Μπίτολα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ θηλυκό είναι...
Ετικέτα: Αναίρεση
Γραμμή 243:
Ως στρατιωτικό, πολιτικό και πολιτιστικό κέντρο το Μοναστήρι έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή της μεσαιωνικής κοινωνίας της περιοχής, πριν από την οθωμανική κατάκτηση στα μέσα του 14<sup>ου</sup> αιώνα. Οι Σέρβοι ονόμαζαν την πόλη ''«Μπίτολα»'' από τη σλάβικη λέξη ''obitelj'' με τη σημασία μοναστικής κατοικίας και οι Έλληνες την έλεγαν «Μοναστήρ'» από την ελληνική λέξη ''[[Μοναστήρι (θρησκεία)|μοναστήρι]]''. Η πόλη κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς το 1382-83.<ref name="MCohen"/> Πριν την οθωμανική κατάκτηση το «Μοναστήρ'» (οθωμανικά «Μοναστίρ», «Μαναστίρ»<ref name="προφορά-Manastır" group="σημ."/>) γνώρισε ιδιαίτερη ακμή εξαιτίας των εμπορικών δεσμών της πόλης με μεγάλα οικονομικά κέντρα όπως η [[Κωνσταντινούπολη]], η [[Θεσσαλονίκη]], η [[Ντουμπρόβνικ|Ραγούζα]] και το [[Βέλικο Τίρνοβο|Τίρνοβο]]. Καραβάνια με διάφορα αγαθά πήγαιναν από και προς την πόλη.
 
=== Οθωμανική κυριαρχίαπερίοδος ===
[[File:Bitola old.jpg|thumb|Μπίτολα (Μοναστήρι) το 19ο αιώνα]]
[[Αρχείο:Bitola map 1890.jpg|thumb|right|250px|Το Μοναστήρι σε χάρτη του 1890 (''MONASTIR'', ''BITOLJA'').]]
Γραμμή 252:
Επί σειρά αιώνων, οι Τούρκοι αποτελούσαν τον κύριο πληθυσμό της πόλης, ενώ τα χωριά κατοικούνταν κυρίως από Σλάβους. Ο [[Εβλιγιά Τσελεμπί]] αναφέρει στο ''Βιβλίο των Ταξιδίων'' του ότι η πόλη είχε 70 τζαμιά, αρκετά καφε-τεϊοποτεία, παζάρι με σιδερένιες πύλες και 900 καταστήματα. Μετά τους Aυστροοθωμανικούς Πολέμους, η ανάπτυξη του εμπορίου και η γενική ακμή της πόλης ανακόπηκε. Ωστόσο, στα τέλη του 19ου αιώνα έγινε πάλι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην ευρύτερη περιοχή των νότιων Βαλκανίων, μετά τη [[Θεσσαλονίκη]]. Το 1864, η πόλη έγινε κέντρο του [[βιλαέτι|βιλαετίου]] Μοναστηρίου, στο οποίο υπάγονταν τα σαντζάκια Μοναστηρίου, [[Δίβρη (Βόρεια Μακεδονία)|Ντίμπρας]], [[Ελμπασάν]], [[Κορυτσά]]ς και οι πόλεις [[Κίτσεβο]], [[Πρίλεπ]], [[Φλώρινα]], [[Καστοριά]] και [[Γρεβενά]].<ref name="ΚΑΒακαλόπουλος"/><ref name="Μακεδονικά"/>
 
Το 1821, με το ξέσπασμα της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|ελληνικήςΕλληνικής επανάστασηςΕπανάστασης]], οι Έλληνες της πόλης έλαβαν μέρος στον πανελλήνιο ξεσηκωμό. Στην Πρώτη Προσωρινή Ελληνική Κυβέρνηση του 1822, συστάθηκε τριμελής επιτροπή Βορειομακεδόνων, το ένα μέλος της οποίας ήταν εκπρόσωπος των κατοίκων της Μπίτολα<ref name="ΝΒασιλειάδης"/> Σημαντικοί αγωνιστές της περιόδου ήταν ο οπλαρχηγός της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Ελληνικής επανάστασης του 1821]] [[Σωτήριος Δαμιάνοβιτς]],<ref name="Ελευθερουδάκης1928"/><ref name="Στασινόπουλος"/> ο [[Δημήτριος Βούλγαρης (αγωνιστής του 1821)|Δημήτριος Βούλγαρης]], ο [[Στέργιος Νικολάου]], ο [[Νικόλαος Σακκούλας]], ο [[Νικόλαος Αδάμης]]<ref name="Chionidis"/> και ο [[Φορτομάρης]] που πολέμησε, μεταξύ άλλων και στο [[Ναύπλιο]]. Μετά την ίδρυση του [[Ελλάς|ελληνικού κράτους]], πολλοί Μοναστηριώτες εγκαταστάθηκαν στην [[Αργολίδα]], όπου δημιούργησαν το χωριό [[Λάλουκας Αργολίδας|Λάλουκας]]<ref>[https://argolikivivliothiki.gr/category/%CE%B5%CF%85%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%AD%CF%84%CE%B5%CF%82/ Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, Ευεργέτες, Λαλουκιώτης Ιωάννης (1879-1951)]</ref>.
 
Στην πόλη, που αποτελούσε έδρα της Μητρόπολης Πελαγονίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, υπηρέτησε ως καθηγητής Θρησκευτικών του ελληνικού Γυμνασίου Μοναστηρίου ο Αιμιλιανός Λαζαρίδης. Χειροτονήθηκε επίσης βοηθός επίσκοπος του Μητροπολίτη Πελαγονίας Ιωακείμ Φοροπούλου, υπό τον τίτλο του επισκόπου Πέτρας. Ως βοηθός του μητροπολίτη Πελαγονίας ανέπτυξε σημαντική δράση για τον Ελληνισμό της περιοχής. Για την περίοδο αυτή η Βρετανική Κυανή Βίβλος μαρτυρεί: ''Η δολοφονία είναι το κυριώτερον όπλον των βουλγαρικών Κομιτάτων. Προ ουδενός υποχωρούσιν. Οι Έλληνες είναι κυρίως τα θύματά των. Κατά χιλιάδας εφονεύθησαν οι Έλληνες κατά τα τελευταία πέντε ή έξ έτη…. αθώων και αόπλων εκβιάσεις, ληστείαι, δολοφονίαι, ανδρών και γυναικών, ανελεήμονα βασανιστήρια ιερέων, ιατρών, διδασκάλων κατακρεουργήσεις, ναών εμπρησμοί… καταστροφή χριστιανών Ορθοδόξων… γενική τρομοκρατία, πλήμμυρα αίματος''.<ref>[http://www.pemptousia.gr/2011/10/evgnomosinis-spondi-ston-ethnomartir/ Ευγνωμοσύνης σπονδή στον εθνομάρτυρα Αιμιλανό Λαζαρίδη]</ref>. Έδρασε έως τον Μάρτιο του [[1910]] καθώς εξελέγη Μητροπολίτης [[Γρεβενά|Γρεβενών]]<ref>Εφημερίδα Μακεδονία [http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=124&dc=11&db=10&da=1911]</ref>.
Από το 1878 ως το 1913. το Μοναστήρι είχε προξενεία από 12 χώρες και ήταν γνωστό ως "πόλη των προξένων". Στην ίδια περίοδο υπήρχε μεγάλος αριθμός διάσημων σχολείων στην πόλη, όπως η στρατιωτική ακαδημία την οποία παρακολούθησε ο [[Κεμάλ Ατατούρκ]]. Επίσης στην πόλη βρίσκονταν τα αρχηγεία πολλών πολιτιστικών οργανισμών.
 
Από το 1878 ως το 1913. το Μοναστήρι είχε προξενεία από 12 χώρες και ήταν γνωστό ως "πόλη των προξένων". Στην ίδια περίοδο υπήρχε μεγάλος αριθμός διάσημων σχολείων στην πόλη, όπως η στρατιωτική ακαδημία την οποία παρακολούθησε ο [[Κεμάλ Ατατούρκ]]. Επίσης στην πόλη βρίσκονταν τα αρχηγεία πολλών πολιτιστικών οργανισμών.
[[File:Bitola 05.JPG|thumb|left|Χαρακτηριστική νεοκλασική αρχιτεκτονική του 19ου αιώνα]]
 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Μπίτολα"