Λειτουργική: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 1:
'''Λειτουργική''' ονομάζεται η
Σε αντίθεση με τη [[Θεία Λειτουργία|Θρησκευτική ή Θεία Λειτουργία]] και τις άλλες ιεροπραξίες (τελετές), που αποτελούν τελετουργικές πράξεις λατρείας, η Λειτουργική ασχολείται με τη θεωρητική έρευνα και ερμηνεία αυτών καθαυτών των πράξεων (τελετών) και των τρόπων της Θείας λατρείας. Δηλαδή εξηγεί,
Πηγές της Λειτουργικής είναι τα ιερά κείμενα και οι ιερές παραδόσεις, που αναφέρονται σε θρησκευτικά συγγράμματα και σε λειτουργικά βιβλία.
Η Λειτουργική ως
==Χριστιανικές Εκκλησίες==
Πηγές της Χριστιανικής Λειτουργικής και ειδικότερα της [[Ορθόδοξη Εκκλησία#Ορθόδοξη Λειτουργική
Αυτά τα βιβλία είναι κυρίως:
Κλάδος της Λειτουργικης είναι και το ''[[Τυπικό της Εκκλησίας|Τυπικό]]'', δηλαδή το σύνολο των διατάξεων που ορίζουν την δομή και το περιεχόμενο των εκκλησιαστικών ακολουθιων. Το Τυπικο διαφέρει από την Λειτουργική, διότι έχει χαρακτηρα πρακτικο και χρηστικό. Η ιστορία και εξέλιξη του Τυπικου όμως εντάσσεται σαφως στο περιεχόμενο της θεωρητικης Λειτουργικης. Το Τυπικό επίσης διαφέρει και από την Τελετουργική, διότι η Τελετουργική αναφέρεται κυρίως στους τελετουργούς, δηλαδη στους κληρικους και στις ενέργειες και πράξεις που πρέπει να τελέσουν κατα την διάρκεια των ακολουθιων, ενώ το Τυπικο αναφέρεται κυρίως και πρωτίστως στους ψάλτες. Πολλα σημεία όμως είναι κοινα σε Τυπικό, Λειτουργικη και Τελετουργική. Το επίσημο τυπικο σήμερα στον χωρο της ελληνόφωνης Ορθοδοξίας είναι το Τυπικόν της Μεγάλης Εκκλησίας, του Γεωργίου Βιολάκη, Κωνσταντινούπολις 1888.<ref>Εκτός από το Τυπικον του Γ. Βιολάκη εκδίδονται σήμερα και αλλα ετήσια τυπικά, ενω κάποια παρουσιάζονται και στο διαδίκτυο. Βλέπε ιστοσελίδα Οικουμενικού Πατριαρχείου και την ιστοσελίδα [http://www.typikon.gr typikon.gr].</ref> Στην Ελλάδα χριστιανική Λειτουργική έγραψαν πρώτοι οι [[Παναγιώτης Ρομπότης]], [[Ιωάννης Μεσολωράς]] και [[Φίλιππος Παπαδόπουλος]].▼
* το «Τυπικό» (όπου κανονίζεται η τάξη και ο τρόπος της τέλεσης των διαφόρων ακολουθιών
* το «Μέγα [[Ευχολόγιον]]», όπου περιέχει τις Θ. Λειτουργίες του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, του Βασιλείου του Μεγάλου, των Προηγιασμένων, κ.ά.
* το «Εγκόλπιο» τού ψάλτη
* το «Ιερατικό» με τις ευχές τού ιερέως
* το «Αρχιερατικό», που χρησιμοποιείται από τους Αρχιερείς
* το «Ευαγγέλιο», με τις περικοπές των Ευαγγελίων που θα διαβαστούν κάθε φορά
* ο «Απόστολος», με τις περικοπές των Πράξεων και των επιστολών που θα διαβαστούν κάθε φορά
* το «[[Ψαλτήριον]]» με τους 150 Ψαλμούς μοιρασμένους σε 20 Καθίσματα
Τα ακόλουθα περιέχουν τροπάρια:
* το «[[Ωρολόγιον (λειτουργική)|Ωρολόγιον]]» που περιέχει τα τροπάρια για τις ακολουθίες (κατά τις διάφορες ώρες) της ημέρας
* η [[Παρακλητική]] ή Οκτώηχος με τροπάρια για κάθε έναν από τους 8 Ήχους. Κάθε Ήχος αντιστοιχεί σε μία εβδομάδα.
* τα 12 [[Μηναίον|Μηναία]] με τα τροπάρια των σταθερών εορτών τού έτους
* το [[Τριώδιο (Βιβλίο)|Τριώδιο]] και το [[Πεντηκοστάριο]] με τα τροπάρια των κινητών εορτών (της περιόδου πριν και μετά το Πάσχα αντίστοιχα)
* το [[Θεοτοκάριον]], με Κανόνες προς τη Θεοτόκο, κυρίως χρήση σε μονές
Άλλα βοηθητικά βιβλία είναι:
* το [[Τυπικό της Εκκλησίας|Τυπικό]] για την τάξη (σειρά των τροπαρίων) των ακολουθιών
* το [[Κυριακοδρόμιο]] με ομιλίες για την Ευαγγελική περικοπή
* το [[Συναξάριο]] με τους βίους των αγίων
* η [[Ιερά Σύνοψις]] για τους πιστούς, περιέχει επιλογές από τα ανωτέρω
▲Κλάδος της
Το αντίστοιχο της Λειτουργικής στον πολιτικό χώρο είναι η [[Εθιμοτυπία]].
|