 πουμε το οποίο ιδρύθηκε η σύγχρονη ΠέμπτηςΠέμπτη ΔημοκρατίαςΔημοκρατία, μεη υπερ-αύξησηοποία τωνέδωσε εξουσιώνυπερεξουσίες τουστον [[Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας|ΠροέδρουΠροέδρο της Δημοκρατίας]].Ο [[Πρωθυπουργός της Γαλλίας]] έχασε πολλές και και σημαντικές από τις εξουσίες του όπως την ιδιότητα να μπορεί να διαχειριστεί την πορεία της χώρας και της οικονομίας και την προεδρία του υπουργικού συμβουλίου.
== Ιστορικό πλαίσιο ==
Μετά την απελευθέρωση της Γαλλίας, η [[κυβέρνηση του Βισύ]] διαλύθηκε και ιδρύθηκε η Προσωρινή Κυβέρνηση της Γαλλικής Δημοκρατίας (GPRF) θεσμοθετήθηκε. Με το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής τάξης απαξιωμένηαπαξιωμένο καιενώ να περιλαμβάνειπεριλάμβανε πολλά από τα μέλη που είχαν περισσότεροσε μεγαλύτερο ή λιγότερομικρότερο βαθμό συνεργαστεί με τοντις ναζιστικές δυνάμεις εχθρόκατοχής, ο γκωλισμός και ο κομμουνισμός έγιναν οι πιο δημοφιλείς πολιτικές δυνάμεις στη Γαλλία.
Ο [[Σαρλ ντε Γκωλ]] οδήγησεηγήθηκε τηντης GPRF από το 1944 έως το 1946. Εν τω μεταξύ, οιλάμβαναν χώρα διαπραγματεύσεις έλαβαν χώρα πάνω από τοστο προτεινόμενο νέο σύνταγμα, το οποίο επρόκειτο να τεθεί σε δημοψήφισμα. DeΟ GaulleΝτε Γκωλ υποστήριξε ένατο προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης, και επέκρινε την επαναφορά αυτό που υποτιμητικά αποκαλείται "τοαποκαλούσε «σύστημα κομμάτων"». Παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 1946 και αντικαταστάθηκε από τον [[Φελίξ Γκουέν]] (Félix Gouin, SFIO). Τελικά μόνο το [[Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα]] (PCF) και η σοσιαλιστική SFIO υποστήριξευποστήριξαν το σχέδιο Συντάγματοςτου συντάγματος, το οποίο προβλέπει μια μορφή διακυβέρνησης που βασίζεται σε ένα μόνο κοινοβουλευτικό όργανο (μονοθάλαμο) αλλά και αυτό απορρίφθηκε στο δημοψήφισμα της 5 Μαΐου του 1946.
Στις [[Βουλευτικέςβουλευτικές Εκλογές]]εκλογές του 1946, η RGR (Rassemblement des gauches républicaines), η οποία περιλάμβανε το Ριζοσπαστικό-Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Δημοκρατικό και την Σοσιαλιστική Ένωση της Αντίστασης και άλλα συντηρητικά κόμματα, η οποία έλαβε 37,42%, προσπάθησε ανεπιτυχώς να αντιταχθεί στους χριστιανοδημοκράτςςχριστιανοδημοκράτες και σοσιαλιστές της συμμαχίας MRP -SFIO-PCF η οποία έλαβε 41,87%. Η νέα συντακτική συνέλευση αποτελούνταν από 216 Χριστιανοδημοκράτεςχριστιανοδημοκράτες Βουλευτέςβουλευτές, 153 Σοσιαλιστές Βουλευτέςσοσιαλιστές και 76 Κεντρώουςκεντρώους Βουλευτέςβουλευτές. Έτσι σχηματίστηκε κυβέρνηση συνεργασίας Κέντρου-Χριστιανοδημοκρατών.
Γράφτηκε νέο σχέδιο Συντάγματος, το οποίο πρότεινε αυτή τη φορά τη δημιουργία μιας διθάλαμης μορφής διακυβέρνησης με δύο σώματα. Ο [[Λεόν Μπλουμ]] (SFIO) ήταν επικεφαλής του GPRF από το 1946 έως το 1947. Μετά από νέες νομοθετικές εκλογές τον Ιούνιο του 1946 ο χριστιανοδημοκράτης [[Ζωρζ Μπιντώ]] (Georges Bidault) υποτίθεταιανέλαβε την ηγεσία του Υπουργικού Συμβουλίου . Παρά τον λόγο του Ντε Γκωλ στη [[Μπαγιέ]] της 16ης Ιουνίου 1946, στον οποίο κατήγγειλε τα νέα θεσμικά όργανα, το νέο σχέδιο εγκρίθηκε από το γαλλικό λαό: Το 53% των ψηφοφόρων ψήφισαν υπέρ (με αποχή σε ποσοστό 31%) στηνστο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στις 13 Οκτώβρη τουΟκτωβρίου 1946. ΑυτόΤελικά κορυφώθηκετον μεεπόμενο τηνχρόνο εγκατάστασηκαθιερώθηκε το επόμενο έτος τηςη ΤέταρτηςΤέταρτη ΔημοκρατίαςΔημοκρατία, μίαενός διάταξηθεσμικού στηνσυσχετισμού οποίαστον οποίο η ουσιαστική εξουσία βρισκόταν στα χέρια του Προέδρου της Κυβέρνησης, δηλαδή (του Πρωθυπουργού), ο οποίος ανέλαβε και την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων. Το Σύνταγμα επίσης για πρώτη φορά αναγνώρισε στον Πρωθυπουργό τον τίτλο του αρχηγού του Γαλλικού στρατού. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας περιορίστηκε μόνο σε έναν πολύ συμβολικό ρόλο, με ελάχιστες έως και σχεδόν ανύπαρκτες αρμοδιότητες.
== Η αποτυχία του Κοινοβουλευτικούκοινοβουλευτικού συστήματος στην Γαλλία ==
Η πρόθεση των συντακτών του νέου Συντάγματος ήταν να εξορθολογίσειεξορθολογίσουν το κοινοβουλευτικό σύστημα . ΥπουργοίΟι υπουργοί ήταν υπόλογοι στο νομοθετικό σώμα, ητην [[Εθνοσυνέλευση (Γαλλία)|Γαλλική Εθνοσυνέλευση]], αλλάωστόσο μερικάθεσπίστηκαν μέτρα θεσπίστηκαν με σκοπό την προστασία του Υπουργικού Συμβουλίου και νατην ενισχυθείενίσχυση τοτου κύρος του πρωθυπουργού της Γαλλίας, ο οποίος οδήγησε το Υπουργικό Συμβούλιο. Ο στόχος του νέου συντάγματος ήταν να συμφιλιώσει την κοινοβουλευτική δημοκρατία με υπουργική σταθερότητα.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με το νέο Σύνταγμα, ο πρόεδρος της Κυβέρνησης ήταν ο αρχηγός της Εκτελεστικήςεκτελεστικής εξουσίας και των ενόπλων δυνάμεων (πρωθυπουργός της Γαλλίας). Ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, ο οποίος εκλέγονταν από το Κοινοβούλιο (Εθνική ΣυνέλευσηΕθνοσυνέλευση και το Συμβούλιο της Δημοκρατίας), έπαιζε έναν πολύ συμβολικό ρόλο. Μοναδικές αρμοδιότητές του ήταν να απονένμιαπονέμει τις διακρίσεις, να προκηρύσσει εκλογές ή δημοψήφισμα και να διορίζει τον νικητή των βουλευτικών εκλογών ως πρωθυπουργό, ο οποίος υπόκειται σε εκλογή από την Εθνική ΣυνέλευσηΕθνοσυνέλευση πριν από το σχηματισμό ενός υπουργικού συμβουλίου. Μόνο ο πρωθυπουργός μπορεί να επικαλεστεί κοινοβουλευτική ψηφοφορία για νομιμοποίηση του υπουργικού συμβουλίου.Ακόμα μόνο οΟ πρωθυπουργός ήταν αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και μόνο αυτός είχε εξουσία πάνω σε αυτές. Ο πρωθυπουργός ήταν, επίσης, το μόνο μέλος της εκτελεστικής τη δυνατότητα να απαιτήσει ψήφο εμπιστοσύνης από την εθνοσυνέλευση (στην Τρίτη Δημοκρατία οποιοδήποτε υπουργός θα μπορούσε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης). Το υπουργικό συμβούλιο θα μπορούσε να απορριφθεί εάν η απόλυτη πλειοψηφία των μελών της εθνοσυνέλευσης ψήφισανψήφιζαν εναντίον του υπουργικού συμβουλίου. Τέλος, η εθνοσυνέλευση θα μπορούσε να διαλυθεί μετά από δύο υπουργικές κρίσεις στον νομοθέτη.
Ωστόσο, αυτά τα συνταγματικά μέτρα δεν λειτούργησαν. Τον Ιανουάριο του 1947, μετά την εκλογή του από την εθνοσυνέλευση και το διορισμό των υπουργών του, ο [[πρωθυπουργός]] Πολ Ραμαντιέ ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης, προκειμένου να επαληθεύσει ότι η συνέλευση ενέκρινε τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου του. Έτσι, ξεκίνησε μια προσαρμοσμένη διπλή εκλογή, μια ψηφοφορία για τον πρωθυπουργό που ακολουθείται από μια ψήφο εμπιστοσύνης στο επιλεγμένο υπουργικό συμβούλιο, που αποδυνάμωσε την εξουσία του πρωθυπουργού πάνω στο υπουργικό συμβούλιο. Έτσι, όπως και στην [[Τρίτη Γαλλική Δημοκρατία]], το καθεστώς αυτό χαρακτηρίζεται από υπουργική αστάθεια. Σιγά σιγά δυνάμωναν οι φωνές που απαιτούσαν την μεταστροφή του πολιτεύματος από [[Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία]] σε [[Προεδρική Δημοκρατία]]. Πράγματι μετά από δημοψήφισμα το 1958 ο λαός επέλεξε με ποσοστό 83,72% την Προεδρική Δημοκρατία έναντι 16,28% που προτίμησε την Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Ο [[πρόεδρος]] στο εξής θα εκλεγόταν από τον λαό και θα είχε τον κυρίαρχο ρόλο ενώ ο [[πρωθυπουργός]] θα έπαυε να κυριαρχούσε και εφεξής θα ήταν όχι ο αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος αλλά οποιοσδήποτε πολίτης που θα επέλεγε ο [[πρόεδρος της Γαλλίας]]. Η Τέταρτη Γαλλική Δημοκρατία κατέδειξε τις αδυναμίες του κοινοβουλευτικού συστήματος σε χώρες που χρειάζονταν σταθερότητα και ήταν πολυπολιτισμικές.Παράδειγμα χώρας με αυτά τα κιτήρια που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει προβλήματα σαν την Γαλλία αποτελεί και η [[Ελλάδα]] με την διαφορά ότι η τελευταία δεν επέλεξε ούτε συζήτησε την μεταστροφή προς την [[Προεδρική Δημοκρατία]].
|
