Πλάτων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 89:
Κάθε διάλογος είναι δοκίμιο της πλατωνικής τέχνης και της πλατωνικής διαλεκτικής, το ιδιαίτερο κλίμα της πλατωνικής ψυχής και φιλοσοφίας.<ref>[[Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος]], Εισαγωγή στον Πλάτωνα, ο.π. σσ.139-159</ref> Ο [[Σωκράτης]] που απουσιάζει από το τελευταίο έργο της πλατωνικής δημιουργίας, τους Νόμους, χειρίζεται μέσα στο διάλογο κυρίαρχα όλα τα είδη του λόγου γιατί στην πλατωνική φιλοσοφία προπορεύεται η θέαση και ακολουθεί η αφαίρεση. Ο έρως, η ελευθερία, η ανάγκη, ο θάνατος, η ψυχή και κρίση της, η δημιουργία του κόσμου και η [[ιδέα]] είναι τα θέματα του φιλοσοφικού πλατωνικού μύθου.<ref>[[Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος]], Εισαγωγή στον Πλάτωνα σ.301</ref>
*[[Αρχείο:Sanzio 01 Plato Aristotle.jpg|μικρογραφία|425x425εσ]]Η πλατωνική φιλοσοφία είναι [[δυϊσμός|δυϊστική]], χωρίζοντας τον κόσμο σε μία [[ύλη|υλική]] και μία ''ιδεατή'' σφαίρα ύπαρξης. Αυτό γίνεται με την εισαγωγή της θεωρίας των [[Ιδέα|ιδεών]], οι οποίες κατά τον Πλάτωνα είναι τα αιώνια [[Συνείδηση#Συνειδητά και ασυνείδητα στοιχεία (Υποσυνείδητο)|αρχέτυπα]]<ref>Ο όρος ''αρχέτυπον'' συναντάται με ιδιαίτερη έμφαση στις θεωρίες περί ιδεών του Πλάτωνα: Παρμενίδης, Τίμαιος, Πολιτεία, «Υπόμνημα» του νεοπλατωνικού φιλοσόφου [[Πρόκλος|Πρόκλου]], αλλά και του [[Πλωτίνος|Πλωτίνου]]</ref> των αισθητών, υλικών πραγμάτων, [[Υπερβατισμός|υπερβατικές]] φόρμες που γίνονται αντιληπτές μόνο με τη λογική και όχι με τις αισθήσεις. Τα αισθητά αντικείμενα τα θεωρεί κατώτερα, υλικά και φθαρτά είδωλα των ιδεών, οι οποίες τα ''μορφοποιούν''. Έτσι π.χ. κάθε άλογο είναι υλικό στιγμιότυπο, ή αντανάκλαση, της άυλης ιδέας "άλογο", η οποία συγκεντρώνει τα αναλλοίωτα και κοινά χαρακτηριστικά όλων των αλόγων (αφηρημένες έννοιες όπως η δικαιοσύνη ή η ομορφιά έχουν επίσης τις δικές τους αρχετυπικές ιδέες). Ο Πλάτων λοιπόν αναγνωρίζει δύο διαφορετικούς κόσμους, τον αισθητό, ο οποίος διαρκώς μεταβάλλεται και βρίσκεται σε ασταμάτητη [[ροή]], κατά τον [[Ηράκλειτος|Ηράκλειτο]], και τον νοητό κόσμο, τον αναλλοίωτο, δηλαδή τις ιδέες, οι οποίες υπάρχουν σε τόπο επουράνιο. Αυτές είναι τα αρχέτυπα του ορατού κόσμου, τα αιώνια πρότυπα και υποδείγματα τα οποία συντηρούν τη ''μορφή'' των υποκείμενων υλικών σωμάτων. Πρόκειται δηλαδή για ένα δυϊστικό, [[ιεραρχία|ιεραρχικό]] [[μεταφυσική|μεταφυσικό]] [[σύστημα]].
* Ο Πλάτωνας ανέπτυξε συστηματικά τις διδασκαλίες του πυθαγορισμού, ευνοώντας όπως και ο [[Πυθαγόρας]] τα [[μαθηματικά]], τα οποία έβλεπε ως "παράθυρο" στον κόσμο των ιδεών αφού ασχολούνται με άυλες και αναλλοίωτες έννοιες οι οποίες διαμορφώνουν τον [[κόσμος|κόσμο]] και ως μέσο προετοιμασίας για τη σωκρατική [[διαλεκτική]]. Κατηγορήθηκε ότι με τη θεωρία των ιδεών αποκάλυπτε "τα μυστικά των [[Ελευσίνια Μυστήρια|Μυστηρίων]]" στα οποία προφανώς ήταν μυημένος. Η [[γνωσιολογία]] του ήταν καθαρά [[ορθολογισμός|ορθολογική]], καθώς πίστευε ότι μόνο με τον νου μπορούν να προσεγγιστούν οι ιδέες και άρα η πραγματική, βαθύτερη φύση του [[κόσμος|κόσμου]]. Η εμπειρία των αισθήσεων για τον Πλάτωνα ήταν από αβέβαιη έως ψευδής, ενώ αντιθέτως η λογική διερεύνηση αποκάλυπτε έμφυτη γνώση, ενόραση των ανάλογων υπερβατικών ιδεών, η οποία προϋπήρχε με λανθάνουσα μορφή στον νου λόγω της θείας καταγωγής της [[ψυχή]]ς πριν την ενσάρκωση της. Αυτή η νοητική σύλληψη του λογικά αναγκαίου εκλαμβάνεται ως «ανάμνηση».<ref>Φαίδων, 73a-76a</ref><ref>W.W.Windelband-H. Heimssoeth, Εγχειρίδιο Ιστορίας της Φιλοσοφίας, τομ.Α΄, μτφρ. Ν.Μ. Σκουτερόπουλος, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1986, σελ.138</ref> Υψηλότερη ιδέα θεωρούσε την ιδέα του [[αγαθό (φιλοσοφία)|Αγαθού]] (Ο,τι είναι ο ήλιος για τον αισθητό κόσμο τούτο είναι η [[ιδέα]] του αγαθού για το νοητό) από την οποία απέρρεαν όλες οι άλλες.
| |||