Άρης Βελουχιώτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 106:
===Η καταστροφή της γέφυρας του Γοργοποτάμου===
[[Αρχείο:Eddie Meyers.jpg|thumb|350px|δεξιά|Ο Έντι Μάιερς, αρχηγός της ''Επιχείρησης Χάρλινγκ'']]
Οι αλεξιπτωτιστές που έψαχναν οι Ιταλοί και έγιναν η αφορμή για την μάχη στο Κρίκελλο, ήταν μία από τις τρεις ομάδες της ''Επιχείρησης Χάρλινγκ'' (Operation Harling) που είχε αναλάβει την εκτέλεση δολιοφθοράς σε μια από τις γέφυρες Παπαδιάς, Ασωπού και Γοργοποτάμου πάνω από τις οποίες διέρχεται η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης–Αθηνών. Από τον Σεπτέμβριο το βρετανικό [[Στρατηγείο Μέσης Ανατολής]] (ΣΜΑ) ενδιαφέρονταν για την διακοπή της γραμμής ανεφοδιασμού των γερμανικών δυνάμεων που διέρχονταν από την Ελλάδα και κατέληγε στην βόρειο Αφρική.<ref>Σαμπατακάκης (2003) σ. [http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/17487#page/220/mode/2up 220] </ref> Για τον σκοπό αυτό η βρετανική Υπηρεσία Ειδικών Επιχειρήσεων, γνωστή ως [[Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών|SOE]], απέστειλε στην Ελλάδα 11 Βρετανούς και έναν Έλληνα, με αρχηγό τον συνταγματάρχη [[Έντμουντ Μάιερς]] (Edmund C. W. Myers) και υπαρχηγό τον ελληνομαθή ταγματάρχη [[Κρις Μόνταγκιου Γουντχάους|Κρίστοφερ Γουντχάουζ]] (Christopher M. Woodhouse).<ref>Μάγερ (1995) σ.38-39</ref> Οι επικεφαλής της επιχείρησης, μαζί με 6 άνδρες, είχαν πέσει με αλεξίπτωτα στη Γκιώνα την νύχτα της 30ής Σεπτεμβρίου προς 1η Οκτωβρίου. Ο Μάιερς αποφάσισε ότι η γέφυρα του Γοργοποτάμου ήταν η πιο προσιτή για επίθεση, με την προϋπόθεση όμως ότι θα είχε την βοήθεια ανταρτών.{{efn|Στο επιχειρησιακό σχέδιο της ''Επιχείρησης Χάρκινγκ'' δεν υπήρχε αναφορά για τον ΕΛΑΣ. Η SOE παρότι γνώριζε την παρουσία ανταρτών του ΕΑΜ–ΕΛΑΣ στα βουνά δεν ενημέρωσε για την ύπαρξή του τους Βρετανούς καταδρομείς.<ref>Σαμπατακάκης (2003) [http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/17487#page/224/mode/2up σ. 223]</ref>}} Για αυτό αναζήτησε βοήθεια από τον ηγέτη του [[ΕΔΕΣ]] [[Ναπολέων Ζέρβας|Ναπολέων Ζέρβα]] και από τον Βελουχιώτη.<ref>Σαμπατακάκης (2003) [http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/17487#page/224/mode/2up σ. 224]</ref> Ο αρχικαπετάνιος του ΕΛΑΣ, όμως, ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικός απέναντι στους Βρετανούς, βλέποντας τους ως αντικαταστάτες των Γερμανών.<ref>Χαριτόπουλος (2003) σ. 109</ref> Παρ' όλα αυτά δέχτηκε να συμμετάσχει στην επιχείρηση διότι αφενός μεν είχε εντολή από το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ να συνεργαστεί με τον Ζέρβα και τους Άγγλους,<ref>Φλάισερ (1998) Α΄ σ. 245 σημ. 89</ref> αφετέρου γνώριζε ότι η επιτυχής ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, χωρίς την υποστήριξη του ΕΛΑΣ, θα είχε αρνητικές επιπτώσεις στο κίνημα του ΕΑΜ.<ref name="ΜΑ 95">Μαγερ (1995) σ. 95</ref>
Η συνάντηση του Βελουχιώτη με τον Ζέρβα και τον Γούντχαουζ έγινε στις 14 Νοεμβρίου στο χωριό Βίνιανη. Εκεί ενημερώθηκε για πρώτη φόρα αναλυτικά για την σχεδιαζόμενη ''Επιχείρηση Χάρλινγκ'' και συμφώνησε να συνεργαστεί μαζί τους, υπό την προϋπόθεση έγκρισης από την ηγεσία του ΚΚΕ<ref>Μαργαρίτης (2003) σ. 116</ref><ref>Ζαούσης (2015) σ. 435</ref>. Αφήνοντας στη Βίνιανη το Αρχηγείο Ευρυτανίας, δύναμης 60 ανδρών, υπό τον Βασίλη Πριόβολο (Ερμή), ο Βελουχιώτης κινήθηκε προς το [[Μαυρολιθάρι Φωκίδας|Μαυρολιθάρι]] για να συναντήσει τον Μάιερς<ref>Χαριτόπουλος (2003) σ. 128</ref>. Όταν έφτασε στο Μαυρολιθάρι συναντήθηκε με τον Ζέρβα και τον Μάιερς, με τον τελευταίο να του εξηγεί το σχέδιό του. Ο Βελουχιώτης του επισήμανε ότι ήταν έτοιμος να λάβει μέρος στην επιχείρηση, εάν όμως στο μεταξύ έρχονταν εντολή από την ηγεσία του ΕΑΜ που του απαγόρευε να συμμετάσχει, τότε θα ακολουθούσε τις οδηγίες του κινήματος<ref name="ΠΑΠ 50">Παπαφλωράτος (2007) σ. 50</ref><ref name="ΜΑ 95"/><ref>Κέδρος (2004) τομ. 1, σ. 184</ref>. Γνωρίζοντας τις δυνατότητες των ανδρών του σε αυτό το πρώιμο στάδιο του αγώνα και βλέποντας πιο ρεαλιστικά την κατάσταση ήξερε πως μια πιθανή αποτυχία θα σήμαινε το τέλος της ένοπλης εαμικής αντίστασης<ref>Χαριτόπουλος (2003) σ. 133</ref>{{efn|Ο Βελουχιώτης, ωστόσο, θέλοντας να δείξει την δύναμη του ΕΛΑΣ, εκτέλεσε, υπό την παρουσία του Ζέρβα και των Βρετανών, ληστές και ύποπτους για συνεργασία με τους Ιταλούς καθ´ όλο το διάστημα του Νοεμβρίου<ref>Χανδρινός (2011) Α΄ σ. 23</ref>.}}. Η επιχείρηση γίνονταν στην περιοχή δράσης του ΕΛΑΣ και τα αναμενόμενα αντίποινα θα κλόνιζαν τις εύθραυστες οργανώσεις του ΕΑΜ. Άλλωστε η ολομέτωπη σύγκρουση με τους κατακτητές δεν ανταποκρίνονταν, αυτή την στιγμή, με τις δυνατότητες και τον προγραμματισμό του ΕΛΑΣ.<ref>Μαργαρίτης (2006) σ. 436</ref>
| |||