Στέφανος Ούρος Ε΄: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: προσθήκη σήμανσης επαληθευσιμότητας |
|||
Γραμμή 1:
{{χωρίς παραπομπές|14|02|2020}}
{{Πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Στέφανος-Ούρος Ε΄''' o άγιος, σερβ. Стефан Урош V Свети (1336 - 2/4 Δεκεμβρίου 1371) από τον [[Δυναστεία των Νέμανιτς|Οίκο των Νεμάνιτς]] ο λεγόμενος ''αδύναμος (Нејаки)'' ήταν ο δεύτερος που αυτοαποκλήθηκε "αυτοκράτορας" (τσάρος) της Σερβικής επικράτειας (1355-71). Πριν από αυτό ήταν βασιλιάς και συγκυβερνήτης της Σερβίας μαζί με τον πατέρα του Στέφανο ''Δουσάν''.
==Βιογραφία==
===Τα νεανικά έτη===
Ήταν ο μόνος γιος του [[Στέφανος Δουσάν|Στεφάνου-Ούρος Δ΄]] ''Δουσάν'' και της Ελένης των Στρατσιμίρ, κόρης του [[Στρατσιμίρ]] δεσπότη του Κραν και αδελφή του [[Ιβάν Αλεξάνταρ]] της Βουλγαρίας. Όταν ο 1346 ο πατέρας του στέφθηκε "αυτοκράτορας", ο 19ετής Στέφανος-Ούρος Ε΄ ως διάδοχος, στέφθηκε βασιλιάς και συγκυβερνήτης του, τίτλος δεύτερος τη τάξει. Αν και με τον καιρό είχε μεγαλώσει, παρέμεινε βαριά εξαρτημένος από τη μητέρα του και διάφορους αυλικούς.
Στην ''Ιστορία'' του ο [[Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός]] περιγράφει, πως όταν απεβίωσε ο πατέρας του το 1355 και ο 19χρονος Στέφανος-Ούρος Ε΄ ανέλαβε την εξουσία, το εκτεταμένο Σερβικό κράτος άρχισε να διασπάται. Αυτό μάλλον έγινε στις ελληνικές περιοχές του και όχι στην κυρίως Σερβία· ο ιστορικός Mihaljčić θεωρεί, ότι η κατάτμηση προήλθε από εξωτερικές επιθέσεις.
===Απειλές κατά του βασιλείου του===
Γραμμή 14 ⟶ 15 :
[[File:Loza Nemanjica Decani c 2.jpg|thumb|left|200px|Ο νεαρός Στέφανος-Ούρος Ε΄ από τη μονή του Βισόκι Ντεκάνι.]]
Υπάρχει μία ενέργεια, στην αρχή της βασιλείας του, που διαψεύδει την γενική εικόνα του ως αδύναμου: το 1356 ο [[Ματθαίος Καντακουζηνός]], διεκδικητής του Ρωμαϊκού θρόνου, με 5.000 Τούρκους βάδισε εναντίον των Σερρών, πρωτεύουσας του Σέρβου Γιοβάν-[[Ουγκλιέσα Μρνιάβτσεβιτς]]. Τότε ο Στέφανος-Ούρος Ε΄, που η μητέρα του διοικούσε από τις Σέρρες, άρχισε να συγκεντρώνει στρατό για την υπεράσπιση της μητέρας του. Όταν το 1357 ο Ματθαίος με τους Τούρκους επιτέθηκε, ήλθε εναντίον τους ο Βοζίνα της Δράμας και τους νίκησε. Ο Ματθαίος αιχμαλωτίστηκε, ώσπου ο [[Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος]] Αυτοκράτορας των Ρωμαίων πλήρωσε λύτρα για την απελευθέρωσή του.
===Η κατάτμηση του βασιλείου του===
Γραμμή 23 ⟶ 24 :
Τον Δεκέμβριο του 1371 απεβίωσε ο Στέφαν-Ούρος Ε΄, έπειτα από την καταστροφή των περισσότερων ευγενών από τους Τούρκους, τον Σεπτέμβριο στη μάχη του ποταμού Μαρίτσα (Έβρου). Η ακριβής αιτία του τέλους του στη σχετικά νέα ηλικία των 35 ετών παραμένει άγνωστη. Τον διαδέχθηκε ο Μάρκο Μρνγιάβτσεβιτς, αλλά αληθινή εξουσία στη βόρειο Σερβία ασκούσε ο [[Λάζαρ της Σερβίας]] από τον Οίκο των Λαζάρεβιτς. Αυτός δεν ανέλαβε τον βασιλικό ή αυτοκρατορικό τίτλο, που κατείχαν οι Νεμάνιτς, αλλά το 1377 αποδέχθηκε τον [[Τβρτκο Α΄ της Βοσνίας]], δισεγγονό του [[Στέφανος Ντραγκούτιν|Στεφάνου]] ''Δραγούτιν'' της Σερβίας, ως τιτουλάριο βασιλιά της Σερβίας. Το 1390 η κυρίως Σερβία έγινε υποτελής των Οθωμανών και έμεινε ουσιαστικά υπό την ηγεσία των Λαζάρεβιτς και των διαδόχων τους Μπράνκοβιτς, ως την πτώση του Σμεντέρεβο το 1459.
Έπειτα από τις μεγάλες κατακτήσεις του πατέρα του, ο Στέφανος-Ούρος Ε΄ έγινε θύμα των ευγενών, των πολέμων και των λεηλασιών. Η διατήρηση της τάξης και των μηχανισμών του κράτους ήταν αδύνατη, διότι η υποδομή μεταξύ των παλαιών και των νέων εδαφών ήταν ισχνή ή ανύπαρκτη. Η εξαιρετική μετριοπάθεια και η ανεκτικότητα αυτού του ηγεμόνα ήταν η κύρια αιτία, που αποκλήθηκε ''ασθενής'' και που 211 έτη μετά το τέλος του αγιοποιήθηκε. Η ανακήρυξή του σε άγιο έγινε από την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία· η σορός του βρίσκεται στη μονή Γιάζακ στο όρος Φρούσκα Γκόρα.
[[File:Car Uros.JPG|thumb|left|200px|Ο θυρεός του Στέφανου-Ούρος Ε΄: 1.Μακεδονία, 2. Βοσνία, 3.Δαλματία, 4.Κροατία, 6.Βουλγαρία, 7.Σερβία, 8.Ρασκία.]]
==Η υστεροφημία του==
Ο Στέφανος-Ούρος Ε΄, συγκρινόμενος με τον ικανό και με ισχυρή θέληση πατέρα του, φαίνεται ανεπαρκής και αναποφάσιστος, ανίκανος να κρατήσει τους ευγενείς υπό έλεγχο· η ασθενής και μετριόφρονα προσωπικότητά του συνέβαλε μεγάλως στην πτώση της αυτοκρατορίας του και την τελική καταστροφή του Σερβικού κράτους από τους Οθωμανούς. Στη λαϊκή παράδοση και τα επικά ποιήματα, περιγράφεται συχνά ως δίκαιος, με καλές προθέσεις ηγεμόνας με ευχάριστη εμφάνιση, ασθενή όμως χαρακτήρα. Αυτή είναι και η επικρατούσα γνώμη μεταξύ των ιστορικών. Ωστόσο ορισμένοι έχουν την άποψη, ότι δεν ήταν ιδιαίτερα ανίκανος στον ρόλο του ως αυτοκράτορα της Σερβίας και πως η παρακμή της δεν ήταν τόσο θεαματική, αλλά ξεκίνησε στη βασιλεία του πιο μετά, από ο,τι η δημόσια γνώμη θεωρεί. Για πολύ χρόνο εθεωρείτο ιστορικό γεγονός, το ότι φονεύτηκε από τον συγκυρίαρχό του Βουκασίν Μρνιάβτσεβιτς· τελικά αποδείχθηκε, ότι ο Βουκασίν απεβίωσε πριν από τον αυτοκράτορα.
Το 1825 ο Σέρβος συγγραφέας Στέφαν Στεφάνοβιτς που ζούσε στην Αυστρία, συνέθεσε το δράμα ''Η τελευτή του Ούρος Ε¨'', εμπνεόμενος από τα ιστορικά γεγονότα και την παράδοση, συμπεριλαμβανομένης και άποψης ότι είχε σκοτωθεί από τον Βουκασίν.
[[File:Uros nejaki civot.jpg|thumb|right|200px|Η θήκη με τη σορό του Ούρος Ε΄ στη μονή Γιάζακ.]]
<references />
Γραμμή 39:
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|Stefan Uroš V}}
[[Κατηγορία:Δυναστεία των Νέμανιτς]]
| |||