Πορτογαλία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η ψηλότερη κορυφή της Πορτογαλίας είναι το [[όρος Πίκο]], στο νησί [[Πίκο (νησί)|Πίκο]] στις Αζόρες. Αυτό το ηφαίστειο έχει ύψος 2.351 μέτρα και είναι το σύμβολο των Αζόρων. Στο ηπειρωτικό τμήμα της χώρας η ψηλότερη κορυφή είναι η [[Σέρρα δα Εστρέλα]], με ύψος 1.991 μέτρα.

Στα τέλη του 9ου αιώνα, ο [[Βίμαρα Πέρες]] κατέκτησε την περιοχή ανάμεσα στους ποταμός Μίνιο και Ντουέρο. Μία από τις πρώτες πόλεις που ίδρυσε ήταν το [[Γκιμαράες]], η οποία θεωρείται το «λίκνο του πορτογαλικού έθνους».<ref name="QuidNovi">{{Cite book |last1=Ribeiro |first1=Ângelo |last2=Hermano |first2=José |title=História de Portugal I&nbsp;— A Formação do Território |publisher=QuidNovi |year=2004 |isbn=989-554-106-6 |language=πορτογαλικά}}</ref> Ο Βίμαρα Πέρες οργάνωσε την περιοχή, η οποία απέκτησε το καθεστώς κομητείας, η οποία έγινε γνωστή ως [[Κομητεία της Πορτογαλίας]], και ήταν τμήμα του [[Βασίλειο των Αστουριών|Βασιλείου των Αστουριών]] και αργότερα του βασιλείου της Γαλικίας. Το 953 μ.Χ. οι ηγεμόνες της Αστουρίας έδιωξαν τους κατακτητές και απελευθέρωσαν την [[Λισαβώνα]]. Ο Φερδινάνδος της [[Καστίλη]]ς κατάκτησε όλη τη χώρα και της έδωσε το όνομα "Πορτογαλία". Γύρω στο 1110 ο [[Αλφόνσος Στ΄ΣΤ΄ τηςτου ΚαστίλληςΛεόν και Καστίλης|Αλφόνσος ο ΣΤ βασιλιάς της Καστίλλης]] παραχώρησε την Πορτογαλία ως κομητεία στον γαμπρό του, δηλαδή το σύζυγο της κόρης του, [[Ερρίκος, κόμης της Πορτογαλίας|Ερρίκο της Βουργουνδίας]]. Ο Ερρίκος σταδιακά ανεξαρτητοποιήθηκε πλήρως και ο διάδοχός του, δηλαδή ο γιος του [[Αλφόνσος Α΄ της Πορτογαλίας|Αλφόνσος]], όταν νίκησε τους [[Άραβες]] το 1136 ανακηρύχθηκε από το στράτευμα βασιλιάς.

[[Αρχείο:Antonio Salazar-1.jpg|thumb|OΟ [[Αντόνιο ντι Ολιβέιρα Σαλαζάρ]], δικτάτορας της χώρας από το 1932 μέχρι το 1968.]]

Το [[1908]] ο βασιλιάς της Πορτογαλίας ανέθεσε έκτακτες εξουσίες στον [[Φρανθίσκο Φράνκο|Φράνκο]] καταλύοντας τη συνταγματική νομιμότητα, γεγονός που προκάλεσε επαναστατικά κινήματα και οδήγησε στη δολοφονία του βασιλιά [[Κάρολος Α'|Καρόλου Α']] και του διαδόχου του Λουδοβίκου. Το [[1910]] η βασιλεία, είχε περάσει στον [[ΜαναουήλΕμμανουήλ Β΄ της Πορτογαλίας|Εμμανουήλ Β΄]], ανατράπηκε και ανακηρύχθηκε προεδρική δημοκρατία<ref>ο φιλελευθερισμός στην Πορτογαλία αν και από τους πιο παλιούς στην Ευρώπη, διακρινόταν από ελιτισμό, ολιγαρχισμό, και τάσεις περιορισμού και δεν ήταν τόσο δημοκρατικός Στάνλεϊ Πέιν, Η ιστορία του φασισμού: 1914-1945, μτφρ.Κώστας Γεώρμας, εκδ.φιλίστωρ, Αθήνα, 2000, σελ.210</ref>: πρώτος πρόεδρος της χώρας αναδείχθηκε ο Εμανουέλ ντε Αριάγκα. Όμως αυτό δεν έδωσε τέλος στις εξεγέρσεις και μετά τον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]] η πολιτική κατάσταση ήταν ρευστή, κυριαρχούσε η βία των πολιτοφυλακών και ένας γενικά μεσοαστικός ελιτίστικος αυταρχισμός.<ref name="ReferenceA">Στάνλεϊ Πέιν, Η ιστορία του φασισμού: 1914-1945, μτφρ.Κώστας Γεώρμας, εκδ.φιλίστωρ, Αθήνα, 2000, σελ.211</ref> Επιπλέον, πολλές κυβερνήσεις αλληλοδιαδέχονταν η μια την άλλη, σημειώνοντας την υψηλότερη κυβερνητική αστάθεια στην Ευρώπη καθώς τέσσερις φορές άλλαξαν οι αρχηγοί του κράτους.<ref>Συγκεκριμένα οι [[Ζοάο ντε Κάντο Σίλβα Αντούνες]] (Δεκέμβριος 1918-Οκτώβριος 1919), [[Αντόνιο Ζοζέ ντε Αλμέιντα]] (Οκτώβριος 1919-Οκτώβριος 1923), [[Μανουέλ Τεϊξέιρα Γκομέζ]] (Οκτώβρης 1923-Δεκέμβρης 1925) και [[Μπερναντίνο Λουίς Μαντσάντο Γκουιμαράες]] (Δεκέμβρης 1925-Ιούνιος 1926-β΄θητεία) Όθων Τσουνάκος, «Πορτογαλία», στο: Συλλογικό: Παγκόσμια Ιστορία τομ.24,Β, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1990, σελ.242</ref> Το [[1911]] επήλθε [[Χωρισμός Κράτους και Εκκλησίας|χωρισμός κράτους και εκκλησίας]] γεγονός που έφερε σε ρήξη το νεαρό δημοκρατικό καθεστώς με την [[Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία]] της χώρας και το [[Βατικανό]]. Θα λάβει μέρος στον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]] παρά το πλευρό της [[Αντάντ]]. Στην διάρκεια του πολέμου ο πρόεδρος [[Μπερναντίνο Λουίς Ματσάντο Γκουιμαράες]] ανατρέπεται με πραξικόπημα από τον στρατηγό [[Σιντόνιο Μπερναντίνο Καρντόζο ντα Σίλβα Πάις]] τον Δεκέμβριο του [[1917]] για να δολοφονηθεί μετά ένα χρόνο ο πραξικοπηματίας. Νέες μορφές δεξιού αυταρχισμού αναδύθηκαν μεταπολεμικά: οργανώσεις της ριζοσπαστικής δεξιάς με ελιτίστικο χαρακτήρα όπως η ‘’Integralismo Lusitano’’, ή η ‘’Crusada Nun’ Alvares Pereira’’ πιο πραγματιστική στη στοχοθεσία της ήθελε ένα εθνικιστικό αυταρχικό καθεστώς. Το [[1921]] θα λάβει χώρα ένα πραξικόπημα, το οποίο θα αποτύχει, από ομάδα αξιωματικών οι οποίοι είχαν ιδρύσει το ‘’Εθνικό Ρεπουμπλικανικό Προεδρικό Κόμμα’’.<ref name="ReferenceA"/> Στη χώρα, η οποία πλήττονταν από υψηλό πληθωρισμό, μεγάλο δημόσιο χρέος και χαμηλότατη οικονομική ανάπτυξη, εδραιώθηκε τελικά, τον [[Μάιος|Μάιο]] του 1926 η δικτατορία του [[Αντόνιο ντι Ολιβέιρα Σαλαζάρ]]: το εξαιρετικά αυταρχικό αυτό καθεστώς επιβίωσε για σαράντα οκτώ χρόνια.<ref>Όθων Τσουνάκος, «Πορτογαλία», στο: Συλλογικό: Παγκόσμια Ιστορία τομ.24,Β, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1990, σελ.242</ref> Επέβαλε μονοκομματικό καθεστώς, απαγόρευσε τα εργατικά συνδικάτα και καθιέρωσε κορπορατιστικό κράτος.<ref>John W. Young, Η Ευρώπη του ψυχρού πολέμου, 1945-1991-πολιτική ιστορία, μτφρ.Γιώργος Δεμερτζίδης, εκδ.Πατάκης, Αθήνα, 2004, σελ.315,</ref> Επίσης υπήρξε ανεκτική απέναντι σε άλλες φυλές μέσα στις αποικίες της,είχε υπό την προστασία του την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Στον [[ΒΠΠ|Β' Παγκόσμιο Πόλεμο]] η χώρα αρνήθηκε για πρώτη φορά να ταυτιστεί με την εξωτερική πολιτική της Βρετανίας και έμεινε ουδέτερη. Μετά το τέλος του πολέμου άντεξε σε εσωτερικούς κλυδωνισμούς που προκάλεσαν απεργίες και αντιμετώπισε επιτυχώς στρατιωτικό κίνημα το [[1947]]. Το καθεστώς Σαλαζάρ, υπήρξε ανθεκτικό επειδή οι αντίπαλοί του ήταν διαιρεμένοι και εξορίστηκαν ή φυλακίσθηκαν. Το καθεστώς ενισχύθηκε το [[1949]] όταν έγινε μέλος του [[ΝΑΤΟ]].

Από το 1961 έως το 1974 η Πορτογαλία προσπάθησε να διατηρήσει με πολέμους τις αποικίες που της είχαν απομείνει. Στη δεκαετία του 1970 ήταν οι μόνοι Ευρωπαίοι οι οποίοι προσπαθούσαν να κρατηθούν με τη βία στην Αφρική. Η διαδικασία της αποαποικιοποίησης των Πορτογαλικών αποικιών ήταν αποτέλεσμα του υψηλού οικονομικού και έμψυχου κόστους -το 25% της Πορτογαλικής νεολαίας υπηρετούσε στις ένοπλες δυνάμεις- αλλά και των πτώσης της δικτατορίας το [[1974]] <ref>Eυάνθης Χατζηβασιλείου, Εισαγωγή στην ιστορία του μεταπολεμικού κόσμου, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 2004,σελ.375-377</ref> Τον Απρίλιο του 1974 έγινε η "[[Επανάσταση των Γαρυφάλλων]]" όπως ονομάστηκε το αναίμακτο πραξικόπημα από αριστερούς στρατιωτικούς, οι οποίοι και οδήγησαν τη χώρα στη δημοκρατία. Παράλληλα η χώρα απέδωσε την ανεξαρτησία στις αποικίες της και επέστρεψαν στην Πορτογαλία πάνω από ένα εκατομμύριο Πορτογάλοι μετανάστες -κυρίως από την [[Ανγκόλα]] και τη [[Μοζαμβίκη]]. Η τελευταία αποικία που παρέδωσαν ήταν το [[Μακάου]], που αποδόθηκε στην [[Κίνα]] το [[1999]]. Το 2002 οι Πορτογάλοι αναγνώρισαν και επίσημα την ανεξαρτησία του [[Ανατολικό Τιμόρ|Ανατολικού Τιμόρ]].