Βάμμα ηλιοτροπίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
που προέκυψε από την διάλυση της φυσικής χρωστικής ουσίας +Κατηγορία:Φυτικές βαφές
Γραμμή 113:
[[File:7-hydroxyphenoxazone.png|right|thumb|Συντακτικός τύπος της 7-υδροξυφαινοξαζόνης, της χρωμοφόρου ένωσης του ηλιοτροπίου]]
[[File:Litmus paper.JPG|thumb|Χρησιμοποιημένο χαρτί ηλιοτροπίου]]
Το '''βάμμα ηλιοτροπίου''' ([[αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: ''litmus solution'') είναι σκούρο ιώδες-μαύρο υδατικό διάλυμα που περιέχειπροέκυψε από την διάλυση της φυσικής χρωστικής ουσίας '''ηλιοτρόπιο''' (αγγλικά: ''litmus'')<ref group="Σημ.">Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση με τα φυτά [[ηλιοτρόπιο]] και [[ηλίανθος]] ή με [[Ηλιοτρόπιο (αποσαφήνιση)|άλλους παρόμοιους όρους]]</ref> και χρησιμοποιείται ως δείκτης για έλεγχο του pH ενός διαλύματος. Σταγόνες βάμματος ηλιοτροπίου, στους 25°C, χρωματίζουν κόκκινο ένα όξινο διάλυμα με pH < 4,5 και γαλάζιο ένα αλκαλικό διάλυμα με pH > 8,3. Σε ενδιάμεσες τιμές pH το βάμμα διατηρεί το αρχικό του χρώμα<ref>Römpp Chemie Lexikon - Version 1.0, Stuttgart/New York: Georg Thieme Verlag '''1995''' (Germany)</ref>. Τις ιδιότητές του ως δείκτη, το βάμμα ηλιοτροπίου, τις οφείλει στη χρωμοφόρα ουσία 7-υδροξυ-φαινοξαζόνη<ref name=Nash>{{cite book|title= Lichen biology|edition = εικονογραφημένη, επανεκτύπωση|chapter = |author= Thomas H. Nash|editor= Thomas H. Nash
|year=1996|publisher= Cambridge University Press|pages= |url= http://books.google.gr/books?id=P9y60ac0wbMC&dq=|ISBN = 0521459745|format=|accessdate=}}</ref>.<br />
Το ηλιοτρόπιο είναι σκόνη με χρώμα μπλε-μαύρο και είναι μίγμα 10 έως 15 φυσικών χρωστικών ουσιών οι οποίες εξάγονται από τις λειχήνες και ειδικότερα από το είδος ''Roccella tinctoria''. Τα περισσότερα από τα χημικά συστατικά του ηλιοτροπίου είναι πιθανό να είναι οι ίδια με εκείνα του παραπλήσιου μίγματος που είναι γνωστό ως ''ορσεΐνη''<ref group="Σημ.">Η ορσεΐνη είναι καστανέρυθρη χρωστική που προέρχεται από διάφορα είδη λειχήνων. Χρησιμοποιείται για την παρατήρηση σε ιστολογικές χρώσεις του ελαστικού ιστού, των συνδεόμενων με χαλκό πρωτεϊνών και των επιφανειακών αντιγόνων της ηπατίτιδας B. Είναι απαγορευμένη χρωστική στα τρόφιμα με κωδικό E121</ref> αλλά σε διαφορετικές αναλογίες. Σε αντίθεση με την ορσεΐνη, το ηλιοτρόπιο έχει μέσο μοριακό βάρος 3300<ref>{{cite journal | author = Beecken, H., E-M. Gottschalk, U. v Gizycki, H. Krämer, D. Maassen, H-G. Matthies, H. Musso, C. Rathjen, Ul. Zdhorszky | title = Orcein and Litmus | journal = Biotechnic & Histochemistry | year = 2003 | volume = 78 | issue = 6 | pages = 289–302}}</ref>. Ορισμένα παράγωγα (κλάσματα) που προκύπτουν από το ηλιοτρόπιο έχουν ιδιαίτερα ονόματα όπως ερυθρολείνη, αζολιτμίνη, σπανιολιτμίνη κ.α. Η αζολιτμίνη μάλιστα έχει σχεδόν τα ίδια αποτελέσματα με το ηλιοτρόπιο.<ref>E.T. Wolf: Vollständige Übersicht der Elementar-analytischen Untersuchungen organischer Substanzen, S.450-453, veröffentlicht '''1846''', Verlag E. Anton (Germany)</ref>.<br />
Γραμμή 175:
 
[[Κατηγορία:Δείκτες PH]]
[[Κατηγορία:Φυτικές βαφές]]