Ανδρέας Παπανδρέου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτα: επεξεργασία κώδικα 2017
Επαναφορά στην τελευταία εκδοχή CubicStar καιTtzavaras. Η ρήση της Θάτσερ αναφέρεται ήδη στο κεφάλαιο για την Ευρωπαϊκή πολιτική του Α. Παπανδρέου, δεν υπάρχει λόγος να επαναλαμβάνεται δύο φορές
Γραμμή 78:
Ήταν γιος του επίσης πρώην πρωθυπουργού [[Γεώργιος Παπανδρέου|Γεωργίου Παπανδρέου]], ο οποίος ήταν γνωστός και ως «Γέρος της Δημοκρατίας». Μητέρα του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν η [[Σοφία Μινέικο]] (κόρη του Πολωνού [[Ζίγκμουντ Μινέικο]]). O γιος του [[Γιώργος Α. Παπανδρέου|Γιώργος Παπανδρέου]] διετέλεσε πρόεδρος του [[Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα|ΠΑΣΟΚ]] και επίσης [[πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας]]. Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε ηγέτης με ευρύτατη λαϊκή αποδοχή: σε έρευνα της εφημερίδας [[Καθημερινή|''Καθημερινή'']] το 2007, η πρώτη κυβέρνησή του αναδείχθηκε η καλύτερη της [[Μεταπολίτευση]]ς και ο ίδιος ο σημαντικότερος πρωθυπουργός της περιόδου. Ομοίως, σε δημοσκόπηση για την εφημερίδα ''[[Real News]]'' το 2010 και σε έρευνα της εταιρείας ''ALCO'' το 2013, ψηφίσθηκε ως ο καλύτερος πρωθυπουργός μετά το 1974.<ref>''Real News'', 03/01/2010 και ''Η Καθημερινή'', 30/12/2007.</ref><ref>{{Cite web|url=http://thepaper.gr/alco_feb13/|title=Ανατροπές στη δημοσκόπηση της ALCO για το thepaper.gr {{!}} THE PAPER|website=thepaper.gr|accessdate=2016-07-22}}</ref> Από την άλλη δημιούργησε πολλούς φανατικούς εχθρούς στο εσωτερικό, και προκάλεσε συχνά την αγανάκτηση της δυτικής κοινής γνώμης και σωρεία επικριτικών κειμένων στα δυτικά ΜΜΕ.<ref>{{Cite news|url=https://www.economist.com/obituary/1996/06/29/andreas-papandreou|title=Andreas Papandreou|newspaper=The Economist|issn=0013-0613|accessdate=2016-07-22}}</ref>
 
Ήταν ίσως ο πολιτικός με τη μεγαλύτερη συμβολή στη διαμόρφωση του πολιτικού και κομματικού συστήματος στη σύγχρονη Ελλάδα. Ανέτρεψε τον κυρίαρχο πολιτικό διαχωρισμό «Εθνικόφρονες-Κομμουνιστές» και στη θέση του επέβαλλε το δίπολο «Δεξιά-Αντιδεξιά». Το ΠΑΣΟΚ που δημιούργησε ήταν το πρώτο κόμμα εξουσίας στην ελληνική ιστορία με μαζική οργάνωση (στα πρότυπα του [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας|Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας]]), αντί του παραδοσιακού κόμματος στελεχών, ένα πρότυπο οργάνωσης που θα υιοθετούσε από τον Παπανδρέου και η [[Νέα Δημοκρατία]].<ref name=":0">{{Cite book|title=Richard Clogg, Parties and Elections in Greece the search for legitimacy σελίδες 122-148,|last=Clogg|first=Richard|publisher=Duke University Press|year=1987|isbn=9780822307945|location=Durham, North Carolina|page=122-148}}</ref> Από το κυβερνητικό του έργο ξεχωριστή θέση στη νεοελληνική πολιτική ιστορία έχουν η αναγνώριση της [[Εθνική Αντίσταση|Εθνικής Αντίστασης]],<ref>{{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος=Στιγμιότυπα από την τριήμερη συζήτηση του νομοσχεδίου σχετικά με την Εθνική Αντίσταση (17 έως 19 Αυγούστου 1982)|αριθμός=89013}}</ref> ο εκδημοκρατισμός του συνδικαλιστικού κινήματος, αλλά και των [[Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις|Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων]], η δημιουργία του [[Εθνικό Σύστημα Υγείας|Εθνικού Συστήματος Υγείας]] και του [[Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού|Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού]] (ΑΣΕΠ) και η [[ΕλληνικήΣύνταγμα συνταγματικήτης αναθεώρηση τουΕλλάδας 19861985|συνταγματική αναθεώρηση του 1985-1986]], η οποία παγίωσε το σύστημα [[Κοινοβουλευτική δημοκρατία|κοινοβουλευτικής]] εξουσίας που ισχύει έως και σήμερα, περιορίζοντας δραστικά τις «βασιλικές» εξουσίες του [[Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας|Προέδρου]].
 
Άλλες σημαντικές τομές των κυβερνήσεών του ήταν η νομιμοποίηση του [[πολιτικός γάμος|πολιτικού γάμου]], η [[Ψηφοφορία|ψήφος]] στα 18, η εισαγωγή του [[Πολυτονική γραφή της Ελληνικής γλώσσας|μονοτονικού συστήματος]] γραφής (1982), η κατάργηση της σχολικής ενδυμασίας (1982), η θέσπιση των επιδομάτων (τέκνων, αναπηρίας κτλ), η αναγνώριση του εργατικού ατυχήματος, οι αλλαγές στο [[Οικογενειακό Δίκαιο]] όπως η καθιέρωση της ισότητας των δύο φύλων και η απαγόρευση του αναχρονιστικού θεσμού της [[προίκα]]ς, η κατάργηση πλείστων [[Ιωάννης Μεταξάς|μεταξικών]] και μετεμφυλιακών νόμων, όπως αυτοί του [[νόμος 4000/1958|τεντιμποϊσμού]] και της [[Αναγκαστικός Νόμος 375/1936|κατασκοπείας]], η άσκηση ακηδεμόνευτης και πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και η μεγάλη ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, η αναγνώριση της [[Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου|γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου]] και η παραχώρηση άδειας επιστροφής στην Ελλάδα στους πολιτικούς πρόσφυγες του [[Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας|Δημοκρατικού Στρατού]].<ref>{{Cite book|title=Για το Λαό και το Έθνος: Η στιγμή Ανδρέα Παπανδρέου 1965-1989|last=Πανταζόπουλος|first=Ανδρέας|publisher=εκδόσεις Πόλις|year=2001|isbn=978-960-8132-32-0|location=Αθήνα|page=63-121}}</ref><ref name=":0" /><ref>{{Cite book|title=Western European political parties: a comprehensive guide|last=Jacobs|first=Francis|publisher=Addison-Wesley Longman Limited|year=1989|isbn=9780582001138|location=|page=123-130}}</ref><ref>{{Cite book|title=The United States and the making of modern Greece: history and power 1950-1974|last=Miller|first=James Edward|publisher=The University of North Carolina Press|year=2009|isbn=9780807887943|location=|page=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.botopoulos.gr/pasok/item/45-%25CF%2584%25CE%25BF-%25CE%25B8%25CE%25B5%25CF%2583%25CE%25BC%25CE%25B9%25CE%25BA%25CF%258C-%25CE%25AD%25CF%2581%25CE%25B3%25CE%25BF-%25CF%2584%25CF%2589%25CE%25BD-%25CE%25BA%25CF%2585%25CE%25B2%25CE%25B5%25CF%2581%25CE%25BD%25CE%25AE%25CF%2583%25CE%25B5%25CF%2589%25CE%25BD-%25CF%2584%25CE%25BF%25CF%2585-%25CE%25B1%25CE%25BD%25CE%25B4%25CF%2581%25CE%25AD%25CE%25B1-%25CF%2580%25CE%25B1%25CF%2580%25CE%25B1%25CE%25BD%25CE%25B4%25CF%2581%25CE%25AD%25CE%25BF%25CF%2585|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120110054812/http://www.botopoulos.gr/pasok/item/45-%25CF%2584%25CE%25BF-%25CE%25B8%25CE%25B5%25CF%2583%25CE%25BC%25CE%25B9%25CE%25BA%25CF%258C-%25CE%25AD%25CF%2581%25CE%25B3%25CE%25BF-%25CF%2584%25CF%2589%25CE%25BD-%25CE%25BA%25CF%2585%25CE%25B2%25CE%25B5%25CF%2581%25CE%25BD%25CE%25AE%25CF%2583%25CE%25B5%25CF%2589%25CE%25BD-%25CF%2584%25CE%25BF%25CF%2585-%25CE%25B1%25CE%25BD%25CE%25B4%25CF%2581%25CE%25AD%25CE%25B1-%25CF%2580%25CE%25B1%25CF%2580%25CE%25B1%25CE%25BD%25CE%25B4%25CF%2581%25CE%25AD%25CE%25BF%25CF%2585|archivedate=2012-01-10|title=Το θεσμικό έργο των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου|last=Μποτόπουλος|first=Κωνσταντίνος|website=botopoulos.gr|publisher=|accessdate=2016-07-22|url-status=dead}}</ref>
Γραμμή 84:
Οι αντίπαλοι του Ανδρέα Παπανδρέου από τον [[Συντηρητισμός|συντηρητικό]] και τον [[Φιλελευθερισμός|φιλελεύθερο]] χώρο αναγνώρισαν τις προσπάθειές του να αποκαταστήσει μεγάλα τμήματα της κοινωνίας που είχαν υποστεί διώξεις και ταπεινώσεις από το αυταρχικό μετεμφυλιακό κατεστημένο και να χτίσει κράτος πρόνοιας, αλλά επέκριναν την μεγάλη αύξηση των δημοσίων δαπανών και του δημοσίου χρέους στην οικονομική του διαχείριση, την προσπάθεια επιβολής στη δημόσια διοίκηση που του καταλόγισαν και την εξωτερική του πολιτική, την οποία θεωρούσαν μαξιμαλιστική και επικίνδυνη στις μεθόδους και τους στόχους της,<ref>{{Cite news|url=http://www.nytimes.com/1996/01/16/world/ailing-papandreou-resigns-asking-quick-election-of-successor.html|title=Ailing Papandreou Resigns, Asking Quick Election of Successor|last=Bohlen|first=Celestine|date=1996-01-16|newspaper=The New York Times|issn=0362-4331|accessdate=2016-07-22}}</ref> ενώ από τον χώρο της [[Αριστερά (πολιτική)|Αριστεράς]] υπήρξαν επικρίσεις για την αθέτηση προεκλογικών υποσχέσεων καθώς και για το καθεστώς προσωπολατρίας με το οποίο τον περιέβαλλαν τα πλήθη των πολιτικών οπαδών του.<ref>Βλέπε σχετικά Άγγελος Ελεφάντης, ''Στον αστερισμό του λαϊκισμού'' και Γιάννης Βούλγαρης ''Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης: Σταθερή Δημοκρατία σημαδεμένη από τη μεταπολεμική ιστορία</ref>
 
Εκτός από πολιτικός, ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν και «σταρ» και συχνά απασχολούσε τα [[Μέσα ενημέρωσης|ΜΜΕ]] με την κοινωνική του ζωή, ενώ πτυχές από το προσωπικό «στυλ ζωής» του έγιναν αντικείμενο μίμησης από πολλούς Έλληνες.<ref>Δες σχετικά Stan Draenos, ''Andreas Papandreou: the making of a Greek Democrat and Political Maverick'' και Κώστας Μαρδάς ''Πίσω από τον Ήλιο Ανδρέας Παπανδρέου Οράματα και Εφιάλτες</ref>
''«Δεν τον συμπάθησα, αλλά ποτέ δεν έφυγε από Διάσκεψη Κορυφής της ΕΟΚ, χωρίς να πάρει κάτι για τη χώρα του.»'' [[Μάργκαρετ Θάτσερ]]<ref>https://thecaller.gr/21-%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%83-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%B5%CE%B1/to-nomothetiko-ke-thesmiko-ergo-ton-kiverniseon-tou-andrea-papandreou/</ref>
 
== ΝεανικάΠρώιμα χρόνια ==
Γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 1919 στη [[Χίος|Χίο]] και ήταν γιος του [[Γεώργιος Παπανδρέου|Γεωργίου Παπανδρέου]], [[Γενική Διοίκηση Αιγαίου|Γενικού Διοικητή Αιγαίου]] τότε και μετέπειτα πρωθυπουργού, και της [[Σοφία Μινέικο|Σοφίας Μινέικο]], κόρης του [[Ζίγκμουντ Μινέικο]], Πολωνού [[Αριστοκρατία (τάξη)|αριστοκράτη]] και στρατιωτικού μηχανικού. Μεγάλωσε στην [[Αθήνα]] και φοίτησε στο [[Κολλέγιο Αθηνών]], όπου μεταξύ άλλων ήταν συμμαθητής με τους Πέτρο Σιφναίο, Πάρι Κωνσταντινίδη, Γεώργιο Σκιαδαρέση, εργολάβο, και Λεωνίδα Αδάμ. Με τους τελευταίους τρεις θα δημιουργήσει, σε ηλικία δεκαπέντε ετών, το 1934, το [[Μαρξισμός|Μαρξιστικό]] περιοδικό ''«Ξεκίνημα»'', όπου και δημοσίευσε πολλά άρθρα για το [[Σοσιαλισμός|Σοσιαλισμό]]. Κάθε τεύχος του περιοδικού είχε στην προμετωπίδα του τους στίχους του [[Κωστής Παλαμάς|Κωστή Παλαμά]] «''Δουλέψτε τον ξανά τον κόσμο στη φωτιά!''».<ref name=":1">{{Cite web|url=https://nikoslagadinos.blogspot.com/2015/06/blog-post_23.html|title=Έξοδος κινδύνου: Ο ΜΑΘΗΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ|website=nikoslagadinos.blogspot.gr|accessdate=2016-07-22}}</ref> Η ''«[[Εστία (εφημερίδα)|Εστία]]»'', η πιο σημαντική τότε εφημερίδα της [[Δεξιά (πολιτική)|Δεξιάς]] παράταξης, αντέδρασε απαιτώντας τον εξοβελισμό του νεαρού Ανδρέα Παπανδρέου από την ελληνική κοινωνία γιατί «θα καθίστατο επικίνδυνος για τη χώρα». Το Υπουργείο Παιδείας - στο οποίο δύο χρόνια νωρίτερα Υπουργός ήταν ο πατέρας του - διέταξε ανακρίσεις και οι «παρεκτραπέντες» μαθητές τιμωρήθηκαν με διαγωγή «επίμεμπτο» στο ενδεικτικό τους.<ref name=":4">{{cite web|title=Πλήρες Βιογραφικό|url=http://agp.archeio.gr/ap.php?page=ap_cv&lang=gr#1934|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120222041737/http://agp.archeio.gr/ap.php?page=ap_cv&lang=gr#1934|archivedate=2012-02-22|work=Ο Ανδρέας Γ. Παπανδρέου|publisher=Ίδρυμα Ανδρέα Γ. Παπανδρέου|accessdate=30 Νοεμβρίου 2011}}</ref>