Πλατύ Ημαθίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Κατά τα τελευταία χρόνια της [[Τουρκοκρατία|Τουρκοκρατίας]], στη θέση που βρίσκεται το σημερινό χωριό υπήρχε [[τσιφλίκι]] στο οποίο ζούσαν Έλληνες κολίγοι.<ref name=":1" /> Τον Οκτώβριο του 1912, κατά τις πρώτες μέρες του [[Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος|Α΄ Βαλκανικού Πολέμου]], σημειώθηκε στην περιοχή του Πλατέος μάχη μεταξύ ελληνικών και οθωμανικών στρατιωτικών δυνάμεων, η οποία ολοκληρώθηκε με ελληνική επικράτηση.<ref>Γιάννης Δ. Μοσχόπουλος, ''[http://medusa.libver.gr/jspui/handle/123456789/3653 Ρουμλουκιώτικα Σημειώματα 1980 - 1988]'', Θεσσαλονίκη 1989, σελ. 68-70.</ref> Κατά την απογραφή του 1920 το Πλατύ ήταν συνοικισμός του [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Γιδά]] και είχε 61 κατοίκους και ανήκε στον [[Νομός Θεσσαλονίκης|νομό Θεσσαλονίκης]]. [[Αρχείο:Platy Imathia.jpg|αριστερά|μικρογραφία|212x212εσ|Το «Σπίτι του Εποικισμού» (λαογραφικό μουσείο μικρασιατικού συλλόγου).]]Μετά το 1924, στο πλαίσιο της [[Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923|ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας]], εγκαταστάθηκαν τμηματικά στο Πλατύ Έλληνες πρόσφυγες από τα χωριά της περιοχής των [[Φάρασα|Φαράσων]] της [[Καππαδοκία|Καππαδοκίας]] (Βαρασός, [[Αφσάρι]], [[Τσουχούρι]], [[Φκώσι|Καρσαντί]], [[Σατί]], [[Χοστσά]] και [[Κίσκα]])<ref>Συμεών Κοιμίσογλου, ''Καππαδοκία. Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Ελλήνων Ιστορία, Πίστη, Πολιτισμός'', ILP Productions, Θεσσαλονίκη 2005, σελ. 523, 528-532.</ref> πρώτα σε πρόχειρα παραπήγματα<ref>Γιάννη Μουρέλου (επιμ.), ''Η Έξοδος'', Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα 1982, τόμος Β΄ (Μαρτυρίες από τις επαρχίες της Κεντρικής και Νότιας Μικρασίας), σελ. 316.</ref> και κατόπιν σε οικίες που κτίστηκαν από την [[Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων|Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων]].<ref>Ι. Σ. Κολιόπουλος – Ι. Δ. Μιχαηλίδης (επιμ.), ''[http://media.ems.gr/ekdoseis/ektos_seiras/ekd_eksi_prosfyges.pdf Oι Πρόσφυγες στη Mακεδονία.Aπό την τραγωδία στην εποποιΐα]'', Ε.Μ.Σ. – Μίλητος, Αθήνα 2009, σελ. 216, 220.</ref> Ως πρόσωπο που συνέβαλε καθοριστικά στην εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή αναφέρεται ο - επίσης Φαρασιώτης - Ευάγγελος Παπασάββας.<ref>{{Cite journal|url=http://medusa.libver.gr/jspui/handle/123/9680|title=Οι Φαρασιώτες από το Ρουμ Ναχιεσί της Καππαδοκίας στο Ρουμλούκι της Μακεδονίας|last=Παπαδόπουλος|first=Ιορδάνης Β.|date=Μάιος-Ιούνιος 1998|journal=Δημόραμα|accessdate=|doi=|quote=|issue=3|page=50|publisher=Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης Δήμου Πλατέος}}</ref> Κατά τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους, οι πρόσφυγες αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα υγείας εξαιτίας της [[Ελονοσία|ελονοσίας]], μετρώντας αρκετά θύματα.<ref>Λάζαρος Μ. Κελεκίδης, ''Τα Φάρασα της Καππαδοκίας. Μνήμες Φαρασιωτών γερόντων'', Εκδόσεις Ιερού Ησυχαστηρίου Μοναζουσών «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Βασιλικά Θεσσαλονίκης, 2005, σελ. 104.</ref><ref>Μουρέλου (επιμ.), ''Η Έξοδος'', 1982, Β΄, σελ. 316, 321.</ref> Παράλληλα, την ίδια περίοδο χρησιμοποιούσαν το Πλατύ ως χειμερινό τόπο διαμονής για τους ίδιους και τα κοπάδια τους διάφορες οικογένειες Βλάχων κτηνοτρόφων, ορισμένες από τις οποίες εγκαταστάθηκαν εκεί μόνιμα τη δεκαετία του 1950.<ref name=":1">Αστέριος Ι. Κουκούδης, ''Μελέτες για τους Βλάχους, τόμος Δ΄. Οι Βεργιάνοι Βλάχοι και οι Αρβανιτόβλαχοι της Κεντρικής Μακεδονίας'', εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 258-259.</ref> Στον οικισμό κατοικούν και μερικές οικογένειες [[Πόντιοι|Ποντίων]].<ref>{{Cite web|url=http://www.pontos-news.gr/article/145526/o-genetistis-k-triantafyllidis-sto-pontos-newsgr-elahistes-oi-prosmixeis-sto-dna-ton|title=Ο γενετιστής Κ. Τριανταφυλλίδης στο pontos-news.gr: «Ελάχιστες οι προσμίξεις στο DNA των Ελλήνων εδώ και δεκάδες χιλιάδες χρόνια»|last=Κοντογιαννίδης|first=Ρωμανός|ημερομηνία=11 Ιανουαρίου 2016|website=pontos-news.gr|publisher=Pontos News|archiveurl=|archivedate=|accessdate=8 Μαρτίου 2020}}</ref> Κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, το Πλατύ (αλλά και η ευρύτερη περιοχή της Αλεξάνδρειας και του Λουδία) αποτελούσε κατά τους εαρινούς μήνες πόλο έλξης για μερίδα των [[Μελισσοκόμος|μελισσοκόμων]] της [[Χαλκιδική|Χαλκιδικής]].<ref>Georg Eckert (μτφ. Δημ. Ι. Θωίδης), ''Η νομαδική μελισσοκομία στη Χαλκιδική'', Λέσχη Πολιτισμού Φλώρινας-Πολιτιστικός Σύλλογος Αρμενοχωρίου-Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός Φλώρινας <nowiki>''</nowiki>Η Μέλισσα<nowiki>''</nowiki>, Φλώρινα 2000, σελ. 8-9.</ref>