Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση'''<ref>ΠΕΑΝ (1941-1945): Πανελλήνιος Ένωση Αγωνιζόμενων Νέων Ευάνθης Χατζηβασιλείου Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 2004 σελ 13</ref><ref>{{Cite book|title = Συνοπτική ιστορία της Εθνικής Αντίστασης, 1941-1944|last = Γρηγοριάδης|first = Σόλων Ν.|publisher = |year = 1982|isbn = |location = |pagespage = 157}}: «Το τρίτο χτύπημα δόθηκε την 22 Σεπτεμβρίου εναντίον της κυριότερης προδοτικής οργάνωσης ΕΣΠΟ (Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργανωσις).»</ref><ref>{{Cite book|title = Εμφύλιος, η άλλη όχθη, μαρτυρίες|last = Αρώνης|first = Παναγιώτης Γ.|publisher = εκδ. Γόρδιος|year = 2006|isbn = |location = |pagespage = 177|url = https://books.google.gr/books?id=2F-CxY5WTBIC&q=%CE%95%CE%A3%CE%A0%CE%9F+%CF%83%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE+%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE&dq=%CE%95%CE%A3%CE%A0%CE%9F+%CF%83%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE+%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE&hl=en&sa=X&ei=t-QnVcmIGoXkUqGEgvgG&ved=0CB4Q6AEwAA}}</ref> ή '''Εθνικοσοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση'''<ref>Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, Μιχάλης Λυμπεράτος, "Οι οργανώσεις της Αντίστασης" Τόμος Γ', Μέρος Β' Κατοχή - Αντίσταση, 2007, εκδόσεις Βιβλιόραμα σελ 50</ref><ref>ΠΕΑΝ ΟΙ ΒΟΜΒΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΣΤΑΘΗΣ ΤΟΥΡΝΑΚΗΣ (ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ") ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ 2010 σελ 25</ref><ref>{{Cite book|title = Αρχεία Εθνικής Αντίστασης (1941-1944)|last = |first = |publisher = Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού|year = 1998|isbn = 9607897358|location = |pagespage = 183}}: «...ανατίναξις του κτιρίου της προδοτικής Οργανώσεως Ε.Σ.Π.Ο. (ΕθνικοΣοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωσις) εχούσης ως σκοπόν αυτής την στρατολογία Λεγεώνος Ελλήνων Εθελοντών διά το Ανατολικόν Μέτωπο»</ref> ή '''Ελληνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση'''<ref>{{Cite book|title = Αρχεία Εθνικής Αντίστασης (1941-1944)|last = |first = |publisher = Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού|year = 1998|isbn = |location = |pagespage = 60}}: «Ε. Σ. Π. Ο. (Ελληνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωσις) Είναι οργάνωσις φασιστική. Εστρατολόγησε τους αισχροτέρους και επικινδυνοδεστέρους χαφιέδες προς αντιμετώπισιν των λαϊκών εξεγέρσεων...»</ref><ref>{{Cite book|title = Χρόνια Κατοχής, 1941-1944|last = Χρηστίδης|first = Χριστόφορος Χρ.|publisher = |year = 1971|isbn = |location = |pagespage = 555}}: «όπου είταν η έδρα τής ΕΣΠΟ (Ελληνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωσις) που αποτελούσε τον πυρήνα για τον σχηματισμό «ελληνικής λεγεώνας»,»</ref> ή απλά '''ΕΣΠΟ''' ήταν μια [[Εθνικοσοσιαλισμός|εθνικοσοσιαλιστική]] και φασιστική οργάνωση δωσιλόγων στην περίοδο της τριπλής [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]]. Υπέστη συντριπτικό πλήγμα από το σαμποτάζ της αντιστασιακής οργάνωσης [[ΠΕΑΝ]] με την ανατίναξη των κεντρικών γραφείων της στην γωνία Γλάδστωνος και Πατησίων τον Σεπτέμβριο του 1942.

Πρώτος αρχηγός της οργάνωσης ήταν ο ιατρός Γεώργιος Βλαβιανός που παραιτήθηκε όταν προέκυψαν εσωτερικές αντιθέσεις στην οργάνωση μεταξύ Γερμανόφιλων και Ιταλόφιλων. Μετά την εσωτερική διαμάχη αρχηγός της οργάνωσης αναδείχτηκε από την Γερμανόφιλη πτέρυγα ο επίσης ιατρός Σπύρος Στεροδήμας. Μια από τις κύριες δράσεις τους ήταν η λεηλασία της συναγωγής στη οδό Μελιδόνη στο [[Θησείο]] από το τμήμα νεολαίας της ΕΣΠΟ (Τμήμα Πρωτοπόρων Νέων) καθώς και η κατάδοση κομμουνιστών στις αρχές. Με την ΕΣΠΟ συνεργάστηκε στενά ο [[Γεώργιος Μερκούρης]]. Η σφραγίδα της οργάνωσης ήταν η ελληνική σημαία με τον [[Σβάστικα|αγκυλωτό σταυρό]].<ref>ΑΡΧΕΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΓΕΝ. ΕΠΙΤ. ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΝΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟΜΟΣ 7ος ‘‘Αντιστασιακές Οργανώσεις Εσωτερικού’’ ΑΘΗΝΑ 1998, "ΕΣΠΟ"</ref> Ενώ στα γραφεία της οργάνωσης κυμάτιζε η γερμανική, η ελληνική, η ιταλική και η ιαπωνική σημαία.<ref>{{Cite web|url = http://www.mixanitouxronou.gr/ektelesi-tou-kosta-perrikou-pou-anatinaxe-stin-katochi-ta-grafia-tis-filonazistikis-organosis-espo/|title = Η εκτέλεση του Περρίκου. Ανατίναξε στην Κατοχή τα γραφεία της φιλοναζιστικής οργάνωσης ΕΣΠΟ, η οποία ετοίμαζε σώμα Ελλήνων που θα πολεμούσαν για τον Χίτλερ|date = |accessdate = 2014-10-28|website = mixanitouxronou.gr|publisher = |last = |first = }}</ref>.

Πολλά στελέχη<ref>[http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/42126#page/230/mode/2up Karavis, Stylianos-Periklis (2015, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)), Η ιταλική κατοχή στην Ελλάδα (1941-1943): η πολιτική επιβολής και καταστολής από την ΧΙ στρατιά σελ 230-2]</ref> της και ο αρχηγός της σκοτώθηκαν (29 μέλη της ΕΣΠΟ σκοτώθηκαν 27 μέλη τραυματίστηκαν ενώ γύρω στους έξι Γερμανούς τραυματίστηκαν ελαφρά<ref>{{Cite book|title = ΠΕΑΝ (1941-1945): Πανελλήνιος Ένωση Αγωνιζόμενων Νέων|last = Χατζηβασιλείου|first = Ευάνθης|publisher = Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων|year = 2004|isbn = 9789608351059|location = Αθήνα|pagespage = 114}}</ref>), όταν η ομάδα αντιστασιακών της [[ΠΕΑΝ]] ανατίναξε τα κεντρικά γραφεία της οργάνωσης στο κέντρο της Αθήνας. Ο θάνατός του σήμανε την εγκατάλειψη αυτών των σχεδίων, και ουσιαστικά το τέλος της ΕΣΠΟ. Μετά την ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ, στις [[22 Σεπτεμβρίου]] [[1942]], η [[Γκεστάπο]] συνέλαβε δέκα εξέχοντες Εβραίους, σε αντίποινα για την έκρηξη.<ref>{{Cite book|title = The untold history of Greek collaboration with Nazi Germany (1941-1944)|last = Vallianatos|first = Markos|publisher = Lulu.com|year = 2014|isbn = 9781304845795|location = |pages = |month = |date = 2014-03-12 Μαρτίου 2014}}</ref>