Κρητιδική περίοδος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Κρητιδική περίοδος''' είναι η πιο πρόσφατη περίοδος από τις τρείς περιόδους του [[Μεσοζωικός αιώνας|μεσοζωικού αιώνα]]. Η ονομασία προέρχεται από την λέξη creta<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.britannica.com/science/Cretaceous-Period |title=cretaceus period |last=Koch |first=Karl Fred |date=Jan 2018-01-17, 2018|websitepublisher=Cretaceousbrittanica |archiveurl=https://www.britannica.com/science/Cretaceous-Period |archivedate= 1999-07-26 }}</ref>, που στα λατινικά σημαίνει κιμωλία, ένα πέτρωμα μαλακό, ασβεστολιθικό και σχεδόν λευκό, που αποτέθηκε κατά το τέλος της περιόδου σε εκτεταμένες ζώνες της βορειοανατολικής [[Ευρώπη|Ευρώπης]]. (για παράδειγμα, στην περιοχή του Ντόβερ μεταξύ Γαλλίας και [[Αγγλία|Αγγλίας]], με τους γνωστούς λευκούς βράχους)

Τα περισσότερα ασβεστολιθικά πετρώματα κιμωλίας έχουν εναποτεθεί κυρίως κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Είναι πετρώματα που μας παρέχουν σαφείς και προσβάσιμες λεπτομέρειες της εποχής εκείνης γιατί δεν έχουν διαβρωθεί ή παραμορφωθεί, και βρίσκονται σχετικά κοντά στην επιφάνεια του εδάφους, όπως αναφέρθηκε για τους λευκούς βράχους στο Ντόβερ<ref name=":0" />.H κιμωλία συνίσταται αποκλειστικά από μικροσκοπικούς οργανισμούς, όχι μεγαλύτερους από το κεφάλι μιας καρφίτσας.<ref>{{Cite book|title=Γεωλογια :Αρχές και εφαρμογές |first=Θεόδωρος |last=Δούτσος |isbn=960-790121-5 |year=2000 |location=Αθήνα |page=102}}</ref>

Κατά την μεσαία Κρητιδική περίοδο έγινε εναπόθεση ανθρακούχων ή μαύρων σχιστόλιθων, πετρωμάτων που προκύπτουν όταν υπάρχει σοβαρή ανεπάρκεια οξυγόνου στα ύδατα του πυθμένα των ωκεανών, και προέρχονται από τη μεταμόρφωση ανθρακούχων ιζημάτων. Αυτοί οι σχιστόλιθοι αποτελούν σημαντικό πέτρωμα προέλευσης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, όπως για παράδειγμα στην υπόγεια επιφάνεια της Βόρειας Θάλασσας. Μεγάλες ποσότητες οργανικής ύλης συγκεντρώθηκαν τότε στον πυθμένα της περιορισμένης σε διαστάσεις Τυθύος και δημιούργησαν αυτά τα κοιτάσματα<ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/science/black-shale |title=Black shale ROCK |date= 2016-06-15 |publisher=britannica |archiveurl=https://www.britannica.com/science/black-shale |archivedate= 1998-07-20 }}</ref>. Δημιουργήθηκαν κυρίως από την αποσύνθεση υπολειμμάτων φυκών, βακτηρίων και άλλων μικροοργανισμών κυρίως θαλάσσιας προέλευσης. Γύρω από το σημερινό Περσικό Κόλπο συγκεντρώθηκαν σχεδόν τα τρία τέταρτα αυτού του πετρελαίου ενώ μεγάλο μέρος από τα υπόλοιπα κοιτάσματα πετρελαίου της μεσαίας κρητιδικής περιόδου, συγκεντρώθηκαν σε μια άλλη σχετικά μικρή περιοχή της Αμερικής, μεταξύ του Κόλπου του Μεξικού και της Βενεζουέλας, και στη λεκάνη της Σύρτης στη Λιβύη.

Τα χερσαία φυτά της πρώιμης Κρητιδικής ήταν παρόμοια με αυτά της Ιουρασικής περιόδου. Κυριαρχούσαν τα κυκκαδοειδή, τα γκιγκοειδή, τα κωνοφόρα και οι φτέρες. Τα ανθοφόρα φυτά (αγγειόσπερμα) εμφανίστηκαν στην πρώιμη Κρητιδική,και κυριάρχησαν στο τοπίο από την μεσαία έως και την ανώτερη Κρητιδική<ref name=":0" />. Βασικά χαρακτηριστικά τους είναι η εμφάνιση εντυπωσιακού άνθους και προστατευτικού περιβλήματος που περικλείει τα σπέρματα. Το παλαιότερο γνωστό απολιθωμένο αγγειόσπερμα είναι το Montsechia vidalii, ένα υδρόβιο φυτό που χρονολογείται από 130 έως 125 εκατομμύρια χρόνια πριν.Στα αγγειοσπέρμα περιλαμβάνονταν συκιές, μανόλιες, λεύκες, ιτιές, πλατάνια και ποώδη φυτά. Αρχαιότεροι εκπρόσωποι γενών που ζουν και σήμερα είναι η οξυά, η βελανιδιά, η δάφνη κ.α. Με την εμφάνιση πολλών νέων τύπων φυτών, τα έντομα επίσης διαφοροποιούνται. <ref name=":0" /> Τα δάση εξελίχθηκαν για να μοιάζουν με τα δάση της σημερινής εποχής<ref name=":3">{{Cite web|url=https://sites.google.com/site/paleoplant/geologic-periods/0-000-0-543-bya-phanerozoic/mesozoic-era/cretaceous |title=Plant Evolution & Paleobotany |last=Jamie |first=Boyer |date=October 2, 2017|website=Plant Evolution & Paleobotany -cretaceus|publisher=J.10-02 Boyer|archiveurl=https://sites.google.com/site/paleoplant/geologic-periods/0-000-0-543-bya-phanerozoic/mesozoic-era/cretaceous |archivedate=October 2,2017-10-02 2017|accessdate=October 2, 2017-10-02}}</ref>. Απολιθώματα φυτών της κρητιδικής περιόδου βρέθηκαν σε περιοχές του νότιου πόλου με νότιο γεωγραφικό πλάτος 15 μοίρες.

Εκτός από τα θηλαστικά, στα απολιθώματα ανευρίσκονται πολλές ομάδες εντόμων. Έντονα διαφοροποιημένα, εμφανίστηκαν  κατά τη διάρκεια της Κρητιδικής, τα παλαιότερα γνωστά μυρμήγκια, τερμίτες και κάποια λεπιδόπτερα, όπως πεταλούδες και σκόροι. Εμφανίστηκαν επίσης αφίδες, ακρίδες και σφήκες. Τα πτηνά εξελίσσονται από την οικογένεια των θερόποδων Δεινοσαύρων. Οι θερόποδες που το όνομά τους προέρχεται από από την ελληνική λέξη θηρίο και πους( "πόδι"), είναι μια υποομάδα δεινοσαύρων που χαρακτηρίζεται από κοίλα οστά και τρία δάκτυλα στα άκρα. Tα αμφίβια αντιπροσωπεύονται μόνο από υπάρχουσες ομάδες όπως βατράχια και σαλαμάνδρες.<ref>{{Cite web|url=http://palaeos.com/mesozoic/cretaceous/cretaceous2.html#Reefs |title=Palaeos-life through deep time |lastwebsite=palaeos.com |firstauthor=Chris|date=Clowes|website=Palaeos.com|publisher= Clowes Chris|archiveurl=http://palaeos.com/authors/index.html|archivedate=page uploaded on Palaeos Site 2002-04-22 April 2002|accessdate=page uploaded on Palaeos Site 2002-04-22 April 2002}}</ref> Στις θάλασσες, υπήρχαν αμμωνίτες, διάτομα, αστερίες, αχινοί  και τελεόστεοι, καρχαρίες και θαλάσσια ερπετά.<ref name=":0" />