Λετονία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
→Ιστορία: επέκταση |
||
Γραμμή 118:
Μέχρι το 1923, η έκταση της καλλιεργούμενης γης ξεπέρασε το προπολεμικό επίπεδο. Η καινοτομία και η αυξανόμενη παραγωγικότητα οδήγησαν σε ταχεία ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά σύντομα υπέφεραν από τις επιπτώσεις της Μεγάλης Ύφεσης. Η Λετονία έδειξε σημάδια οικονομικής ανάκαμψης και το εκλογικό σώμα κινήθηκε σταθερά προς το κέντρο κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου. Στις 15 Μαΐου 1934, ο Ουλμάνις πραγματοποίησε ένα αναίμακτο πραξικόπημα, εγκαθιδρύνοντας μια εθνικιστική δικτατορία που κράτησε μέχρι το 1940.<ref name="Country profile">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/1108059.stm|title=Timeline: Latvia|publisher=BBC News|date=20 January 2010 |accessdate=5 February 2010}}</ref> Μετά το 1934, ο Ουλμάνις δημιούργησε κυβερνητικές εταιρείες για να αγοράσει ιδιωτικές επιχειρήσεις με στόχο τη "λετονοποίηση" της οικονομίας.<ref>{{cite book|jstor=2119564|author1=Nicholas Balabkins|author2=Arnolds P. Aizsilnieks|title=Entrepreneur in a small country: a case study against the background of the Latvian economy, 1919–1940|url=https://books.google.com/books?id=PwaSAAAAIAAJ|accessdate=19 February 2012|year=1975|publisher=Exposition Press|isbn=978-0-682-48158-8|pages=xiv, 143}}</ref>
=== Η Λετονία στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ===
{{See also|Σοβιετική κατοχή της Λετονίας το 1940 |Γερμανική κατοχή της Λετονίας κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου|Ολοκαύτωμα στην Λετονία|Λετονοί παρτιζάνοι|Λετονικό αντιναζιστικό κίνημα αντίστασης (1941-45)}}
[[Αρχείο:Riga_1940_Soviet_Army.jpg|μικρογραφία|Δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού μπαίνουν στην Ρίγα (1940).]]
Νωρίς το πρωί της 24ης Αυγούστου 1939, η Σοβιετική Ένωση και η Ναζιστική Γερμανία υπέγραψαν ένα 10ετές σύμφωνο μη επίθεσης, γνωστό ως σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ. Το σύμφωνο περιείχε ένα μυστικό πρωτόκολλο, που αποκαλύφθηκε μόνο μετά την ήττα της Γερμανίας το 1945, σύμφωνα με την οποία τα κράτη της Βόρειας και Ανατολικής Ευρώπης χωρίστηκαν σε γερμανικές και σοβιετικές "σφαίρες επιρροής".<ref name="mrtext">[http://www.fordham.edu/halsall/mod/1939pact.html ''Text of the Nazi-Soviet Non-Aggression Pact''], executed 23 August 1939</ref> Στο βορρά, η Λεττονία, η Φινλανδία και η Εσθονία εντάχθηκαν στη σοβιετική σφαίρα.<ref name="mrtext" /> Μια εβδομάδα αργότερα, στις 1 Σεπτεμβρίου 1939, η Γερμανία εισέβαλε στη Πολωνία και ακολούθησε η Σοβιετική Ένωση στις 17 Σεπτεμβρίου.<ref name="PBBG2">{{cite book|title=Between Giants|last=Buttar|first=Prit|ISBN=9781780961637}}</ref>{{rp|32}}
Μετά τη σύναψη του συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, οι περισσότεροι Γερμανοί της Βαλτικής έφυγαν από τη Λετονία κατόπιν συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης Ουλμάνις και της Ναζιστικής Γερμανίας στο πλαίσιο του προγράμματος Χάιμ ινς Ράιχ.<ref name="Latvia in WWII">Lumans, pp. 71–74</ref> Συνολικά 50.000 Γερμανοί της Βαλτικής έφυγαν μέχρι την προθεσμία του Δεκεμβρίου 1939. 1.600 να παραμένουν για να ολοκληρώσουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους και 13.000 επέλεξαν να παραμείνουν στην χώρα.<ref name="Latvia in WWII" /> Οι περισσότεροι από αυτούς που παρέμειναν έφυγαν για τη Γερμανία το καλοκαίρι του 1940, όταν συμφωνήθηκε ένα δεύτερο πρόγραμμα επανεγκατάστασης.<ref>Lumans pp. 110–111</ref> Οι φυλετικά εγκεκριμένοι πολίτες επανεγκαταστάθηκαν κυρίως στην Πολωνία, και τους δόθηκαν γη και επιχειρήσεις σε αντάλλαγμα για τα χρήματα που έλαβαν από την πώληση των προηγούμενων περιουσιακών τους στοιχείων.<ref name="PBBG2" />{{rp|46}}
[[Αρχείο:Latvia_deportation_1941.jpg|μικρογραφία|Τρένα με Λετονούς που θα απελαθούν στην Ανατολή λόγω της απέλασης του Ιουνίου το 1941. ]]
Στις 5 Οκτωβρίου 1939, η Λετονία αναγκάστηκε να δεχθεί σύμφωνο "αμοιβαίας βοήθειας" με τη Σοβιετική Ένωση, παρέχοντας στους Σοβιετικούς το δικαίωμα να σταθμεύσουν ανάμεσα σε 25.000 και 30.000 στρατεύματα στη λετονική επικράτεια.<ref>Lumans, p. 79</ref> Οι κρατικοί υπάλληλοι εκκαθαρίστηκαν και αντικαταστάθηκαν από σοβιετικά στελέχη.<ref name="wettig20">Wettig, Gerhard, ''Stalin and the Cold War in Europe'', Rowman & Littlefield, Landham, Md, 2008, {{ISBN|0-7425-5542-9}}, pp. 20–21</ref> Οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν με φιλοσοβιετικούς υποψηφίους για πολλές θέσεις. Η συνέλευση των λαών που προέκυψε ζήτησε αμέσως την ένωση με την ΕΣΣΔ, την οποία έδωσε η Σοβιετική Ένωση.<ref name="wettig20" /> Η Λετονία, τότε μια κυβέρνηση-μαριονέτα, με επικεφαλή τον Άουγκουστς Κιρχενστέινς.<ref>Lumans, pp. 98–99</ref> Η Σοβιετική Ένωση ενσωμάτωσε τη Λετονία στις 5 Αυγούστου 1940 ως Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Λετονίας.
[[Αρχείο:Bundesarchiv_Bild_183-L19397,_Lettland,_Riga,_Begrüßung_der_deutschen_Soldaten.jpg|μικρογραφία|Γερμανοί στρατιώτες μπαίνουν στην Ρίγα, Ιούλιος 1941 ]]
Οι Σοβιετικοί αντιμετώπιζαν σκληρά τους αντιπάλους τους - πριν από τη Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, σε λιγότερο από ένα χρόνο, τουλάχιστον 34.250 Λετονοί απελάθηκαν ή σκοτώθηκαν.<ref>{{cite book|title=Stalin: The Court of the Red Tsar|author=Simon Sebag Montefiore|authorlink=Simon Sebag Montefiore|page=334}}</ref> Οι περισσότεροι απελάθηκαν στη Σιβηρία όπου οι θάνατοι εκτιμήθηκαν στο 40 τοις εκατό, οι αστυνομικοί του λετονικού στρατού πυροβολήθηκαν επί τόπου.<ref name="PBBG2" />
Στις 22 Ιουνίου 1941 γερμανικά στρατεύματα επιτέθηκαν σε σοβιετικές δυνάμεις στη επιχείρηση Μπαρμπαρόσα. Υπήρξαν κάποιες αυθόρμητες εξεγέρσεις των Λετονών εναντίον του Κόκκινου Στρατού, οι οποίες βοήθησαν τους Γερμανούς. Μέχρι τις 29 Ιουνίου είχαν φτάσει στην Ρίγα και ενώ οι Σοβιετικές δυνάμεις είχαν σκοτωθεί, συλληφθεί ή υποχωρήσει, η Λετονία κατελήφθη από τις γερμανικές δυνάμεις στις αρχές Ιουλίου.<ref name="PBBG2" /> Η κατοχή ακολουθήθηκε αμέσως από στρατεύματα [[SS]] [[Einsatzgruppen]] τα οποία έπρεπε να ενεργούν σύμφωνα με το Ναζιστικό Γκενεραλπλάν Οστ που απαιτούσε να μειωθεί ο πληθυσμός της Λετονίας κατά 50%.<ref name="PBBG2" /><ref name="PBBG2" />
Υπό από τη γερμανική κατοχή, η Λετονία διοικήθηκε ως μέρος του Ραϊχσκομισαριάτ Όστλαντ. Οι Λετονικές παραστρατιωτικές και βοηθητικές αστυνομικές μονάδες που συστάθηκαν από την κατοχική αρχή συμμετείχαν στο Ολοκαύτωμα και άλλες θηριωδίες.<ref name="Country profile2" /> 30.000 Εβραίοι πυροβολήθηκαν στη Λετονία το φθινόπωρο του 1941.<ref name="PBBG2" /> Άλλοι 30.000 Εβραίοι από το γκέτο της Ρίγας σκοτώθηκαν στο δάσος Ρούμπουλα τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 1941, για να μειώσουν την υπερπληθυσμό στο γκέτο και να δώσουν χώρο για περισσότερους Εβραίους που εισάγονταν από τη Γερμανία και τη Δύση.<ref name="PBBG2" /> Υπήρξε μια παύση στις μάχες, εκτός από την δραστηριότητα των παρτιζάνων, μέχρι που η πολιορκία του Λένινγκραντ έληξε τον Ιανουάριο του 1944 και οι σοβιετικοί στρατιώτες προχώρησαν, εισήλθαν στη Λετονία τον Ιούλιο και τελικά κατέλαβαν τη Ρίγα στις 13 Οκτωβρίου 1944.<ref name="PBBG2" />
Περισσότεροι από 200.000 Λετονοί έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, συμπεριλαμβανομένων περίπου 75.000 Λετονών Εβραίων δολοφονημένων κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής.<ref name="Country profile2" /> Οι Λετονοί στρατιώτες πολέμησαν και στις δύο πλευρές της σύγκρουσης, κυρίως στη γερμανική πλευρά, με 140.000 άνδρες στη Λετονική Λεγεώνα των Waffen-SS,<ref>"[https://www.theguardian.com/world/2010/mar/16/latvians-march-commemorate-ss-veterans Patriots or Nazi collaborators? Latvians march to commemorate SS veterans]". ''[[The Guardian]]''. 16 March 2010</ref> Η 308η Λετονική Διοίκηση Τουφεκιών σχηματίστηκε από τον Κόκκινο Στρατό το 1944. Μερικές φορές, ειδικά το 1944, οι αντίθετοι στρατιώτες της Λετονίας αντιμετώπισαν ο ένας τον άλλον στη μάχη.<ref name="PBBG2" /> Η δραστηριότητα έφτασε στο ανώτατο σημείο στα τέλη του 1946.<ref name="PBBG2" />
=== Σοβιετική εποχή (1940-41, 1944-91) ===
| |||