Μάχη της Μυκάλης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Minisberg (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 21:
Η '''Μάχη της Μυκάλης''' διεξήχθη το 479 π.Χ στη [[Μυκάλη]] της [[Ιωνία]]ς μεταξύ των Ελλήνων και των Περσών, κατά τη [[δεύτερη περσική εισβολή στην Ελλάδα]]. Έληξε με αποφασιστική νίκη των Ελλήνων και είχε ως επακόλουθο την ελληνική αντεπίθεση.
 
Το 480 π.Χ, οι Πέρσες πέτυχαν νίκες στις [[Μάχη των Θερμοπυλών|Θερμοπύλες]] και στο [[Ναυμαχία του Αρτεμισίου|Αρτεμίσιο]], έχοντας καταστρέψει τη [[Βοιωτία]], τη [[Θεσσαλία]] και την [[Αττική]] - ωστόσο, οι Έλληνες πέτυχαν αποφασιστική νίκη στη [[ναυμαχία της Σαλαμίνας]] και εμπόδισαν την προώθηση των Περσών. Τον Αύγουστο του 479 π.Χ, οι Έλληνες συγκέντρωσαν στρατό για να αντιμετωπίσουν τους [[Πέρσες]] στις Πλαταιές, όπου οι Έλληνες πέτυχαν αποφασιστική νίκη - παράλληλα, ο [[Λεωτυχίδας ο Λακεδαιμόνιος|Λεωτυχίδας]], διοικητής του ελληνικού στόλου, επιτέθηκε στους Πέρσες και κατέστρεψε τον στόλο τους και, αργότερα, το πεζικό τους.
 
Μετά τις δύο αυτές μάχες ακολούθησε η ελληνική αντεπίθεση και ο πόλεμος συνεχίστηκε για περίπου 30 έτη. Αν και οι δύο μάχες είχαν αποφασιστική σημασία δεν θεωρούνται θρυλικές όπως η αυτές του [[Μάχη του Μαραθώνα|Μαραθώνα]], των Θερμοπυλών και της Σαλαμίνας.
Γραμμή 33:
Ο [[Θουκυδίδης]] είχε αμφισβητήσει το έργο του Ηροδότου, καθώς η προσωπική άποψη του τελευταίου εμφανιζόταν συχνά στο έργο του.<ref>[http://www.fhw.gr/chronos/05/gr/culture/2131her_erga.html Ηροδότου Ιστορίαι - Κλασική εποχή]</ref><ref name = Fin15>Finley, σ. 15.</ref> Παρ' όλ' αυτά, ο Θουκυδίδης αποφάσισε να ξεκινήσει το έργο του εκεί όπου ο Ηρόδοτος σταμάτησε (στην πολιορκία της Σηστού) αλλά σταμάτησε την προσπάθεια, επειδή πίστευε ότι το έργο του Ηροδότου δεν χρειαζόταν επαναγραφή ή διορθώσεις, γιατί ήταν ακριβές.<ref name = Fin15/> Η αξιοπιστία του Ηροδότου έχει αμφισβητηθεί και από άλλους ιστορικούς. Ο [[Παυσανίας]], στα ''Φωκικά'', αναφέρεται στην περιγραφή του Ηροδότου για τη μάχη των Θερμοπυλών, όπου ο δεύτερος καταγράφει ότι οι Θηβαίοι παραδόθηκαν, όπως και 80 Μυκηναίοι<ref>Παυσανίας, [[s:Ελλάδος περιήγησις/Φωκικά, Λοκρών Οζόλων|Φωκικά, ΧΧ, 2]]</ref>. Ο [[Πλούταρχος]], στο έργο ''Περί της Ηροδότου κακοήθειας'' (αν όντως το έγραψε αυτός), κατηγορεί τον Ηρόδοτο επειδή ο τελευταίος ζήτησε χρήματα από τους Θηβαίους, και επειδή δεν τα έλαβε, έγραψε ότι οι Θηβαίοι δείλιασαν και παραδόθηκαν<ref>{{cite book |author= Πλούταρχος |title= Περί της Ηροδότου κακοηθείας|publisher= |url= http://books.google.com/books?id=U3hIAAAAYAAJ&pg=PA5&lpg=PA5&dq=%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%97%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82&source=bl&ots=Y_8MgqlWg5&sig=WrXr2B9a_dmH1FtV_NCb4YTsKtQ&hl=en&sa=X&ei=DXQQT4CSBojf8AO22tHxAw&ved=0CHkQ6AEwCQ#v=onepage&q=%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%97%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82&f=false |pages= 29-32 }}</ref>. Οπωσδήποτε οι κατηγορίες που εκτοξεύει το σύγγραμμα αυτό κατά του Ηρόδοτου κάθε άλλο παρά σοβαρές είναι.<ref>Παπαρρηγόπουλος, ο.π.</ref> Την περίοδο της [[Αναγέννηση]]ς, παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι συνέχιζαν να διαβάζουν το έργο του Ηροδότου, ο ιστορικός είχε κακή φήμη.<ref>{{cite web|url=http://www.loyno.edu/history/journal/1998-9/Pipes.htm|title=Herodotus: Father of History, Father of Lies|accessdate=2008-01-18|author=David Pipes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080127105636/http://www.loyno.edu/history/journal/1998-9/Pipes.htm|archivedate=2008-01-27 |url-status=dead}}</ref> Παρ' όλ' αυτά, τα αρχαιολογικά ευρήματα επιβεβαίωσαν τα γραφόμενα του Ηροδότου και αποκατέστησαν τη φήμη και την αξιοπιστία του, ειδικά ως προς τα γεγονότα που εξέτασε αυτοπροσώπως.<ref>Ντυράν, Β΄438, Παπαρρηγόπουλος ο.π.</ref><ref name = h377>Holland, σ. 377.</ref> Οι σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν το έργο του αξιόπιστο, αλλά έχουν αμφιβολίες για τους αριθμούς των νεκρών και τις ημερομηνίες των μαχών.<ref name = h377/><ref>Fehling, σ. 1–277.</ref>
 
Ο ιστορικός [[Διόδωρος Σικελιώτης]] έγραψε τον 1ο αιώνα π.Χ. τη [[Βιβλιοθήκη Ιστορική]]. Θεωρείται ότι ο [[Ηρόδοτος]] και ο [[Έφορος ο Κυμαίος]] αποτελούν τις πηγές του Διόδωρου.<ref>Διόδωρος Σικελιώτης, [[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΑ|ΙΑ]]</ref> Η μάχη περιγράφεται με λιγότερες λεπτομέρειες από σειρά αρχαίων ιστορικών, όπως ο [[Πλούταρχος]] και ο [[Κτησίας]]. Αρχαιολογικά ευρήματα, όπως η δελφική [[Στήλη των Όφεων]], υποστηρίζουν τα αναφερόμενα από τον Ηροδότο.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#81|Καλλιόπη 81]]</ref>
 
==Υπόβαθρο==
Γραμμή 43:
[[Αρχείο:Map Greco-Persian Wars-el.svg|thumb|left|300px|Ένας χάρτης, ο οποίος δείχνει τον ελληνικό κόσμο κατά τη διάρκεια της μάχης]]
 
Ο Δαρείος άρχισε να συγκεντρώνει μεγάλο στρατό για να επιτεθεί ξανά στην Ελλάδα, αλλά τα σχέδια του αναβλήθηκαν λόγω της εξέγερσης στην Αίγυπτο. Ένα χρόνο μετά ο Δαρείος πέθανε και στον θρόνο ανέβηκε ο γιος του Ξέρξης Α'.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#5|Πολύμνια 5]]</ref> Ο Ξέρξης ανακατέλαβε την Αίγυπτο<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#7|Πολύμνια 7]]</ref> και άρχισε ξανά τις προετοιμασίες για εισβολή στην Ελλάδα.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#4-7|Πολύμνια 4-7]]</ref> Το 481 π.Χ, ο Ξέρξης έστειλε πρεσβευτές σε όλες τις ελληνικές πόλεις-κράτη, με εξαίρεση την Αθήνα και τη Σπάρτη, ζητώντας γη και ύδωρ.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#32|Πολύμνια 32]]</ref> Η [[Σπάρτη]] και Αθήνα έλαβαν την υποστήριξη μερικών ελληνικών πόλεων, και το ίδιο έτος, στην Κόρινθο, συγκλήθηκε συνέδριο,<ref name=VII145>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#145|Πολύμνια 145]]</ref> όπου και δημιουργήθηκε η ελληνική συμμαχία. Το κάθε μέλος της συμμαχίας είχε την δυνατότητα να στέλνει αγγελιαφόρους στις υπόλοιπες πόλεις-μέλη, ζητώντας στρατό για αμυντικούς σκοπούς. Σύμφωνα με τους σύγχρονους ιστορικούς, αυτό αποτελεί αξιοσημείωτο, καθώς οι εμφύλιες συρράξεις μεταξύ των Ελλήνων, εκείνη την περίοδο, συνεχίζονταν.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#145|Πολύμνια 145]]: ''Οι Έλληνες ...αποφάσισαν...να πάψουν οι μεταξύ τους έχθρες και πόλεμοι''</ref>
 
Οι Έλληνες, με κύρια τακτική τους το κλείσιμο στενών χώρων, αντιμετώπισαν τους Πέρσες στις Θερμοπύλες και στο Αρτεμίσιο. Στις Θερμοπύλες, οι Πέρσες κατάφεραν να περικυκλώσουν τους Έλληνες και να σφάξουν όσους απέμειναν στο πεδίο της μάχης. Όσον αφορά το Αρτεμίσιο, οι συγκρούσεις Ελλήνων και Περσών οδήγησαν σε αδιέξοδο<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#18|Ουρανία 18]]</ref> και όταν οι Έλληνες έμαθαν το αποτέλεσμα των Θερμοπυλών, αποφάσισαν να υποχωρήσουν.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#21|Ουρανία 21]]</ref> Μετά τη νίκη τους στις Θερμοπύλες, οι Πέρσες κατέστρεψαν τη [[Βοιωτία]], τις [[Πλαταιές]] και τις [[Θεσπιές]], ενώ αργότερα κινήθηκαν για να καταλάβουν την άδεια Αθήνα.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#50|Ουρανία 50]]</ref> Στη Σαλαμίνα, ο Σπαρτιάτης ναύαρχος [[Ευρυβιάδης]] και οι υπόλοιποι Πελοποννήσιοι επέμεναν να προστατεύσουν τον Ισθμό της Κορίνθου, καταστρέφοντας τον μοναδικό δρόμο που οδηγούσε εκεί και χτίζοντας τείχος γύρω από αυτό<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#71|Ουρανία 71]]</ref> Ο Θεμιστοκλής, όμως, έπεισε τους Έλληνες να μείνουν στη Σαλαμίνα, όπου πέτυχαν [[ναυμαχία της Σαλαμίνας|αποφασιστική νίκη]].
Γραμμή 53:
Ο Μαρδόνιος, με τη βοήθεια του [[Αλέξανδρος Α' της Μακεδονίας|Αλέξανδρου Α']], προσπάθησε να πείσει τους Αθηναίους να δεκτούν ειρήνη, αλλά οι τελευταίοι, αφού εξασφάλισαν την παρουσία των Σπαρτιατών στην Αθήνα, αρνήθηκαν - κατά τον Ηρόδοτο, απάντησαν τα εξής: ''καὶ αὐτοὶ τοῦτό γε ἐπιστάμεθα ὅτι πολλαπλησίη ἐστὶ τῷ Μήδῳ δύναμις ἤ περ ἡμῖν, ὥστε οὐδὲν δέει τοῦτό γε ὀνειδίζειν. ἀλλ᾽ ὅμως ἐλευθερίης γλιχόμενοι ἀμυνεύμεθα οὕτω ὅκως ἂν καὶ δυνώμεθα'' (μετ. αν και ξέρουμε ότι οι Μήδοι είναι περισσότεροι από εμάς, εμείς όμως θα αμυνθούμε καθώς αγαπούμε την ελευθερία μας)<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#143|Ουρανία 143]]</ref>. Οι Αθηναίοι εκκένωσαν την πόλη τους, την οποία κατέλαβε ο Μαρδόνιος, ο οποίος επανάλαβε την προσφορά του στη Σαλαμίνα. Οι Αθηναίοι ζήτησαν τη βοήθεια της Σπάρτης<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#7|Καλλιόπη 7]]</ref>, αλλά η τελευταία γιόρταζε τα Υακίνθια και άργησε να δώσει απάντηση. Ωστόσο, ο Τεγεάτης Χίλεος έπεισε τους Σπαρτιάτες να στείλουν στρατό, αφού τόνισε τα αποτελέσματα που θα' χε η παράδοση της Αθήνας στους Πέρσες<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#9|Καλλιόπη 9]]</ref>.
 
Ο αθηναϊκός στόλος, υπό την ηγεσία του [[Ξάνθιππος (Αθηναίος πολιτικός)|Ξάνθιππου]], κινήθηκε στη [[Δήλος|Δήλο]] και ενώθηκε με τα υπόλοιπα σώματα του ελληνικού στόλου. Απ' τη Σάμο στάλθηκε πρεσβεία που δήλωσε στους Έλληνες ότι οι Ίωνες θα επαναστατούσαν αν ο ελληνικός στόλος κατέστρεφε τον περσικό<ref name = IX90>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#90|Καλλιόπη 90]]</ref>, γι' αυτό και οι Έλληνες έπλευσαν στη [[Σάμος|Σάμο]].<ref name = IX91>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#91|Καλλιόπη 91]]</ref>
 
==Γεγονότα πριν από τη μάχη==
Γραμμή 77:
=== Έλληνες ===
 
Κατά τον Ηρόδοτο, ο Λεωτυχίδας είχε στην κατοχή του 110 τριήρεις<ref name="ReferenceA"/> - το 480 π.Χ, ο ελληνικός στόλος αριθμούσε 271 τριήρεις στο Αρτεμίσιο και 378 στη [[Σαλαμίνα]].<ref name = VIII2>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#2|Ουρανία 2]]</ref><ref name = VIII48>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#48|Ουρανία 48]]</ref> Ο ελληνικός στόλος είχε την υπεροχή στη θάλασσα και ισάριθμος με τον περσικό<ref name = DXI19>Διόδωρος Σικελιώτης, [[s:Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΑ|ΙΑ 19]]</ref> και κατά τον Διόδωρο, οι Έλληνες είχαν στη διάθεση τους 250 πλοία.<ref name = DXI34/> Αν και οι Αθηναίοι έστειλαν 8.000 άνδρες στις Πλαταιές,<ref name = IX28>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Καλλιόπη#28|Καλλιόπη 28]]</ref> διέθεταν πολλούς θήτες, οι οποίοι θα συμμετείχαν ως κωπηλάτες. Κατά τον Ηρόδοτο, κάθε πλοίο είχε τριάντα στρατιώτες,<ref name=VII184>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#184|Πολύμνια 184]]</ref> δηλ. οι Έλληνες διέθεταν 3.300 οπλίτες.<ref name="VII184"/>
 
==Στρατηγική και τακτική==