Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 46.176.178.59 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό Kalogeropoulos
Ετικέτα: Επαναφορά
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 16:
[[Αρχείο:Ancient Theater of Asclepius Epidaurus reception angle 1.jpg|μικρογραφία|300x300εσ|Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου]]
[[Αρχείο:Ancient Theater of Asclepius Epidaurus reception angle 2.jpg|μικρογραφία|300x300εσ|Αρχαίο θέατρο Ασκληπιείου Επιδαύρου]]
Το '''αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου''' βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του ιερού που ήταν αφιερωμένο στοστον θεραπευτή θεό της αρχαιότητας, τον Ασκληπιό, στο [[Ασκληπιείο Επιδαύρου]]. Είναι χτισμένο στη δυτική πλαγιά του [[Κυνόρτιο όρος|Κυνόρτιου όρους]]. Βρίσκεται κοντά στο σημερινό [[Λυγουριό Αργολίδας|Λυγουριό]] της Αργολίδας και ανήκει στοστον Δήμο Επιδαύρου.Θεωρείται το τελειότερο αρχαίο ελληνικό θέατρο από άποψη ακουστικής και αισθητικής.
==Ιστορία==
Το αρχαίο θέατρο κατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα [[Πολύκλειτος ο Νεότερος|Πολύκλειτο τον Νεότερο]] όπως αναφέρει ο [[Παυσανίας]]<ref>[[s:Ελλάδος περιήγησις/Κορινθιακά|Βικιθήκη Παυσανία Ελλάδος περιήγησις/Κορινθιακά]] Ἐπιδαυρίοις δέ ἐστι θέατρον ἐν τῷ ἱερῷ μάλιστα ἐμοὶ δοκεῖν θέας ἄξιον: τὰ μὲν γὰρ Ῥωμαίων πολὺ δή τι [καὶ] ὑπερῆρε τῶν πανταχοῦ τῷ κόσμῳ, μεγέθει δὲ Ἀρκάδων τὸ ἐν Μεγάλῃ πόλει: ἁρμονίας δὲ ἢ κάλλους ἕνεκα ἀρχιτέκτων ποῖος ἐς ἅμιλλαν Πολυκλείτῳ γένοιτ' ἂν ἀξιόχρεως; Πολύκλειτος γὰρ καὶ θέατρον τοῦτο καὶ οἴκημα τὸ περιφερὲς ὁ ποιήσας ἦν</ref>. Ο Παυσανίας<ref>{{Cite book|title = Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις βιβλίο 2ο ΛΑΚΩΝΙΚΑ|last = Παπαχατζής|first = Νικόλαος|publisher = |year = 1989|isbn = |location = Αθήνα|pages = }}</ref> εξαίρει το θέατρο για τη συμμετρία και την ομορφιά του. Με μέγιστη χωρητικότητα 13.000 - 14.000 θεατών το θέατρο φιλοξενούσε τους μουσικούς, ωδικούς και δραματικούς αγώνες που συμπεριλαμβάνονταν στη λατρεία του Ασκληπιού. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε και ως μέσο θεραπείας των ασθενών, καθώς υπήρχε η πεποίθηση πως η παρακολούθηση δραματικών παραστάσεων είχε ευεργετικά αποτελέσματα για την ψυχική και σωματική υγεία των ασθενών.
 
== Περιγραφή μνημείου ==
Το μνημείο σήμερα διατηρεί τη χαρακτηριστική τριμερή διάρθρωση ενός ελληνιστικού θεάτρου, διαθέτει δηλαδή κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα. Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους το θέατρο δεν υπέστη μετατροπές, όπως αρκετά ελληνικά θέατρα.
 
Το σκηνικό οικοδόμημα του θεάτρου κτίστηκε σε δύο οικοδομικές φάσεις<ref>{{Cite book|title = Das Theater von Epidaurus|last = Von Gerkan , Müller -Wiener|first = Armin, Wiener|publisher = |year = 1961|isbn = |location = Stuttgart|pages = }}</ref>: η πρώτη τοποθετείται στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και η δεύτερη στα μέσα του 2ου αι. π.Χ. Μέχρι και σήμερα, το θέατρο χρονολογούνταν κατ’ αναλογία με τη χρονολόγηση του σκηνικού οικοδομήματος σε δύο φάσεις: η πρώτη στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και  η δεύτερη στα μέσα του 2ου αι. π.Χ.
 
Το κοίλο του διαιρείται καθ’ ύψος σε δύο άνισα τμήματα, το κάτω κοίλο ή θέατρο και το άνω θέατρο ή επιθέατρο. Τα δύο επιμέρους τμήματα χωρίζονται από ένα οριζόντιο διάδρομο κίνησης των θεατών (πλάτους 1.82 μ.), το διάζωμα. Το κάτω τμήμα του κοίλου διαιρείται σε 12 σφηνοειδή τμήματα, τις κερκίδες, ενώ το άνω τμήμα του σε 22. Οι κατώτερες σειρές του άνω και κάτω κοίλου έχουν τη μορφή προεδρίας, θέσεις δηλαδή που προορίζονταν για σημαντικά πρόσωπα. Ο σχεδιασμός του κοίλου είναι μοναδικός και βασίστηκε σε τρία κέντρα χάραξης. Χάρη στον ιδιαίτερο αυτό σχεδιασμό επιτεύχθηκε αφ’ ενός η τέλεια ακουστική του θεάτρου, αφ’ ετέρου το άνοιγμα προς την καλύτερη θέαση.
Γραμμή 29:
Το κέντρο του θεάτρου αποτελεί η κυκλική ορχήστρα, διαμέτρου 20 μ. Στο κέντρο της βρίσκεται κυκλική λίθινη πλάκα, η βάση του βωμού, ή η θυμέλη. Την ορχήστρα περιβάλλει ειδικός υπόγειος αποχετευτικός αγωγός, ο εύριπος, πλάτους 1.99 μ, τον οποίο κάλυπτε λίθινος κυκλικός διάδρομος.
 
Απέναντι από το κοίλο και πίσω από την ορχήστρα αναπτύσσεται το σκηνικό οικοδόμημα του θεάτρου. Η μορφή της σκηνής (η οποία εν μέρει διατηρείται και σήμερα) χρονολογείται στην ελληνιστική περίοδο και αποτελείτοαπετελείτο από διώροφο σκηνικό οικοδόμημα και προσκήνιο μπροστά στη σκηνή. Το προσκήνιο είχε στην πρόσοψή του κιονοστοιχία. Εκατέρωθεν του προσκηνίου προεξείχαν ελαφρά τα δύο παρασκήνια. Ανατολικά και δυτικά των δύο παρασκηνίων υπήρχαν δύο μικρά ορθογώνια δωμάτια για τις ανάγκες των παραστάσεων. Δύο κεκλιμένα επίπεδα οδηγούσαν στηστην στέγη του προσκηνίου, στο λογείο όπου αργότερα έπαιζαν οι ηθοποιοί. Τέλος, το θέατρο διέθετε δύο μεγαλοπρεπείς θύρες, οι οποίες είναι σήμερα αναστηλωμένες.
 
==Οι ανασκαφές==
Η πρώτη συστηματική ανασκαφή στο θέατρο ξεκίνησε το 1881 από την Αρχαιολογική Εταιρεία, υπό τητην διεύθυνση του αρχαιολόγου Παναγή Καββαδία<ref>{{Cite book|title = Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου (Επανέκδοση του έργου: Το Ιερόν του Ασκληπιού εν Επιδαύρω και η θεραπεία των ασθενών)|last = Καββαδίας|first = Παναγής|publisher = |year = 2006|isbn = |location = Αθήνα|pages = }}</ref> και διατηρήθηκε σε πολύ καλή κατάσταση χάρη στις αναστηλωτικές επεμβάσεις<ref>{{Cite book|title = «Ιστορικό των νεότερων επεμβάσεων στο θέατρο του Ασκληπιείου Επιδαύρου και στον ευρύτερο χώρο του έως το 1989»,|last = Μπολέτης|first = Κωνσταντίνος|publisher = Αρχαιολογικό Δελτίο, Ανάτυπο, Μέρος Α΄: Μελέτες, Τόμος 57,|year = 2002|isbn = |location = Αθήνα|pages = }}</ref> του Π. Καββαδία (1907), του Α. Ορλάνδου (1954-1963) και της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου<ref>{{Cite book|title = Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου: η έδρα του θεού γιατρού της αρχαιότητα, η συντήρηση των μνημείων του|last = Ομάδα Εργασίας για τη συντήρηση των μνημείων Επιδαύρου|first = Ο.Ε.Σ.Μ.Ε.|publisher = Περιφέρεια Πελοποννήσου|year = 1999|isbn = |location = Πελοπόννησος|pages = 95}}</ref> (1988 έως 2016). Με τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν το θέατρο έχει ανακτήσει - εκτός από το σκηνικό οικοδόμημα - σχεδόν εξ’ ολοκλήρου την αρχική του μορφή.
 
== Ιστορία χρήσης του μνημείου ==
Το μνημείο αποτελεί πόλο έλξης μεγάλου αριθμού Ελλήνων και ξένων επισκεπτών και χρησιμοποιείται για την παρουσίαση παραστάσεων αρχαίου δράματος<ref>{{Cite book|title = ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ: το Αρχαίο Θέατρο και οι Παραστάσεις|last = Γώγος Σάββας, Γεωργουσόπουλος Κωνσταντίνος – Ομάδα Θεατρολόγων|first = Σάββας, Κωνσταντίνος|publisher = ΜΙΛΗΤΟΣ|year = 2004|isbn = ISBN 960-8460-46-8, ISBN-13 978-960-8460-46-1|location = Αθήνα|pages = 452}}</ref>. Η πρώτη παράσταση στο θέατρο της Επιδαύρου ήταν η τραγωδία [[Ηλέκτρα (Σοφοκλή)|''Ηλέκτρα'']] του [[Σοφοκλής|Σοφοκλή]] που ανέβηκε το 1938, σε σκηνοθεσία Δημήτρη [[Δημήτρης Ροντήρης|Ροντήρη]], με πρωταγωνίστριες την [[Κατίνα Παξινού]] και την [[Ελένη Παπαδάκη]]<ref>{{Cite web |url=http://www.greekfestival.gr/gr/article13.htm |title=Ιστορία του Φεστιβάλ Επιδαύρου |accessdate=2012-12-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150328214244/http://www.greekfestival.gr/gr/article13.htm |archivedate=2015-03-28 |url-status=dead }}</ref>.
 
Οι παραστάσεις σταμάτησαν στην συνέχεια λόγω του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Οι θεατρικές παραστάσεις, στο πλαίσιο του οργανωμένου φεστιβάλ, ξεκίνησαν το 1954 και από τον επόμενο χρόνο (1955) καθιερώθηκαν ως ετήσιος θεσμός παρουσίασης του αρχαίου δράματος. Το [[Φεστιβάλ Επιδαύρου]] συνεχίζεται μέχρι και σήμερα και διεξάγεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.