Βικιπαίδεια

Αλέξανδρος ο Μέγας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Αναίρεση έκδοσης 7483890 από τον Πάνος1212 (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
rv
Γραμμή 45:
Γεννήθηκε στην [[Αρχαία Πέλλα|Πέλλα]] της [[Βασίλειο της Μακεδονίας|Μακεδονίας]] τον [[Ιούλιος|Ιούλιο]] του έτους [[356 π.Χ.]]. Γονείς του ήταν ο βασιλιάς [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος Β']] της Μακεδονίας και η πριγκίπισσα [[Ολυμπιάδα]] της [[Ήπειρος|Ηπείρου]]. Ως βασιλιάς της Μακεδονίας, συνέχισε το έργο του πατέρα του, [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου Β',]] και του παππού του, [[Αμύντας Γ΄ της Μακεδονίας|Αμύντα Γ']], ικανών στρατηγών, πολιτικών και διπλωματών, οι οποίοι διαδοχικά αναμόρφωσαν το μακεδονικό βασίλειο και το εξέλιξαν σε σημαντική δύναμη του ελληνικού κόσμου, και με τη σειρά του ο Αλέξανδρος το διαμόρφωσε σε παγκόσμια υπερδύναμη. Ως Μακεδόνας είχε συνείδηση της ελληνικής του καταγωγής.<ref>Μετά τη μάχη της Ισσού (333 μ.Χ.) ο Μ. Αλέξανδρος έστειλε στον Δαρείο επιστολή που άρχιζε έτσι: «Οι υμέτεροι πρόγονοι ελθόντες '''εις Μακεδονίαν και εις την άλλην Ελλάδα''' κακώς εποίησαν ημάς. '''Εγώ δε των Ελλήνων ηγεμών''' κατασταθείς και τιμωρήσασθαι βουλόμενος Πέρσας διέβην ες Ασίαν, υπαρξάντων υμών» ''Μακεδονία, 4.000 χρόνια ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού'', Εκδοτική Αθηνών, 1992, σελ.49.</ref> Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους στρατηγούς στην ιστορία, και κατά την περίοδο των 13 ετών της βασιλείας του (336 - 323 π.Χ.) κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος του τότε γνωστού κόσμου προς την ανατολή ([[Μικρά Ασία]], [[Περσία]], [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτο]] κλπ), φτάνοντας στις παρυφές της [[Ινδία]]ς, και χωρίς να έχει ηττηθεί σε μάχη που ο ίδιος συμμετείχε<ref>Yenne, Bill (2010). ''Alexander the Great: Lessons From History's Undefeated General''. Palmgrave McMillan. ISBN [[:en:Special:BookSources/978-0-230-61915-9|978-0-230-61915-9]].</ref>. Οι ''Αλεξανδρινοί χρόνοι'' αποτελούν το τέλος της κλασικής αρχαιότητας και την απαρχή της περιόδου της παγκόσμιας ιστορίας γνωστής ως [[Ελληνιστική περίοδος|Ελληνιστικής]].
 
Η συνολική επικράτεια της αυτοκρατορίας του, στη μεγαλύτερή της έκταση κατά το 323 π.Χ., υπολογίζεται σε 5.200.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και περιλάμβανε κομμάτια από 27 σημερινές χώρες ([[Ελλάδα]], [[Αλβανία]], [[ΣκόπιαΒόρεια Μακεδονία]], [[Μαυροβούνιο]], [[Σερβία]], [[Βουλγαρία]], [[Ρουμανία]], [[Τουρκία]], [[Κύπρος]], [[Αίγυπτος]], [[Αφγανιστάν]], [[Ιράκ]], [[Ιράν]], [[Ισραήλ]], [[Ινδία]], [[Ιορδανία]], [[Καζακστάν]], [[Κουβέιτ]], [[Κιργιστάν]], [[Λίβανος]], [[Πακιστάν]], [[Σαουδική Αραβία]], [[Συρία]], [[Τατζικιστάν]], [[Ουζμπεκιστάν]], [[Τουρκμενιστάν]], Παλαιστίνη).
 
Πέθανε στη [[Βαβυλώνα]], στο παλάτι του [[Ναβουχοδονόσορ Β'|Ναβουχοδονόσορα Β']] στις [[10 Ιουνίου]] του [[323 π.Χ.]], σε ηλικία 32 ετών και 11 μηνών. Το σύνολο της επιρροής του, συχνά τον κατατάσσει μεταξύ των κορυφαίων παγκοσμίων προσωπικοτήτων όλων των εποχών με τη μεγαλύτερη επιρροή, μαζί με τον δάσκαλο του [[Αριστοτέλης|Αριστοτέλη]].<ref name=":1">{{Cite web|url = http://www.thetoc.gr/magazine/aristotelis-kai-megas-aleksandros-sto-pagkosmio-top-10-epirrois|title = thetoc.gr - Παρουσίαση έρευνας της εφημερίδας Guardian, η οποία βασίστηκε σε αποτελέσματα δημοσκοπήσεων, στατιστικών στοιχείων, και όγκου δεδομένων και διασυνδέσεων των λημμάτων της Wikipedia. Της Χριστίνας Κατσαντώνη.}}</ref><ref>{{Cite web|url = http://www.theguardian.com/books/2014/jan/30/whos-most-significant-historical-figure|title = Αρχική έρευνα του Guardian}}</ref><ref>{{Cite web|url = http://www.ranker.com/crowdranked-list/the-most-influential-people-of-all-time|title = Ranker.com - The most influential people of all time}}</ref>
Γραμμή 148:
Μετά την διάβαση των στενών των Περσίδων Πυλών, ο Αλέξανδρος έσπευσε ταχύτατα προς την Περσέπολη, προκειμένου να μην επιτρέψει στη φρουρά της να φυγαδεύσει τους περσικούς βασιλικούς θησαυρούς. Τότε δέχτηκε γράμμα του Τιριδάτη, διοικητή της πόλης, με το οποίο ο δεύτερος τον πληροφορούσε ότι ήταν έτοιμος να του παραδώσει την Περσέπολη αν ο Αλέξανδρος προλάβαινε τους ανθρώπους του Δαρείου.{{Sfn|Κανελλόπουλος|1973|p=129}} Τότε, πλησιάζοντας την πόλη, ο μακεδονικός στρατός συνάντησε, κατά τη διήγηση του Διόδωρου Σικελιώτη (όπως επίσης του Κούρτιου και του Ιουστίνου) ένα τραγικό θέαμα. Περίπου 800 ακρωτηριασμένοι άνθρωποι (στα χέρια ή στα πόδια ήτα αυτιά και τις μύτες), ηλικιωμένοι οι πιο πολλοί, βγήκαν να προϋπαντήσουν τον Αλέξανδρο, κρατώντας ικετηρίες (σύμβολο δυστυχίας, ικεσίας). Επρόκειτο για Έλληνες τεχνίτες, τους οποίους προηγούμενοι Πέρσες βασιλείς είχαν ακρωτηριάσει κρατώντας από τα μέλη τους μόνο αυτά που ήταν απαραίτητα για την τέχνη που ασκούσαν. Όλοι οι Μακεδόνες συμπόνεσαν εκείνους τους ανθρώπους, ο δε Αλέξανδρος προσφέρθηκε να φροντίσει να γυρίσουν στις πατρίδες τους, αν και τελικά αυτοί προτίμησαν να μείνουν στην Περσία, ενωμένοι, προκειμένου να αντέξουν πιο εύκολα τη δυστυχία τους.{{Sfn|Κανελλόπουλος|1973|p=129-130}}
 
Όταν μπήκε στην πλούσια πόλη, ο Αλέξανδρος την άφησε στη διάθεση των στρατιωτών του για μία ολόκληρη μέρα κατά την οποία σημειώθηκε λεηλασία, καταστροφή των ιερών και ανήκουστη σφαγή. Η συμπεριφορά αυτή, κατά την Αθηνά Καλογεροπούλου (''Ιστορία του Ελληνικού Έθνους''), έχει μείνει ανεξήγητη από τους νεότερους ιστορικούς, παρά την προσπάθεια να ερμηνευθεί ως αποτέλεσμα απόφασης στρατιωτικού συμβουλίου που συγκάλεσε ο ΕλληναΜακεδόνας βασιλιάς της Μακεδονίας. Έχει ειπωθεί μάλιστα πως στο συμβούλιο αυτό αποφασίστηκε να λεηλατηθεί η πόλη αλλά όχι τα ανάκτορά της στην ακρόπολη και πως ο Παρμενίωνας διαφώνησε θεωρώντας την απόφαση ως προσβολή των αισθημάτων των ηττημένων.{{Sfn|Κανελλόπουλος|1973|p=131}} Ακολούθησε, λίγο αργότερα, η νυχτερινή πυρπόληση των επιβλητικών ανακτόρων των Αχαιμενιδών. Την πράξη εκείνη, όλοι οι αρχαίοι συγγραφείς, εκτός από τον Αρριανό, αποδίδουν σε προτροπή της εταίρας [[Θαΐδα|Θαΐδας]], φίλης του [[Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ|Πτολεμαίου του Λάγου]], η οποία έπεισε τους μεθυσμένους Μακεδόνες αξιωματούχους να πάρουν από έναν δαυλό και να κάψουν τα ανάκτορα, ως εκδίκηση για την καταστροφή των ελληνικών ιερών κατά τους Περσικούς πολέμους. Ο Αρριανός χαρακτηρίζει ακατανόητο τον εμπρησμό των ανακτόρων και απορρίπτει την εξήγηση της εκδίκησης μιας τόσο παλιάς πράξης. Η ιστορικότητα του περιστατικού με τη Θαΐδα δεν είναι αποδεκτή από πολλούς νεότερους ιστορικούς οι οποίοι προσπάθησαν να εξηγήσουν τον εμπρησμό των ανακτόρων ως πολιτική διακήρυξη του Αλεξάνδρου, με την οποία αποδείκνυε πως έληξε η εξουσία των Αχαιμενιδών ή πως εκδικούνταν την πυρπόληση του μεγάλου ιερού της Βαβυλώνας από τον Ξέρξη. Γενικά, η καταστροφή της Περσέπολης και των ανακτόρων της έχει χαρακτηριστεί πράξη σκληρή, άστοχη και αδικαιολόγητη και ως μελανή σελίδα στην ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κατά την Αθηνά Καλογεροπούλου, ίσως οδηγήθηκε στην απόφαση αυτή λόγω των αλληλοσυγκρουόμενων αισθημάτων που του προκάλεσαν η ισχυρή αντίσταση του Αριοβαρζάνη στις Περσίδες Πύλες, το θέαμα των ακρωτηριασμένων Ελλήνων, η επιδεικτική χλιδή των ανακτόρων και το αλαζονικό ύφος των περσικών επιγραφών στα ανάκτορα. Κατά την ίδια ιστορικό, αυτή ήταν η πρώτη από μια σειρά από απάνθρωπες πράξεις στις οποίες προέβη ο Αλέξανδρος, αν και ως τότε είχε δείξει, σε διάφορες περιπτώσεις, μεγαλοψυχία και ευαισθησία.{{Sfn|Κανελλόπουλος|1973|p=131-132}}
 
Στην Περσέπολη βρήκε τον αυτοκρατορικό θησαυρό, αποτελούμενο, κατά τον Διόδωρο και τον Κούρτιο, από περίπου 120.000 [[Τάλαντο|τάλαντα]] σε χρυσό και ασήμι. Ένα μέρος από αυτό το ποσό κράτησε για τη συνέχιση του πολέμου και το υπόλοιπο το έστειλε στα Σούσα, όπου μπορούσε να φρουρηθεί αποτελεσματικότερα. Για τη μεταφορά στα Σούσα χρησιμοποιήθηκαν 10.00 ζευγάρια μουλαριών και 5.000 καμήλες. Ως σατράπη της Περσίδας διόρισε τον Πέρση Φρασαόρτη.{{Sfn|Κανελλόπουλος|1973|p=132}}
Γραμμή 188:
{{Κύριο|Πολιορκία της Αόρνου Πέτρας}}
 
Την άνοιξη του [[327 π.Χ.]] ο Ελληνικόςμακεδονικός στρατός της Μακεδονίας, ξεκίνησε για την κατάκτηση της Ινδικής χερσονήσου. ο Αλέξανδρος άφησε τον [[Αμύντας ο Αρραβαίου|Αμύντα]] στη Βακτρία, και περνώντας από την Αλεξάνδρεια έφτασε στον ποταμό Κωφήνα όπου διαίρεσε τον στρατό του. Έστειλε τον [[Ηφαιστίωνας|Ηφαιστίωνα]] με τον [[Περδίκκας του Ορόντη|Περδίκκα]] να ακολουθήσουν τον συντομότερο δρόμο, αυτόν μέσα από την κοιλάδα του Κωφήνα, για προετοιμάσουν την προέλασή του μέχρι τον [[Ινδός ποταμός|Ινδό]] ποταμό. Ο ίδιος ακολούθησε διαφορετική, ορεινή πορεία ώστε να διαφυλάξει τα πλευρά του κύριου εκστρατευτικού σώματος από ενέδρες. Έτσι έφτασε, την άνοιξη του [[326 π.Χ.]], στον Ινδό. Κατά τη διάρκεια της πορείας αυτής, υπέταξε τη χώρα των Ασπασίων, όπου ισοπέδωσε για παραδειγματισμό την πρώτη πόλη που αντιστάθηκε και εξόντωσε όσους κατοίκους της δεν κατάφεραν να διαφύγουν. Η τελική υποταγή των Ασπασίων έγινε μετά από μάχη τριπλή μάχη, κατά την οποία αιχμαλωτίστηκαν 40.000 Ασπάσιοι και περιήλθαν στην κατοχή των Μακεδόνων 230.000 βοοειδή.{{Sfn|Καλογεροπούλου|1973|pp=169-171}} Στη συνέχεια έφτασε στη χώρα των Ασσακηνών, οι οποίοι ήταν οι ισχυρότεροι Ινδοί της περιοχής, όπου πολιόρκησε την πρωτεύουσά τους, [[Μάσσαγα]] (σημ. Chakdara του [[Πακιστάν]]). Οι Ασσακηνοί συνεπικουρούνταν από 7.000 Ινδούς μισθοφόρους και επιχείρησαν να δώσουν μάχη έξω από την πόλη, όπου νικήθηκαν. Ακολούθησε δύσκολη πολιορκία πέντε ή έξη ημερών μετά από την παρέλευση των οποίων οι πολιορκημένοι ζήτησαν διαπραγματεύσεις. Όμως ο Αλέξανδρος κατάφερε να διαπραγματευτεί χωριστά με τους Ινδούς μισθοφόρους, πείθοντάς τους να αφήσουν την πόλη. Εκεί τη νύχτα τους κύκλωσε και τους εξόντωσε μετά από σκληρή μάχη. Κατά τον Πλούταρχο και τον Διόδωρο, η εξόντωση των Ινδών μισθοφόρων αποτελεί μελανή κηλίδα της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου.{{Sfn|Καλογεροπούλου|1973|pp=172-173}} Στη συνέχεια τα Μάσσαγα καταλήφθηκαν χωρίς δυσκολία. Η επόμενη οχυρή πόλη των Ασσακηνών, τα Βάζιρα, αντιστάθηκε και αυτή μέχρις ότου οι κάτοικοί της την εγκατέλειψαν νύχτα, καταφεύγοντας στην [[Άορνος|Άορνο Πέτρα]], φυσικά οχυρή θέση που ταυτίζεται με το Πιρ-Σαρ, στο Πακιστάν, τον χειμώνα του 327 π.Χ προς την άνοιξη του 326 π.Χ. Η κατάληψη της Αόρνου Πέτρας ήταν κατόρθωμα που προσέδωσε στον Αλέξανδρο τη φήμη του ακατανίκητου κατακτητή που ήταν κανός για υπεράνθρωπα κατορθώματα. Μετά από εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και δύσκολη πορεία στο ορεινό βόρειο τμήμα της χώρας των Ασσακηνών, έφτασε στον Ινδό όπου συναντήθηκε με τον υπόλοιπο στρατό του, την άνοιξη του 326 π.Χ. Η διάβαση του Ινδού έγινε μέσω της γέφυρας που είχε ετοιμάσει ο Ηφαιστίωνας και πολλών μικρών πλοίων.{{Sfn|Καλογεροπούλου|1973|pp=173-177}}
 
==== Πορεία από τον Ινδό μέχρι τον Ύφαση ====
Γραμμή 327:
 
=== Προσωπικές σχέσεις ===
[[File:Fresco Alexander and Stateira.jpg|thumb|Τοιχογραφία στην [[Πομπηία]], που απεικονίζει τον γάμο του Αλέξανδρου με τη [[Στάτειρα Β΄|Στάτειρα]]-Βαρσίνη, το 324 π.Χ. Το ζευγάρι φαίνεται να είναι ντυμένο ως [[Άρης (μυθολογία)|Άρης]] και [[Αφροδίτη (μυθολογία)|Αφροδίτη]].]]Η σχέση του Αλεξάνδρου με γυναίκες και άντρες είναι αμφιλεγόμενο ζήτημα σήμερα{{Sfn|Ogden|2009|p=204}} καθώς ο Μακεδόνας βασιλιάς απεικονίζεται από οικογενειάρχης έως σύμβολο των ομοφιλοφίλων.{{sfn|Wood|2001|p=25}} Αυτό στο οποίο φαίνεται να υπάρχει κάποια συμφωνία είναι πως ήταν σεξουαλικά εγκρατής{{Sfn|Sacks|Brody|1995|p=22}}{{Sfn|Roisman|2003|p=243}}.
 
H πιο καθοριστική σχέση του με γυναίκα ήταν αυτή με τη μητέρα του, Ολυμπιάδα. Ανέπτυξε θερμές φιλικές σχέσεις με γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας όπως η βασίλισσα [[Άδα της Καρίας|Άδα]] της Καρίας και η μητέρα του Δαρείου, [[Σισύγαμβρις]], γυναίκες που ίσως θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν μητρικές φιγούρες.{{sfn|Wood|2001|p=25}} Οι συναισθηματικοί δεσμοί του Αλέξανδρου με τους άνδρες ήταν ισχυρότεροι από ότι με γυναίκες, καθώς έζησε σε ανδροκρατούμενη κοινωνία. Ωστόσο αυτό δεν φαίνεται να απασχολούσε τους συγχρόνους του, καθώς εκείνη την εποχή δεν υπήρχε ενδιαφέρονταν να αναδείξουν ως μοναδικό κανόνα τις ετεροφυλοφιλικές σχέσεις.{{sfn|Wood|2001|p=28}}
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Αλέξανδρος_ο_Μέγας"