Τουρκική εισβολή στην Κύπρο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 79.131.126.11 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό Glucken123
Ετικέτα: Επαναφορά
Τα περιφεριακά.
Γραμμή 1:
H '''Τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974'''<ref name="Morelli2011">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=dyWwReoc81oC&pg=PA1|title=Cyprus: Reunification Proving Elusive|date=April 2011|publisher=DIANE Publishing|isbn=978-1-4379-8040-0|page=1|author=Vincent Morelli|quote=The Greek Cypriots and much of the international community refer to it as an “invasion.}}</ref> ({{lang-tr|Kıbrıs Barış Harekâtı|lit=Επιχείρηση ειρήνευσης Κύπρου}}, ''Επιχείρηση ειρήνευσης Κύπρου'' ή {{lang-tr|Atilla Harekâtı}}, ''Επιχείρηση Αττίλας'') ήταν τουρκική{{Πληροφορίες στρατιωτικής σύγκρουσης|τίτλος=Τουρκική εισβολή στην Κύπρο|εικόνα=[[Εικόνα:Βομβαρδισμός Αμμοχώστου.jpg|300px]]|λεζάντα=Βομβαρδισμός Αμμοχώστου 1974|έναρξη=20 Ιουλίου 1974|τερματισμός=16 Αυγούστου 1974|ημερομηνία=|τόπος=[[Κύπρος]]|πλευρά1={{TUR}} <br />[[Τουρκική Αντιστασιακή Οργάνωση]] (TMT)|αρχηγός1={{Flagicon|Turkey}} [[Μπουλέντ Ετζεβίτ]] <br />{{Flagicon|Turkey}} [[Φαχρί Κορουτούρκ]]|σθένος1=50.000 στρατιώτες<ref name=ulvikeser453>Keser, Ulvi (2006). ''Turkish-Greek Hurricane on Cyprus (1940 – 1950 – 1960 – 1970), 528. sayfa'', Publisher: Boğaziçi Yayınları, ISBN 975-451-220-5.</ref>|απολογισμός1=568 νεκροί<ref>Haydar Çakmak: ''Türk dış politikası, 1919-2008'', Platin, 2008, ISBN 9944137251, [http://books.google.de/books?id=_2UwAQAAIAAJ&q=%22Komutanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1+personeli+olmak+%C3%BCzere+toplam%22&dq=%22Komutanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1+personeli+olmak+%C3%BCzere+toplam%22&hl=de&sa=X&ei=clJoUZnIDqWg7AbmzYDoAw&ved=0CDIQ6AEwAA page 688] excerpt from reference: 415 ground, 65 navy, 5 air, 13 gendarmerie, 70 resistance (= 568 killed)</ref> <br /> 2.000 τραυματίες<ref name="StudiesKeefe1980">{{cite book|author1=American University (Washington, D.C.). Foreign Area Studies|author2=Eugene K. Keefe|title=Cyprus, a country study|url=http://books.google.com/books?id=m_85te6NyCQC|accessdate=5 December 2012|year=1980|publisher=Foreign Area Studies, American University : for sale by the Supt. of Docs., U.S. Govt. Print. Off.|quote=Authoritative figures for casualties during the two- phased military operation were not published; available estimates listed Greek Cypriot losses at 6,000 dead and Turkish losses at 1,500 dead and 2,000 wounded... }}</ref> <br />Συνολικά 3.500 απώλειες (συμπεριλαμβανομένων των αμάχων)<ref name="JentlesonPaterson1997">{{cite book|author1=Bruce W. Jentleson|author2=Thomas G. Paterson|author3=Council on Foreign Relations|title=Encyclopedia of US foreign relations|url=http://books.google.com/books?id=f9opAQAAMAAJ|accessdate=5 December 2012|year=1997|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-511059-3|quote=Greek/Greek Cypriot casualties were estimated at 6,000 and Turkish/Turkish Cypriot casualties at 3,500, including 1,500 dead...}}</ref><ref name="Jaques2007">{{cite book|author=Tony Jaques|title=Dictionary of Battles and Sieges: A Guide to 8,500 Battles from Antiquity Through the Twenty-First Century|url=http://books.google.com/books?id=Dh6jydKXikoC&pg=PA556|accessdate=5 December 2012|year=2007|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=978-0-313-33538-9|pages=556|quote=The invasion cost about 6,000 Greek Cypriot and 1500-3.500 Turkish casualties (20 July 1974).}}</ref><ref name="WilsonDonnan2012">{{cite book|author1=Thomas M. Wilson|author2=Hastings Donnan|title=A Companion to Border Studies|url=http://books.google.com/books?id=PeVi8_N-agIC&pg=PA44|accessdate=5 December 2012|date=19 June 2012|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-4051-9893-6|page=44|quote=The partition of India was accompanied by a death toll variously credibly estimated at between 200,000 and 2 million. ... In the Turkish invasion and partition of Cyprus, 6,000 Greek Cypriots were killed and 2,000 reported missing, and some 1500 hundred Turks and Turkish-Cyprioy killed.}}</ref>|πλευρά2=[[Αρχείο:Flag_of_Cyprus_(1960-2006).svg|border|22px|link=Κύπρος]] [[Κύπρος]]|αρχηγός2=[[Αρχείο:Flag_of_Cyprus_(1960-2006).svg|border|22px|link=Κύπρος]] [[Νίκος Σαμψών]] <br />[[Γλαύκος Κληρίδης]]|σθένος2='''Κύπρος:'''<br />45.000 μάχιμοι (σε πλήρη κινητοποίηση, θεωρητικά)<ref>Η Μάχη της Κύπρου, Γεώργιος Σέργης, Εκδόσεις Αφοι Βλάσση, Αθήνα 1999, page 260</ref> <br />'''Ελλάδα:''' <br />5.000 στρατιώτες<ref>Χρονικό Μαχών [http://www.eldyk74.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=13&Itemid=27 eldyk74.gr]</ref>|απολογισμός2=4.500–6.000 νεκροί και τραυματίες (στρατιώτες και άμαχοι)<ref name="JentlesonPaterson1997"/><ref name="Jaques2007"/> <br />2.000–3.000 αγνοούμενοι<ref name="StudiesKeefe1980"/><ref name="WilsonDonnan2012"/><ref>Clodfelter, Michael, Warfare and Armed Conflict: A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1618–1991 {{Page needed|date=April 2013}}</ref>|πλευρά3=|απολογισμός3=|πόλεμος=Τμήμα του [[Κυπριακό πρόβλημα|Κυπριακού προβλήματος]] και <br />του [[Ψυχρός Πόλεμος|Ψυχρού Πολέμου]]|έκβαση=[[Τουρκία|Τουρκική]] στρατιωτική νίκη<ref>Juliet Pearse, "Troubled Northern Cyprus fights to keep afloat" in Cyprus. Grapheio Typou kai Plērophoriōn, Cyprus. Grapheion Dēmosiōn Plērophoriōn, ''Foreign Press on Cyprus'', Public Information Office, 1979, [http://books.google.com/books?id=rHMsAQAAIAAJ&q=%22Turkish+military+victory+in+Cyprus+was+accompanied+by+bitter+economic+defeat%22&dq=%22Turkish+military+victory+in+Cyprus+was+accompanied+by+bitter+economic+defeat%22&hl=en&ei=B7X6TZ-_EIqevQOqvMm6Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwAA p. 15.]</ref><ref>Joseph Weatherby, ''The other world: Issues and Politics of the Developing World'', Longman, 2000, ISBN 978-0-8013-3266-1, [http://books.google.com/books?id=rDlnAAAAMAAJ&q=%22Turkish+military+victory+divided+the+island%22&dq=%22Turkish+military+victory+divided+the+island%22&hl=en&ei=KLT6TangE5C8uwPTpcmIAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwAA p. 285.]</ref><ref>David W. Ziegler, ''War, Peace, and International Politics'', Longman, 1997, ISBN 978-0-673-52501-7, [http://books.google.com/books?id=wxsxAQAAIAAJ&q=%22a+clear-cut+Turkish+military+victory%22&dq=%22a+clear-cut+Turkish+military+victory%22&hl=en&ei=vLX6TaD6BoWwvgO2wpWnAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwAA p. 275.]</ref><ref>Nils Ørvik, ''Semialignment and Western Security'', Taylor & Francis, ISBN 97807099195131986, [http://books.google.com/books?id=fJcOAAAAQAAJ&pg=PA79&dq=%22will+not+be+changed+by+any+Turkish+military+victory%22&hl=en&ei=urb6TaCQDYeevgPd_9yLAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwAA#v=onepage&q=%22will%20not%20be%20changed%20by%20any%20Turkish%20military%20victory%22&f=false p. 79.]</ref><ref>Richard D. Caplan, ''Europe and the Recognition of New States in Yugoslavia'', Cambridge University Press, 2005, ISBN 978-0-521-82176-6, [http://books.google.com/books?id=6HMxGC_Dcp0C&dq=%22Turkish+military+victory+in+1974+has+still+not+brought+recognition+of+the+Turkish+Republic+of+Northern+Cyprus%22&source=gbs_navlinks_s p. 104.], on the refusal of legal recognition of the Turkish Cypriot state, see S.K.N. Blay, [http://www.austlii.edu.au/au/journals/AUYrBkIntLaw/1981/2.pdf "Self-Determination in Cyprus: The New Dimensions of an Old Conflict"], 10 ''Australian Yearbook of International Law'' (1987), pp. 67–100.</ref>}}H '''Τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974'''<ref name="Morelli2011">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=dyWwReoc81oC&pg=PA1|title=Cyprus: Reunification Proving Elusive|date=April 2011|publisher=DIANE Publishing|isbn=978-1-4379-8040-0|page=1|author=Vincent Morelli|quote=The Greek Cypriots and much of the international community refer to it as an “invasion.}}</ref> ({{lang-tr|Kıbrıs Barış Harekâtı|lit=Επιχείρηση ειρήνευσης Κύπρου}}, ''Επιχείρηση ειρήνευσης Κύπρου'' ή {{lang-tr|Atilla Harekâtı}}, ''Επιχείρηση Αττίλας'') ήταν τουρκική στρατιωτική εισβολή στην [[Κύπρος|Κυπριακή Δημοκρατία]]. Ξεκίνησε στις 20 Ιουλίου 1974, πέντε5 μέρες μετά το [[Πραξικόπημα του 1974 στην Κύπρο|πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου]]. Η Τουρκία υποστηρίζει πως η επιχείρηση αποτελεί ειρηνευτική επέμβαση νομιμοποιημένη από το άρθρο 4 της [[Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου|Συνθήκης Εγγυήσεων (συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου]]).<ref name="turan323">Turan, Sibel (15-16 Mayıs 2003). ''Keşan sempozyumu; 323. sayfa'', Keşan Belediye Başkanlığı, 2006.</ref> Τόσο τα [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών|Ηνωμένα Έθνη]]<ref>Simón Duke, United States military forces and installations in Europe, Stockholm International Peace Research Institute, Oxford University Press, 1989, ISBN 0198291329, p. 274. (Turkey's occupation of Cyprus...)</ref> όσο και το [[Συμβούλιο της Ευρώπης]], θεωρούν πως είναι εισβολή<ref>Council of Europe, Parliamentary Assembly, Official Report of Debates, p. 212. (Cyprus is.....under Turkish military occupation.)</ref>.
 
Το πραξικόπημα διατάχθηκε από την [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Χούντα των Αθηνών]] και πραγματοποιήθηκε από την κυπριακή [[Εθνική Φρουρά (Κύπρος)|Εθνική Φρουρά]] σε συνεργασία με την οργάνωση [[ΕΟΚΑ Β΄]]<ref name="OperationNiki">{{cite web|url=http://koti.welho.com/msolanak/kyprosengl.html|title=Operation "Niki" 1974: A suicide mission to Cyprus|accessdate=2009-06-10|author=Solanakis, Mihail}}</ref><ref name="IntercommunalViolence">{{cite web|url=http://countrystudies.us/cyprus/13.htm|title=U.S. Library of Congress – Country Studies – Cyprus – Intercommunal Violence|date=1963-12-21|publisher=Countrystudies.us|accessdate=2009-07-26}}</ref>. Το πραξικόπημα ανέτρεψε τον πρόεδρο Αρχιεπίσκοπο [[Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄|Μακάριο]]<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/?id=HEjkuhF2GsMC&pg=PA81&dq=|title=Cyprus: A Modern History|last=Mallinson|first=William|authorlink=|date=June 30, 2005|publisher=I. B. Tauris|isbn=978-1-85043-580-8|location=|page=81|id=|doi=}}</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4644652.stm BBC: Turkey urges fresh Cyprus talks] (2006-01-24)</ref> και στόχος του ήταν η ένωση του νησιού με την Ελλάδα<ref>{{cite journal|url=http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/0275720032000136642#.VQmrtNKUd8E|title=Nation, narrative and commemoration: political ritual in divided Cyprus|date=2003|journal=History and Anthropology|publisher=Routledge|issue=3|doi=10.1080/0275720032000136642|volume=14|pages=253–270|quote="[...] culminating in the 1974 coup aimed at the annexation of Cyprus to Greece"|last1=Papadakis|first1=Yiannis}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.co.uk/books?id=1QyXCTW_MCQC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|title=The Wiley-Blackwell Dictionary of Modern European History Since 1789|last2=Biddiss|first2=Michael|isbn=9781444390728|page=184|last1=Atkin|first1=Nicholas|last3=Tallett|first3=Frank}}</ref><ref>{{cite book|title=Journal of international law and practice, Volume 5|date=1996|publisher=Detroit College of Law at Michigan State University|pages=204}}</ref>. Ο τοποθετημένος από τους πραξικοπηματίες νέος Πρόεδρος, [[Νίκος Σαμψών]], ανακήρυξε την [[Ελληνική Δημοκρατία της Κύπρου]].<ref>''Strategic review, Volume 5'' (1977), United States Strategic Institute, [https://books.google.com/books?id=hCfcAAAAMAAJ&q=%22Hellenic+Republic+of+Cyprus%22&dq=%22Hellenic+Republic+of+Cyprus%22&hl=en&sa=X&ei=-L3VT_WBEMHKsgbL8rj3Ag&redir_esc=y p. 48].</ref><ref>Allcock, John B. ''Border and territorial disputes'' (1992), Longman Group, [https://books.google.com/books?id=6pztAAAAMAAJ&q=%22Hellenic+Republic+of+Cyprus%22&dq=%22Hellenic+Republic+of+Cyprus%22&hl=en&sa=X&ei=-L3VT_WBEMHKsgbL8rj3Ag&redir_esc=y p. 55].</ref>
 
Στις 20 Ιουλίου, η Τουρκία εισέβαλε στο νησί, προφασιζόμενη το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεων. Οι τούρκικες δυνάμεις εντός τριών3 ημερών κατέλαβαν την [[Κερύνεια]] και την περιοχή γύρω από την πόλη. Στις 23 Ιουλίου κηρύχθηκε εκεχειρία και τόσο η Χούντα των Αθηνών όσο και η πραξικοπηματική κυβέρνηση της Κύπρου κατέρρευσαν. Ακολούθησαν δύο γύροι διαβουλεύσεων στη Γενεύη μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών, στις οποίες η Τουρκία ζητούσε ομοσπονδιακή λύση, ανταλλαγή πληθυσμού και το 34% των εδαφών της Κύπρου να ελέγχεται από τους ΤουρκοκύπριουςτουςΤουρκοκύπριους. Στις 14 Αυγούστου, οι συνομιλίες της Γενεύης κατέρρευσαν και η Τουρκία ξεκίνησε δεύτερη επιχείρηση («Αττίλας ΙΙ») κατά την οποία κατέλαβε το 36,2% του νησιού και εκτόπισε 120 χιλιάδες Κύπριους (άλλες 20 χιλιάδες παρέμειναν εγκλωβισμένοι), ενώ συνολικά σκοτώθηκαν περίπου 3 χιλιάδες Ελληνοκύπριοι.<ref>{{Cite web|url=http://www.mfa.gov.cy/mfa/mfa2016.nsf/mfa08_en/mfa08_en?OpenDocument|title=Historical Review|last=|first=|date=|website=Υπουργείο Εξωτερικών Κύπρου|publisher=|accessdate=31/5/2017}}</ref>
 
ΓύρωΓυρω στις 150.000 άνθρωποι (πάνω από το έναενα τέταρτο του συνολικού πληθυσμού και το έναενα τρίτο των Ελληνοκυπρίωνελληνοκυπρίων) προσφυγοποιήθηκαν. Ένα χρόνο αργότερα, 60 000 περίπου Τουρκοκύπριοιτουρκοκύπριοι, μετακινήθηκαν από τις ελεύθερες νότιες περιοχές, στις ελεγχόμενες από τις τουρκικές δυνάμεις βόρειες περιοχές. Το 1983, ανακηρύχθηκε η [[Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου|Τούρκικη Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου]], αναγνωρισμένη μόνο από την Τουρκία.<ref>{{cite book|title=Cyprus: Ethnic Political Components|last=Salin|first=Ibrahm|publisher=University Press of America|year=2004|location=Oxford|page=29}}</ref> Η διεθνής κοινότητα θεωρεί τα εδάφη της ΤΔΒΚ ως κατεχόμενη από τις τουρκικές δυνάμεις περιοχή της Δημοκρατίας της Κύπρου<ref name="Quigley">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=iTR3BQ0aJ6UC&pg=PA164|title=The Statehood of Palestine|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1-139-49124-2|page=164|author=Quigley|quote=The international community found this declaration invalid, on the ground that Turkey had occupied territory belonging to Cyprus and that the putative state was therefore an infringement on Cypriot sovereignty.}}</ref> Η κατοχή εξακολουθεί να θεωρείται παράνομη, ενώ οι [[Συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού Προβλήματος|συνομιλίες για λύση του Κυπριακού ζητήματος]] συνεχίζονται.<ref name="Ker-LindsayFaustmann2011">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=R1QEn3G4L7MC&pg=PA15|title=An Island in Europe: The EU and the Transformation of Cyprus|date=15 May 2011|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-1-84885-678-3|page=15|author1=James Ker-Lindsay|author2=Hubert Faustmann|author3=Fiona Mullen|quote=Classified as illegal under international law, the occupation of the northern part leads automatically to an illegal occupation of EU territory since Cyprus' accession.}}</ref>
 
==Ιστορικό υπόβαθρο ==
Γραμμή 21:
 
==== Δημιουργία της Εθνικής Φρουράς με Έλληνες Αξιωματικούς και μυστική έλευση ελληνικής μεραρχίας ====
Στις 25 Φεβρουαρίου 1964, αποφασίστηκε η δημιουργία της [[Εθνοφυλακή (Κύπρος)|Εθνοφυλακής]], είδους εθελοντικής Εθνοφρουράς. Η βάση της δημιουργίας της ήταν τα «υπαρχηγεία» της «[[ΣχέδιοΟργάνωση Ακρίτας|Οργάνωσης Ακρίτας]]». Σημαντική για την Εθνική Φρουρά ήταν η «Βασική διαταγή υπ’ αριθ. 1» και προνοούσε δυαδική αρχηγία σε όλα τα επιτελεία της εθελοντικής Εθνοφρουράς: ένας Ελληνοκύπριος και ένας Ελλαδίτης αξιωματικός. Η εθελοντική συμμετοχή όμως δημιουργούσε προβλήματα και έτσι, στις 13 Μαρτίου 1964, σε σύσκεψη στο Καστρί υπό τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, [[Γεώργιος Παπανδρέου|Γεώργιο Παπανδρέου]], τέθηκε ως επικεφαλής του ιδρυθέντος Ειδικού Μικτού Επιτελείου Κύπρου (ΕΜΕΚ), που στόχο είχε να «επιλαμβάνεται παντός στρατιωτικού ζητήματος διά την Κύπρον», ο στρατηγός [[Γεώργιος Γρίβας]]. Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκε στην Κύπρο η Στρατιωτική Διοίκηση Κύπρου (ΣΔΙΚ), η οποία έπαιρνε εντολές από το ΕΜΕΚ, ενώ παράλληλα αποφασίστηκε και η μυστική αποστολή ελληνικής μεραρχίας που θωράκισε το νησί. Μέχρι τον Ιούνιο του 1964 δημιουργήθηκε η [[Εθνική Φρουρά (Κύπρος)|Εθνική Φρουρά]].<ref name=":12" />
 
==== Σχέδιο Άτσεστον (διπλή ένωση με ~10% στην Τουρκία) ====
Γραμμή 27:
 
==== Το καθεστώς της 21ης Απριλίου υπονομεύει τον Μακάριο, ίδρυση ΕΟΚΑ Β΄ ====
Το [[Χούντα των Συνταγματαρχών|καθεστώς της 21ης Απριλίου]], επιθυμώντας την ένωση, κινείτο προς την κατεύθυνση της υπονόμευσης του μακαριακού καθεστώτος. Τον Νοέμβριο του 1967 ο Γρίβας επιχείρησε κατά του τουρκοκυπριακού χωριού [[Ζήτημα της Κοφίνου|Κοφίνου]], γεγονός που προκάλεσε διεθνείς πιέσεις προς την Αθήνα και οδήγησε στην τελική απόσυρση των απεσταλμένων εκεί ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων. Την άνοιξη του 1968 ξεκίνησε σειρά διακοινοτικών συνομιλιών με θέμα την εσωτερική δομή της Κυπριακής Δημοκρατίας που πλησίασαν τη συμφωνία. Την ίδια χρονιά επανεξελέγη στο προεδρικό αξίωμα ο Μακάριος.
 
Το 1970 σημειώθηκε απόπειρα δολοφονίας κατά του Μακαρίου, του οποίου η πολιτική επιβραβεύθηκε στις βουλευτικές εκλογές του ίδιου έτους. Από το προηγούμενο έτος είχε αρχίσει να δρα στο νησί το [[Εθνικό Μέτωπο Κύπρου|Εθνικό Μέτωπο]]. Το 1970 επίσης δολοφονήθηκε ο [[Πολύκαρπος Γεωρκάτζης]] ο οποίος είχε συνδεθεί με την απόπειρα κατά του Μακαρίου.<ref>Παύλος Τζερμιάς, «Η Κυπριακή Δημοκρατία. Από τις συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου ως και την Τουρκική εισβολή (1959-1974)»,Ιστορία του Ελληνικού Έθνους,Εκδοτική Αθηνών, τομ. ΙΣΤ (2000), σελ.476-477</ref>
Γραμμή 63:
 
==== 17 Ιουλίου - Ο Μακάριος στην Αγγλία ====
Στις 17 Ιουλίου, ο Μακάριος συνάντησε τον Βρετανό πρωθυπουργό ΓουΐλσονΓουϊλσον. Ο Βρετανός πρωθυπουργός, μετά τη συνάντηση που είχε με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, δέχθηκε τον Τούρκο πρωθυπουργό, Ετζεβίτ, ο οποίος πήγε με μια μεγάλη κουστωδία, αρχηγών στρατιωτικών επιτελείων, υπουργών και άλλων. Ο Μακάριος ζήτησε από την κυβέρνηση της ΒρετανίαςΒρεττανίας να διατηρήσει την αναγνώριση του ιδίου ως εκλεγέντος προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Ετζεβίτ εισηγήθηκε πως τοτοτο πραξικόπημα είχε χαρακτηριστικά εισβολής.<ref>{{Cite web|url=http://www.sigmalive.com/archive/simerini/analiseis/other/291481|title=Η ομιλία Μακαρίου στο Συμβούλιο Ασφαλείας|last=Αργυρού|first=Φανούλα|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref> Το απόγευμα ο Μακάριος αναχώρησε αεροπορικώς στις [[ΗΠΑ]] προκειμένου να προετοιμαστεί για να παραστεί σε επικείμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας<ref name="ΤΟΤΕ23">Ιστορική επιθεώρηση "ΤΟΤΕ": "Ιούλιος 1974", τεύχος 13 - Ιούνιος 2005</ref>
 
==== 18 Ιουλίου - Ο Σίσκο προειδοποιεί για τουρκική εισβολή στην Κύπρο ====
Γραμμή 77:
Περί τις 11:00 ο [[ναύαρχος]] Αραπάκης διέταξε τα υποβρύχια «Τρίτων», «Γλαύκος» και «Νηρεύς» να πλεύσουν στις περιοχές Ρόμιο-1, Ρόμιο-2 και Ρόμιο-3, προκειμένου να βρίσκονται εγγύτερα στην Κύπρο<ref name="ΤΟΤΕ25">Ιστορική επιθεώρηση "ΤΟΤΕ": "Ιούλιος 1974", τεύχος 13 - Ιούνιος 2005</ref>.
 
Στις 13:00 επιστρέφει στην Αθήνα από Άγκυρα ο Αμερικανός επιτετραμμένοςεπιτετραμένος Σίσκο όπου και συγκαλείται αμέσως σύσκεψη με τα ίδια πρόσωπα που είχαν μετάσχει και στην προηγούμενη. Οι πληροφορίες που μετέφερε από τουρκικής πλευράς φαίνεται πως κρίθηκαν από τους μετέχοντες στη σύσκεψη αυτή μάλλον ενθαρρυντικές<ref name="ΤΟΤΕ25" />. Αργότερα περί τις 19:00 ο στρατηγός Γρηγόριος Μπονάνος προσκάλεσε στο γραφείο του όλους τους αρχηγούς και τους ανακοίνωσε όλες τις πληροφορίες που είχε μεταφέρει ο Σίσκο, ο οποίος στο μεταξύ είχε ήδη αναχωρήσει και πάλι προς την Άγκυρα<ref name="ΤΟΤΕ25" />.
 
===== Ο λόγος του Μακαρίου στον ΟΗΕ =====
Γραμμή 99:
 
==== Η αντίδραση της Χούντας - Συνομιλίες με Σίσκο ====
Στις 20 Ιουλίου, Ο πρέσβης των ΗΠΑ [[Χένρι Τάσκα]], πήγε στο Πεντάγωνο για να εξηγήσει στην ελληνική στρατιωτική ηγεσία την αμερικανική πολιτική, όπως την είχε καθορίσει ο [[Χένρυ Κίσινγκερ|Χένρι Κίσινγκερ]]. Ο Τάσκα πήρε μέρος στη σύσκεψη των αρχηγών, ενώ προς το τέλος της συνεδρίας μπήκε στην αίθουσα και ο Σίσκο, ο οποίος μόλις είχε φτάσει από την ΆγκυραΑγκυρα.
 
 Ο Σίσκο, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, ήταν ωμός στις τοποθετήσεις του και η προτροπή του προς τη Χούντα ήταν:
Γραμμή 124:
==== Η απόβαση στο Πέντε Μίλι και η καταστροφή 2 ε/κ πλοίων ====
[[Αρχείο:07._Operación_Atila._Pentamilli._Vista_desde_el_E.jpg|σύνδεσμος=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:07._Operaci%C3%B3n_Atila._Pentamilli._Vista_desde_el_E.jpg|μικρογραφία|Η παραλία Πέντε Μίλι]]
Στις 01:30, το [[ραντάρ]] στον Απ. Ανδρέα ανίχνευσε 11 πλοία να κατευθύνονταικατευθυνονται προς την Κερύνεια, σε απόσταση 35 ναυτικών μιλίων. Στις 05:00 περίπου, δυο μικρά ελληνοκυπριακά πλοία απέπλευσαν από την Κερύνεια για να εμπλακούν με τα τουρκικά και τελικά βυθίστηκαν. Όλοι οι ναύτες πνίγηκαν εκτός από έναν<ref name="ReferenceC">Hellenic Nationalist Page – Cyprus 1974 Timeline</ref>.
 
Τις πρώτες ώρες της 20ής20ης Ιουλίου 1974, οι τούρκικες δυνάμεις αποβιβάστηκαν στην παραλία Πέντε Μίλι, η οποία βρίσκεται στη βόρεια ακτογραμμή της Κύπρου, περίπου 8&nbsp;χιλιόμετρα δυτικά της Κερύνιας. Είχαν ξεκινήσει απόαπο το λιμάνι της [[Μερσίνη|Μερσίνας]] της Τουρκίας, και η αρχική πρόθεσή τους ήταν να αποβιβαστούν στην παραλία της Γλυκιώτισσας, η οποία όμως κρίθηκε ακατάλληλη. Πριν την αποβίβαση, Τούρκοι βατραχάνθρωποι έψαξαν για νάρκες.<ref name="ReferenceB">Savvas D. Vlassis, O Aporritos Attilas, Athens 2004 ISBN 960-630-211-3</ref> Η τουρκική δύναμη αποτελείτο από 3.000 στρατιώτες, 12 [[Άρμα μάχης|άρματα μάχης]] [[M47 Patton|M47]] και 20 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού [[M113 armored personnel carrier|M113]], και 12 [[Ολμοβόλο|ολμοβόλα]].<ref name="ReferenceB" />
 
===== Πρώτη εμπλοκή του κυπριακού Στρατού Ξηράς =====
Γραμμή 134:
Οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις του Πυροβολικού προσπάθησαν να αποκρούσουν την αποβίβαση των Τούρκων: η 182 ΜΠΠ, η 190 ΜΑ/ΤΠ επιτέθηκε κατά των τουρκικών δυνάμεων στην περιοχή Πανάγρων και στο τουρκικό προγεφύρωμα στο Πεντεμίλι, αναγκάζοντας τα τουρκικά πολεμικά πλοία να υποχωρήσουν<ref>[http://www.pyrovolitis.org.cy/cyprus/a-polemikh-drash-190-matp-29; Πολεμική Δράση 190 ΜΑ/ΤΠ], Παγκύπριος Σύνδεσμος Εφέδρων Πυροβολικού</ref>. Η 191 ΠΟΠ έβαλλε κατά των τουρκικών θέσεων στο Μπέλλα-Πάις και στις περιοχές Άσπρη Μούττη και Κοτζά Καγιά<ref>[http://www.pyrovolitis.org.cy/cyprus/a-polemikh-drash-191-pop-30; Πολεμική Δράση 191 ΠΟΠ], Παγκύπριος Σύνδεσμος Εφέδρων Πυροβολικού</ref>. Η 198 ΠΟΠ είχε χάσει αρκετά οχήματα, ασυρμάτους και πυρομαχικά κατά τη διάρκεια πυρκαγιάς στις 16 Ιουλίου. Έτσι βρέθηκε αποδυναμωμένη κατά τη διάρκεια των πρώτων συγκρούσεων με τους Τούρκους στο κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα στις 20 Ιουλίου, στην προσπάθειά της να στηρίξει τις δυνάμεις καταδρομών που μάχονταν στην περιοχή.<ref>[http://www.pyrovolitis.org.cy/cyprus/a-polemikh-drash-198-pop-32; Πολεμική Δράση 198 ΠΟΠ], Παγκύπριος Σύνδεσμος Εφέδρων Πυροβολικού</ref>
 
Ως απάντηση στην εισβολή, ένας αξιωματικός του επιτελείου της Εθνικής Φρουράς, ο αντισυνταγματάρχης Κωνσταντίνος Μπούφας, στάλθηκε στο δυτικό προάστιο της Κερύνειας σε μια προσπάθεια να οργανώσει αντεπίθεση. Η επίθεση είχε ως αποτέλεσμα την προσωρινή υποχώρηση των Τούρκων, οι οποίοι όμως προχώρησαν σε αντεπίθεση. Ένα από τα τρία3 ελληνοκυπριακά άρματα μάχης T-34 δέχθηκε πυρά από τουρκικό [[Αντιαρματικό όπλο|αντιαρματικό]] και καταστράφηκε. Το 306ο Τάγμα Πεζικού έφθασε αργά και επιτέθηκε κατά των τουρκικών δυνάμεων από τα ανατολικά, αλλά δεν κατάφερε να πετύχει κάτι αξιοσημείωτο.<ref name="ReferenceB2">Savvas D. Vlassis, O Aporritos Attilas, Athens 2004 ISBN 960-630-211-3</ref>
 
===== Μαζική επίθεση Εθνικής Φρουράς στον θύλακα του Κιόνελι =====
Γραμμή 140:
 
===== Επιθέσεις στους θύλακες Λεμεσού, Αυδήμου, Πάφου, Αγύρτας =====
Στις 20 Ιουλίου, ώρα 10:00, γύρω στους 450 μαχητές της ΕΟΚΑ Β΄, μέλη του 203 Εφεδρικού Τάγματος Πεζικού, επιτέθηκαν στον θύλακα της Λεμεσού, όπου υπήρχαν περίπου 1.000 κάτοικοι, ελαφρά οπλισμένοι.<ref name="ReferenceB2" /><ref name=":0" /> Την ίδια περίπουπεριπου στιγμή, 100 μαχητές της ΕΟΚΑ Β΄ περικύκλωσαν τον θύλακα της Αυδήμου, δυτικά της Λεμεσού. Οι Τουρκοκύπριοι αιχμάλωτοι οδηγήθηκαν στο γήπεδο της Λεμεσού.<ref name="ReferenceB2" /><ref name=":0" />
 
Στις 20 Ιουλίου, 10.000 κάτοικοι του τουρκοκυπριακού θύλακα της Λεμεσού παραδόθηκαν στην Εθνική Φρουρά της Κύπρου. Ακολούθως, σύμφωνα με Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους αυτόπτεις μάρτυρες, ακολούθησαν βιασμοί και εκτελέστηκαν μικρά παιδιά. Το αρχηγείο των Τουρκοκυπρίων κάηκε<ref name="fof">{{cite book|url=https://books.google.co.uk/books?ei=tVYkVcG1KIXnavKAgfgH&id=ZLghm1Ot0moC&dq=cyprus+national+guard+1974+enclave+limassol&focus=searchwithinvolume&q=Limassol|title=Facts on File Yearbook 1974|date=1975|publisher=Facts on File|page=590}}</ref><ref name="oberlinglim">{{cite book|title=The Road to Bellapais: The Turkish Cypriot Exodus to Northern Cyprus|last1=Oberling|first1=Pierre|date=1982|publisher=Boulder: Social Science Monographs|isbn=9780880330008|pages=164–5|quote=[...] children were shot in the street and the Turkish quarter of Limassol was burnt out by the National Guard.}}</ref> και 1.300 Τουρκοκύπριοι τοποθετήθηκαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.<ref name="ros1">{{cite book|url=https://books.google.co.uk/books?ei=9lgkVdunJsXEPfj5gMAB&id=kNELAQAAIAAJ&dq=cyprus+national+guard+1974+enclave+limassol&focus=searchwithinvolume&q=Limassol+camp|title=United Nations Peacekeeping: Europe, 1946–1979|last1=Higgins|first1=Rosalyn|publisher=Oxford University Press|isbn=9780192183224|page=375}}</ref> Ο θύλακας στην Αμμόχωστο βομβαρδίστηκε και η τουρκοκυπριακή πόλη Λέφκα, καταλήφθηκε από την Εθνική Φρουρά.<ref>{{cite book|url=https://books.google.co.uk/books?id=vp83AAAAIAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false|title=Turkey's Foreign Policy in Transition: 1950–1974|last1=Karpat|first1=Kemal|date=1975|publisher=Brill|isbn=9789004043237|page=201}}</ref>
Γραμμή 149:
 
==== Ψήφισμα Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ 353 ====
Αργά το βράδυ της 20ης Ιουλίου, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σε ομόφωνο ψήφισμα (υπ αριθμόν 353]<ref>http://undocs.org/S/RES/353(1974)</ref>) του ανέφερε:<blockquote>1. Kαλεί όλα τα κράτηKράτη να σέβονται την κυριαρχία, ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της Kύπρου,</blockquote><blockquote>2. Kαλεί όλα τα μέρη στις παρούσες συγκρούσεις ως πρώτο βήμα να καταπαύσουν το πυρ και συνιστά σ’ όλα τα κράτη να εξασκήσουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση,</blockquote><blockquote>3. Aπαιτεί άμεσο τερματισμό της ξένης στρατιωτικής επέμβασης στην Kυπριακή Δημοκρατία η οποία είναι αντίθετη με την παράγραφο 1. πιο πάνω,</blockquote><blockquote>4. Zητεί την αποχώρηση χωρίς καθυστέρηση από την Kυπριακή Δημοκρατία του ξένου στρατιωτικού προσωπικού που βρίσκεται εκεί πέραν των προνοιών διεθνών συμφωνιών, περιλαμβανομένων και εκείνων των οποίων η αποχώρηση είχει ζητηθεί από τον Πρόεδρο της Kυπριακής Δημοκρατίας Aρχιεπίσκοπο Mακάριο, στην επιστολή του ημερομηνίας 2 Iουλίου 1974,</blockquote><blockquote>5. Kαλεί την Eλλάδα, την Tουρκία και το Hνωμένο Bασίλειο της Mεγάλης Bρετανίας και Bορείου Iρλανδίας να προσέλθουν σε συνομιλίες χωρίς καθυστέρηση για την αποκατάσταση της ειρήνης στην περιοχή και τη συνταγματική διακυβέρνηση της Kύπρου και να τηρούν ενήμερο το Γενικό Γραμματέα,</blockquote><blockquote>6. Kαλεί όλα τα μέρη να συνεργαστούν πλήρως με την Eιρηνευτική Δύναμη των Hνωμένων Eθνών στην Kύπρο για να καταστεί δυνατή η εκτέλεση της εντολής της,</blockquote><blockquote>7. Aποφασίζει να παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση και να ζητά από το Γενικό Γραμματέα να το ενημερώνει όποτε χρειάζεται, με πρόθεση την υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων για να διασφαλίσουν την αποκατάσταση ειρηνικών συνθηκών το συντομότερο δυνατό.</blockquote>
 
=== 21 Ιουλίου ===
Γραμμή 166:
 
==== Το πραξικόπημα των στρατηγών ====
Ο Ιωαννίδης κάλεσε τον πρόεδρο Γκιζίκη, τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων Γρηγόριο Μπονάνο, τον πρωθυπουργό Ανδρουτσόπουλο και τον υπουργό Άμυνας Λατσούδη και τους ενημέρωσε για την απόφαση του. Ο Μπονάνος την αποδέχτηκεαποδέκτηκε με τον όρο να δεχτούν οι αρχηγοί των κλάδων του Στρατού. Αμέσως μετά, κάλεσε τους αρχηγούς και υπαρχηγούς της Αεροπορίας και του Ναυτικού. Όλοι οι στρατηγοί εξέφρασανεξέφασαν επιφυλάξεις για το αν η Ελλάδα μπορεί να αντέξει ένα πόλεμο με την Τουρκία, (η οποία είχε συγκεντρωμένο στρατό στη [[Σμύρνη]]) ενώ φοβόντουσαν και επίθεση από τον βορρά (Βουλγαρία). Έτσι αρνήθηκαν να κηρύξουν πόλεμο.<ref name=":2" />
 
Μετά το τέλος της σύσκεψης, ο αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων, Γρηγόριος Μπονάνος, ο αντιναύαρχος Αραπάκης, ο αρχηγόςαρχηγος Αεροπορίας Παπανικολάου και ο αρχηγός στρατού ξηράς Γαλατσίνος μετείχαν σε πολύωρη συζήτηση, η απόφαση της οποίας ήταν να αποστασιοποιηθούν από τον Δημήτριο Ιωαννίδη καθώς επίσης και να παραδώσουν την εξουσία στους πολιτικούς. Μετά τη σύσκεψη, ο Αραπάκης κάλεσε τα υποβρύχια Νηρεύς και Γλαύκος, τα οποία κινούνταν προς Κύπρο από τις 19 Ιουλίου, να επιστρέψουν στο Αιγαίο.<ref name=":2" />
 
==== Αποστολή ενισχύσεων από Ελλάδα σε Κύπρο ====
Το απόγευμα, στην Αθήνα, ο Ιωαννίδης μαζί με τους στρατιωτικούς αρχηγούς συζητούσαν σε νέα σύσκεψη την αποστολή ενισχύσεων στην Κύπρο. Οι στρατιωτικοί, μη ικανοί να έρθουν σε ανοικτή σύγκρουση με τον Ιωαννίδη, επικαλούμενοι ζητήματα ασφαλείας, δεν έδωσαν έγκριση για χρήση όσων ήταν σχεδιασμένα στο Σχέδιο Κ. Τελικά αποφασίστηκε να σταλούν μυστικά ενισχύσεις στους Ελληνοκύπριους, με τη μορφή μίας μεραρχίας πεζικού, ενός τάγματος καταδρομών και ενός τάγματος μέσων αρμάτων μάχης. Μια αρχική προσπάθεια μεταφοράς των ενισχύσεων έγινε με τη χρήση του πορθμείου «Ρέθυμνον», το οποίο μετέφερε το 537ο Τάγμα Πεζικού, ένα τάγμα από άρματα μάχης και 500 Κύπριους εθελοντές (κυρίως υποστηρικτές της ΕΟΚΑ Β΄). Το πορθμείο απέπλευσεαπόπλευσε από τον [[Πειραιάς|Πειραιά]] το ίδιο απόγευμα.<ref name=":1">{{Cite book|title=1974, το άγνωστο παρασκήνιο της τούρκικης εισβολής|last=Δρουσιώτης|first=Μακάριος|publisher=αλφάδι|year=2002|isbn=9963-631-03-7|location=Λευκωσία|page=110-111}}</ref><ref name="ReferenceA">Cyprus 1974 – The Greek coup and the Turkish invasion, Makarios Drousiotis, Hellenic Distribution Agency</ref> Τελικά, αποβίβασε τους Στρατιώτες στη [[Ρόδος|Ρόδο]] και επέστρεψε τους εθελοντές στον Πειραιά, αφού οι στρατιωτικοί αρχηγοί βρίσκονταν σε επικοινωνία με τον Τζόζεφ Σίσκο.<ref name=":1" />
 
==== Επιχείρηση Νίκη (μεταφορά τάγματος Καταδρομών στην Κύπρο) ====
Γραμμή 177:
 
==== Τελευταίες μάχες στην Κύπρο και δεύτερο κύμα εφοδιασμού των τουρκικών δυνάμεων ====
Ελάχιστες ή καθόλου συμπλοκές δεν υπήρξαν στο προγεφύρωμα την 21η Ιουλίου, ενώ τουρκικές δυνάμεις είχαν αναχωρήσει από το λιμάνι της [[Μερσίνη|Μερσίνας]]. Οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις παρατάχθηκαν στην Κερύνεια, στον δρόμο Κερύνειας-Καραβά και στην Τριμίθι. Συνεχίστηκαν οι συγκρούσεις στον [[Πενταδάκτυλος|Πενταδάκτυλο]] και οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις κατέλαβαν το χωριό Πιλέρι, ενώ η 31η και 33η Μοίρα ΚαταδρομώνΚαραδρομών είχαν σημαντικές επιτυχίες.<ref>Οι ήρωες του 1974, Κώστας Χρ. Τζωρτζής, Λευκωσία 2003 ISBN 9963-7815-7-8</ref>
 
Στις 6:00 το πρωϊ, ο θύλακας Λεμεσού παραδόθηκαν ολοκληρωτικά, 1.000 αιχμάλωτοι πολέμου μεταφέρθηκαν στο κεντρικό γήπεδο της πόλεις. Υπήρξαν αναφορές για βιασμούς γυναικών και δολοφονίες παιδιών
Γραμμή 188:
 
==== Ανακωχή το απόγευμα της 22 Ιουλίου ====
Τα μεσάνυχταμεσάνυκτα της 21ης προς την 22α Ιουλίου, ο εκπρόσωπος του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών [[Χένρυ Κίσινγκερ]] μεσολάβησε για τη σύναψη ανακωχής μεταξύ των δυο εμπολέμων μερών, η οποία επιτεύχθηκε νωρίς το απόγευμα (4:00 μ.μ.) της 22 Ιουλίου. Μετά την αποδυνάμωση του Ιωαννίδη, ο Μπονάνος ανέλαβε την ευθύνη για τη μη εμπλοκή σε ελληνοτουρκικό πόλεμο.
 
==== Πτώση της Κερύνειας. ====
Στις 22 Ιουλίου, ολοκληρώθηκε η μεταφορά τουρκικού εφοδιασμού από τη Μερσίνα. Με την ενίσχυση σε βαρύ οπλισμό, ξεκίνησε η επίθεση στην Κερύνεια, η οποία ήταν σχεδόν άδεια αφού οι κάτοικοικατοίκοι είχαν μετακινηθεί στον Άγιο Ιλαρίωνα για ασφάλεια. Οι τούρκικες δυνάμεις, με αεροπορική και ναυτική υποστήριξη, ξεκίνησαν την επίθεση λίγο μετά τις 11 το πρωί, εναντίον δυνάμεων καταδρομών και πεζικού (33η ΜΚ, 306ΤΠ και 251ΤΠ) τα οποία χωρίς αντιαρματική κάλυψη ήταν αδύνατο να αντισταθούν ουσιαστικά. Μέχρι το τέλος της ημέρας, είχε δημιουργηθεί ισχυρό προγεφύρωμα στην Κερύνεια.
 
===== Κατάληψη θυλάκων Αμμοχώστου =====
Με τητην βοήθεια του πυροβολικού, ολοκληρώθηκε η επίθεση κατά των θυλάκωνθύλακων των Τουρκοκυπρίων στην Σακκάρια, στην Καραόλου και στην παλιά πόλη της Αμμοχώστου.<ref>{{Cite web|url=http://www.pyrovolitis.org.cy/%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B4%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B7-173-%CE%BC%CE%B1%CF%84%CF%80/|title=Πολεμική Δράση 173 ΜΑ/ΤΠ|last=|first=|date=|website=Πυροβολιτής|publisher=|accessdate=1/6/2017}}</ref> Η τουρκική αεροπορία βομβάρδισε την υπόλοιπη πόλη. <ref>{{Cite web|url=https://politis.com.cy/article/san-simera-22-iouliou-1974-foto-avdelopoulou|title=Σαν σήμερα: 22 Ιουλίου 1974 (ΦΩΤΟ ΑΒΔΕΛΟΠΟΥΛΟΥ) ,|last=ΠΑΡΟΥΤΗΣ|first=ΣΩΤΗΡΗΣ|date=22/6/2014|website=Πολίτης|publisher=|accessdate=1/6/2017}}</ref>
 
===== Αεροδρόμιο Λευκωσίας και Άγιος Ιλαρίων =====
Γραμμή 205:
 
==== Μάχες στην Κύπρο ====
Η 32η μονάδα καταδρομών κατάφερε να εισχωρήσει στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Οι τουρκικές δυνάμεις που επιδίωξαν να το καταλάβουν μετά απόαπο σφοδρές μάχες δεν κατάφεραν να προχωρήσουν.
 
=== 24 Ιουλίου ===
Γραμμή 229:
 
=== Διαπραγματεύσεις 8-14 Αυγούστου (Κληρίδης-Ντεκτάς) ===
Στις 8 Αυγούστου επαναλήφθηκαν στη Γενεύη οι συνομιλίες, με τη συμμετοχή αυτή τη φορά και των εκπροσώπων της ελληνοκυπριακής κοινότητας (Γλαύκου Κληρίδη) και της τουρκοκυπριακής κοινότητας ([[Ραούφ Ντενκτάς]]).Ο Τούρκος υπ. Εξωτερικών Τουράν Γκιουνές ζήτησε να αποδεχτείαποδεκτεί η ελληνική πλευρά ομοσπονδοποίηση και διαχωρισμό πληθυσμού με το 34% του εδάφους να ελέγχεται από τους Τουρκοκύπριους . Ο Γλαύκος Κληρίδης ζήτησε επίμονα αναβολή των συνομιλιών, ώστε να του παρασχεθεί χρόνος (36 εως 48 ώρες) να διαβουλευθεί με την ελληνική και κυπριακή πολιτική ηγεσία. Αργά το βράδυ της 13ης Αυγούστου ο Γκιουνές, ισχυρίστηκε πως οι Ελληνοκύπριοι παίζουν παιχνίδια με τον χρόνο και πως ο Κληρίδης έπρεπε να απαντήσει αμέσως αλλιώς ναυαγούν οι συνομιλίες. Την αυγή της 14ης Αυγούστου η Τουρκία εξαπέλυσε νέα μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση. Ο δεύτερος γύρος της τουρκικής εισβολής είχε αρχίσει.<ref name=":4" /><ref>Dodd, Clement. "The History and Politics of the Cyprus Conflict. New York: Palgrave MamMillan 2010, 119</ref><ref>"Cyprus: A Country Study" U.S Library of Congress. Ed. Eric Solsten. Washington: GPO for the Library of Congress, 1991. Web. 1 October 2010.</ref>
 
=== Ψήφισμα 573 από Συμβούλιο της Ευρώπης υπέρ Τουρκίας ===
Γραμμή 242:
Στις 14 Αυγούστου ξεκίνησε η δεύτερη επιχείρηση των Τούρκων (Αττίλας II) η οποία κράτησε 3 ημέρες, ενώ μέλη της [[ΕΟΚΑ Β΄]] προέβησαν σε [[Σφαγή στην Μαράθα, Σανταλάρη και Αλόα|σφαγές αμάχων και γυναικόπαιδων στα χωριά Μαράθα, Σανταλάρη και Αλόα]], τις οποίες τα Ηνωμένα Έθνη τις περιέγραψαν ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.<ref name=":5">''UN monthly chronicle, Volume 11 (1974)'', United Nations, Office of Public Information, [https://books.google.com/books?ei=rSlUTcuUIoOCOr3w1agJ&ct=result&id=zichAAAAMAAJ&dq=Maratha+massacre+cyprus&q=Maratha#search_anchor p. 98]</ref>. Οι Τούρκοι θα κατακτούσαν περισσότερο από ό,τι ζητούσαν στη Γενεύη πριν λίγες ώρες.<ref name=":7" />
 
Οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις ήταν χωρισμένες σε 3 τομείς, Δυτικό, Κεντρώο και Ανατολικό. Το σχέδιο των ελληνοκυπριακών δυνάμεων ήταν η ασθενής άμυνα και υποχώρηση έως μια προσχεδιασμένη αμυντική γραμμή, τη «Γραμμή Τρόοδους». Πιο ενισχυμένος τομέας ήταν ο Ανατολικός, για τον οποίο υπήρχε η άποψη πως θα ήταν το κύριο πεδίοπεδιο δράσης της τουρκικής επιθετικότητας. Συνολικά, υπήρχαν 20 χιλιάδες άντρες στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς και 21 άρματα μάχης τύπου [[Τ-34/76|Τ-34]].<ref name=":7" />
 
Στις τουρκικές δυνάμεις υπήρχαν 40 χιλιάδες άντρες και 260-200 άρματα. Το τουρκικό σχέδιο είχε δύο φάσεις. Α) Ανατολικά να επιτεθούν εως ότου ενώσουν τον θύλακα της Αμμοχώστου με τις υπόλοιπες δυνάμεις που έλεγχανήλεγχαν, ενώ άλλη ομάδα δυνάμεων θα προχωρούσε ανατολικά εως ότου προσεγγίσει τη Γραμμή Τρόοδους. Η δεύτερη φάση, υπολογιζόμενη να ξεκινήσει μετά απόαπο δύο2 μέρες, προέβλεπε την κατάληψη της Μόρφου και του Λιμνίτη.<ref name=":7" />
 
Στον διπλωματικό τομέα, στις 15 Αυγούστου ο Κληρίδης προήδρευσε συμβουλίου ελληνοκυπριακών ηγετών και την επομένη μετέβη στην Αθήνα για συνομιλίες με την ελληνική κυβέρνηση.
Γραμμή 264:
 
==== Στρατιωτικές επιχειρήσεις ====
Στον Ανατολικό Τομέα, στις 15 Αυγούστου, το εφεδρικό τάγμα 341, ενισχυμένο με 3 άρματα Τ-34, προσπαθούσε να αμυνθεί δυτικά της Αμμοχώστου. Οι άλλες δυνάμεις υποχώρησαν στη Λάρνακα και τη Γραμμή Τρόοδους. Στις 14:00 οι Ελληνοκύπριοι του τάγματος είδαν τα τουρκικά τρία τεθωρακισμένα να πλησιάζουν, και αντιλαμβανόμενοι πως ήταν απομονωμένοι, υποχώρησαν στις 17:00. Τα πρώτα τουρκικά άρματα μπήκαν στην Αμμόχωστο στις 17:30. Ενώθηκαν με τον εκεί τουρκοκυπριακό θύλακατουρκοκυπριακόθύλακα, αλλά δεν προχώρησαν στις ελληνοκυπριακές περιοχές.<ref name=":7" />
 
Στον Δυτικό Τομέα, οι τουρκικές δυνάμεις επιτέθηκαν στις ελληνοκυπριακές στις 14:30. Προχώρησαν 6 χιλιόμετρα προς τα δυτικά, και το βράδυ της 15ης προς 16ης Αυγούστου, διατάχθηκε η υποχώρηση των ελληνοκυπριακών δυνάμεων στη Γραμμή Τροόδους<ref name=":7" />.
Γραμμή 272:
=== 16 Αυγούστου ===
[[Αρχείο:Famagusta-Varosha_2007.JPG|σύνδεσμος=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Famagusta-Varosha_2007.JPG|μικρογραφία|Τα Βαρόσια, προάστιο της Αμμοχώστου, εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του το 1974 και μέχρι σήμερα παραμένει υπό τουρκικό στρατιωτικό έλεγχο.]]
Στον Ανατολικό Τομέα δεν υπήρξαν ιδιαίτερες συγκρούσεις.<ref name=":7" /> Στον Κεντρικό Τομέα, η τουρκική Αεροπορία ξεκίνησε να βομβαρδίζει θέσεις γύρω από το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ στις 8:30 πμ. τουρκικές δυνάμεις, με την υποστήριξη τεθωρακισμένων και πυροβολικού, πλησίασαν το στρατόπεδο στα 800 μέτρα. Στις 13Στις13:00 το ελληνοκυπριακό πυροβολικό σταμάτησε να παρέχει υποστήριξη στις δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ. Οι ελληνικές δυνάμεις τότε υποχώρησαν και στις 13:30 το στρατόπεδο έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Η ΕΛΔΥΚ είχε χάσει 80 άντρες, 22 ήταν τραυματίες και 5 αγνοούνταν. Οι τουρκικές δυνάμεις είχαν και αυτές βαρύτατο απολογισμό απωλειών.<ref>Karkaletsis 2005</ref><ref name=":7" />
 
Στον Δυτικό Τομέα, οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις υποχώρησαν στη Γραμμή Τρόοδους. Οι Τούρκοι προέλασαν και στις 12:30 κατέλαβαν τη Μόρφου και τον Λιμνίτη, στις 18:00 οπότε εφαρμόστηκεεφαρμόσηκε εκεχειρία από τα Ηνωμένα Έθνη. Όμως επειδή μέχρι τότε δεν είχαν φτάσει τα τουρκικά στρατεύματα στη Γραμμή Τροόδους, οι μάχες συνεχίστηκαν στις 17 Αυγούστου με τους Τούρκους να είναι νικηφόροι. Στον Δυτικό Τομέα, πολλοί Ελληνοκύπριοι είχαν λιποτακτήσει.<ref name=":7" />
 
=== 19 Αυγούστου, δολοφονία του Αμερικανού πρέσβη στη Λευκωσία ===
Στις 19 Αυγούστου, υπήρξαν ογκώδεις αντιαμερικανικές διαδηλώσεις στην Κύπρο. Ο κυπριακός λαός ήταν οργισμένος για τον ρόλο των Αγγλοαμερικανών και του ΝΑΤΟ στο έγκλημα κατά της Κύπρου, το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή. Οι διαδηλωτές κραύγαζαν συνθήματα εναντίον των ΗΠΑ, της [[CIA]], του ΝΑΤΟ, του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών [[Χένρυ Κίσινγκερ|Χένρι Κίσσινγκερ]] κ.ά. Σε κάποια στιγμή ακούστηκαν καταιγιστικά πυρά (οι πληροφορίες έκαναν λόγο για ένοπλους της ΕΟΚΑ Β΄) και τότε οι φρουροί της πρεσβείας, Αμερικανοί πεζοναύτες, έριξαν δακρυγόνα κατά των διαδηλωτών και άρχισαν να πυροβολούν στον αέρα. Από εξοστρακισμένες σφαίρες σκοτώθηκαν ο αμερικανόςαμερικάνος πρέσβης, Ρότζερ Ντέιβις, και η γραμματέας του, Αντουανέτ Βαρνάβα. Για τις δολοφονίες δεν συνελήφθη κανένας, 3 χρόνια αργότερα δικάστηκαν και φυλακίστηκαν 2 άτομα για οχλαγωγία και παράνομη μεταφορά όπλων εκείνη την ημέρα.<ref>{{Cite web|url=http://archive.philenews.com/el-gr/top-stories/885/200559/o-mystirios-thanatos-tou-amerikanou-presvi|title=Ο μυστήριος θάνατος του Αμερικανού πρέσβη|last=Χρυσάνθου|first=Χρύσανθος|date=22/5/2014|website=ο Φιλελεύθερος|publisher=|accessdate=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://archive.philenews.com/el-gr/eidiseis-politiki/39/214359/poios-skotose-ton-amerikano-presvi-to-1974-aftoptis-martyras-apokalyptei|title=Ποιος σκότωσε τον Αμερικανό πρέσβη το 1974; Αυτόπτης μάρτυρας αποκαλύπτει|last=Ευαγγελίδης|first=Χάρης (Πάμπος)|date=19 Αυγούστου 2014|website=ο Φιλελεύθερος|publisher=|accessdate=}}</ref>
 
=== Έναρξη συνομιλιών για λύση του Κυπριακού ===
Γραμμή 288:
==== Παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ====
[[File:Famagusta-Varosha 2007.JPG|thumb|right|[[Varosha, Famagusta|Varosha (Maraş)]], a suburb of Famagusta, was abandoned when its inhabitants fled in 1974 and remains under military control]]
Η Τουρκία βρέθηκε ένοχη από την Ευρωπαική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για εκτοπισμό πληθυσμού, στέρηση του δικαιώματος της ελευθερίας, κακή μεταχείριση, στέρηση του δικαιώματος της ζωής και στέρηση του δικαιώματος της περιουσίας.<ref>European Commission of Human Rights, "Report of the Commission to Applications 6780/74 and 6950/75" ,  Council of Europe, 1976, [https://www.scribd.com/doc/66250437/The-Council-of-Europe-s-SECRET-Report-1976-Cyprus-barbary p. 160,161,162,163.]</ref> Η τούρκικη πολιτική της βίαιας μετατόπισης του ενός τρίτου του Ελληνοκυπριακού πληθυσμού από τα σπίτια του στον κατεχόμενο βορρά, εμποδίζοντας την επιστροφή τους και ο εποικισμός από Τούρκουςτούρκους συνιστά [[εθνοκάθαρση]].<ref name=Gis>{{Cite book|title=Divided Cyprus: Modernity, History, and an Island in Conflict |last= Welz |first= Gisela |publisher= Indiana University Press |isbn= 0-253-21851-9|page= 2}}</ref><ref>{{Cite book|author=Carpenter, Ted Galen |title=Peace and Freedom: Foreign Policy for a Constitutional Republic |publisher=Cato Institute |location=Washington, D.C |year=2002 |page=187 |isbn=1-930865-34-1 |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref><ref name=Sic>{{Cite book|author=Linos-Alexandre Sicilianos |title=The Prevention of Human Rights Violations (International Studies in Human Rights) |publisher=Springer |location=Berlin |year=2001 |page=24 |isbn=90-411-1672-9 |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref><ref name=Boro>{{Cite book|author=Borowiec, Andrew |title=Cyprus: a troubled island |publisher=Praeger |location=New York |year=2000 |page=2 |isbn=0-275-96533-3 |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref><ref>{{Cite book|author=Rezun, Miron |title=Europe's nightmare: the struggle for Kosovo |publisher=Praeger |location=New York |year=2001 |page=6 |isbn=0-275-97072-8 |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref><ref name=Brown>{{Cite book|author=Brown, Neville |title=Global instability and strategic defence |publisher=Routledge |location=New York |year=2004 |page=48 |isbn=0-415-30413-X |oclc= |doi= |accessdate=}}</ref><ref>Jean S. Forward, Endangered peoples of Europe: struggles to survive and thrive The Greenwood Press "Endangered peoples of the world" series Endangered peoples of the world, Greenwood Publishing Group, 2001, 0313310068, 9780313310065, p. 53</ref><ref>Antony Evelyn Alcock, A history of the protection of regional cultural minorities in Europe: from the Edict of Nantes to the present day, Palgrave Macmillan, 2000. {{ISBN|0-312-23556-9}}, {{ISBN|978-0-312-23556-7}}, p. 207</ref><ref>Van Coufoudakis, Eugene T. Rossides, American Hellenic Institute Foundation, 2002, {{ISBN|1-889247-05-7}}, {{ISBN|978-1-889247-05-2}}, p. 236</ref><ref>William Mallinson, Bill Mallinson, Cyprus: a modern history , I.B.Tauris, 2005, {{ISBN|1-85043-580-4}}, {{ISBN|978-1-85043-580-8}}, p. 147</ref><ref>.Robert F. Holland, Britain and the revolt in Cyprus, 1954–1959, Oxford University Press, 1998, {{ISBN|0-19-820538-4}}, {{ISBN|978-0-19-820538-8}}</ref><ref>University of Minnesota. Modern Greek Studies Program, Modern Greek studies yearbook, Τόμος 9, University of Minnesota, 1993, p.577</ref><ref>David J. Whittaker, Conflict and reconciliation in the contemporary world, Making of the contemporary world, Routledge, 1999, {{ISBN|0-415-18327-8}}, {{ISBN|978-0-415-18327-7}}, p. 52</ref><ref>Dimitris Keridis, Robert L. Pfaltzgraff, Institute for Foreign Policy Analysis, Kokkalis Foundation, NATO and southeastern Europe: security issues for the early 21st century, a publication of the Institute for Foreign Policy Analysis & the Kokkalis Foundation, Brassey's, 2000, {{ISBN|1-57488-289-9}}, {{ISBN|978-1-57488-289-6}}, p. 187</ref>
 
Το 1976 και ξανά το 1983, η ΕυρωπαϊκήΕυρωπαική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων βρήκε την Τουρκία ένοχη για συνεχείς παραβιάσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Η Τουρκία έχει καταδικαστεί για την παρεμπόδιση της επιστροφής των Ελληνοκυπρίων προσφύγων στα σπίτια και περιουσίες τους.<ref>{{cite web|url=http://www.cyprus-dispute.org/materials/echr/index.html|title=JUDGEMENT IN THE CASE OF CYPRUS v. TURKEY 1974–1976}}</ref>
 
Οι εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι στην Καρπασία το 1975 είχαν υποβληθεί σε καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους για αυτό και το 2001 όταν το ΕυρωπαϊκόΕυρωπαικό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρήκε την Τουρκία ένοχη για παραβίαση 14 άρθρων της ΕυρωπαϊκήςΕυρωπαικής σύμβασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην απόφαση της Κύπρος εναντίων Τουρκίας (25781/94), λιγότεροι από 600 είχαν μέχρι τότε παραμείνει.
 
Η Ευρωπαική επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων με 12 ψήφους έναντι 1, αποδέχθηκε αποδείξεις από την Κυπριακή δημοκρατία, σχετικά με τους βιασμούς Ελληνοκυπρίων γυναικών από τούρκους στρατιώτες και τα βασανιστήρια Ελληνοκυπρίων αιχμαλώτων κατά την διάρκεια της εισβολής.<ref>European Commission of Human Rights, "Report of the Commission to Applications 6780/74 and 6950/75" ,  Council of Europe, 1976, [https://www.scribd.com/doc/66250437/The-Council-of-Europe-s-SECRET-Report-1976-Cyprus-barbary p. 120,124.]</ref>
 
==== Βιασμοί Ελληνοκυπρίων ====
Κατά τη διάρκεια της εισβολής, Ελληνοκύπριεςελληνοκύπριες γυναίκες έπεσαν θύματα βιασμού από Τούρκους στρατιώτες. Ο αριθμός των βιασμών ήταν τόσο μεγάλος που ανάγκασε την συντηρητική Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου, προσωρινά, να επιτρέψει τις [[Έκτρωση|εκτρώσεις]].<ref>European Commission of Human Rights, "Report of the Commission to Applications 6780/74 and 6950/75" ,  Council of Europe, 1976, [http://www.scribd.com/doc/66250437/The-Council-of-Europe-s-SECRET-Report-1976-Cyprus-barbary p. 120,124.]</ref> <ref>{{cite book|title=Scattered Hegemonies: Postmodernity and Transnational Feminist Practices|date=1994|publisher=University of Minnesota Press|isbn=9780816621385|page=65|last1=Grewal|first1=Inderpal}}</ref><ref>{{cite book|title=Religion and Law in Cyprus|last2=Aimilianidēs|first2=Achilleus K.|date=2011|publisher=Kluwer Law International|isbn=9789041134387|pages=179|last1=Emilianides|first1=Achilles C.}}</ref> Ο βιασμός χρησιμοποιήθηκε από τον τουρκικό στρατό για να καθαρίσει περιοχές από αμάχους, αναγκάζοντάς τους να φύγουν.<ref>Cassia, ''Bodies of Evidence'', p. 55.</ref>
 
=== Εναντίον Τουρκοκυπρίων ===
Γραμμή 343:
 
[[Κατηγορία:Τουρκική εισβολή στην Κύπρο| ]]
[[Κατηγορία:Κύπρος]]
[[Κατηγορία:Ιστορία της Κύπρου]]
[[Κατηγορία:Κατεχόμενη Κύπρος]]