Progressive rock: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ο DaftRose μετακίνησε τη σελίδα Progressive Rock στη Progressive rock πάνω από την ανακατεύθυνση
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{επιμέλεια|Γραφή}}
{{Κύριο|Ροκ μουσική}}
Το '''progressive rock''' (γνωστό και ωςμετάφραση: "''προοδευτικό ροκ''") σταείναι υποείδος της [[ελληνική γλώσσα|ελληνικάrock]]) μουσικής, που εμφανίστηκε λίγο αργότερα από το ψυχεδελικό ροκ στην [[Αγγλία]]. Παρότι το ρεύμα αυτό απέκτησε εκπροσώπους σε διάφορες χώρες, η επιρροή των αγγλικών συγκροτημάτων παρέμεινε καθοριστική.<ref>Βλ. συνέντευξη του γερμανικού συγκροτήματος Eloy στο περιοδικό ΠΟΠPOP & ROCK, Απρίλιος 1981</ref>. Χρυσή του εποχή ήταν η δεκαετία του ΄70 και συσχετίστηκε σε μεγάλο βαθμό με το κίνημα των [[Χίπις]]. Άρχισε να περιθωριοποιείται με την εμφάνιση του [[Πανκ|πανκ ροκ]] και της Ντίσκο.<ref>Η Disco από την άλλη, αντίθετα από την επιθετική πολιτικοποιημένη οργή του Punk, προσέφερε ένα άλλο χαρακτηριστικό που το progressive rock δεν έδινε, τη χορευτική διασκέδαση.' Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 160.</ref>
πολιτικοποιημένη οργή του Punk, προσέφερε ένα άλλο χαρακτηριστικό που το
Progressive Rock δεν έδινε, τη χορευτική διασκέδαση.' Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 160.</ref>
 
==Ιδιαιτερότητες==
{{Κύριο|Ροκ μουσική}}
 
[[Αρχείο:Jethro-Tull-9-73(5).jpg|thumb||δεξιά||upright||alt=Ο Ian Anderson των Jethro Tull παίζει σαξόφωνο.|Ο Ian Anderson των [[Jethro Tull]] παίζει σαξόφωνο.]]
"Το Progressive Rock αποτελεί την πιο καλλιτεχνική, φιλοσοφική, την πιο «διανοουμενίστικη» πλευρά της Rock μουσικής".<ref>Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 160.</ref>
[[Αρχείο:Jethro-Tull-9-73(5).jpg|thumb||left||upright||alt=Ο"Το Ianprogressive Andersonrock τωναποτελεί Jethroτην Tullπιο παίζεικαλλιτεχνική, σαξόφωνοφιλοσοφική, την πιο «διανοουμενίστικη» πλευρά της Rock μουσικής".<ref>Σταύρος, IanΔημήτριος AndersonΓ. των"progressive Jethrorock: Tullτο παίζειπροοδευτικό σαξόφωνορεύμα στο Rock του '70", σελ.]] 160.</ref> Οι μπάντες του είδους αυτού πειραματίστηκαν με διάφορα όργανα εκτός του καθιερωμένου σετ κιθάρας - μπάσου - ντραμς και εισήγαγαν νέες μορφές στα τραγούδια ως προς τα μουσικά μέρη που απάρτιζαν τα κομμάτια. Συγκροτήματα όπως οι ''Beatles'', οι ''Pink Floyd'', οι ''Moody Blues'', οι ''Deep Purple'' και οι ''Golden Earring'' πειραματίστηκαν με όργανα όπως έγχορδα ορχήστρας, πνευστά, αλλά και πλήρεις ορχήστρες. Τα ροκ συγκροτήματα του είδους, ξεπέρασαν κατά πολύ το ως τότε καθιερωμένο τρίλεπτο διάρκειας ενός ροκ τραγουδιού και ηχογράφησαν πιο περίπλοκα στη δομή τραγούδια χρησιμοποιώντας ενίοτε συγχορδίες που είχαν τη βάση τους στην τζαζ και άλλα υποείδη που ξεκίνησαν από αυτήν όπως η ''φιούζιονfusion''.
 
Οι επιρροές των συγκροτημάτων του προοδευτικού ροκ έρχονταν από πολλά είδη, συμπεριλαμβανομένων της [[Κλασική μουσική|κλασικής]], της [[τζαζ]] και της [[Ηλεκτρονική μουσική|ηλεκτρονικής μουσικής]]. Τα τραγούδια στο σύνολό τους δε, είχαν μεγαλύτερη ποικιλία από τα άλλα ροκ τραγούδια. Κυμαίνονταν από ήρεμα και πλούσια σε μελωδία, έως ατονικά, παράφωνα και περίπλοκα κομμάτια.
{{απόσπασμα|Το Progressiveprogressive Rockrock αποτελεί την πιο καλλιτεχνική, φιλοσοφική, την πιο «διανοουμενίστικη» πλευρά της Rock μουσικής.
Οι σχέσεις του Προοδευτικού Rock με τις άλλες τέχνες ήταν πολύ στενές, η έμπνευση από τη λογοτεχνία σχεδόν κανόνας, οι στίχοι πιο υπερβατικοί και βαθυστόχαστοι, η εικόνα και ο τρόπος παρουσίασης της μουσικής αυτής ήταν πιο θεατρικός, η δισκογραφία του παρουσίαζε έργα ολοκληρωμένα κατά το πρότυπο, πολλές φορές των μεγάλων κλασικών συνθετών (όροι όπως σουίτα, πρελούδιο, κίνηση χρησιμοποιούντο συχνότατα), πολλές φορές οι δίσκοι ήταν θεματικοί(concept), η τεχνική αρτιότητα των μουσικών ήταν από τις υψηλότερες στο χώρο του Rock τόσο σε πρακτικό όσο και σε θεωρητικό επίπεδο…<ref>Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 3-4.</ref>}}
[[Αρχείο:Rickwakemanmoog.jpg|thumb||right||upright||alt=Ο Rick Wakeman παίζει συνθεσάιζερ με το ένα χέρι και προγραμματίζει ένα Minimoog με το άλλο.|Ο Rick Wakeman παίζει συνθεσάιζερ με το ένα χέρι και προγραμματίζει ένα Minimoog με το άλλο.]]{{απόσπασμα|Οι μουσικοί του Progressive Rock επίσης έδωσαν μεγάλη έμφαση και στη σύνθεση, πραγματοποιώντας μεγαλεπήβολες δημιουργίες όπως οι Rock σουίτες ... Ακόμη προχώρησαν σε συνθέσεις πάνω στα πρότυπα της φούγκας και του κανόνα. Συνήθως μια βασική μελωδία στο Rock
συνοδεύεται από μια μπασογραμμή, συγχορδίες και κρουστά για το ρυθμό. Όμως στις προκείμενες περιπτώσεις ήταν δυνατόν πολλές ανεξάρτητες μελωδίες να ξεδιπλώνονται ταυτόχρονα. Ενδεικτικά οι Jethro Tull χρησιμοποίησαν κανόνα στο κομμάτι “Round” και οι Caravan στο κομμάτι “Asforteri 25”.<ref>Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 56.</ref>}}
 
[[Αρχείο:Rickwakemanmoog.jpg|thumb||right||upright||alt=Ο Rick Wakeman παίζει συνθεσάιζερ με το ένα χέρι και προγραμματίζει ένα Minimoog με το άλλο.|Ο Rick Wakeman παίζει συνθεσάιζερ με το ένα χέρι και προγραμματίζει ένα Minimoog με το άλλο.]]{{απόσπασμα|Οι μουσικοί του Progressive Rock επίσης έδωσαν μεγάλη έμφαση και στη σύνθεση, πραγματοποιώντας μεγαλεπήβολες δημιουργίες όπως οι Rock σουίτες ... Ακόμη προχώρησαν σε συνθέσεις πάνω στα πρότυπα της φούγκας και του κανόνα. Συνήθως μια βασική μελωδία στο Rock συνοδεύεται από μια μπασογραμμή, συγχορδίες και κρουστά για το ρυθμό. Όμως στις προκείμενες περιπτώσεις ήταν δυνατόν πολλές ανεξάρτητες μελωδίες να ξεδιπλώνονται ταυτόχρονα. Ενδεικτικά οι Jethro Tull χρησιμοποίησαν κανόνα στο κομμάτι “Round” και οι Caravan στο κομμάτι “Asforteri 25”.<ref>Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 56.</ref>}}
Το προοδευτικό ροκ έφερε τα synthesizers στο προσκήνιο, οδήγησε ουσιαστικά τις εξελίξεις στα πληκτροφόρα όργανα και αξιοποίησε γενικότερα τη τεχνολογία του ήχου.<ref>"Τέλος το Progressive Rock επέδειξε μεγάλη δεξιοτεχνία και σε θέματα τεχνολογίας. Ήταν το είδος που έφερε τα synthesizers στο προσκήνιο και οδήγησε ουσιαστικά τις εξελίξεις στα πληκτροφόρα όργανα. Επίσης η παραγωγή των δίσκων του Progressive Rock ήταν από μόνη της ένα μνημείο τέχνης με τις καινοτόμες τεχνικές και την αξιοποίηση της τεχνολογίας. Μάλιστα πολλοί μηχανικοί ήχου έφτασαν ως να θεωρούνται μέλη της μπάντας για την οποία δούλευαν, όπως ο George Martin για τους Beatles και ο Alan Parsons για τους Pink Floyd (ο οποίος διέγραψε και ο ίδιος μια σπουδαία solo πορεία στο Progressive Rock). Δίσκοι όπως το “Dark Side of the Moon” των Pink Floyd είχαν μια τόσο μνημειώδη παραγωγή που χρησιμοποιούνταν για τη δοκιμή στερεοφωνικών συστημάτων." Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 57.</ref>
 
Το προοδευτικό ροκ έφερε τα synthesizers στο προσκήνιο, οδήγησε ουσιαστικά τις εξελίξεις στα πληκτροφόρα όργανα και αξιοποίησε γενικότερα τη τεχνολογία του ήχου.<ref> "Τέλος το Progressive Rock επέδειξε μεγάλη δεξιοτεχνία και σε θέματα τεχνολογίας. Ήταν το είδος που έφερε τα synthesizers στο προσκήνιο και οδήγησε ουσιαστικά τις εξελίξεις στα πληκτροφόρα όργανα. Επίσης η παραγωγή των δίσκων του Progressiveprogressive Rockrock ήταν από μόνη της ένα μνημείο τέχνης με τις καινοτόμες τεχνικές και την αξιοποίηση της τεχνολογίας. Μάλιστα πολλοί μηχανικοί ήχου έφτασαν ως να θεωρούνται μέλη της μπάντας για την οποία δούλευαν, όπως ο George Martin για τους Beatles και ο Alan Parsons για τους [[Pink Floyd]] (ο οποίος διέγραψε και ο ίδιος μια σπουδαία solo πορεία στο Progressive Rock). Δίσκοι όπως το “Dark''[[Dark Side of the Moon”Moon]]'' των Pink Floyd είχαν μια τόσο μνημειώδη παραγωγή που χρησιμοποιούνταν για τη δοκιμή στερεοφωνικών συστημάτων." Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 57.</ref>
 
==Επιρροές από τη λογοτεχνία==
 
Η επιρροή της λογοτεχνίας και των ιερών γραφών στο προγκρέσιβprogressive ροκrock είναι πολύ μεγάλη. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:<br />
 
Η [[Αγία Γραφή]] ενέπνευσε πάρα πολλά συγκροτήματα, όπως οι Έλληνες [[Aphrodite's Child]], οι Γερμανοί [[Eloy]] και οι Βρετανοί [[Genesis]], που πήραν το όνομά τους από το πρώτο βιβλίο της.
 
Ο δίσκος των [[Yes (συγκρότημα)|Yes]], "''[[Tales from Topographic Oceans]]''" (1973) βασίζεται στα ιερά βιβλία του Βουδισμού.
 
Ο ποιητής και ζωγράφος [[Ουίλιαμ ΜπλέηκΜπλέικ]] ενέπνευσε συγκροτήματα όπως οι [[Emerson, Lake and Palmer]], οι [[Genesis]], οι [[Yes (συγκρότημα)|Yes]] και οι [[Tangerine Dream]] που μελοποίησαν ποιήματά του.
 
Οι [[Gentle Giant]] δημιούργησαν τραγούδια πάνω σε ποιήματα του [[Λόρδος Βύρων|λόρδου Βύρωνα]].
Γραμμή 37 ⟶ 36 :
Οι [[Genesis]] και οι [[King Crimson]] έγραψαν κομμάτια επάνω σε ποιήματα του [[Τ.Σ. Έλιοτ]].
 
Η "''[[Οδύσσεια]]''" του [[Όμηρος|Ομήρου]] αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους [[Genesis]], [[Caravan]], [[King Crimson]], [[Artcane]], [[Eloy]], [[Α-440]], κ.α.
 
Ο [[Άλντους Χάξλεϋ]] έχει επηρεάσει το είδος γενικά και ειδικά, ενώ το "''[[Animals (άλμπουμ)|Animals]]''" των [[Pink Floyd]] (1977) αναφέρεται στη "''[[Η Φάρμα των Ζώων]]''" του [[Τζωρτζ Όργουελ]].
 
Ο concept δίσκος "''[[Tales of Mystery and Imagination]]''" του Alan Parsons (1976), αναφέρεται στο έργο του [[Έντγκαρ Άλλαν Πόε]].<ref>Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 87,88</ref>
 
==Κριτικές==
 
Το προοδευτικό ροκ χαρακτηρίστηκε από εκπροσώπους του [[Πανκ|πανκ ροκ]] ως [[Δεινόσαυροι|δεινοσαυρικό]], όπως και το κλασικό ροκ, και κατηγορήθηκε ως απολιτικόπολιτικό.<ref> "Προφανώς το Progressive Rock φάνταζε απολιτικό στα μάτια των Punk οπαδών με τις παραβολές του από το χώρο του φανταστικού για τα ζητήματα του ατομικού και παγκόσμιου διαφωτισμού. Οι νέοι αυτοί δε θα μπορούσαν να ταυτιστούν με ένα είδος το οποίο δε μίλαγε για τα άμεσα προβλήματά τους. Χαρακτήρισαν λοιπόν το Progressive Rock (αλλά και το κλασικό Rock γενικότερα) ως «δεινοσαυρικό». Δεινοσαυρικό γιατί οι καλλιτέχνες του φάνταζαν πολύ μεγάλοι ηλικιακά και θα έπρεπε να εξαφανιστούν όπως οι δεινόσαυροι και γιατί τα μεγαλεπήβολα Progressive Rock shows έμοιαζαν βαρύγδουπα και γιγάντια σαν τους δεινοσαύρους." Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 160.</ref>
των Punk οπαδών με τις παραβολές του από το χώρο του φανταστικού για τα
ζητήματα του ατομικού και παγκόσμιου διαφωτισμού. Οι νέοι αυτοί δε θα
μπορούσαν να ταυτιστούν με ένα είδος το οποίο δε μίλαγε για τα άμεσα
προβλήματά τους. Χαρακτήρισαν λοιπόν το Progressive Rock (αλλά και το κλασικό
Rock γενικότερα) ως «δεινοσαυρικό». Δεινοσαυρικό γιατί οι καλλιτέχνες του
φάνταζαν πολύ μεγάλοι ηλικιακά και θα έπρεπε να εξαφανιστούν όπως οι
δεινόσαυροι και γιατί τα μεγαλεπήβολα Progressive Rock shows έμοιαζαν
βαρύγδουπα και γιγάντια σαν τους δεινοσαύρους." Σταύρος, Δημήτριος Γ. "Progressive Rock: το προοδευτικό ρεύμα στο Rock του '70", σελ. 160.</ref>
 
==Γνωστοί εκπρόσωποι==
 
Γνωστά συγκροτήματα προοδευτικού ροκ ήτανείναι τα εξής: ''[[Barclay James Harvest]]'', ''[[Camel]]'', ''[[Caravan]]'', ''[[Van Der Graaf Generator]]'', ''[[Pink Floyd]]'', ''[[Emerson, Lake and Palmer]]'', ''Faust'', ''[[Genesis]]'', ''[[Gentle Giant]]'', ''[[Gong]]'', ''[[Jethro Tull]]'', ''[[King Crimson]]'', ''[[Magma]]'', ''[[The Nice]]'', ''[[Pavlov's Dog]]'', ''[[Rush]]'', ''[[Eloy]]'', ''[[Soft Machine]]'', ''[[Yes (συγκρότημα)|Yes]]'' και ''[[Aphrodite's Child]]'', κυρίως στο άλμπουμ "''[[666 (άλμπουμ)|666]]''".
 
==Προτεινόμενα για ανάγνωση==
 
*Macan Edward, “Rocking the Classics: English Progressive Rock and the Counterculture”, Oxford University Press, 1997
*Martin Bill, “Listening to the Future: The Time of Progressive Rock, 1968- 1978”, Open Court Publishing, 1998
*Miles Barry, “Hippie”, Ψυχογιός, 2010
 
== Σημειώσεις και αναφορές ==
<references />
 
==Προτεινόμενα για ανάγνωση==
[[Κατηγορία:Ροκ μουσική]]
 
* Macan Edward, “Rocking the Classics: English Progressive Rock and the Counterculture”, Oxford University Press, 1997
* Martin Bill, “Listening to the Future: The Time of Progressive Rock, 1968- 1978”, Open Court Publishing, 1998
* Miles Barry, “Hippie”, Ψυχογιός, 2010
 
[[Κατηγορία:ΡοκProgressive μουσικήrock]]
[[Κατηγορία:Μουσική στο Ηνωμένο Βασίλειο]]