Αδώνια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Women Adonia Louvre CA1679.jpg|thumb|right|
Τα '''Αδών(ε)ια''' ή '''Αδώνια μυστήρια''' ήταν ετήσια γιορτή σε ανάμνηση του θανάτου και της ανάστασης του [[Άδωνις|Άδωνη]] σε όλες σχεδόν τις πόλεις της [[Αρχαία Ελλάδα|Αρχαίας Ελλάδας]]. Ο θάνατος και η ανάσταση του Άδωνη είχε σχέση με τον ετήσιο κύκλο της βλάστησης και της καρποφορίας. Η διάρκειά τους ποίκιλλε: αλλού κρατούσαν δυο, τρεις ή και εφτά ημέρες, ενώ δεν εορτάζονταν παντού την ίδια εποχή του έτους.
Γραμμή 23:
Τα Αδώνια των υπόλοιπων πόλεων, ανάμεσα στις οποίες πιο λαμπρά ήταν της Αθήνας και του [[Άργος|Άργους]], διοργανώνονταν με τις προσωπικές οικονομικές εισφορές των γυναικών που συμμετείχαν σε αυτά, ενώ στη [[Ρόδος|Ρόδο]] υπήρχε μια μικτή θρησκευτική αδελφότητα, οι λεγόμενοι «Αδωνιασταί» ή «Αδωνισταί». Η ποιήτρια [[Σαπφώ]] από τη [[Λέσβος|Λέσβο]] επίσης αναφέρεται σε συνήθειες για το θρήνο του θανάτου του Άδωνι<ref>κατθνάσκει, Κυθέρη᾿, ἄβρος Ἄδωνις· τί κε θεῖμεν; καττύπτεσθε, κόραι, καὶ κατερείκεσθε χίτωνας. {{ws|[[s:Ύμνοι και Επιθαλάμια#Απόσπασμα 62 - Κατθνάσκει, Κυθέρηα|Σαπφώ, απόσπασμα 62]]}}</ref>.
Σε κάποιες περιοχές, γίνονταν και μυήσεις σε μυστήρια του Θεού. Ο Λουκιανός μάλιστα αναφέρει ότι οι μύστες θυσίαζαν πρόβατο και έπαιρναν μετάληψη<ref name="politis">{{cite news|url=http://www.politis-thrakis.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=545&Itemid=28|title=Θεϊκά Πάθη προς χάριν ανθρώπων|last=Κάλτσου|first=Αικατερίνη|date=2007-4-4|work=Λαογραφία, Παράδοση, Ιστορία|publisher=Πολίτης της Θράκης|pages=φύλλο 66|accessdate=2009-08-23}}</ref>.
Κατά την παράδοση, ποιητής των εορταστικών τραγουδιών και των ελεγειών για τον θάνατο του Άδωνι ήταν ο [[Κινύρας]], ο πρώτος βασιλιάς της [[Κύπρος|Κύπρου]], που είχε εισάγει στο νησί την λατρεία της Αφροδίτης. Έλεγαν πως είχε έρθει από τη [[Βύβλος|Βύβλο]].
Γραμμή 33:
== Επιβίωση σε σύγχρονα παραδοσιακά έθιμα ==
{{απόφθεγμα|απόφθεγμα=Για ιδέστε νιο που ξάπλωσα, για ιδέστε κυπαρίσσι!<br />Δε σειέται, δε λυΐζεται, δε σέρν' τη λεβεντιά του.<br />Ποιος σόκοψε τις ρίζες σου και στέγνωσ' η κορφή σου;<br />Τι μόκαμες, λεβέντη μου, τι μόκαμες, ψυχή μου!<br />Μήνα 'ναι και χινόπωρος, μήνα 'ναι και χειμώνας;<br />Τώρα ν έρθεν η άνοιξη ν έρθεν το καλοκαίρι,<br />παίρνουν κι ανθίζουν τα κλαδιά κ' οι κάμποι λουλουδίζουν,<br />έρθαν πουλιά της άνοιξης, έρθαν τα χελιδόνια,<br />για κ' η μεγάλη Πασκαλιά με το Χριστόν Ανέστη,<br />που ντυούνται νιοι στα κόκκινα, γερόντοι στα μουρέλια,<br />κ' εσύ, μωρέ λεβέντη μου, μέσα στη γη τη μαύρη,<br />πού να σειστής, να λυϊστής, να σύρς τη λεβεντιά σου;<br />Ξεσφάλισε τα μάτια σου!|πηγή="Ζαφείρης Ζαγορίου"<ref>{{cite web|url=http://www.fte.org.gr/datadoc/far_05_09.doc|title=Μάηδες του Πηλίου|date=Μάιος 2009|publisher=Περιοδικό Φάρος|pages=κεφ. 5|accessdate=2009-08-23|format=doc}}</ref>|πλάτος=30%|align=right}}
Ως '''Αδώνια''' ή '''Αδωνίδια''' ήταν γνωστοί και οι θρήνοι που ψάλλονταν για τον Άδωνη κατά τη διάρκεια των εορτών<ref name="glossai">{{ws|[[s:Γλώσσαι/Α|Ησύχιος, ''Γλώσσαι'']]}}</ref>, όπως ο «Επιτάφιος Αδώνιδος» του [[Βίων ο Σμυρναίος|Βίωνος]] που έχει διασωθεί.
Κατάλοιπο των αρχαίων αυτών ύμνων είναι ο "Ζαφείρης", παιχνίδι και τραγούδι<ref>[http://www.ert.gr/afieromata/Pasxa/dimotika.html ERT online - Αφιερώματα: Πάσχα<!-- Τίτλος που μπήκε από Bot -->]</ref> στο [[Ζαγόρι]] της [[Ήπειρος|Ηπείρου]] την [[Πρωτομαγιά]], ένα έθιμο για την ανάσταση της φύσης και τη γονιμότητα των χωραφιών. Το έπαιζαν τα κορίτσια την Πρωτομαγιά κι όλες τις Κυριακές του Μάη. Ένα αγόρι προσποιούνταν ότι πέθανε και τότε τα κορίτσια το στόλιζαν με άνθη μοιρολογώντας το. Ξαφνικά όμως ο «Ζαφείρης» σηκωνόταν. Τον «Ζαφείρη» τον παριστούσαν επίσης με μια κούκλα<ref>[http://www.gonia.gr/gonia.php?article=2123 Ορθόδοξος Χριστιανική Γωνιά - Μάιος]</ref>.
| |||