Αράλη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 35:
Η '''Αράλη''', ή ''Αράλ'', ([[καζακική γλώσσα|καζακικά]]: Арал Теңізі, [[ουζμπεκική γλώσσα|ουζμπεκικά]]: Orol dengizi και [[ρωσική γλώσσα|ρώσικα]]: Аральскοе мοре) ήταν μια ηπειρωτική [[λίμνη]], σχεδόν «εσωτερική θάλασσα» στην [[Ασία|Κεντρική Ασία]]. Μοιραζόταν μεταξύ του [[Καζακστάν]] στα βόρεια και του [[Καρακαλπακστάν]], μιας αυτόνομης περιοχής του [[Ουζμπεκιστάν]], στα νότια και ανάμεσα στις στέπες του Κιργκίς και του Τουρκεστάν, σε [[υψόμετρο]] 49 μ. υπέρ την επιφάνεια του [[Εύξεινος Πόντος|Ευξείνου Πόντου]] και 79 μ. υπέρ της [[Κασπία]]ς από την οποία απέχει περίπου 250 χλμ. Το όνομά της σήμαινε κατά προσέγγιση ''Θάλασσα νησιών'' και αναφερόταν στα περισσότερα από 1.500 μικρά νησιά που κάποτε περιελάμβανε η έκτασή της. Μεγαλύτερο εξ αυτών ήταν η νήσος Νικόλαος (τσάρος).
Η Αράλη ήταν κάποτε η τρίτη μεγαλύτερη λίμνη του κόσμου, μετά την Κασπία και την [[Λίμνη Σουπίριορ|Σουπίριορ]] της Αμερικής, με έκταση 68.000 [[τετραγωνικό χιλιόμετρο|τετραγωνικά χιλιόμετρα]], περίπου τη μισή έκταση της Ελλάδας, με μέγιστο βάθος 70 μ.(1930). Από τη δεκαετία του [[1960]] συρρικνώθηκε σταθερά, καθώς τα δύο ποτάμια που την τροφοδοτούσαν, ο [[Συρ Ντάρια]] και ο [[Αμού Ντάρια]], εκτράπηκαν επί [[Σοβιετική Ένωση|Σοβιετικής Ένωσης]] προς την έρημο για να τροφοδοτήσουν έργα [[άρδευση]]ς.
Η περιοχή της Αράλης είναι επίσης σοβαρότατα μολυσμένη, κυρίως ως αποτέλεσμα της βιομηχανίας [[βιολογικά όπλα|βιολογικών όπλων]] που λειτουργούσε σε ένα από τα νησιά της, των βιομηχανιών και της [[απορροή λιπασμάτων|απορροής λιπασμάτων]] και [[φυτοφάρμακο|φυτοφαρμάκων]]. Το αλάτι που παρασύρει ο άνεμος από τον πυθμένα της αποξηραμένης λίμνης καταστρέφει τις σοδειές, και ο μολυσμένος αέρας και νερό προκαλούν σοβαρά προβλήματα στη δημόσια υγεία στην περιοχή. Η εξαφάνιση της λίμνης έχει προκαλέσει και αλλαγές στο [[μικροκλίμα]] της περιοχής, φέρνοντας θερμότερα καλοκαίρια και ψυχρότερους χειμώνες.<ref>{{cite web | author=U.S. Geological Survey | title=Earthshots: Aral Sea | url=http://earthshots.usgs.gov/Aral/Aral | publisher=Υπουργείο Εσωτερικών των ΗΠΑ| date=2007-05-01 | accessdate=2008-08-30}}</ref>
|