Τόμας Μπέκετ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθήκη μικρογραφίας
μ Γλωσσική επεξεργασία
Γραμμή 11:
Ένας από τους πλούσιους φίλους του πατέρα του Μπέκετ, ο Richer de L'Aigle, προσκαλούσε συχνά τον Τόμας στα κτήματα του στο [[Σάσσεξ]] όπου εκεί συμμετείχε σε κυνήγια. Σύμφωνα με τον βιογράφο του, τον Edward Grim, ο Μπέκετ έμαθε πολλά από τον Richer, ο οποίος όμως αργότερα υπέγραψε τις ''Συνθήκες του Clarendon'' (1164) εναντίον του Τόμας. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref>
 
Όταν ήταν 10 ετών, ο Μπέκετ στάλθηκε ως μαθητής στο κοινόβιο του Μέρτον και αργότερα παρακολούθησε ένα πρωτοβάθμιο σχολείο στο [[Λονδίνο]], πιθανώς εκείνο του [[Καθεδρικός ναός Αγίου Παύλου (Λονδίνο)|καθεδρικού ναού του Αγίου Παύλου]] (St. Paul's Cathedral). Αργότερα, σε ηλικία περίπου 20 ετών, πέρασε περίπου ένα χρόνο στο Παρίσι. Λίγο καιρό μετά την έναρξη της εκπαίδευσής του, ο Γκίλμπερτ Μπέκετ υπέστη οικονομική καταστροφή, και ο γιός του, ο Τόμας Μπέκετ, αναγκάστηκε να κερδίσει τα προς το ζην ως υπάλληλος. Ο Γκίλμπερτ εξασφάλισεείχε εξασφαλίσει αρχικά μια θέση για τον γιο του στην επιχείρηση ενός συγγενή του, και στη συνέχεια,ενώ αργότερα, ο Τόμας εντάχθηκε στην υπηρεσία του Theobald of Bec, του τότε Αρχιεπισκόπου του Κάντερμπρι. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref>
 
Ο Θέοβαλντ του ανέθεσε αρκετές σημαντικές αποστολές στη Ρώμη, αλλά επίσης τον έστειλε στη [[Μπολόνια]] και στο [[Οσέρ]] για να μελετήσει το [[Εκκλησιαστικό Δίκαιο]]. Ο Θέοβαλντ, επίσης, το 1154 ονόμασε τον Μπέκετ αρχιδιάκονο του Κάντερμπρι, άλλα του ανέθεσε και άλλες εκκλησιαστικές θέσεις, τόσο στον καθεδρικό ναό του Λίνκολν όσο και στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου, καθώς και προϊστάμενο του Μπέβερλι. Η αποτελεσματικότητά του σε αυτές τις θέσεις οδήγησε τον Θέοβαλντ να τον συστήσει στον βασιλιά [[Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας |Ερρίκο Β΄ της Αγγλίας]] για την κενή θέση του Λόρδου Καγκελάριου, <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> στην οποία ο Μπέκετ διορίστηκε τον Ιανουάριο του 1155. <ref name="Handbook84">Fryde, et al. ''Handbook of British Chronology'' p. 84</ref>
Γραμμή 20:
 
[[Αρχείο:BecketHenryII.jpg|thumb|right|250px|Ο βασιλιάς Ερρίκος Β' και ο αρχιεπίσκοπος Τόμας Μπέκετ (1162) - μικρογραφία 14ου αιώνα.]]
Ο Μπέκετ διορίστηκε ως [[Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρυ| Αρχιεπίσκοπος του Κάντερμπρι]] το 1162, αρκετούς μήνες μετά το θάνατο του Θέοβαλντ. Η εκλογή του επιβεβαιώθηκε στις 23 Μαΐου 1162 από ένα βασιλικό συμβούλιο επισκόπων και ευγενών. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> Ο Μπέκετ χειροτονήθηκε ιερέας στις 2 Ιουνίου 1162 στο Κάντερμπρι, και στις 3 Ιουνίου 1162 καθιερώθηκε ως αρχιεπίσκοπος από τον [[Ερρίκος του Μπλουά|Ερρίκο του Μπλουά]], τον Επίσκοπο του Γουίντσεστερ, και άλλους επισκόπους. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> Ο βασιλιάς Ερρίκος Β΄ ήλπιζε ότι ο Μπέκετ θα συνέχιζε να δίνει προτεραιότητα στη βασιλική κυβέρνηση, παρά στην εκκλησία, αλλά σύντομα όμως απογοητεύτηκε αφού ο Μπέκετ από την αρχή έδειξε ότι θα ακολουθήσει πολιτική σύμφωνα με τα συμφέροντα της εκκλησίας και όχι του βασιλιά. Πρώτο σημείο τριβής ήταν τα εκκλησιαστικά εδάφη, για τα οποία ο Μπέκετ επεδίωξε την απαλλαγή τους από την φορολογία του βασιλιά. ΚυρίωςΑυτό όμωςκαθώς, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ως αρχηγού της εκκλησίας, ο Μπέκετ άλλαξε χαρακτήρα και στράφηκε στον ασκητισμό.<ref name="Huscroft192">Huscroft ''Ruling England'' pp. 192–195</ref>
<gallery class="center" mode="packed" caption=''Η ενθρόνιση του Becket ως Αρχιεπισκόπου του Καντέρμπαρι.''
Γραμμή 28:
</gallery>
 
Το χάσμα μεταξύ του Ερρίκου και του Μπέκετ μεγάλωσε καθώς ο νέος αρχιεπίσκοπος παραιτήθηκε από τη [[Καγκελάριος|θέση του Καγκελάριου]] και προσπάθησε να ανακτήσει και να επεκτείνει τα δικαιώματα της αρχιεπισκοπής. ΑυτόΤο γεγονός αυτό οδήγησε σε μια σειρά συγκρούσεων με τον Βασιλιά, συμπεριλαμβανομένης της δικαιοδοσίας των κοσμικών δικαστηρίων έναντι των Άγγλων κληρικών, η οποία επιτάχυνε την αντιπάθεια μεταξύ του Μπέκετ και του βασιλιά. Οι προσπάθειες του Ερρίκου να επηρεάσει τους άλλους επισκόπους εναντίον του Μπέκετ ξεκίνησαν σε σύνοδο επισκόπων στο [[Αββαείο του Ουέστμινστερ|Γουέστμινστερ]] τον Οκτώβριο του 1163, όπουαπό τους οποίους ο Βασιλιάς ζήτησε την έγκριση των παραδοσιακών δικαιωμάτων της βασιλικής κυβέρνησης σε σχέση με την εκκλησία.<ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref>
 
Ως επακόλουθο ο Μπέκετ κλήθηκε επίσημα να συμφωνήσει με τα δικαιώματα του Βασιλιά ή να αντιμετωπίσει πολιτικές επιπτώσεις. Ο [[Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας|Ερρίκος Β΄]] προκάλεσε και προέδρευσε σε δικαστική συνέλευση των περισσότερων ανώτερων Άγγλων κληρικών στο Clarendon Palace του Wiltshire στις 30 Ιανουαρίου 1164. Εκεί με δεκαέξι αποφάσεις-διατάγματα, επιδίωξε ανεξαρτησία και ασθενέστερη σύνδεση με τη Ρώμη. Χρησιμοποίησε όλες τις ικανότητές του για να προκαλέσει τη συγκατάθεση των επισκόπων, και εύκολα το επέτυχε με όλους εκτός από τον Μπέκετ. Τέλος, ακόμη και ο Μπέκετ εξέφρασε την προθυμία του να συμφωνήσει με την ουσία των Συνθηκών του Clarendon (Constitutions of Clarendon), αλλά τελικά, αρνήθηκε να υπογράψει τα επίσημα έγγραφα. Ο Ερρίκος κάλεσε τον Μπέκετ να εμφανιστεί ενώπιον ενός μεγάλου συμβουλίου στο Κάστρο του [[Νορθάμπτον]] στις 8 Οκτωβρίου 1164, για να απαντήσει σε κατηγορίες περιφρόνησης της βασιλικής εξουσίας και παρανομιών στο γραφείο του Καγκελάριου. Ο Μπέκετ, που βγήκε καταδικασμένος από τη δίκη, κατέφυγε στην Ηπειρωτική Ευρώπη. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref>
 
Την εποχή που ο Ερρίκος κινείτο εναντίον των φίλων και των οπαδών του Μπέκετ, ο βασιλιάς [[Λουδοβίκος Ζ´ της Γαλλίας|Λουδοβίκος Ζ΄ της Γαλλίας]] του προσέφερε προστασία. Έτσι ο Τόμας Μπέκετ πέρασε σχεδόν δύο χρόνια στο [[Αββαείο]] του [[Τάγμα των Κιστερκιανών|Τάγματος των Κιστερκιανών]] στο Ποντινί (Pontigny), έως ότου οι απειλές του Ερρίκου εναντίον του τον ανάγκασαν να μεταβεί στο Σανς (Sens) της Βουργουνδίας. ΟΤελικά ο Μπέκετ αντέδρασε απειλώντας με αφορισμό τον βασιλιά και τους επισκόπους που τον υποστήριζαν, αλλά ο [[Πάπας Αλέξανδρος Γ΄]], παρόλο που τον συμπαθούσε, ευνοούσε μια πιο διπλωματική προσέγγιση. Παπικοί Λεγάτοι στάλθηκαν το 1167 με εξουσία να ενεργήσουν ως διαιτητές. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> Επίσης το 1170, ο Αλέξανδρος έστειλε αντιπροσώπους για να επιβάλει λύση στη διαφορά. Σε αυτό το σημείο, ο Ερρίκος πρότεινε μια συμβιβαστική λύση, που θα επέτρεπε στον Τόμας να επιστρέψει στην Αγγλία από την εξορία. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> Όμως τον Ιούνιο του 1170, ο Roger de Pont L'Évêque, αρχιεπίσκοπος της [[Γιορκ |Υόρκης]], μαζί με τον Gilbert Foliot, Επίσκοπο του [[Λονδίνο |Λονδίνου]], και τον Josceline de Bohon, Επίσκοπο του [[Σόλσμπερι]], έστεψαν τονως διάδοχο, τον [[Ερρίκος ο Νεότερος|Ερρίκο τον Νεότερο]], στην Υόρκη. Αυτό ήταν παραβίαση του προνομίου στέψης, που ανήκε στον [[Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρυ| Αρχιεπίσκοπο του ΚαντέρμπουρυΚάντερμπρι]] και τον Νοέμβριο του 1170, ο Μπέκετ αντιδρώντας, αφόρισε και τους τρεις επισκόπους. <ref>{{Cite book|title=Henry II|first=W.L.|last=Warren|authorlink=|publisher=University of California Press|isbn=9780520034945|date=1973|location=Berkeley and Los Angeles, California|page=507|url=https://books.google.com/books?id=1awwDwAAQBAJ&pg=PA507#v=onepage&q&f=false}}</ref>
 
===Ο φόνος και τα επακόλουθα===
Γραμμή 38:
Μαθαίνοντας τις νέες ενέργειες του Μπέκετ, ο [[Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας| Ερρίκος Β΄]] λέγεται ότι είχε εκφρασθεί με λέξεις που ερμηνεύθηκαν από τους άντρες του ότι επιθυμούσε να σκοτωθεί ο Μπέκετ. <ref name="Huscroft194">Huscroft ''Ruling England'' p. 194</ref> Για τα ακριβή λόγια του βασιλιά έχουν αναφερθεί αρκετές εκδοχές. Σύμφωνα με την άποψη του βιογράφου του Μπέκετ, του Edward Grim, αυτόπτη μάρτυρα του φόνου, ο οποίος έγραψε στα Λατινικά, ο Ερρίκος είπε: ''Τι άθλιους κηφήνες και προδότες έχω θρέψει και μεγάλωσα στο σπίτι μου, που άφησαν τον κύριό τους να αντιμετωπίζεται με τόσο επαίσχυντη περιφρόνηση από έναν ταπεινής καταγωγής κληρικό;'' <ref name="Schama1">Schama ''History of Britain'' p. 142</ref> Ανεξαρτήτως όμως του τι είπε, τα λόγια του ερμηνεύτηκαν ως βασιλική διαταγή και τέσσερις ιππότες, ξεκίνησαν να αντιμετωπίσουν τον Αρχιεπίσκοπο στο Κάντερμπρι.
[[Αρχείο:Thomas_Becket_Murder.JPG|thumb|right|250px|Η δολοφονία του Τόμας Μπέκετ - μικρογραφία 13ου αιώνα.]]
Στις 29 Δεκεμβρίου 1170, έφτασαν στο Κάντερμπρι. Σύμφωνα με την μαρτυρία του αυτόπτη μάρτυρα Edward Grim, έβαλαν τα όπλα τους κάτω από ένα δέντρο έξω από τον καθεδρικό ναό και έκρυψαν τις πανοπλίες τους κάτω από μανδύες, πριν μπουν στον καθεδρικό για να προκαλέσουν τον Μπέκετ. Οι ιππότες δήλωσαν στον Μπέκετ τη διαταγή του βασιλιά να πάει στο Γουίντσεστερ γιακαι να απολογηθεί για τις πράξεις του, αλλά ο Μπέκετ αρνήθηκε. Καθώς ο Μπέκετ αρνήθηκε να υποταχθεί στη θέληση του βασιλιά, αυτοί βγήκαν από το ναό ανέκτησαν τα όπλα τους και έσπευσαν πίσω για τη δολοφονία. <ref name="APS">Stanley ''Historical Memorials of Canterbury'' pp. 53–55</ref> Ο Μπέκετ, εν τω μεταξύ, προχώρησε στην κύρια αίθουσα για τον εσπερινό. Οι άλλοι μοναχοί προσπάθησαν να κλειδώσουν για ασφάλεια τις πόρτες της εκκλησίας, αλλά ο Μπέκετ τους είπε: ''«Δεν είναι σωστό να φτιάξετε φρούριο το σπίτι της προσευχής!''», διατάζοντας τους να ανοίξουν ξανά τις πόρτες.
 
Οι τέσσερις ιππότες, κρατώντας σπαθιά, έτρεξαν στο χώρο λέγοντας: ''Πού είναι ο Τόμας Μπέκετ, ο προδότης του Βασιλιά και της χώρας;'' Οι ιππότες βρήκαν τον Μπέκετ σε ένα σημείο κοντά σε μια πόρτα του μοναστηριού προς τις σκάλες που οδηγούσαν στη χορωδία των ψαλτών του καθεδρικού ναού, όπου οι μοναχοί έψαλαν τον εσπερινό. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> Όταν τους είδε, ο Μπέκετ είπε, ''Δεν είμαι προδότης και είμαι έτοιμος να πεθάνω.'' Ένας ιππότης τον άρπαξε και προσπάθησε να τον τραβήξει έξω, αλλά ο Μπέκετ κρατήθηκε και έσκυψε το κεφάλι του σε θέση προσευχής δεχόμενος τα πλήγματα των εκτελεστών του.  
 
Μετά το θάνατο του Μπέκετ, οι μοναχοί ετοίμασαν το σώμα του για ταφή. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> Σύμφωνα με ορισμένους, ανακαλύφθηκε ότι ο Μπέκετ φορούσε ένα [[Κιλίκιο| κιλίκιο]] κάτω από τα ρούχα του αρχιεπισκόπου ως ένα σημάδι μετάνοιας. <ref>Grim, Benedict of Peterborough and William fitzStephen are quoted in Douglas, et al. ''English Historical Documents 1042–1182'' Volume 2 p. 821</ref> Οι πιστοί σε όλη την Ευρώπη άρχισαν να λατρεύουν τον Μπέκετ ως μάρτυρα, και στις 21 Φεβρουαρίου 1173, λίγο περισσότερο από δύο χρόνια μετά το θάνατό του αγιοποιήθηκε από τον [[Πάπας Αλέξανδρος Γ΄ |Πάπα Αλέξανδρο Γ΄]] στην Εκκλησία του Αγίου Πέτρου στο Segni (Σιγνία, [[Λάτιο]], [[Ιταλία]] ). Στις 12 Ιουλίου 1174, εν μέσω της μεγάλης εξέγερσης των γιών του Ερρίκου Β' (1173-1174), ο βασιλιάς ταπείνωσε τον εαυτό του ζητώντας δημόσια συγχώρηση στον τάφο του Μπέκετ, στην εκκλησία του Κάντερμπρι.
 
Οι μοναχοί φοβούμενοι το ενδεχόμενο να κλαπεί το σώμα του Μπέκετ, για να αποφευχθεί αυτό, τοποθέτησαν τη σωρό κάτω από το δάπεδο της ανατολικής κρύπτης του καθεδρικού ναού. <ref name="Barlow pp. 257">Barlow ''Thomas Becket'' pp. 257–258</ref> Ένα πέτρινο κάλυμμα τοποθετήθηκε πάνω από τον ταφικό χώρο με δύο τρύπες, όπου οι [[Χριστιανικό οδοιπορικό|προσκυνητές]] μπορούσαν να βάλουν τα κεφάλια τους και να φιλήσουν τον τάφο. <ref name="ODNB">Barlow "[http://www.oxforddnb.com/view/article/27201 Becket, Thomas (1120?–1170)]" ''Oxford Dictionary of National Biography''</ref> Αυτή η ρύθμισηδιαρρύθμιση απεικονίζεται στα "Miracle Windows" του παρεκκλησίου της Αγίας Τριάδος. Το 1220, τα οστά του Μπέκετ μεταφέρθηκαν σε ένα νέο επιχρυσωμένο και διακοσμημένο μνημείο πίσω από τον ψηλό βωμό στο παρεκκλήσιο της Αγίας Τριάδος. <ref name="angl_Beck">{{Cite web|url=http://www.anglicannews.org/news/2016/05/beckets-bones-return-to-canterbury-cathedral.aspx|title=Becket's bones return to Canterbury Cathedral|last=Drake|first=Gavin|ημερομηνία=23 May 2016|website=anglicannews.org|accessdate=23 May 2016|quote=}}</ref> Το Κάντερμπρι, λόγω της θρησκευτικής του ιστορίας, είχε δει πάντα πολλούς προσκυνητές, αλλά μετά το θάνατο του Τόμας Μπέκετ έγινε ένα από τα πιο δημοφιλή προσκυνήματα στην Αγγλία και ο αριθμός των προσκυνητών αυξήθηκε πολύ.
 
Στη σύγχρονη τέχνη σημαντικό και για τα ιστορικά του στοιχεία είναι το έμμετρο θεατρικό έργο του T. S. Eliot : ''Murder in the Cathedral'' (Φόνος στον Καθεδρικό Ναό) <ref> T.S.Eliot: Murder in the Cathedral , Faber and Faber Limited, London, First published in 1935. ISBN 0 571 06977 0 </ref>.