Λιθί Χίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

 

Το Λιθί βρίσκεται σε ημιορεινή περιοχή, στη δυτική πλαγιά του βουνού Ερεικανή με θέα προς το ανοικτό [[Αιγαίο Πέλαγος]] δυτικά της Χίου. Το μεσοσταθμικό [[υψόμετρο]] είναι 120 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Κοντινότερα χωριά είναι η [[Βέσσα Χίου|Βέσσα]] (οδική απόσταση 4,5 χιλιόμ.) και η [[Ελάτα Χίου|Ελάτα]] (8 χιλιόμ.) προς νότο. Στο Λιθί δεν διασώζεται (όπως στα [[Μεστά Χίου|Μεστά]], στην [[Ελάτα Χίου|Ελάτα]] και αλλού) η μορφή του «χωριού-κάστρου»: Η αρχαία κώμη με την τετράγωνή της οχύρωση κυκλώθηκε ήδη από τον 19ο αιώνα από νέες οικοδομές και δεν σχηματίζει πλέον παρά ένα πυρήνα, δυσδιάκριτο στη μέση του χωριού από τη δεκαετία του 1890 (βλ. Hubert Pernot: ''Η νήσος Χίος'').

Το φυσικό επίνειο του Λιθίου είναι ο ομώνυμος όρμος και ο εκεί μικρός οικισμός (χωρίς μόνιμους κατοίκους, αλλά με παραθεριστικές κατοικίες) '''[[Λιμένας Λιθίου Χίου|Λιθί-Λιμένας]]''' με αρκετά μεγάλο μώλο στην αριστερή του (δυτική) πλευρά. Βρίσκεται σε απόσταση 1,5 χιλιόμετρο από το κέντρο του χωριού με ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Η είσοδος του όρμου είναι προς τον βορρά. Οι κάτοικοι του Λιθίου ονομάζονται ''Λιθονομούσοι'' (θηλυκό «Λιθονομούσαινες») στη Χίο, και όχι «Λιθούσοι» όπως θα περίμενε κάποιος σε αντιστοιχία με τους κατοίκους των άλλων χωριών (π.χ. Μεστούσοι, Πυργούσοι, κλπ.). Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το κοντινό επίνειο, παραπέμπει σε μία άλλη ετυμολογία για την λέξη «Λιθί», πέρα εκείνης που θα μπορούσε να θεωρηθεί προφανής, από το «λίθος». Πραγματικά, με δεδομένο ότι παλαιότερα αναφέρεται η γραφή «Ληθί» με «η», πιθανότατα το όνομα του χωριού προέρχεται από τη φράση '''«Αληθής Λιμήν»'''.