Βόρεια Μακεδονία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το δημόσιο σύστημα υγείας είναι προσβάσιμο σε όλους τους πολίτες από το 2009· μέχρι τότε, υπήρχαν ορισμένοι περιορισμοί, κυρίως για τους ανέργους και τους ανασφάλιστους. Χρηματοδοτείται από το κράτος και προσφέρει ορισμένες υπηρεσίες δωρεάν, όπως ιατρικές επισκέψεις, εμβολιασμούς και την πρόσβαση σε κάποιες ιατρικές θεραπείες και φάρμακα. Το επίπεδο δημόσιας υγείας στη χώρα είναι σχετικά καλό συγκρινόμενο με εκείνο άλλων χωρών της περιοχής και το ταμείο πληρωμών είναι γενναιόδωρο σε σχέση με τον προϋπολογισμό της, αλλά υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, τις περιοχές και τις εθνοτικές κοινότητες. Αν και τα ιδρύματα υγείας μπορούν να είναι ιδιωτικά, ο ιδιωτικός τομέας παραμένει μη ενταγμένος στο σύστημα. Το κράτος δαπανά κάθε χρόνο περίπου 5% του ΑΕΠ για τον τομέα υγείας, ποσό που συγκεντρώνεται εν μέρει χάρη σε προεισφορές ύψους 7,5% επί των ακαθάριστων μισθών.<ref name="health">{{en}} {{cite web|url=http://www.socialprotection.eu/files_db/903/asisp_ANR10_FYR_Macedonia.pdf|title=Annual National Report 2010 Pensions, Health and Long-term Care, Former Yugoslav Republic of Macedonia|publisher=Asisp|author=Zorica Apostolska και Fimka Tozija|date=05-Μάιος 2010|accessdate = 2013-11-22}}{{dead link|date=SeptemberΣεπτέμβριος 2017}}</ref>

Η Βόρεια Μακεδονία διαθέτει προξενείο ή πρεσβεία σε 38 ξένα κράτη και έχει διπλωματικές σχέσεις με 167 κράτη.<ref>{{mk}} {{cite web|url=http://www.mfa.gov.mk/?q=node/248|title=Διμερείς σχέσεις|publisher=Υπουργείο Εξωτερικών|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Έχει καλές διπλωματικές σχέσεις με τα μέλη του [[ΝΑΤΟ]] και της [[ΕΕ|Ευρωπαϊκής Ένωσης]], όπως και με τις γειτονικές χώρες [[Αλβανία]] και [[Κοσσυφοπέδιο]], την ανεξαρτησία του οποίου αναγνώρισε το 2009. Οι σχέσεις με τη [[Σερβία]] είναι καλές αν και επισκιάζονται από μία διένεξη με αφορμή την ανεξαρτησία της [[Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία|μακεδονικής ορθόδοξης εκκλησίας]] από το [[Πατριαρχείο Σερβίας]], ενώ οι σχέσεις με την [[Ελλάδα]], αν και πλούσιες σε οικονομικό επίπεδο, δυσχεραίνονται από τη διένεξη σχετικά με την ονομασία της χώρας.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/26759.htm|title=Background Note: Macedonia|publisher=US Department of State|author=Bureau of European and Eurasian Affairs|date=9 novembre 2011-11-09|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Οι σχέσεις ανάμεσα στη Βόρεια Μακεδονία και τη [[Βουλγαρία]] είναι ως επί το πλείστον καλές, αλλά υπάρχουν επίσης διαφορές όσον αφορά ιστορικές θέσεις, κυρίως για την ύπαρξη της [[Σλαβομακεδονική γλώσσα|σλαβομακεδονικής γλώσσας]], που για τους Βούλγαρους είναι απλώς διάλεκτος, και για την εθνικότητα πολλών ιστορικών προσωπικοτήτων που γεννήθηκαν στην περιοχή της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς και στο βόρειο τμήμα της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας πριν το σλαβομακεδονικό έθνος αναγνωριστεί (οι Σλαβομακεδόνες θεωρούνταν Βούλγαροι έως τα μέσα του 20ού αιώνα).<ref>{{bg}} {{cite web|url=http://news.ibox.bg/opinion/id_532456708|title=Αναφορά στην UNESCO ενάντια στην παράνομη οικειοποίηση της βουλγαρικής γλώσσας, ιστορίας και πολιτισμού από την πΓΔΜ|publisher=News.bg|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Οι Σλαβομακεδόνες και οι Βούλγαροι αλληλοκατηγορούνται για κλοπή της πολιτιστικής κληρονομιάς.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.trinstitute.org/ojpcr/6_1kojou.pdf|title=Bulgarian “Macedonian” Nationalism: A Conceptual Overview|author=Anton Kojouharov|publisher=OJPCR: The Online Journal of Peace and Conflict Resolution|accessdate = 2013-11-22}}</ref>

Η Βόρεια Μακεδονία είναι μέλος πολλών διεθνών οργανισμών όπως ο [[ΟΗΕ]], το [[Συμβούλιο της Ευρώπης]], η [[Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών]], η [[Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας|FAO]], η [[Interpol]], η [[Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών|UNESCO]] και o [[Διεθνής Οργανισμός Γαλλοφωνίας]].<ref name="cia"/> Η χώρα είναι υποψήφια για ένταξη στο [[ΝΑΤΟ]] από το 1999,<ref name="nato">{{en}} {{cite web|url=http://www.morm.gov.mk/morm/en/nato/road_to_nato.html|title=Road to Nato|publisher=Υπουργείο Άμυνας της πΓΔΜ|accessdate = 2013-11-22}}{{Dead link|date=JuneΙούνιος 2015}}</ref> αλλά η ένταξή της μπλοκαρίστηκε από το βέτο της [[Ελλάδα]]ς το 2008.<ref name="veto">{{en}} {{cite web|url=http://www.guardian.co.uk/world/2011/dec/05/macedonia-nato-eu-greece-icj|title=Macedonia's Nato and EU hopes given boost by international court of justice|publisher=The Guardian|author=Owen Bowcott και Maya Wolfe-Robinson|date=5 décembre 2011-12-05|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Η Βόρεια Μακεδονία απέκτησε το status υποψήφιας για ένταξη στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] χώρας το 2004, αλλά η διαπραγμάτευση δεν έχει ακόμη ξεκινήσει, παρ όλες τις συστάσεις της [[Ευρωπαϊκής Επιτροπής]] από το 2009. Το κύριο εμπόδιο ήταν η διένεξη με την Ελλάδα, η διευθέτηση της οποίας ήταν όρος για την εισδοχή της χώρας στην Ένωση.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2011/10/19/feature-02|title=Macedonia's EU bid still mired in name issue|author=Biljana Lajmanovska|date=19 novembre 2011-11-19|publisher=Southeast European Times|accessdate = 2013-11-22}}</ref>

Η χώρα αφιέρωσε το 2010 το 1,52% του ΑΕΠ της στον αμυντικό προϋπολογισμό<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.tradingeconomics.com/macedonia/military-expenditure-percent-of-gdp-wb-data.html|title=Military expenditure (% of GDP) in Macedonia|publisher=Trading Economics|accessdate = 2013-11-22}}</ref> και ο [[Στρατός της Βόρειας Μακεδονίας|στρατός]] αριθμεί περίπου 12800 στρατιώτες σε καιρό ειρήνης.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http://www.morm.gov.mk/morm/en/ARM/Organization.html&title=Army%20of%20the%20Republic%20of%20Macedonia|title=Army of the Republic of Macedonia|publisher=Υπουργείο Άμυνας της πΓΔΜ|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Έχει ως αποστολή την υπεράσπιση του πολιτεύματος και της επικράτειας, τη διατήρηση της ειρήνης και τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό και τη συμμετοχή σε συλλογικά συστήματα άμυνας όπως η [[EUFOR]], το [[ΝΑΤΟ]] και η [[Συνεργασία για την ειρήνη]].<ref>{{en}}{{cite web|url=http://www.morm.gov.mk/portal/?page_id=21&lang=mk|title=ARM|publisher=Υπουργείο Άμυνας της πΓΔΜ|accessdate = 2013-11-22}}{{Dead link|date=June 2015}}</ref> Με την κατάργηση της [[θητεία]]ς το 2006 ο στρατός της όρειας Μακεδονίαςή ταν ο πρώτος στρατός των δυτικών Βαλκανίων που έγινε επαγγελματικός.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2006/04/21/feature-02|title=Macedonian Army phases out conscription|author=Zoran Nikolovski|date=2006-04-21 avril 2006|work=[http://www.setimes.com/ SETimes]}}</ref>

Η Βουλγαρία έχει προτείνει να υπογράψει μία συνθήκη (με βάση την Κοινή δήλωση του 1999<ref>[[Wikisource:Joint Declaration of 22 February 1999]]</ref>) για τη διασφάλιση της καλής γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η βουλγαρική υποστήριξη για την προσχώρηση της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.<ref>[{{cite web|url=http://www.sofiaecho.com/article/bulgarias-position-concerning-macedonia-unchanged--kalfin/id_16822/catid_64 |title=Bulgaria's Position Concerning Macedonia Unchanged – Kalfin.] |publisher=The Sofia Echo, 31 July |date=2006.-07-31}}</ref><ref>[{{cite web|url=http://www.balkaninsight.com/en/main/news/26662/ |title=Bulgaria Treaty Proposal Called 'Indecent'.] |publisher=BalkanInsight |date=2010-03-17}}{{Dead link|date=JuneΙούνιος 2015}} BalkanInsight, 17 March 2010.</ref>