Αλή Πασάς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αποσαφήνιση συνδέσμων προς Ήπειρος (σύνδεσμος άλλαξε σε Ήπειρος (περιοχή); σύνδεσμος άλλαξε σε Ήπειρος (περιοχή); σύνδεσμος άλλαξε σε Ήπειρος (περιοχή))
Γραμμή 6:
[[Αρχείο:Ali Pasha and Kira Vassiliki by Paul Emil Jacobs 1802 1866.jpg|thumb|Η Κυρα-Βασιλική με τον Αλή Πασά. Ελαιογραφία (158x182 εκ.) του [[Πάουλ Εμίλ Γιάκομπς]], [[1842]]|300px|right]]
 
Ο '''Αλή Πασάς Τεπελενλής'''{{Ref_label|I|i|none}} (''Ali Pash Tepelena(Alb),Tepedelenli Ali Paşa(Tur)'', [[1740]] - [[24 Ιανουαρίου]] [[1822]]) ήταν [[μουσουλμάνος]] Αλβανός στην καταγωγή [[πασάς]] των [[Ιωάννινα|Ιωαννίνων]] που διαδραμάτισε για περισσότερα από 40 χρόνια σημαντικό ρόλο στην ιστορία της [[Ήπειρος (περιοχή)|Ηπείρου]] και όχι μόνο, από το [[1788]] όταν και διορίστηκε πασάς των [[Ιωάννινα|Ιωαννίνων]] μέχρι τις αρχές της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Ελληνικής Επανάστασης]]. Στο απόγειο της δόξας του κατείχε μια μεγάλη περιοχή του ελλαδικού χώρου και ανήκε στην τότε [[Οθωμανική Αυτοκρατορία]]. Για τον τρόπο με τον οποίο διοίκησε το [[πασαλίκι των Ιωαννίνων]] αλλά και για τον χαρακτήρα του, έμεινε γνωστός σαν ''Ασλάνι (λιοντάρι) των Ιωαννίνων''. Διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην ιστορία της Ηπείρου αλλά και
ευρύτερα της Ελλάδας και της Αλβανίας στο μεταίχμιο μεταξύ του 18<sup>ου</sup>αιώνα και 19<sup>ου</sup> αιώνα. Καταγόταν από το Τεπελένι της Αλβανίας (γεννήθηκε μεταξύ 1740-1750) και εμφανίζεται στο ιστορικό προσκήνιο αρχικά ως αρχηγός ληστοσυμμορίας, που εμπλέκεται σε συγκρούσεις με αξιωματούχους του οθωμανικού κράτους στον χώρο της Αλβανίας και της Ηπείρου. Χάρη στην πολεμική του ικανότητα, την ανδρεία του, αλλά και τις δολοπλοκίες του, καταφέρνει να ενταχθεί στον στρατιωτικό- διοικητικό μηχανισμό του οθωμανικού κράτους καταλαμβάνοντας διάφορα αξιώματα, ώσπου τελικά το 1788 διορίζεται πασάς, δηλαδή διοικητής του ''σαντζακίου'' των Ιωαννίνων.
 
Γραμμή 20:
Για τα παιδικά χρόνια του Αλή είναι γνωστό ότι ήταν πολύ ανήσυχος και του άρεσαν οι πολεμικές τέχνες. Λόγω αυτών εγκατέλειπε τους δασκάλους του και περιφέρονταν στα βουνά. Έτσι τα λίγα γράμματα που έμαθε τα όφειλε και μόνο στην επιμονή της μητέρας του. Είναι γεγονός πως ο Αλής ανατράφηκε από την μητέρα του με υπέρμετρη φιλοδοξία και με στόχο να γίνει σπουδαίος, περισσότερο από τον πατέρα του, και μάλιστα κατά τη συνήθη έκφραση του Αλή αναγνώριζε πως εκείνη τον έκανε "''άντρα και Βεζύρη''" .<br />
Σε αυτό βοήθησε και η εξολόθρευση όλων των ετεροθαλών αδελφών του από την μητέρα του, ένα σύνηθες πλέον άγριο φαινόμενο που είχε ξεκινήσει από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, συνεχίστηκε πιο έντονα στη [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] και που υιοθετήθηκε ακόμη σε μεγαλύτερο βαθμό από την [[Οθωμανική Αυτοκρατορία]].<br />
Η παντελής όμως έλλειψη στοιχείων για την περίοδο των εφηβικών χρόνων του Αλή δεν επιτρέπει σε κανέναν να αναφερθεί στην περίοδο αυτή. Έτσι εικάζεται, πως μετά το θάνατο του πατέρα του, κατά την εφηβική του ηλικία, ο Αλής είχε καταφύγει στα γύρω βουνά και έτοιμος πλέον μαχητής είχε οργανώσει και αναλάβει αρχηγός συμμοριών που συγκροτούνταν από [[Τόσκηδες]] και [[Λιάπηδες]] ληστές, με τις οποίες επιχειρούσε τις ληστρικές επιδρομές σε ολόκληρη την [[Ήπειρος (περιοχή)|Ήπειρο]] και τη [[Θεσσαλία]].
 
== Πρώτες δραστηριότητες ==
Γραμμή 46:
 
== Ο θάνατος του Αλή ==
Τον [[Ιανουάριος|Ιανουάριο]] του [[1822]] έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις ο Αλής δέχτηκε να παραδοθεί με τον όρο να του δινόταν αμνηστία και κατέφυγε στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα που βρίσκεται στο νησί της [[Παμβώτιδα|λίμνης των Ιωαννίνων]]. Εκεί, στις 24 του ίδιου μήνα σκοτώθηκε μετά από σύντομη συμπλοκή, από τον απεσταλμένο του Χουρσίτ, [[Κιοσέ Μεχμέτ]] (κατά άλλους ήταν ο Αλή Χασάν), που είχε έρθει δήθεν με το χαρτί της αμνηστίας. Το πτώμα του αποκεφαλίστηκε και το κεφάλι του στάλθηκε ταριχευμένο από τον Χουρσίτ στην [[Κωνσταντινούπολη]], όπου αργότερα θάφτηκε σε μια περιοχή έξω από τα τείχη της πόλης{{Ref_label|IV|iv|none}}. Το ακέφαλο σώμα του ενταφιάστηκε στον οικογενειακό τάφο του σεραγιού, στο Ιτς Καλέ, κοντά στο [[Φετιχιέ τζαμί (Ιωάννινα)|Φετιγιέ Τζαμί]]. Ο τάφος αυτός (που περιβαλλόταν ως το 1944 με ωραίο ψηλό κιγκλίδωμα το οποίο αφαιρέθηκε κατά τη διάρκεια της Κατοχής για να αντικατασταθεί τα τελευταία χρόνια από καινούργιο) φαίνεται πως ήταν τόπος προσκηνύματος{{Ref_label|V|v|none}} για τους, Αλβανούς κυρίως, [[Μουσουλμάνοι|Μουσουλμάνους]] της [[Ήπειρος (περιοχή)|Ηπείρου]] και της [[Αλβανία]]ς ακόμα και κατά τα τέλη του [[19ος αιώνας|19ου αιώνα]]. Κατά άλλες πηγές πάντως τον Αλή Πασά τον σκότωσαν Έλληνες, που μπήκαν στο σπίτι του και τον πυροβόλησαν από το κάτω πάτωμα μέσα στον οντά του. Στο σπίτι του, που σήμερα είναι μουσείο-αξιοθέατο της πόλης των Ιωαννίνων, υπάρχουν ακόμα και οι τρύπες από τις σφαίρες που διαπέρασαν το πάτωμα και σκότωσαν τον Αλή Πασά.
 
== Ο Αλή Πασάς ως προσωπικότητα ==