|
== Επιδημιολογία ==
[[File:AIDS and HIV prevalence 2008.svg|thumb|Εκτιμώμενος [[επιπολασμός]] (ποσοστό φορέων) του HIV στους νέους ενήλικες (ηλικίας 15–49 ετών) ανά χώρα παγκοσμίως το 2011.<ref>[http://www.unaids.org/en/dataanalysis/datatools/aidsinfo/ AIDSinfo | UNAIDS<!-- Bot generated title -->]</ref>]]
Το HIV/AIDS είναι πλέον μια παγκόσμια [[πανδημία]].<ref name=Cohen2008>{{cite journal|lastauthor1=Myron A. Cohen |firstauthor2=MSNick Hellmann |coauthorsauthor3=Hellmann,Jay N;A. Levy, JA;|author4=Kevil DeCock, K;|author5=Joep Lange, J|title=The spread, treatment, and prevention of HIV-1: evolution of a global pandemic|journal=The Journal of Clinical Investigation|date=Απρίλιος 2008|volume=118|issue=4|pages=1244-541254 |pmid=18382737|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276790/|accessdate=17 Σεπτεμβρίου2019-09-13 2012|doi=10.1172/JCI34706|pmc=2276790}}</ref> Το 2011 περίπου 34 έως 36 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν φορείς του ιού παγκοσμίως.<ref name=UN2012Eight>UNAIDS 2012 σελ. 8</ref> Από αυτούς, περίπου 16,8 εκατομμύρια ήταν γυναίκες και 3,4 εκατομμύρια κάτω των 15 ετών,<ref name=UN2011Ten/> ενώ στις ηλικίες 15-49 οι φορείς αποτελούν το 0,8% του παγκόσμιου πληθυσμού. Από ασθένειες σχετιζόμενες με το AIDS πέθαναν το 2011 περίπου 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι, αριθμός μειωμένος κατά 25% σε σχέση με το 2005 οπότε πέθαναν 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι<ref name=UN2011Ten/> ωστόσο ισοδύναμος με τα θύματα ενός πολέμου μεγάλης κλίμακας. Από το 1981, που θεωρείται ότι ξεκίνησε η επιδημία, έχουν πεθάνει συνολικά περίπου 30 εκατομμύρια άνθρωποι.<ref name=TotalDeath2010/>
Η [[Υποσαχάρια Αφρική]] είναι η περιοχή που έχει πληγεί περισσότερο. Το 2011, περίπου 69% του παγκόσμιου συνόλου των φορέων (23,5 εκατομμύρια, από τους οποίους 3,1 εκατομμύρια παιδιά) ζούσαν στην περιοχή αυτή, όπου σημειώθηκε και το 70% των θανάτων και το 72% των νέων μολύνσεων παγκοσμίως.<ref name=autogenerated1>UNAIDS 2012 σελ. 8, 13-14</ref> Αυτό σημαίνει ότι έχει μολυνθεί περίπου το 5% του πληθυσμού και το AIDS πιστεύεται πως ευθύνεται για το 10% του συνόλου των θανάτων παιδιών.<ref name=M117>Mandell, Bennett, and Dolan (2010). Chapter 117.</ref> Εδώ επίσης, σε αντίθεση με άλλες περιοχές, οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των οροθετικών και μάλιστα το 60%.<ref name=UN2011Twenty>UNAIDS 2011 σελ. 20</ref> Η [[Νότια Αφρική]] είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό φορέων του HIV στον κόσμο, με 5,6 εκατομμύρια.<ref name=UN2011Twofour>UNAIDS 2011 σελ. 24</ref> Το [[προσδόκιμο ζωής]] έχει πέσει δραματικά στις χώρες που έχουν πληγεί χειρότερα από το HIV/AIDS. Για παράδειγμα το 2006 εκτιμάται πως στη [[Μποτσουάνα]] είχε πέσει από τα 65 χρόνια, όπου ήταν πριν την έκρηξη του AIDS, στα 35 χρόνια ζωής.<ref name=Kallings />
Η [[Νότια Ασία|Νότια]] και [[Νοτιοανατολική Ασία]] είναι οι περιοχές στη δεύτερη χειρότερη κατάσταση. Το 2011 στην περιοχή αυτή ζούσαν περίπου 4 εκατομμύρια οροθετικοί ή 12% των περιπτώσεων παγκοσμίως, και σημειώθηκαν περίπου 250.000 θάνατοι.<ref name=UN2012Fifteen>UNAIDS 2012 σελ. 15</ref> Περισσότερο από το 50% των περιπτώσεων αυτών των περιοχών καταγράφονται στην [[Ινδία]].<ref name=UN2011Thirty>UNAIDS 2011 σελ. 30</ref> Τα χαμηλότερα ποσοστά μολύνσεων εμφανίζονται στη [[Δυτική Ευρώπη]] (0,2%) και την [[Ανατολική Ασία]] (0,1%).<ref name=UN2011Fournine>UNAIDS 2011 σελ. 49</ref> Στο [[Ηνωμένο Βασίλειο]] το 2009 υπήρχαν 86.500 περιπτώσεις και καταγράφηκαν 516 θάνατοι.<ref name=UN2012Eight /><ref>{{cite journal|title=HIV in the United Kingdom: 2010 Report |date=2010-11-26 |volume=4 |issue=47 |url=http://www.hpa.org.uk/webc/HPAwebFile/HPAweb_C/1287145367237 |publisher=Health Protection Agency |deadurl=yes |archivedate=2011-01-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110119155546/http://www.hpa.org.uk/web/HPAwebFile/HPAweb_C/1287145367237}}</ref>
<ref>{{cite book|title=HIV in the United Kingdom: 2010 Report|year=2010|url=http://www.hpa.org.uk/webc/HPAwebFile/HPAweb_C/1287145367237|author=Health Protection Agency}}{{dead link|date=Ιούνιος 2015}}</ref>
H [[Ανατολική Ευρώπη]], η [[Κεντρική Ασία]] και η [[Μέση Ανατολή]] είναι οι μόνες περιoχές όπου τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται σαφής αυξητική τάση στον αριθμό νέων μολύνσεων ανά έτος,<ref name=UN2012Ten>UNAIDS 2012 σελ. 10</ref> μετά από μια σχετική σταθεροποίηση στα μέσα της δεκαετίας του 2000.
Όσον αφορά την κατάσταση στη Βόρεια Αμερική, το 2008 στις ΗΠΑ περίπου 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν με τον HIV, και καταγράφηκαν περίπου 17.500 θάνατοι από AIDS. Το CDC εκτιμούσε ότι το 2008 20% των φορέων αγνοούσαν ότι είχαν προσβληθεί από τον ιό.<ref name=USAEPI2011>{{cite journal|lastauthor=Centers for Disease Control and Prevention|first= (CDC)|title=HIV surveillance—United States, 1981–2008 |journal=MMWR. Morbidity and mortality weekly report|date=3 Ιουνίου2011-06-03 2011|volume=60 |issue=21 |pages=689–93689–693 |pmid=21637182}}</ref> Στον Καναδά το 2008 καταγράφονταν 65.000 φορείς και 53 θάνατοι.<ref>{{cite book|last=Surveillance|title=HIV and AIDS in Canada : surveillance report to December 31, 2009|year=2010|publisher=Public Health Agency of Canada, Centre for Communicable Diseases and Infection Control, Surveillance and Risk Assessment Division|location=Ottawa|isbn=978-1-100-52141-1 |url=http://www.phac-aspc.gc.ca/aids-sida/publication/survreport/2009/dec/pdf/2009-Report-Rapport.pdf |coauthorsdeadurl=riques, Risk Assessment Division = Le VIH et le sida au Canada : rapport de surveillance en date du 31 décembre 2009 / Division de la surveillance et de l'évaluationyes des|archiveurl=http://web.archive.org/web/20120119164919/http://www.phac-aspc.gc.ca/aids-sida/publication/survreport/2009/dec/pdf/2009-Report-Rapport.pdf |archivedate=19 Ιανουαρίου 2012-01-19}}</ref>
===Στην Ελλάδα===
Στην Ελλάδα η πρώτη περίπτωση AIDS εμφανίστηκε το 1981, ο πρώτος θάνατος από AIDS καταγράφηκε το 1983 και τα πρώτα δηλωθέντα περιστατικά μόλυνσης HIV το 1984.<ref name=Keelpno2011>{{cite book|lastwork=Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων |title=Δελτίο Επιδημιολογικής Επιτήρησης της HIV/AIDS λοίμωξης στην Ελλάδα, έως 31-12-2011 |issuepublisher=26Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης |publication-place=Αθήνα |year=2011 |url=http://www.keelpno.gr/Portals/0/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%B1/HIV/EPIDIMIOLOGIKO%20HIV_2011.pdf |accessdate = 2012-12-17 Δεκεμβρίου|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120523000432/http://www.keelpno.gr/Portals/0/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%B1/HIV/EPIDIMIOLOGIKO%20HIV_2011.pdf |archivedate=2012-05-23 |deadurl=yes}}</ref> Η επιδημία ακολούθησε αυξητική τάση μέχρι και το 1997-8, οπότε ακολούθησε πτώση των νέων μολύνσεων HIV ανά χρόνο και σταθεροποίηση μέχρι περίπου το 2003-4.
Στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα ο αριθμός των νέων HIV μολύνσεων ανά έτος παρουσίασε γενικά αυξητική τάση. Τη διετία 2009-2011 σημειώθηκε μια σοβαρή μεταβολή, καθώς οι νέες μολύνσεις αυξήθηκαν κατά 57% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, τάση που συνεχίστηκε και το 2012 οπότε ο αριθμός δηλωθέντων περιπτώσεων ανά έτος και 100.000 πληθυσμού έφτασε τις 9,2 (δεύτερη υψηλότερη τιμή όλων των ετών, μετά το 1998, και υψηλότερη τιμή νέων λοιμώξεων από την αρχή της επιδημίας).<ref name=Keelpno2012>{{cite book|lastwork=Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων |title="Η HIV λοίμωξη 30 χρόνια μετά": Συνοπτικά Επιδημιολογικά Δεδομένα της HIV λοίμωξης στην Ελλάδα μέχρι 30-10-2012 |publication-place=Αθήνα |year=2012 |publisher=Υπουργείο Υγείας |url=http://www.keelpno.gr/Portals/0/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%B1/HIV/%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%9F%CE%A0%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%9F%20%CE%95%CE%A0%CE%99%CE%94%CE%97%CE%9C%CE%99%CE%9F%CE%9B%CE%9F%CE%93%CE%99%CE%9A%CE%9F_31-10-2012.pdf |accessdate = 2012-12-17 Δεκεμβρίου|deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121222154901/http://www.keelpno.gr/Portals/0/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%B1/HIV/%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%9F%CE%A0%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%9F%20%CE%95%CE%A0%CE%99%CE%94%CE%97%CE%9C%CE%99%CE%9F%CE%9B%CE%9F%CE%93%CE%99%CE%9A%CE%9F_31-10-2012.pdf |archivedate=2012-12-22}}</ref> Αυτή η εξέλιξη σήμανε και μια σημαντική αλλαγή στα επιδημιολογικά δεδομένα τα σχετικά με τον τρόπο μετάδοσης του ιού, καθώς το σύνολο σχεδόν των επιπλέον νέων κρουσμάτων αφορά χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών, οι περιπτώσεις των οποίων το 2012 ήταν στο 3.500% σε σχέση με αυτές του 2010 (487 το πρώτο δεκάμηνο του 2012, 256 το 2011 σε σχέση με 14 το 2010 και περίπου 10 ανά έτος τα προηγούμενα χρόνια).<ref name=Keelpno2012 /> Πλέον τα νέα κρούσματα σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών αποτελούν την πλειοψηφία των νεοδηλωθέντων κρουσμάτων (ενώ μέχρι και το 2011 τα νέα κρούσματα εμφανίζονταν κατά κύριο λόγο σε άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες).
Όσον αφορά το AIDS, ο αριθμός των νέων περιπτώσεων ανά έτος ακολούθησε αυξητική τάση μέχρι και το 1997 περίπου, όταν με την εισαγωγή των αντιρετροϊκών θεραπειών [[HAART]] ο αριθμός εμφανιζόμενων περιπτώσεων AIDS ανά χρόνο έπεσε και παραμένει σχετικά χαμηλός (λιγότερες από 100 ανά έτος).
|
