Μαγγάνιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 10:
|στοιχείο= Χρώμιο
|πίνακας=
|εικόνα=
|λεζάντα=
|εικόνα2=Manganese electrolytic and 1cm3 cube.jpg
|λεζάντα2=
|όνομα=Μαγγάνιο
Γραμμή 63:
Στη [[βιολογία]], τα ιόντα Mn<sup>2+</sup> λειτουργούν ως [[Συμπαράγοντας|συμπαράγοντες]] για μεγάλη ποικιλία [[Ένζυμο|ενζύμων]] με πολλές λειτουργίες.<ref>{{cite book|title=Metallomics and the Cell|first1=Jerome|last1=Roth|first2=Silvia|last2=Ponzoni|publisher=Springer|isbn=978-94-007-5560-4|date=2013|chapter=Chapter 6 Manganese Homeostasis and Transport|editor1-last=Banci|editor1-first=Lucia|series=Metal Ions in Life Sciences|volume=12|pages=169–201|last3=Aschner|first3=Michael|doi=10.1007/978-94-007-5561-1_6|pmid=23595673}} electronic-book {{ISBN|978-94-007-5561-1}}</ref> Τα ένζυμα μαγγανίου είναι ιδιαίτερα ζωτικά για την αποτοξίνωση των [[Χημική ρίζα|ελευθέρων ριζών]] [[Σουπεροξείδιο|σουπεροξειδίων]] (O<sub>2</sub><sup>–•</sup>) σε [[Οργανισμός (βιολογία)|οργανισμούς]] που πρέπει να αξιοποιήσουν στοιχειακό [[οξυγόνο]] (O<sub>2</sub>). Το μαγγάνιο επίσης λειτουργεί (ως συμπαράγοντας) στο [[σύμπλοκο]] που δεσμεύει οξυγόνο σε [[Φωτοσύνθεση|φωτοσυνθετικά]] [[Φυτό|φυτά]]. Αλλά ενώ το μαγνήσιο ανήκει στα μεταλλικά ιχνοστοιχεία για όλλους τους γνωστούς ζώντες οργανισμούς, αποτελέι επίσης [[νευροτοξίνη]] σε μεγαλύτερες ποσότητες. Ιδιαίτερα αν εισπευθεί, μπορεί να προκαλέσει [[μαγγανίαση]], μια κατάσταση στην οποία τα [[Θηλαστικό|θηλαστικά]] οδηγούνται σε [[Νευρολογία|νευρολογική]] βλάβη που είναι ενίοτε μη αναστρέψιμη.
== Χαρακτηριστικά ==
=== Φυσικές ιδιότητες ===
Το χημικά καθαρό μαγγάνιο, υπό [[Κανονικές συνθήκες|κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος]] (25[[Κλίμακα Κελσίου|°C]], 1 [[Ατμόσφαιρα (μονάδα)|atm]]), είναι αργυρόγκριζο μέταλλο που ομοιάζει στην όψη με το σίδηρο. Είναι [[Σκληρότητα υλικών|σκληρό]], [[Τήξη|δύστηκτο]] και πολύ εύθριπτο, αλλά εύκολο να οξειδωθεί.<ref name="Holl">{{cite book|title=Lehrbuch der Anorganischen Chemie|first=Arnold F.|last=Holleman|author2=Wiberg, Egon|publisher=Walter de Gruyter|isbn=978-3-11-007511-3|date=1985|chapter=Mangan|edition=91–100|pages=1110–1117|language=German|author3=Wiberg, Nils}}</ref> Τόσο το μεταλλικό μαγνήσιο, όσο και τα συνηθισμένα ιόντα του, είναι [[Παραμαγνητισμός|παραμαγνητικά]].<ref name="magnet">{{cite book|title=Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics|first=David R.|last=Lide|publisher=CRC press|isbn=978-0-8493-0485-9|date=2004|url=http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20110303222309/http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf|dead-url=yes|archive-date=2011-03-03}}</ref> Το μαγγάνιο θαμπώνει αργά στον [[Ατμόσφαιρα της Γης|αέρα]] και οξειδώνεται όπως ο σίδηρος σε [[νερό]] που περιέχει διαλυμένο οξυγόνο.
=== Ισότοπα ===
{{Κύριο|ισότοπα του μαγγανίου|}}
Το μαγγάνιο που βρίσκεται στη φύση αποπτελείται από ένα μόνο σταθερό [[ισότοπο]], το <sup>55</sup>Mn. [[18 (αριθμός)|18]] [[Ραδιοϊσότοπο|ραδιοϊσότοπα]] του μαγγανίου έχουν απομονωθεί και περιγραφεί, με [[Μαζικός αριθμός|μαζικό αριθμό]] που κυμαίνεται από [[46 (αριθμός)|46]] ως [[65 (αριθμός)|65]]. Τα σταθερότερα από αυτά είναι το <sup>53</sup>Mn, που έχει [[Χρόνος ημιζωής|ημιζωή]] 3,7 εκατομμύρια [[Έτος|έτη]], το <sup>54</sup>Mn με ημιζωή 312,3 και το <sup>52</sup>Mn με ημιζωή 5.591. Όλα τα υπόλοιπα ραδιοϊσότοπα έχουν ημιζωές βραχύτερες από [[3 (αριθμός)|3]] [[Ώρα|ώρες]], ενώ η πλειοψηφία τους έχει ημιζωή βραχύτερη από [[1 (αριθμός)|1]] [[λεπτό]].
== Προέλευση ==
| |||