Υπόθεση Novartis στην Ελλάδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[Αρχείο:Industria Novartis.jpg|μικρογραφία|Τα κεντρικά γραφεία της Novartis στη [[Βασιλεία (Ελβετία)]]|330x330px]]

 

Η πρώτη δικογραφία που σχηματίστηκε το 2018 βασίστηκε στις καταθέσεις τριών προστατευόμενων μαρτύρων και αφορούσε δέκα πολιτικά πρόσωπα της περιόδου 2006-2015, συγκεκριμένα τους δύο πρώην πρωθυπουργούς [[Αντώνης Σαμαράς|Αντώνη Σαμαρά]] και [[Παναγιώτης Πικραμμένος|Παναγιώτη Πικραμμένο]], καθώς και τους πρώην υπουργούς [[Γιάννης Στουρνάρας|Γιάννη Στουρνάρα]], [[Δημήτρης Αβραμόπουλος|Δημήτρη Αβραμόπουλο]], [[Άδωνις Γεωργιάδης|Άδωνι Γεωργιάδη]], [[Ευάγγελος Βενιζέλος|Ευάγγελο Βενιζελο]], [[Ανδρέας Λυκουρέντζος|Ανδρέα Λυκουρέντζο]], [[Μάριος Σαλμάς|Μάριο Σαλμά]], [[Ανδρέας Λοβέρδος|Ανδρέα Λοβέρδο]] και [[Γιώργος Κουτρουμάνης|Γιώργο Κουτρουμάνη]]. Οι πράξεις που αναφέρονταν στη δικογραφία ήταν η δωροληψία, παθητική δωροδοκία και η απιστία σχετικά με την υπηρεσία.

 

 

== Έρευνα στην Ελλάδα ==

Η [[Ελλάδα]], ειδικότερα, αποτελεί χώρα ειδικού ενδιαφέροντος για την Novartis, αφού η τιμή ενός προϊόντος στην χώρα θα επηρέαζε την τιμή του διεθνώς. Έτσι, μια αύξηση 10 σεντ στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι μπορεί να μεταφράζεται σε κέρδη 25 εκατομμυρίων για την εταιρεία.<ref name=":12">{{Cite news|url=http://www.huffingtonpost.gr/entry/osa-ynorizoeme-yia-to-skandalo-novartis-oi-marteres-kleidia-oi-prothepoeryoi-oi-epoeryoi-kai-e-dikoyrafia-poe-semera-paei-ste-voele_gr_5a793a83e4b00f94fe9450ee|title=Όσα γνωρίζουμε για το σκάνδαλο Novartis. Οι μάρτυρες-κλειδιά, οι πρωθυπουργοί, οι υπουργοί και η δικογραφία που σήμερα πάει στη Βουλή|newspaper=HuffPost Greece|date=2018-02-06|language=el-GR|accessdate=2018-02-06}}</ref> Η ζημιά του Δημοσίου στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα του ΕΟΠΥΥ, από την τιμολόγηση των μονάδων σκευασμάτων έχει υπολογιστεί ότι ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ.<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/950090/article/epikairothta/ellada/ypo8esh-novartis-nea-lista-me-onomata-300-giatrwn-poy-elegxontai-gia-dwrodokia|title=Υπόθεση Novartis: Νέα λίστα με ονόματα 300 γιατρών που ελέγχονται για δωροδοκία {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-25}}</ref>

 

 

Η έρευνα των Εισαγγελέων Διαφθοράς στην Ελλάδα ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2016 με αρχικό υλικό τα στοιχεία για δωροδοκίες κρατικών λειτουργών και γιατρών, μετά από διαταγή της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και αφότου ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης [[Σταύρος Κοντονής]] προσκόμισε φάκελο με καταγγελίες και δημοσιεύματα.<ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.in.gr/2018/02/05/greece/skandalo-novartis-prwin-prwthypoyrgoi-kai-ypoyrgoi-ferontai-emplekomenoi/|title=Σκάνδαλο Novartis: Πρώην πρωθυπουργοί και υπουργοί φέρονται εμπλεκόμενοι|last=in.gr|ημερομηνία=2018-02-05|website=in.gr|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180402205629/http://www.in.gr/2018/02/05/greece/skandalo-novartis-prwin-prwthypoyrgoi-kai-ypoyrgoi-ferontai-emplekomenoi/|archivedate=2018-04-02|url-status=live}}</ref> Τον Ιανουάριο του 2017 στελέχη της Εισαγγελίας Διαφθοράς κατάσχεσαν έγγραφα και ηλεκτρονικούς υπολογιστές από τα γραφεία της Novartis Hellas.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2017/11/16/society/stis-ipa-gia-to-skandalo-tis-novartis-i-eisaggeleas-diafthoras/|title=Στις ΗΠΑ για το σκάνδαλο της Novartis η εισαγγελέας διαφθοράς|last=Ελευθερία|first=Κόλλια|ημερομηνία=2017-11-16|website=Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online|language=el|accessdate=2019-11-22}}</ref> Τον Μάρτιο του 2017 παραιτήθηκε η μέχρι τότε Εισαγγελέας Διαφθοράς Ελένη Ράικου που ερευνούσε, μεταξύ άλλων, και την υπόθεση Novartis<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/902514/article/epikairothta/ellada/vary-klima-meta-thn-paraithsh-raikoy|title=Βαρύ κλίμα μετά την παραίτηση Ράικου, της Ιωάννας Μάνδρου {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170620033258/http://www.kathimerini.gr/902514/article/epikairothta/ellada/vary-klima-meta-thn-paraithsh-raikoy|archivedate=2017-06-20|url-status=live}}</ref> και την διαδέχθηκε η [[Ελένη Τουλουπάκη]]. Το Νοέμβριο του 2017 η Ε. Τουλουπάκη μετέβη στις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|ΗΠΑ]] και επισκέφτηκε τις αμερικανικές αρχές και δη την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (αρμόδια σε περιπτώσεις παραβίασης ομοσπονδιακών νόμων, εν προκειμένω αυτού για τις Πρακτικές Διαφθοράς στο Εξωτερικό).<ref name=":3" />

Στις 22 Φεβρουαρίου 2018, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ για τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτών και για τα δέκα πολιτικά πρόσωπα τα οποία αναφέρονταν στην πρόταση.<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/949900/article/epikairothta/politikh/proanakritikh-kai-gia-toys-deka-politikoys-poy-emplekontai-sthn-ypo8esh-novartis|title=Προανακριτική και για τους δέκα πολιτικούς που εμπλέκονται στην υπόθεση Novartis {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-22}}</ref>

 

 

 

 

 

=== Καταγγελίες πρώην Εισαγγελέως Διαφθοράς Ράικου και αγωγή στην εν ενεργεία Εισαγγελέα Τουλουπάκη ===

 

Τον Νοέμβριο του 2018 η Ελένη Ράικου κατέθεσε αγωγή στο Ειδικό Δικαστήριο Αγωγών Κακοδικίας εναντίον της διαδόχου της και εν ενεργεία Εισαγγελέως Διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη. Η αγωγή έγινε καθώς η Ε. Ράικου θεώρησε υπεύθυνη για τη διαρροή στοιχείων της ανάκρισης και τα δημοσιεύματα που υποστήριζαν εμπλοκή του συζύγου της στην υπόθεση Novartis, την Ε. Τουλουπάκη και τους συνεργάτες της. Η Ε. Ράικου επικαλέστηκε στην αγωγή παραβίαση της μυστικότητας της ανάκρισης, παραβίαση προσωπικών δεδομένων και προσβολή προσωπικότητας και ζήτησε αποζημίωση.<ref>{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2018/11/07/society/agogi-kakodikias-raikou-kata-touloupaki-gia-diarroes-stin-ypothesi-novartis/|title=Αγωγή Ράικου κατά Τουλουπάκη για διαρροές στην υπόθεση Novartis|last=Ελευθερία|first=Κόλλια|ημερομηνία=2018-11-07|website=Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online|language=el|accessdate=2019-11-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181107201449/https://www.tovima.gr/2018/11/07/society/agogi-kakodikias-raikou-kata-touloupaki-gia-diarroes-stin-ypothesi-novartis/|archivedate=2018-11-07|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.protagon.gr/epikairotita/ellada/eisaggeleas-minyei-eisaggelea-kontra-raikou-touloupaki-mexris-esxatwn-44341722021|title=Εισαγγελέας μηνύει εισαγγελέα! Κόντρα Ράικου-Τουλουπάκη μέχρις εσχάτων|website=Protagon.gr|language=el|accessdate=2019-11-23}}</ref> Η Ράικου κατέθεσε επίσης πειθαρχική αναφορά και αίτηση εξαίρεσης των Εισαγγελέων Διαφθοράς από την υπόθεση Novartis όσον αφορά το σκέλος των αμοιβών σε γιατρούς. Το αίτημα αυτό απορρίφθηκε λίγες μέρες αργότερα από το Συμβούλιο Εφετών.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.gr/news/ellada/story/154258/pagonei-prosorina-i-ereyna-gia-ti-novartis|title=«Παγώνει» προσωρινά η έρευνα για τη Novartis|last=Newsroom|ημερομηνία=2018-11-11|website=CNN.gr|language=el|accessdate=2019-11-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181112000601/https://www.cnn.gr/news/ellada/story/154258/pagonei-prosorina-i-ereyna-gia-ti-novartis|archivedate=2018-11-12|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.gr/news/ellada/story/154489/ypothesi-novartis-aporrifthike-to-aitima-tis-raikoy-gia-exairesi-ton-eisaggeleon-diafthoras|title=Υπόθεση Novartis: Απορρίφθηκε το αίτημα της Ράικου για εξαίρεση των εισαγγελέων Διαφθοράς|last=Newsroom|ημερομηνία=2018-11-13|website=CNN.gr|language=el|accessdate=2019-11-23}}</ref>

Στα τέλη Δεκεμβρίου 2018 η Εισαγγελία Διαφθοράς άσκησε ποινική δίωξη για παθητική δωροδοκία σε βάρος του [[Νίκος Μανιαδάκης|Νίκου Μανιαδάκη]], έναν από τους βασικούς προστατευόμενους μάρτυρες της υπόθεσης Novartis. Ως αποτέλεσμα της δίωξης ο Ν. Μανιαδάκης μετατράπηκε από μάρτυρα σε κατηγορούμενο και διατάχθηκε η απαγόρευση εξόδου του από τη χώρα, ενώ ετοιμαζόταν να μεταβεί μαζί με την οικογένειά του προς την Ισπανία,<ref>{{Cite web|url=http://newpost.gr/ellada/5c2a0cc33b63f5190775d879/ypothesi-novartis-poiniki-dioxi-ston-n-maniadaki-gia-pathitiki-dorodokia|title=Υπόθεση Novartis: Ποινική δίωξη στον Ν. Μανιαδάκη για παθητική δωροδοκία|website=Newpost.gr|accessdate=2019-11-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191219175800/http://newpost.gr/ellada/5c2a0cc33b63f5190775d879/ypothesi-novartis-poiniki-dioxi-ston-n-maniadaki-gia-pathitiki-dorodokia|archivedate=2019-12-19|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.news247.gr/koinonia/novartis-prospathise-na-exafanistei-prostateyomenos-martyras.6680855.html|title=Novartis: Προστατευόμενος μάρτυρας προσπάθησε να εξαφανιστεί|website=www.news247.gr|language=el|accessdate=2019-11-23}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newsbomb.gr/ellada/dikaiosynh/story/946932/ypothesi-novartis-aytos-einai-o-prostateyomenos-martyras-poy-prospathise-na-diafygei|title=Novartis: Αυτός είναι ο προστατευόμενος μάρτυρας που προσπάθησε να διαφύγει|last=Newsroom|website=Newsbomb|language=el|accessdate=2019-11-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181231210254/https://www.newsbomb.gr/ellada/dikaiosynh/story/946932/ypothesi-novartis-aytos-einai-o-prostateyomenos-martyras-poy-prospathise-na-diafygei|archivedate=2018-12-31|url-status=live}}</ref> αν και ο ίδιος υποστήριξε ότι είχε ενημερώσει την Εισαγγελία ότι πρόκειται να μετοικήσει στην Μαδρίτη.<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/1002819/article/epikairothta/politikh/aprovleptes-e3eli3eis-sthn-ypo8esh-novartis|title=Απρόβλεπτες εξελίξεις στην υπόθεση Novartis, του Τάσου Τέλλογλου {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-23}}</ref>

 

 

Στις αρχές του 2019 ο Νίκος Μανιαδάκης δήλωσε πολλάκις σε μέσα ενημέρωσης ότι η Εισαγγελέας Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη τον πίεζε να πει ότι έδωσε βαλίτσες με χρήματα στον Άδωνι Γεωργίαδη και τον Αντώνη Σαμαρά και τον πίεζε να ομολογήσει ότι είχε πάρει χρήματα ο ίδιος ή πρόσωπα με τα οποία είχε συνεργασθεί, όπως οι Γεωργιάδης, Στουρνάρας και Σαμαράς, και να καταθέσει εναντίον τους. Ο Μανιαδάκης δήλωσε ακόμα ότι απάντησε στους Εισαγγελείς πως δεν μπορούσε να μιλήσει για πράγματα που δεν γνώριζε και ότι οι Εισαγγελείς του έδωσαν προθεσμία μίας εβδομάδας για να το σκεφτεί.<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/1002819/article/epikairothta/politikh/aprovleptes-e3eli3eis-sthn-ypo8esh-novartis|title=Απρόβλεπτες εξελίξεις στην υπόθεση Novartis, του Τάσου Τέλλογλου {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-23}}</ref><ref name=":02">{{Cite web|url=https://www.cnn.gr/news/politiki/story/160717/ypothesi-novartis-se-minyseis-proxora-o-maniadakis|title=Υπόθεση Novartis: Σε μηνύσεις προχωρά ο Μανιαδάκης|last=Newsroom|ημερομηνία=2019-01-05|website=CNN.gr|language=el|accessdate=2019-11-23}}</ref> Τους ισχυρισμούς του αυτούς επανέλαβε σε [[Υπόθεση Novartis#Καταγγελίες πρώην προστατευόμενου μάρτυρα Ν. Μανιαδάκη και διάψευση δημοσιεύματος|κατάθεσή του τον Οκτώβριο του 2019]] ενώπιον αντιεισαγγελέων του Αρείου Πάγου στα πλαίσια της έρευνας που είχε στο μεταξύ ξεκινήσει για τυχόν διάπραξη αξιόποινων πράξεων από τους Εισαγγελείς Διαφθοράς.

 

Ο δικηγόρος του Ν. Μανιαδάκη, Θεόδωρος Μαντάς, υποστήριξε στις αρχές του 2019 ότι το σύνολο των καταθέσεων του Μανιαδάκη για την υπόθεση Novartis πρέπει να μπει στο αρχείο και να μην χρησιμοποιηθεί, αφού διώκεται ποινικά και δεν αποτελεί πλέον προστατευόμενο μάρτυρα.<ref name=":02" />

 

Τους πρώτους μήνες του 2019 ο αντιεισαγγελέας Ιωάννης Αγγελής, εποπτεύων της Εισαγγελίας Διαφθοράς για την έρευνα της υπόθεσης Novartis, παραιτήθηκε από την έρευνα και κατέθεσε δύο αναφορές σε βάρος της επικεφαλής της εισαγγελίας Διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη και των επίκουρων συναδέλφων της, Χρήστου Ντζούρα και Στέλιου Μανώλη. Την πειθαρχική έρευνα για την αναφορά διενήργησε ο αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γρηγόρης Πεπόνης, ο οποίος όμως τελικά ζήτησε την αρχειοθέτηση της από την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου [[Ξένη Δημητρίου]], αίτημα το οποίο εκείνη ενέκρινε τον Μάρτιο του 2019.<ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.iefimerida.gr/news/482754/ypothesi-novartis-antidraseis-gia-ti-fast-track-arheiothetisi-tis-peitharhikis-ereynas|title=Υπόθεση Novartis: Αντιδράσεις για τη fast track αρχειοθέτηση της πειθαρχικής έρευνας κατά Τουλουπάκη {{!}} ΕΛΛΑΔΑ|last=IEFIMERIDA.GR|first=NEWSROOM|ημερομηνία=2019-03-03|website=iefimerida.gr|language=el|accessdate=2019-11-23}}</ref>

 

Στην αναφορά του ο Αγγελής υποστήριξε επίσης ότι η Εισαγγελέας Διαφθοράς Ε. Τουλουπάκη αμφισβητούσε τις οδηγίες και συστάσεις του, καθώς και το δικαίωμά του ως επόπτη της Εισαγγελίας να ενημερώνεται για τα στοιχεία των υπό έρευνα δικογραφιών. Υποστήριξε ακόμα ότι καταγγελίες του αυτές δεν ερευνήθηκαν από την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου πριν η τελευταία αρχειοθετήσει τελικά την αναφορά του.<ref name=":8" />

 

Τον Ιούνιο του 2019 ο Ιωάννης Αγγελής, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και πρώην εποπτεύων της Εισαγγελίας Διαφθοράς για την υπόθεση Novartis, με δημόσια ανακοίνωση-επιστολή του κατήγγειλε δικονομικές παραβάσεις στις έρευνες για την Novartis, άσκηση ποινικών διώξεων με γρήγορες διαδικασίες και εμπλοκή στελέχους της τότε κυβέρνησης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α..<ref>{{Cite web|url=https://www.huffingtonpost.gr/entry/sovares-katayyelies-toe-eisayyelea-iayyele-yia-te-novartis-emplekei-melos-tes-keverneses_gr_5d00fc22e4b07551039addae|title=Σοβαρές καταγγελίες του εισαγγελέα Ι.Αγγελή για τη Novartis - Εμπλέκει μέλος της κυβέρνησης|ημερομηνία=2019-06-12|website=HuffPost Greece|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref> Έδωσε επίσης πληροφορίες σχετικά με το περιεχόμενο της αναφοράς σε βάρος των Εισαγγελέων Διαφθοράς που είχε καταθέσει [[Υπόθεση Novartis#Αναφορά και καταγγελίες Αγγελή, πειθαρχική έρευνα σε βάρος της Εισαγγελίας Διαφθοράς και αρχειοθέτηση|νωρίτερα το ίδιο έτος]].<ref name=":8" />

 

Στις 21 Ιουνίου, ο Ι. Αγγελής δεν προσήλθε σε προγραμματισμένο ραντεβού με τον αντεισαγγελέα Δημήτρη Δασούλα σχετικά με το περιεχόμενο των δύο προηγούμενων αναφορών του προς την εισαγγελέα για την υπόθεση Novartis. Ζήτησε όμως γραπτώς από τον Δ. Δασούλα, αυτός και η Ξ. Δημητρίου να απέχουν αυτοβούλως από την έρευνα της υπόθεσης για λόγους ευπρέπειας και σε αντίθετη περίπτωση το έγγραφο του να θεωρηθεί επίσημα αίτηση εξαίρεσης των δύο εισαγγελέων.<ref>{{Cite web|url=https://www.naftemporiki.gr/story/1489946/ypothesi-novartis-den-prosilthe-na-katathesei-o-i-aggelis-katethese-nea-aitisi-eksairesis|title=Υπόθεση Novartis: Δεν προσήλθε να καταθέσει ο Ι. Αγγελής - Κατέθεσε νέα αίτηση εξαίρεσης {{!}} naftemporiki.gr|ημερομηνία=2019-06-21|website=www.naftemporiki.gr|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref> Το αίτημα αυτό απορρίφθηκε τελικά έναν μήνα μετά από το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, ως απαράδεκτο, αν και η έρευνα για τις καταγγελίες του Ι. Αγγελή είχε ήδη ανατεθεί σε άλλους αντεισαγγελείς (Ζαχαρή και Σοφουλάκη).<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.gr/news/ellada/story/185967/ypothesi-novartis-aporrifthike-aitima-aggeli-den-exaireitai-tis-ereynas-o-dasoylas|title=Υπόθεση Novartis: Απορρίφθηκε αίτημα Αγγελή - Δεν εξαιρείται της έρευνας ο Δασούλας|last=Newsroom|ημερομηνία=2019-07-30|website=CNN.gr|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref>

 

Ο Ι. Αγγελής υπήρξε επίσης ο δεύτερος εισαγγελέας, μετά την Ελένη Ράικου, που μίλησε για ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της τότε κυβέρνησης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με την επωνυμία «''Ρασπούτιν''», ο οποίος, σύμφωνα με τον Ι. Αγγελή, προσπάθησε να δημιουργήσει σκευωρία εναντίον του με τη βοήθεια φιλικών Μ.Μ.Ε.. Για τον «''Ρασπούτιν''», ο Αγγελής δήλωσε ότι ήταν μέλος της τότε κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και μπορούσε να διορίζει «παιδιά και νύφες» ατόμων που βρίσκονται στις ανώτερες βαθμίδες της δικαιοσύνης, «ενδεχομένως δε και ατόμων της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου». Υποστήριξε επίσης ότι στο χώρο της Δικαιοσύνης, αν και όλοι γνωρίζουν ποιος είναι στην πραγματικότητα, φοβούνται να τον κατονομάσουν.<ref name=":8" />

 

Στα τέλη Ιουνίου 2019 οι μηνύσεις που είχαν καταθέσει για την υπόθεση Novartis οι Αντώνης Σαμαράς, Ευάγγελος Βενιζέλος και Δημήτρης Αβραμόπουλος ανασύρθηκαν από το αρχείο και ξεκίνησαν να διερευνώνται (στο σκέλος τους που αφορά τους Εισαγγελείς Διαφθοράς) εκ νέου, αρχικά από την αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Βασιλική Θεοδώρου. Αφορμή για την εκ νέου έρευνα των μηνύσεων ήταν αίτημα του αντιεισαγγελέα Ι. Αγγελή λίγες μέρες πριν, ο οποίος είχε αρχικά αρχειοθετήσει τις μηνύσεις ζητώντας τώρα την ανάσυρση τους λόγω νέων στοιχείων. Η νέα έρευνα που ξεκίνησε αφορούσε μόνο το σκέλος της τυχόν διάπραξης αξιόποινων πράξεων, όπως παράβαση καθήκοντος, από την Εισαγγελέα Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη και τους επίκουρους συναδέλφους της Χ. Ντζούρα και Σ. Μανώλη.<ref>{{Cite web|url=https://www.parapolitika.gr/politiki/article/1004661/anasurodai-apo-to-arheio-oi-minuseis-samara-venizelou-avramopoulou-gia-tin-novartis/|title=Ανασύρονται από το αρχείο οι μηνύσεις Σαμαρά- Βενιζέλου- Αβραμόπουλου για την Novartis|ημερομηνία=2019-06-24|website=www.parapolitika.gr|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref>

 

Στα τέλη του ίδιου μήνα αρχειοθετήθηκε η δικογραφία και για τον Γιάννη Στουρνάρα και, παράλληλα, η Εισαγγελία Διαφθοράς διαβίβασε στη Βουλή τη δικογραφία για τον Ανδρέα Λοβέρδο και ζήτησε άδεια για άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον του για το αδίκημα της δωροδοκίας.<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/1040294/article/epikairothta/politikh/ypo8esh-novartis-arxeio-gia-stoyrnara---diw3h-gia-loverdo|title=Υπόθεση Novartis: Αρχείο για Στουρνάρα - δίωξη για Λοβέρδο, της Ιωάννας Μάνδρου {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190830110240/https://www.kathimerini.gr/1040294/article/epikairothta/politikh/ypo8esh-novartis-arxeio-gia-stoyrnara---diw3h-gia-loverdo|archivedate=2019-08-30|url-status=live}}</ref>

 

Τον Σεπτέμβριο του 2019, ο αντεισαγγελέας Ι. Αγγελής σε κατάθεση του επανέλαβε ότι η Εισαγγελέας Τουλουπάκη «ήθελε μια fast track δίωξη χωρίς την τήρηση δικονομικών κανόνων» στην υπόθεση της Novartis και ότι στη Βιέννη ανακοίνωσε ότι θα ασκούσε ποινική δίωξη κατά των Α. Λοβέρδου, Μ. Σαλμά  και Α. Γεωργιάδη. Για τον επονομαζόμενο «''Ρασπούτιν''», ο Αγγελής δήλωσε ότι η Εισαγγελέας Ξ. Δημητρίου γνώριζε ποιος είναι και ότι ο «''Ρασπούτιν''» επικοινωνούσε με την Τουλουπάκη μέσω τρίτου προσώπου.<ref>{{Cite web|url=https://www.protagon.gr/epikairotita/aggelis-aftos-itan-o-rolos-tou-raspoutin-stin-ypothesi-novartis-44341911015|title=Αγγελής: Αυτός ήταν ο ρόλος του «Ρασπούτιν» στην υπόθεση Novartis|website=Protagon.gr|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/1043219/article/epikairothta/politikh/iw-aggelhs-o-rolos-toy-raspoytin-sthn-ypo8esh-novartis|title=Ιω. Αγγελής: Ο ρόλος του «Ρασπούτιν» στην υπόθεση Novartis {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191207092341/https://www.kathimerini.gr/1043219/article/epikairothta/politikh/iw-aggelhs-o-rolos-toy-raspoytin-sthn-ypo8esh-novartis|archivedate=2019-12-07|url-status=live}}</ref> Η Ε. Τουλουπάκη σε απάντηση δήλωσε ότι όσα αναφέρθηκαν τα διέψευσε πλήρως «η ίδια η πορεία της υπόθεσης».<ref>{{Cite web|url=http://www.enikonomia.gr/timeliness/221843,ypothesi-novartis-i-apantisi-tis-touloupaki-ston-angeli-gia-ton-r.html|title=Υπόθεση Novartis: Η απάντηση της Τουλουπάκη στον Αγγελή για τον "Ρασπούτιν"|website=www.enikonomia.gr|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref>

 

Στα τέλη του ίδιου μήνα, η πρώην επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς Ελένη Ράικου σε κατάθεσή της στον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Λ. Σοφουλάκη, κατονόμασε τον  Δημήτρη Παπαγγελόπουλο ως τον «''Ρασπούτιν''» που προσπάθησε να παρέμβει στο έργο της και στον οποίο είχε αναφερθεί για πρώτη φορά με την παραίτηση της το 2017.<ref>{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2019/09/24/society/ypothesi-novartis-i-raikou-edeikse-ton-papaggelopoulo/|title=Υπόθεση Novartis: Η Ράικου έδειξε τον Παπαγγελόπουλο|last=Team|first=ΤοΒΗΜΑ|ημερομηνία=2019-09-24|website=Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref>

 

Στα μέσα Οκτωβρίου του 2019, ο ένας από τους τρεις προστατευόμενους μάρτυρες, Νίκος Μανιαδάκης, έδωσε κατάθεση στους αντεισαγγελείς του Αρείου Πάγου Ζαχαρή και Σοφουλάκη που έχουν αναλάβει την εξέταση των δικονομικών χειρισμών που έγιναν στην υπόθεση Novartis. Ο Ν. Μανιαδάκης κατέθεσε ότι η τότε ηγεσία της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου επιχείρησε να χειραγωγήσει την έρευνα της υπόθεσης Novartis και τους εισαγγελείς Διαφθοράς και ότι δέχτηκε πιέσεις από τους εισαγγελείς για να ενοχοποιήσει πολιτικά πρόσωπα.<ref name=":9">{{Cite web|url=https://www.cnn.gr/news/ellada/story/194237/ypothesi-novartis-dexthika-pieseis-gia-na-enoxopoiiso-politikoys-leei-o-maniadakis|title=Υπόθεση Novartis: «Δέχθηκα πιέσεις για να ενοχοποιήσω πολιτικούς» λέει ο Μανιαδάκης|last=Newsroom|ημερομηνία=2019-10-17|website=CNN.gr|language=el|accessdate=2019-11-25}}</ref>

 

Τον ίδιο μήνα, δημοσίευμα του ηλεκτρονικού Τύπου υποστήριξε ότι ο Νίκος Μανιαδάκης ανέφερε στους τρεις εισαγγελείς Διαφθοράς ότι ο Γιάννης Στουρνάρας τον είχε εκβιάσει απειλώντας τον ότι «όταν αλλάξει η κυβέρνηση ο ίδιος με δύο άλλα πολιτικά πρόσωπα είχαν αποφασίσει να τσακίσουν τους εισαγγελείς». Υιοθετώντας τα όσα αναφέρονταν στο δημοσίευμα, ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης Δημήτρης Παπαγγελόπουλος δήλωσε ότι «το τοπίο άρχισε να ξεκαθαρίζει» και ζήτησε να διερευνηθούν άμεσα οι ισχυρισμοί (σύμφωνα με το δημοσίευμα) του Ν. Μανιαδάκη.<ref>{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2019/10/24/society/ypothesi-novartis-na-ereynithoun-oi-isxyrismoi-maniadaki-zita-o-papaggelopoulos/|title=Υπόθεση Novartis : Να ερευνηθούν οι ισχυρισμοί Μανιαδάκη ζητά ο Παπαγγελόπουλος|last=Team|first=ΤοΒΗΜΑ|ημερομηνία=2019-10-24|website=Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online|language=el|accessdate=2019-11-25}}</ref> Ωστόσο, μία μέρα μετά ο Νίκος Μανιαδάκης διέψευσε τους ισχυρισμούς του δημοσιεύματος και των τριών εισαγγελέων, δηλώνοντας ότι ποτέ δεν δέχθηκε απειλές από τον Γ. Στουρνάρα και ούτε μετέφερε στους εισαγγελείς τέτοιον ισχυρισμό, καθώς δεν συναντήθηκε μαζί τους εκείνο το διάστημα, ευρισκόμενος στο εξωτερικό.<ref>{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2019/10/25/politics/ypothesi-novartis-diepseyse-tous-treis-eisaggleis-o-nikos-maniadakis/|title=Υπόθεση Novartis : Διέψευσε τους τρεις εισαγγελείς ο Νίκος Μανιαδάκης|last=Team|first=ΤοΒΗΜΑ|ημερομηνία=2019-10-25|website=Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online|language=el|accessdate=2019-11-25}}</ref>

 

 

 

== Προανακριτική επιτροπή στη Βουλή για τον Δ. Παπαγγελόπουλο ==