Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 7372601 από τον 37.6.0.201 (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 29:
}}
 
Το '''Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού''' ('''ΑΚΕΛΑ.Κ.Ε.Λ.''') είναι [[Κατάλογος πολιτικών κομμάτων της Κύπρου|κυπριακό πολιτικό κόμμα]], ένα από τα τρία κυρίαρχα κόμματα του πολιτικού σκηνικού της [[Κύπρος|Κύπρου]]. Αποτελεί μετεξέλιξη του [[Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου|Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου]]. Ιδρύθηκε το 1941 και σημερινός γενικός γραμματέας του κόμματος είναι ο [[Άνδρος Κυπριανού]].
 
Το ΑΚΕΛ υπηρέτησε ως κυβέρνηση της [[Κύπρος|Κύπρου]] από το 2008 μέχρι το 2013, με [[Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας|Πρόεδρο]] το [[Δημήτρης Χριστόφιας|Δημήτρη Χριστόφια]].
Γραμμή 41:
Περίπου μια δεκαετία αργότερα, η χαλάρωση των δικτατορικών μέτρων με την έναρξη του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]] έδωσε τη δυνατότητα στους κομμουνιστές να ιδρύσουν, με άλλα δημοκρατικά στοιχεία, το ΑΚΕΛ, το 1941 για νόμιμη δράση. Η ιδρυτική συνέλευση του ΑΚΕΛ έγινε στις 14 Απριλίου 1941 στη [[Σκαρίνου]]. Ανάμεσα στους ιδρυτές τους ΑΚΕΛ υπήρχαν μέλη του ΚΚΚ. Το ΚΚΚ εξακολουθούσε να βρίσκεται στην παρανομία. Το ΚΚΚ και το ΑΚΕΛ συνυπήρχαν μέχρι το 1944, έχοντας τον ίδιο Γενικό Γραμματέα, τον [[Πλουτής Σέρβας|Πλουτή Σέρβα]]. Το 5ο συνέδριο του ΚΚΚ, τον Νοέμβριο του 1944, αποφάσισε τη συγχώνευση των δύο κομμάτων. Ουσιαστικά διαλύθηκε το ΚΚΚ και η αριστερά στην Κύπρο συνέχισε με μοναδικό εκπρόσωπο το ΑΚΕΛ. Το ΑΚΕΛ θεωρεί ότι αποτελεί διάδοχο του ΚΚΚ.<ref>{{Cite web|url=http://dialogos.com.cy/haravgi/wp-content/uploads/sites/3/2017/08/15082017.pdf|title=Oι πρωτοπόροι κομμουνιστές έθεσαν τα θεμέλια της ταξικής πάλης |last=Νικόλα|first=Νικόλας|date=2017-08-15|website=|publisher=[[Χαραυγή (εφημερίδα Κύπρου)|Χαραυγή]]|pages=22-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816115203/http://dialogos.com.cy/haravgi/wp-content/uploads/sites/3/2017/08/15082017.pdf|archivedate=2017-08-16|accessdate=2017-08-16}}</ref>
 
===Η ίδρυση του ΑΚΕΛΑ.Κ.Ε.Λ.===
Πάντως, η ιδρυτική συνέλευση του ΑΚΕΛ αποτελούσε πρωτοβουλία πολιτικών που βρίσκονταν πέρα από το χώρο του ΚΚΚ. Ωστόσο, το ΚΚΚ το συμμετείχε στην προσπάθεια ίδρυσης του ΑΚΕΛ διαμέσου του Γενικού Γραμματέα του, Πλουτή Σέρβα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η πλειοψηφία της ηγεσίας του ήταν μη κομμουνιστές πολιτικοί. Το ΑΚΕΛ ήταν ένα νέο κόμμα, πολυσυλλεκτικό, πολυφωνικό. Εξέφρασε γενικά τα νεοεμφανιζόμενα μεσαία κοινωνικά στρώματα και ειδικά τη νεοεμφανιζόμενη πνευματική ελίτ, που σπούδασαν σε Βρετανία και Αθήνα.<ref>{{Cite web|url=https://politis.com.cy/article/to-louloudi-pou-den-anthise---i-alithia-gia-tin-idrisi-tou-akel|title=Λουλούδι που δεν άνθισε-Η αλήθεια για την ίδρυση του ΑΚΕΛ|last=Τζιαμπάζης|first=Κυριάκος|date=2016-08-30|website=|publisher=[[Πολίτης (εφημερίδα)|Πολίτης]]|archiveurl=https://archive.is/vuYo9|archivedate=2017-08-14|accessdate=2017-08-14}}</ref>
 
Το ΑΚΕΛ ακολούθησε ηπιότερη τακτική και ρητορική από τους νεοφώτιστους πρωτοπόρους του ΚΚΚ. Το νέο κόμμα είχε εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης και τον Οκτώβριο του 1941 αριθμούσε 1300 μέλη. Η οργάνωσή του ήταν βασισμένη σε πρωτόγνωρα πρότυπα για την Κύπρο και στο πρώτο συνέδριό του (Λεμεσός, Οκτώβριος 1941), εκλέχθηκε γενικός γραμματέας ο [[Πλουτής Σέρβας]]. Το πρώτο πρόγραμμα και καταστατικό του ΑΚΕΛ ανάφερε ότι το ΑΚΕΛ ήταν «''το κόμμα των εργατών, των εργαζομένων αγροτών και των εργαζομένων στρωμάτων των κυπριακών πόλεων»'', με σκοπό «''την κατάκτηση της πλειοψηφίας της εργατικής τάξης και του εργαζομένου λαού των πόλεων και της υπαίθρου, για την εφαρμογή στην Κύπρο ενός απόλυτα δημοκρατικολαϊκού διακυβερνητικού συστήματος, που να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εργατών και του εργαζομένου λαού και να εξασφαλίζει την άνθιση και την ευδαιμονία στην νήσο»''. Στα πρώτα κείμενα του νέου κόμματος εντοπίζονται [[Μαρξισμός|μαρξιστικές]]-[[Λενινισμός|λενινιστικές]] επιρροές («πρεσβεύει στις αρχές της λαϊκής Δημοκρατίας») αλλά και πιο μετριοπαθείς θέσεις («Το ΑΚΕΛ σαν κόμμα ρεαλιστικό, θα ρυθμίζει την δράση του και τις ενέργειές του πάνω στην κυπριακή πραγματικότητα και τις διαγραφόμενες προοπτικές»). Στα επόμενα χρόνια, το κόμμα ριζοσπαστικοποιήθηκε στο ζήτημα του πολιτικού συστήματος και στο εθνικό πρόβλημα, και στο καταστατικό του 1946 αναφερόταν ως τελικός σκοπός «η ανοικοδόμηση της [[Σοσιαλισμός|σοσιαλιστικής]] - [[Κομμουνισμός|κομμουνιστικής]] κοινωνίας» και «ότι στο σημερινό στάδιο -κάτω από συνθήκες εθνικής υποδούλωσης του κυπριακού λαού- το ΑΚΕΛ βάζει στην πρώτη γραμμή τον αγώνα για την εθνική αποκατάσταση του λαού, την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα».<ref name=":0">{{Cite news|url=http://archive.philenews.com/el-gr/p-papapolyviou/1419/309003/akel-ta-prota-vimata-aprilios-1941|title=ΑΚΕΛ: Τα πρώτα βήματα (Απρίλιος 1941)|last=Παπαπολυβίου|first=Πέτρος|date=2016-04-16|work=|first5=|archive-url=https://archive.is/3bhU2|archive-date=2017-08-16|accessdate=2017-08-16|via=}}</ref>
Γραμμή 71:
 
Το Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού μέχρι και το 1967 τασσόταν υπέρ της [[Ένωσις|Ένωσης]] της Κύπρου με την Ελλάδα.<ref>[http://www.sigmalive.com/simerini/columns/iristho/329395 « Υπέρ της Ένωσης το ΑΚΕΛ »]</ref> Μετέπειτα τάχθηκε υπέρ της ανεξάρτητης Κύπρου και ενάντια στη διχοτόμηση της Κύπρου. Υποστηρίζει την επανένωση των δύο κοινοτήτων του νησιού με μία [[ομοσπονδία (πολιτική)|ομοσπονδιακή λύση]], καθώς επίσης και την [[αποστρατικοποίηση]], με αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων, και τη μη ευθυγράμμιση της χώρας.<ref>[http://www.akel.org.cy/nqcontent.cfm?a_id=5237&tt=graphic&lang=l1 Πρόγραμμα του ΑΚΕΛ]</ref> Ήταν ενάντιο της ένταξης της Κύπρου στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]], με βασικό του σύνθημα το «ΕΟΚ-ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο».<ref>[http://magazine.apopsi.com.cy/2009/04/1608/ «ΕΟΚ-ΝΑΤΟ, το ίδιο Συνδικάτο»]</ref> Αργότερα έκανε πολιτική στροφή υποστηρίζοντας την ένταξη υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν τάχθηκε υπέρ του «Όχι». Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του [[2006]] το κόμμα μείωσε τη δύναμή του κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες λαμβάνοντας το 31,15% των ψήφων. Το 2008 εξέλεξε τον πρώην Γενικό Γραμματέα του κόμματος, [[Δημήτρης Χριστόφιας|Δημήτρη Χριστόφια]], ως Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
 
Στη διάρκεια του Κυπριακού Αγώνα η ΕΟΚΑ κατηγορούσε το ΑΚΕΛ ότι συνεργάζονταν με τους Άγγλους. Μια ανακοίνωση της ΕΟΚΑ ανέφερε: «''Αυτοί είναι άνθρωποι, οι οποίοι στην δυσκολότερη καμπήν του κυπριακού αγώνος βάλλουν εναντίον του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος. Αρνηταί του αγώνος επί τρία χρόνια, φιλοτομαρισταί και υλισταί δεν μπορούσαν να εξαρθούν στο ύψος των αγωνιστών της ΕΟΚΑ. Έτσι επρόβαλαν το τροπάριον “δεν συμφωνούμε με την τακτικήν του ενόπλου αγώνα, αλλά θέλουμε αγώνα ειρηνικό, μαζικό δημοκρατικό…” ... Σε κάποια κομματική συνεδρίαση ένας ομιλητής είπε τα εξής: “Πρέπει να βοηθήσουμε τους Άγγλους διότι εάν αυτοί φύγουν, η ΕΟΚΑ θα στραφεί εναντίον μας”''.». Σύμφωνα με δηλώσεις του διευθυντή των Κεντρικών Φυλακών Λευκωσίας, Άϊρονς: «''Η διαγωγή των κομμουνιστών κρατουμένων υπήρξεν, εν αντιθέσει προς εκείνην των εθνικοφρόνων ταραξιών, λίαν ικανοποιητική, η συμπεριφορά των δε έναντι των Αρχών των κρατητηρίων ήτο μάλλον συμπεριφορά συνεργασίας με αυτάς''»<ref>http://antistasi.org/?p=27375</ref>.
 
Σύμφωνα με τον Λάζαρο Σκαλιστή, πρώην μέλος της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ,στο έργο του «''Οι προσωπικές μου μαρτυρίες για το ρόλο του ΑΚΕΛ στο πραξικόπημα''»,το AKEΛ δεν αγωνίστηκε ενάντια στην κύρια αιτία για το πραξικόπημα στην Kύπρο, δηλαδή τη χούντα των Aθηνών που τα πλοκάμια της έφταναν στην Kύπρο, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις συνεργάστηκε μαζί της.Αναφέρει μάλιστα ότι η "H ηγετική ομάδα του AKEΛ χάρηκε, γιατί έγινε η τουρκική εισβολή, παρόλο που την καταδίκασε φραστικά, με ανακοίνωσή της. Xάρηκε και συχνά έκανε δεξιώσεις γιατί γλίτωσαν τη δολοφονία των στελεχών τους από τους πραξικοπηματίες"<ref>http://24h.com.cy/2015/09/12/ti-den-s-emathan-gia-tin-istoria-tis-kiprou/</ref>.
 
O πρώην πρόεδρος της Κύπρου Τάσος Παπαδόπουλος θεωρούσε το ΑΚΕΛ ως συνεργάτη των αγγλικών μυστικών υπηρεσιών<ref>http://www.makarios.eu/cgibin/hweb?-A=712&-V=history</ref>.
 
==Αποτελέσματα εκλογών==
Γραμμή 351 ⟶ 357 :
 
==Πτέρυγα νεολαίας==
[[Αρχείο:EDON logo.png|thumb|right|170px|Το λογότυπο της Ε.Δ.Ο.Ν.]]
Η '''[[Ενιαία Δημοκρατική Οργάνωση Νεολαίας]]''' ('''ΕΔΟΝ''') είναι η οργάνωση νεολαίας του ΑΚΕΛ. Ιδρύθηκε το 1959. Η ΕΔΟΝ εμφορείται από τα ιδανικά του σοσιαλισμού, της ειρήνης, της δημοκρατίας, της κοινωνικής προόδου, της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας, του ανθρωπισμού και του διεθνισμού. Επιδιώκει, επίσης, μια Κύπρο ανεξάρτητη, ομόσπονδη και αποστρατικοποιημένη.<ref>{{Cite web|url=http://www.edon.org.cy/index.php/id/poiimaste|title=Ποιοι είμαστε|last=ΕΔΟΝ|first=|date=|website=www.edon.org.cy|publisher=|language=el-gr|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-05-02}}</ref>
{{Κύριο|Ενιαία Δημοκρατική Οργάνωση Νεολαίας}}
Η '''[[Ενιαία Δημοκρατική Οργάνωση Νεολαίας]]''' ('''ΕΔΟΝΕ.Δ.Ο.Ν.''') είναι η οργάνωση νεολαίας του ΑΚΕΛΑ.Κ.Ε.Λ.. Ιδρύθηκε το 1959. Η ΕΔΟΝΕ.Δ.Ο.Ν. εμφορείται από τα ιδανικά του σοσιαλισμού, της ειρήνης, της δημοκρατίας, της κοινωνικής προόδου, της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας, του ανθρωπισμού και του διεθνισμού. Επιδιώκει, επίσης, μια Κύπρο ανεξάρτητη, ομόσπονδη και αποστρατικοποιημένη.<ref>{{Cite web|url=http://www.edon.org.cy/index.php/id/poiimaste|title=Ποιοι είμαστε|last=ΕΔΟΝ|first=|date=|website=www.edon.org.cy|publisher=|language=el-gr|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-05-02}}</ref>
 
Υποτμήμα της ΕΔΟΝΕ.Δ.Ο.Ν. είναι η φοιτητική οργάνωση Προοδευτική Κίνηση Φοιτητών, η οποία ιδρύθηκε το 1974 και δραστηριοποιείται στα πανεπιστήμια της [[Κύπρος|Κύπρου]], της [[Ελλάδα]]ς και άλλων ευρωπαϊκών χωρών που φοιτούν Κύπριοι φοιτητές.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=q4P4CgAAQBAJ|title=Party-Society Relations in the Republic of Cyprus: Political and Societal Strategies|last=Charalambous|first=Giorgos|last2=Christophorou|first2=Christophoros|publisher=Routledge|year=2015|isbn=9781317386575|location=New York|page=38}}</ref>
 
Γενικός Γραμματέας της ΕΔΟΝΕ.Δ.Ο.Ν., από το 2016, είναι ο Χρίστος Χριστόφιας, γιος του [[Δημήτρης Χριστόφιας|Δημήτρη Χριστόφια]].<ref>{{Cite news|url=http://newpost.gr/politiki/476645/proedros-ths-neolaias-toy-akel-o-yios-xristofias|title=Πρόεδρος της νεολαίας του ΑΚΕΛ ο υιός Χριστόφιας|work=Newpost.gr|accessdate=2018-05-02}}</ref>
Υποτμήμα της ΕΔΟΝ είναι η φοιτητική οργάνωση Προοδευτική Κίνηση Φοιτητών, η οποία ιδρύθηκε το 1974 και δραστηριοποιείται στα πανεπιστήμια της [[Κύπρος|Κύπρου]], της [[Ελλάδα]]ς και άλλων ευρωπαϊκών χωρών που φοιτούν Κύπριοι φοιτητές.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=q4P4CgAAQBAJ|title=Party-Society Relations in the Republic of Cyprus: Political and Societal Strategies|last=Charalambous|first=Giorgos|last2=Christophorou|first2=Christophoros|publisher=Routledge|year=2015|isbn=9781317386575|location=New York|page=38}}</ref>
 
Γενικός Γραμματέας της ΕΔΟΝ, από το 2016, είναι ο Χρίστος Χριστόφιας, γιος του [[Δημήτρης Χριστόφιας|Δημήτρη Χριστόφια]].<ref>{{Cite news|url=http://newpost.gr/politiki/476645/proedros-ths-neolaias-toy-akel-o-yios-xristofias|title=Πρόεδρος της νεολαίας του ΑΚΕΛ ο υιός Χριστόφιας|work=Newpost.gr|accessdate=2018-05-02}}</ref>
 
==Παραπομπές==
Γραμμή 364 ⟶ 373 :
 
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
* [http://www.akel.org.cy/ Επίσημη ιστοσελίδα ΑΚΕΛΑ.Κ.Ε.Λ.] {{el}}, {{tr}}, {{en}}
* [http://www.edon.org.cy/ Επίσημη Ιστοσελίδα ΕΔΟΝΕ.Δ.Ο.Ν.]
 
{{DEFAULTSORT:Ανορθωτικο Κομμα Εργαζομενου Λαου}}