Κάρυ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0 |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 17:
[[File:Red roast duck curry.jpg|thumb|right|200px|Κόκκινη ψητή [[πάπια]], με κάρυ (καυτερή και πικάντικη) από την [[Ταϊλάνδη]].]]
[[File:Rice and chenopodium album leaf curry with potatoes and onions40.JPG|thumb|200px|right|[[Ρύζι]] και φύλλα κάρυ ''Chenopodium album'', με [[κρεμμύδι]]α και [[πατάτα|πατάτες]]· ένα [[Χορτοφαγία|χορτοφαγικό]] κάρυ.]]
[[File:Homemade chicken tikka masala.jpg|thumb|right|200px|Σπιτικό κοτόπουλο
[[File:Eggplant Curry (Stuffed).jpg|thumb|right|200px|[[Μελιτζάνα|Μελιτζάνες]] γεμιστές με κάρυ, επίσης γνωστές στα [[Ταμίλ γλώσσα|Ταμιλικά]] ως ''«
[[File:Idiyappam with Kadala(Chick pea) curry.jpg|thumb|right|200px|Αποτελείται από ρυζάλευρο το οποίο πιέζεται σε μορφή νουντλς και στη συνέχεια μαγειρεύεται στον [[ατμός|ατμό]]. Συνήθως, σερβίρεται με
Το '''κάρυ''' ή '''κάρι''' (ενικός: ''curry'' [''kʌri''], πληθυντικός: ''curries''), είναι ένα [[πιάτο]] που κατάγεται από την κουζίνα της [[Ινδική υποήπειρος|Ινδικής υποηπείρου]]. Το κοινό χαρακτηριστικό του είναι η χρήση πολύπλοκων συνδυασμών [[μπαχαρικό|μπαχαρικών]] ή [[βότανο|βοτάνων]], περιλαμβάνοντας συνήθως φρέσκες ή αποξηραμένες καυτερές πιπεριές [[τσίλι]]. Η χρήση του όρου, γενικά περιορίζεται σε πιάτα που παρασκευάζονται με σάλτσα.<ref>{{cite web |url=http://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/curry_1 |title=Curry definition and synonyms |work=Macmillan Dictionary |accessdate=2017-01-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180612162302/https://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/curry_1 |archivedate=2018-06-12 |url-status=dead }}</ref> Τα πιάτα με κάρυ, που παρασκευάζονται στις νότιες πολιτείες της [[Ινδία]]ς, μπορεί να είναι καρυκευμένα με φύλλα από το [[κάρυ (δέντρο)|δέντρο κάρυ]].<ref>{{cite news |work=NPR |url=http://www.npr.org/2011/09/28/140735689/fresh-curry-leaves-add-a-touch-of-india |date=September 28, 2011 |title=Fresh Curry Leaves Add a Touch of India}}</ref>
Γραμμή 27:
==Ετυμολογία==
Το κάρυ υιοθετήθηκε και αγγλοποιήθηκε από την [[Ταμίλ γλώσσα|Ταμίλ]] λέξη ''ka<u>r</u>i'' (கறி) που σημαίνει «σάλτσα»,<ref>{{cite web |url=http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.0:1:705.hobson |title=University of Chicago |publisher=Dsal.uchicago.edu |date=1 September 2001 |accessdate=8 June 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060905045121/http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.0:1:705.hobson |archivedate=2006-09-05 |url-status=dead }}</ref> η οποία συνήθως νοείται να σημαίνει λαχανικά και/ή κρέας μαγειρεμένα με μπαχαρικά, με ή χωρίς σάλτσα ''(gravy)''.<ref>{{cite web|url=http://www.cookeryonline.com/India/INDIA4.html#K |title=Indian Cookery Terms |publisher=Cookeryonline.com |date=24 February 2007 |accessdate=8 June 2009}}</ref>{{refn|group="Σημ."| Το ''gravy'' είναι μια παχύρρευστη σάλτσα, συχνά από τους χυμούς των κρεάτων οι οποίοι ρέουν φυσικά κατά το μαγείρεμα και συμπυκνώνονται με [[αλεύρι|άλευρο]] [[σιτάρι|σίτου]] ή [[άμυλο]] [[αραβόσιτος|αραβοσίτου]] για την προσθήκη υφής. Στις [[Ηνωμένες Πολιτείες]], ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε μια ευρύτερη ποικιλία σαλτσών. Το ''gravy'' μπορεί να είναι περαιτέρω χρωματισμένo και αρωματισμένo με ''gravy'' [[άλας|άλατος]] (ένα απλό μείγμα από αλάτι και χρωστικής ουσίας καραμέλας τροφίμων) ή ''gravy'' αμαύρωσης ''gravy'' άλατος διαλυμένο σε [[νερό]]) ή έτοιμους κύβους και σκόνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως υποκατάστατο για τα εκχυλίσματα φυσικού κρέατος ή [[λαχανικό|λαχανικού]]. Κονσερβοποιημένα ''gravy'' είναι επίσης διαθέσιμα. Το ''gravy'' συνήθως σερβίρεται με ψητά, ρολό, ρύζι και πουρέ [[πατάτα]]ς.{{refn|group="Παρ. Σημ."| [http://www.realcajunrecipes.com/recipes/cajun/rice-gravy/119.rcr Real Cajun Recipes : : Rice and Gravy<!-- Bot generated title -->]}}}} Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, το ''kari'' συναντάται για πρώτη φορά στα μέσα του 17ου αιώνα, από μέλη της [[Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών|Βρετανικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών]] σε συναλλαγή με τους εμπόρους [[Ταμίλ (λαός)|Ταμίλ (Ινδίας)]], κατά μήκος της Ακτής
Είναι από τα παλαιότερα Αγγλικά βιβλία μαγειρικής και το πρώτο που αναφέρει το [[ελαιόλαδο]], τις νεροκολοκύθες και μπαχαρικά, όπως το [[μασίς]] και τα [[γαρίφαλο|γαρίφαλα]].{{refn|group="Παρ. Σημ."| "Thys fourme of cury ys compyled of þe mayster cokes of kyng Richard þe secund ... by assent of Maysters of physik and of phylosophye".--"Things sweet to taste: selections from the Forme of Cury". 1996 ISBN 0-86373-134-1}}{{refn|group="Παρ. Σημ."| {{cite book |last1=Wright |first1=Clarissa Dickson |authorlink=Clarissa Dickson Wright |title=A History of English Food |date=2011 |publisher=Random House |isbn=978-1-905-21185-2 |pages=46, 50–52}}}}}}<ref name=flavours>{{cite book|title=The Flavours of History |author=Peter & Colleen Grove |publisher=Godiva Books |year=2011 }}</ref> είναι εσφαλμένη, καθώς ''«cury»'' κατ' αυτήν την έννοια, σημαίνει απλώς «μαγείρεμα» (πρβλ. [[Γαλλική γλώσσα|Γαλλικά]] ''cuire'', να μαγειρεύω).
Γραμμή 37:
<!--Spiced dishes in the Indian style were apparently carried eastward to Burma, Thailand, and China by Buddhist monks in the 7th century CE,{{Citation needed|date=June 2012}} and carried southwards to Indonesia, The Philippines, and elsewhere by coastal traders at about the same time.{{Citation needed|date=June 2012}} -->Η εγκατάσταση της [[Αυτοκρατορία των Μουγκάλ|Αυτοκρατορίας των Μουγκάλ]], στις αρχές του 16ου αιώνα, επηρέασε την Ινδική κουζίνα, ειδικότερα στο βορρά. Άλλη επιρροή, ήταν η εγκατάσταση του [[Πορτογαλία|Πορτογαλικού]] κέντρου εμπορίου στην [[Γκόα]] κατά το 1510, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την εισαγωγή στην Ινδία από την [[Αμερική]] της πιπεριάς [[τσίλι]], ως ένα δευτερεύον προϊόν από την [[Κολομβιανή Ανταλλαγή]].
Το κάρυ εισήχθη στην Αγγλική κουζίνα, ξεκινώντας τον 17ο αιώνα, με την Αγγλο-Ινδική μαγειρική, καθώς προσετέθησαν πικάντικες σάλτσες στα νερόβραστα και μαγειρεμένα κρεατικά.<!--were added to bland boiled and cooked meats.--><ref name=Collingham>{{cite book |last1=Collingham |first1=Lizzie |title=Curry: A Biography |date=2005 |location=London |page=115}}</ref> Το 1758 στην έκδοση της
==Ινδική υποήπειρος==
Γραμμή 44:
===Μπαγκλαντές και Δυτική Βεγγάλη===
[[File:Pointed Gourd Curry - Kolkata 2011-09-20 5428.JPG|right|thumb|200px|Κάρυ Βεγγάλης με κολοκύθα.]]
Η κουζίνα της [[Βεγγάλη]]ς, αναφέρεται στην κουζίνα του [[Μπαγκλαντές]] και του κρατιδίου της [[Δυτική Βεγγάλη|Δυτικής Βεγγάλης]] στην Ινδία, όπου περιλαμβάνονται θαλασσινά και φρέσκα [[ψάρι]]α. Οι [[σπόρος|σπόροι]] [[μουστάρδα]]ς καθώς και το λάδι μουστάρδας προστίθενται σε πολλές συνταγές, όπως και ο [[παπαρουνόσπορος]]. Μετανάστες από την περιοχή
===Ινδία (Βόρεια)===
Γραμμή 51:
====Γκουτζαράτ====
Αν και τα υγρά κάρυ παίζουν μικρότερο ρόλο στη [[Γκουτζαράτ]] απ' ό, τι αλλού, υπάρχει ένας αριθμός από χορτοφαγικά παραδείγματα με πηχτές σάλτσες<!--gravies--> βασιζόμενες στο βουτυρόγαλο ή στο γάλα καρύδας. Το κύριο συστατικό μπορεί ποικιλοτρόπως να είναι [[μελιτζάνα]], [[πατάτα|πατάτες]], φρέσκο [[καλαμπόκι]], [[μπάμιες]], [[ντομάτα|ντομάτες]] κλπ. Επιπροσθέτως, υπάρχουν αρκετά πιάτα κεφτέ, τα οποία υποκαθιστούν τα λαχανικά για το [[κρέας]].<ref>Reejhsinghani, Aroona. ''Vegetarian Wonders from Gujarat.'' (Mumbai: Jaico Publishing House, c.2002), p.123-128.</ref> Το ''
====Μαχαράστρα====
Γραμμή 61:
[[File:Kadhi Chawal from India.jpg|thumb|200px|right|''Kadhi chawal'' ([[γιαούρτι]] και κάρυ με [[αλεύρι]] ''gram''), σερβίρεται με ρύζι [[ατμός|ατμού]], από το [[Παντζάμπ]].]]
[[File:Lobia Curry.JPG|thumb|200px|left|Μαυρομάτικα φασόλια με κάρυ.]]
Η κουζίνα του [[Παντζάμπ]] όπως και οι υπόλοιπες κουζίνες της [[Ινδία]]ς, έχει πολλά [[πιάτο|πιάτα]] με βάση το κάρυ. Τα περισσότερα πιάτα στο Παντζάμπ, προετοιμάζονται χρησιμοποιώντας ''tadka'',
====Ρατζαστάν====
| |||