Βόρεια Μακεδονία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Βόρεια .Μακεδονία''' ({{Lang-mk|Северна Македонија}}, ''Σέβερνα Μακεντόνιγια'', [[αλβανικά]]: Maqedonia e Veriut), επίσημα '''Δημοκρατία της Βόρειας .ςΜακεδονίας''' (σλαβομακεδονικά: Република Северна Македонија, ''Ρεπούμπλικα Σέβερνα Μακεντόνιγια'', αλβανικά: Republika e Maqedonisë së Veriut)<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2018/06/greece-macedonia-sign-agreement-change-180617074429644.html|title=Greece and Macedonia sign agreement on name change|website=www.aljazeera.com|accessdate=10 Αυγούστου 2018}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2018/06/17/world/europe/greece-macedonia-name-dispute.html|title=Macedonia and Greece Sign Historic Deal on Name Change|language=en|accessdate=10 Αυγούστου 2018}}</ref> είναι χώρα της [[Νοτιοανατολική Ευρώπη|νοτιοανατολικής]] [[Ευρώπη|Ευρώπης]] με πρωτεύουσα τα [[Σκόπια]]. Παλαιότερα ήταν γνωστή ως '''πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας''' ({{Lang-mk|поранешна Југословенска Република Македонија}},<ref>{{cite web|url=http://eeas.europa.eu/delegations/the_former_yugoslav_republic_of_macedonia/index_mk.htm|title=Делегација на Европската Унија во поранешна Југословенска Република Македонија|accessdate=2013-09-15}}</ref><ref>δείτε Ιgor Janev, ''Legal Aspects of the Use of a Provisional Name for Macedonia in the United Nations System'', AJIL, Vol. 93. no. 1, 1999.</ref> ''ποράνεσνα Γιουγκοσλοβένσκα Ρεπούμπλικα Μακεντόνιγια'', αλβανικά: Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë), για συντομία '''πΓΔΜ''' ή σύμφωνα με το πρώην συνταγματικό της όνομα '''Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας''' ({{Lang-mk|Република Македонија}}, αλβανικά: Republika e Maqedonisë),<ref>{{Cite web|url=http://www.mfa.gr/to-zitima-tou-onomatos-tis-pgdm/|title=Το Ζήτημα του Ονόματος της ΠΓΔΜ|last=|first=|date=|website=mfa.gr|publisher=Ελληνική Δημοκρατία - Υπουργείο Εξωτερικών|archiveurl=|archivedate=|accessdate=8 Δεκεμβρίου 2017}}</ref> και στην καθομιλουμένη διεθνώς '''.Μακεδονία'''.<ref>{{en}} {{cite web | last=Avramidis | first=Alexandros | title=Macedonia police fire teargas at migrants while Europe bickers | website=Reuters | date=2016-02-29 | url=https://www.reuters.com/article/us-europe-migrants-greece-macedonia-idUSKCN0W2188 | access-date=2020-04-01}}</ref><ref>{{en}} {{cite web | last=Bechev | first=Dimitar | title=What is happening in Macedonia? | website=Al Jazeera | date=2017-04-30 | url=https://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2017/04/happening-macedonia-170430135004624.html | access-date=2020-04-01}}</ref><ref>{{es}} {{cite web | last=Juberías | first=Carlos Flores | title=Macedonia: se desvaneció el espejismo | website=El País | date=2018-10-02 | url=https://elpais.com/internacional/2018/10/01/actualidad/1538389185_729745.html | access-date=2020-04-01}}</ref><ref>{{fr}} {{cite web | title=En Macédoine, une victoire en demi-teinte pour le changement de nom du pays | website=Le Monde.fr | date=2018-09-30 | url=https://www.lemonde.fr/europe/article/2018/09/30/nom-de-la-macedoine-faible-participation-a-un-referendum-historique_5362462_3214.html | access-date=2020-04-01}}</ref><ref>{{de}} {{cite web | title=Mazedonien: Parlament stimmt für neuen Namen |date=2018-10-19 | website=Deutsche Welle | url=https://www.dw.com/de/mazedonien-parlament-stimmt-f%C3%BCr-neuen-namen/a-45965252 | access-date=2020-04-01}}</ref> Είναι ένα από τα [[Διάλυση της Γιουγκοσλαβίας|διάδοχα κράτη]] της [[Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας|Γιουγκοσλαβίας]] από την οποία δήλωσε την ανεξαρτησία της το 1991.<ref>{{cite web|url=https://www.aa.com.tr/mk/%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D0%B2%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B8/%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0-%D0%BE%D0%B4-%D0%BE%D1%81%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%98%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B5%D1%82%D0%BE-%D0%B4%D0%BE-%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81/904277 |title=Од осамостојувањето до денес |publisher=Anadolu Agency |website=aa.com.tr}}</ref>

Βρίσκεται στα [[Βαλκάνια|Κεντρικά Βαλκάνια]] και καταλαμβάνει συνολική έκταση 25.333 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τετραγωνικών χιλιομέτρων]] (ξηρά: 24.858 τ.χλμ., ύδατα: 477 τ.χλμ.). Είναι [[περίκλειστο κράτος|περίκλειστη χώρα]] και συνορεύει με το [[Κοσσυφοπέδιο|Κόσοβο]] στα βορειοδυτικά, τη [[Σερβία]] στα βόρεια, τη [[Βουλγαρία]] στα ανατολικά, την [[Ελλάδα]] στα νότια και την [[Αλβανία]] στα δυτικά. Αποτελεί περίπου το βορειοδυτικό τρίτο της ευρύτερης [[Μακεδονία|περιοχής της .ςΜακεδονίας]]. Η γεωγραφία της χώρας καθορίζεται πρωτίστως από βουνά, κοιλάδες και ποτάμια. Στην πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη [[Σκόπια]] ζει περίπου το ένα τέταρτο των 2,06 εκατομμυρίων κατοίκων. Η πλειοψηφία των κατοίκων είναι [[Σλαβομακεδόνες]], ένας [[Νότιοι Σλάβοι|νότιος Σλαβικός]] λαός. Οι [[Αλβανοί]] αποτελούν μια σημαντική μειονότητα, περίπου 25% του πληθυσμού της χώρας, ακολουθούμενοι από τους [[Τούρκοι (έθνος)|Τούρκους]], [[Σέρβοι|Σέρβους]], [[Ρομά]] και άλλες μικρότερες μειονότητες.

Η ιστορία της περιοχής ανάγεται στην [[Αρχαία Ιστορία|αρχαιότητα]], αρχίζοντας με το [[Παιονία|βασίλειο της Παιονίας]], κράτος [[Θράκες|Θρακικό]]. Στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. η περιοχή ενσωματώθηκε στην [[Οίκος των Αχαιμενιδών|Περσική Αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών]] και στη συνέχεια καταλήφθηκε από το [[Μακεδονία (αρχαίο βασίλειο)|Ελληνικό βασίλειο της .ςΜακεδονίας]] τον 4ο αιώνα π.Χ. Οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την περιοχή τον 2ο αιώνα π.Χ. και την ενέταξαν στην πολύ μεγαλύτερη [[Μακεδονία (Ρωμαϊκή επαρχία)|επαρχία της .ςΜακεδονίας]], που παρέμεινε τμήμα της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής (Ανατολικής Ρωμαϊκής) Αυτοκρατορίας]] και δέχθηκε συχνές επιδρομές και εποικισμούς Σλαβικών λαών, που άρχισαν τον 6ο αιώνα μ.Χ. Μετά από αιώνες αντιπαράθεσης μεταξύ Βυζαντινής και Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας πέρασε σταδιακά στην [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανική κυριαρχία]] από τον 14ο αιώνα.

Η ιδέα της ύπαρξης χωριστού [[Σλαβομακεδόνες|σλαβομακεδονικού έθνους]] γεννήθηκε αρχικά σε έναν μικρό κύκλο διανοουμένων [[σλαβόφωνοι στην οθωμανική Μακεδονία|Σλάβων της .ςΜακεδονίας]] στο μεταίχμιο 19ου και 20ου αιώνα. Με τους [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικούς πολέμους]], η περιοχή της .ςΜακεδονίας διανεμήθηκε μεταξύ [[Βουλγαρία]]ς, [[Σερβία]]ς και [[Ελλάδα]]ς,<ref name="EncMacedNationalism">{{cite book|title=Encyclopedia of Nationalism|chapter=Macedonian nationalism|volume=2|year=2001|publisher=Academic Press|pages=309-310}}</ref> αλλά ο σλαβομακεδονικός εθνικισμός υποστηρίχθηκε από τα [[κομμουνιστικό κόμμα|κομμουνιστικά κόμματα]] της περιοχής κατά το [[Μεσοπόλεμος|Μεσοπόλεμο]] και η διάδοσή του ευνοήθηκε από τα προβλήματα που δημιούργησε η [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας|γιουγκοσλαβική διοίκηση]],<ref>{{cite book|title=Yugoslavia: A History of its Demise|url=https://archive.org/details/yugoslaviahistor00meie|author=Viktor Meier|year=1999|publisher=Routledge|page=[https://archive.org/details/yugoslaviahistor00meie/page/n198 180]}}</ref> που από το 1929 ως το 1941 υπήγαγε το γιουγκοσλαβικό τμήμα της στην [[μπανόβινα του Βαρδάρη|επαρχία του Βαρδάρη]] με πρωτεύουσα τα [[Σκόπια]]. Κατά τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο]], στην κατεχόμενη από τη [[Βασίλειο της Βουλγαρίας|Βουλγαρία]] [[Μακεδονία του Βαρδάρη|. του Βαρδάρη]] αναπτύχθηκε ένα [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στη Γιουγκοσλαβική Μακεδονία|αντιφασιστικό αντάρτικο]], που μετά τον πόλεμο οδήγησε στην ίδρυση της [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της .ςΜακεδονίας]] ως ομόσπονδης δημοκρατίας της [[Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας|Γιουγκοσλαβίας]]. Το 1991, με τη [[διάλυση της Γιουγκοσλαβίας]], η πρώην γιουγκοσλαβική δημοκρατία έγινε ανεξάρτητο κράτος με τη συνταγματική ονομασία «Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας».<ref name="EncMacedNationalism" />

Η χώρα είχε καθιερωθεί διεθνώς στον καθημερινό δημόσιο λόγο ως ''.Μακεδονία'',<ref>{{cite book|last=Βούλγαρης|first=Γιάννης|editor-first=Βασίλης|editor-last=Παναγιωτόπουλος|editorlink=Βασίλης Παναγιωτόπουλος|series=Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 1770-2000|title=Η Ελλάδα της ομαλότητας, 1974-2000: Δημοκρατικές κατακτήσεις - Οικονομική ανάπτυξη και σταθερότητα|volume=10|publisher=Ελληνικά γράμματα|location=Αθήνα|year=2003|chapter=Η δημοκρατική Ελλάδα, 1974-2004|page=41}}</ref> όνομα με το οποίο είναι επίσης γνωστό το ελληνικό [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|γεωγραφικό διαμέρισμα της .ςΜακεδονίας]] και η ευρύτερη περιοχή της [[Μακεδονία|.]]ς. Οι επίσημες Ελληνικές αρχές αναφέρονταν στο κράτος ως «η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας»,<ref>{{cite web|url=http://www.mfa.gr/to-zitima-tou-onomatos-tis-pgdm/ |title=Το Ζήτημα του Ονόματος της ΠΓΔΜ - Ελληνική Δημοκρατία - Υπουργείο Εξωτερικών|accessdate = 2013-03-25}}</ref> όρος ο οποίος χρησιμοποιείτο και από όλους τους διεθνείς οργανισμούς, όπως ο [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών]],<ref>H αναγνώριση της Δημοκρατίας των Σκοπίων από τον [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών|O.H.E.]] ως fYROM ^{[http://www.un.org/documents/ga/res/47/a47r225.htm United Nations A/RES/47/225]}.</ref> η [[Ευρωπαϊκή Ένωση]],<ref>{{cite web|title=The former Yugoslav Republic of Macedonia|url=http://ec.europa.eu/enlargement/countries/detailed-country-information/former-yugoslav-republic-of-macedonia/index_en.htm|accessdate=6 Ιανουαρίου 2014}}</ref> το [[Συμβούλιο της Ευρώπης|Συμβούλιο της Ευρώπης,]]<ref>{{cite web|title=''The former Yugoslav Republic of Macedonia''|url=http://www.coe.int/en/web/portal/-the-former-yugoslav-republic-of-macedonia-|accessdate=6 Ιανουαρίου 2014}}</ref> το [[ΝΑΤΟ]]<ref>{{cite web|title=NATO’s relations with the former Yugoslav Republic of Macedonia|url=http://www.nato.int/cps/en/natolive/topics_48830.htm|accessdate = 2014-01-06}}</ref> και πολλά κράτη. Στον καθημερινό δημόσιο λόγο εντός Ελλάδος η χώρα αναφερόταν ως «''Σκόπια''» ή «κράτος των Σκοπίων». Πολλά κράτη την είχαν αναγνωρίσει και με το συνταγματικό της όνομα, όσον αφορούσε στις κατ' ιδίαν διμερείς τους σχέσεις, ενώ σε διεθνές επίπεδο συνέχιζαν να χρησιμοποιούν τον όρο με τον οποίο αναφερόταν προσωρινά από τον ΟΗΕ. Στις 17 Ιουνίου 2018, οι κυβερνήσεις της ΠΓΔΜ και της Ελλάδας υπέγραψαν τη [[Συμφωνία των Πρεσπών]] η οποία μέχρι τις 25 Ιανουαρίου 2019 είχε επικυρωθεί από τα κοινοβούλια και των δύο χωρών και, οδήγησε στη μετονομασία της χώρας σε «Δημοκρατία της Βόρειας .ςΜακεδονίας».

[[Αρχείο:R.o.Macedonia topography.svg|thumb|left|Τοπογραφικός χάρτης της Βόρειας .ςΜακεδονίας.]]

Έχει συνολική έκταση 25.713 τ.χλμ., επιφάνεια συγκρίσιμη με εκείνη της [[Ολλανδία]]ς.<ref name="geo">{{harvnb|Georgieva|Konechni|1998|p=1}}</ref> Η επιφάνειά της βρίσκεται μεταξύ 40°50' και 42°20' βόρειου [[γεωγραφικό πλάτος|γεωγραφικού πλάτους]] και 20°27' και 23°05' ανατολικού [[γεωγραφικό μήκος|γεωγραφικού μήκους]].<ref name="kabranova">{{en}} {{cite web|url=http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/57349/2/Kabranova%20Romina%20cover.pdf|title=Territorial and Natural Priorities of Macedonia - Important Factor for Tobacco Production Development|author=Romina Kabranova et Zlatko Arsov|publisher=EEA|date=2009|accessdate=28 Νοεμβρίου 2012}}</ref> Η Βόρεια .Μακεδονία είναι [[Μεσόγειο κράτος|περίκλειστο]] κράτος της νοτιοανατολικής Ευρώπης, ευρισκόμενο στο κέντρο της [[Βαλκάνια|Βαλκανικής χερσονήσου]]. Χωρίς πρόσβαση στη θάλασσα έχει σύνορα μήκους 748 χλμ., 228 στο νότο με την [[Ελλάδα]], 148 στην ανατολή με τη [[Βουλγαρία]], 62 στο βορρά με τη [[Σερβία]], 159 στα βορειοδυτικά με το [[Κόσοβο]] και 151 στη δύση με την [[Αλβανία]]. Αποτελεί οδό διέλευσης για τη μεταφορά προϊόντων από την Ελλάδα, μέσω των Βαλκανίων, προς την Ανατολική, Δυτική και Κεντρική Ευρώπη και, μέσω της Βουλγαρίας, προς την Ανατολή.

Η χώρα έχει επίσης 53 φυσικές και τεχνητές λίμνες. Η μεγαλύτερη, που είναι επίσης η παλαιότερη στην Ευρώπη, είναι η λίμνη [[Οχρίδα (λίμνη)|Οχρίδα]] με έκταση 349 τ.χλμ., που θεωρείται μία από τις παλαιότερες λίμνες και βιότοπους στον κόσμο.<ref>{{cite web |url=http://www.moe.gov.mk/soer2/ohrid_a.htm |title=Macedonian Ministry of Environment |publisher=Web.archive.org |date= |accessdate=2010-04-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080119010740/http://www.moe.gov.mk/soer2/ohrid_a.htm |archivedate=2008-01-19 |url-status=dead }}</ref> Ακολουθεί η [[Μεγάλη Πρέσπα|Πρέσπα]], με έκταση 274 τ.χλμ. Αυτές οι δύο λίμνες είναι συνοριακές: την Οχρίδα τη μοιράζεται με την Αλβανία και την Πρέσπα με την Αλβανία και την Ελλάδα. Ωστόσο, στη Βόρεια .Μακεδονία ανήκει το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειάς τους.<ref name="geo"/> Η πιο μεγάλη τεχνητή λίμνη είναι εκείνη του [[Τίκφες]], με έκταση 14 τ.χλμ., 30 χλμ μήκος και βάθος 95 μέτρα·<ref name="climat">{{cite web|url=http://www.macedonia.co.uk/client/index1.aspx?page=249|title=Macedonian climate and waters|publisher=Macedonian cultural and information centre|accessdate=15 Δεκεμβρίου 2013}}</ref> δημιουργήθηκε το [[1968]] χάρη σε ένα [[υδροηλεκτρικό φράγμα]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.macedonia.co.uk/client/index1.aspx?page=334|title=Macedonian Cities -- Kavadarci Monuments|publisher=Macedonian cultural and information centre|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Η χώρα έχει τέλος αρκετές θερμές πηγές, που έχουν αξιοποιηθεί από την αρχαιότητα. Η πιο θερμή από αυτές τις πηγές έχει νερό θερμοκρασίας 73&nbsp;°C.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.kingmarkoland.com/Upload/Content/Documents/Thermal%20spas%20in%20Macedonia.pdf|title=Thermal waters in Macedonia|author=Mira Gorgieva et Kiril Popovski|accessdate=15 Δεκεμβρίου 2013}}</ref>

Τα σύνορά της χώρας έχουν συνολικό μήκος 748 χιλιομέτρων, τα οποία κατανέμεται ως εξής ως προς τις γειτονικές χώρες: 221 χλμ. στα βόρεια με την [[Σερβία]], 151 χλμ. στα δυτικά με την [[Αλβανία]], 148 χλμ. στα ανατολικά με την [[Βουλγαρία]], 228 χλμ. στα νότια με την [[Ελλάδα]]. Αποτελείται από τις περιοχές της κοιλάδας των [[Σκόπια|Σκοπίων]] και του υψιπέδου του [[Τέτοβο|Καλκάνδελε ''(Τετόβου)'']] ([[Παλαιά Σερβία]]), καθώς και από ένα μικρό τμήμα του βόρειου τμήματος της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής της [[Μακεδονία|.]]ς, ''(η οποία περιλαμβάνει επίσης την [[Μακεδονία (Ελλάδα)|ελληνική .Μακεδονία]] στη βόρεια [[Ελλάδα]], καθώς και τη [[βουλγαρική Μακεδονία|βουλγαρική .]] στη νοτιοδυτική [[Βουλγαρία]])''.{{πηγή}}

Η Βόρεια .Μακεδονία που γεωγραφικά ορίζεται ξεκάθαρα από τη κεντρική πεδιάδα που δημιουργείται από τον [[Αξιός|Αξιό ''(Βαρδάρη)'']] ποταμό και περικλείεται από διάφορες οροσειρές, οπού βρίσκονται και τα σύνορα του κράτους. Το έδαφος χαρακτηρίζεται ως άγριο και βρίσκεται μεταξύ των οροσειρών [[Όρος Σάρος|Σκάρδος ''(Σαρ)'']] και [[οροσειρά Οσογκόφσκα|Οσογκόφσκα]] που πλαισιώνουν την πεδιάδα που δημιουργεί ο [[Αξιός|Αξιός ''(Βαρδάρης)'']] ποταμός. Τρεις μεγάλες λίμνες&nbsp;— η [[Λίμνη Οχρίδα|Αχρίδα ''(Οχρίδα)'']], η [[Μεγάλη Πρέσπα]] και η [[Λίμνη Δοϊράνη|Δοϊράνη]]&nbsp;— βρίσκονται στα νότια σύνορα και διχοτομούνται από τα σύνορα της [[Αλβανία]]ς και της [[Ελλάδα]]ς.{{πηγή}}

Το κλίμα της χαρακτηρίζεται ως ενδιάμεσο του μεσογειακού και του ηπειρωτικού κλίματος. Η μέση ετήσια ατμοσφαιρική κατακρήμνιση ποικίλει από τα 1700mm στις δυτικές ορεινές περιοχές μέχρι τα 500mm στα ανατολικά της χώρας. Στην πεδιάδα του [[Αξιός|Αξιού ''(Βαρδάρη)'']] και στα ποτάμια της περιφέρειας [[Στρώμνιτσα]]ς, δηλαδή στην ευρύτερη περιοχή της [[Γευγελή]]ς, του [[Βαλάντοβο]], της [[Δοϊράνη (Βόρεια Μακεδονία)|Δοϊράνης]], της [[Στρώμνιτσα]]ς και του [[Ράντοβις]] το κλίμα είναι εύκρατο Μεσογειακό. Οι θερμότερες περιοχές είναι οι [[Σιδηρές Πύλες Αξιού|Σιδηρές Πύλες Αξιού ''(Ντεμίρ Κάπια)'']] και η [[Γευγελή]], όπου οι θερμοκρασίες τον Ιούλιο και τον Αύγουστο συχνά ξεπερνούν τους 40&nbsp;°C. Το ορεινό κλίμα συναντάται σε όλες τις ορεινές περιοχές της χώρας και χαρακτηρίζεται από τους μακρείς και χιονώδεις χειμώνες και τα σύντομα ψυχρά καλοκαίρια. Την άνοιξη το κλίμα είναι πιο κρύο απ' ό,τι το φθινόπωρο. Το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας .ςΜακεδονίας έχει ένα ήπιο ηπειρωτικό κλίμα με ζεστά και ξηρά καλοκαίρια και σχετικά κρύους και υγρούς χειμώνες. Υπάρχουν 30 μετεωρολογικοί σταθμοί στη χώρα.{{πηγή}}

Η Βόρεια .Μακεδονία διαθέτει μεγάλο φυσικό πλούτο.<ref>{{harvnb|Georgieva|Konechni|1998|p=101}}</ref> Τα δάση καλύπτουν 35% της επικράτειάς της·<ref name="nature">{{harvnb|Knowlton|2005|p=11}}</ref> στις χαμηλότερες ορεινές περιοχές, κυριαρχούν η [[Δασική οξιά|οξιά]] και η [[καστανιά]], ενώ κάτω από τα 1200 μέτρα υψόμετρο, κυρίως [[κωνοφόρα]], όπως το [[πεύκο]] και η [[ελάτη]]. Η [[συκιά]], το [[κυπαρίσσι]] και η [[καρυδιά (φυτό)|καρυδιά]] φύονται γύρω από την Αχρίδα και την Πρέσπα. Τα δάση σε χαμηλό υψόμετρο φιλοξενούν πολλά άγρια ζώα, όπως [[ελάφι]]α, [[νυφίτσα|νυφίτσες]] και [[αγριόχοιρος|αγριόχοιροι]]. Στα βουνά ζουν [[σαμουά]], [[αίγαγρος|αίγαγροι]], [[λύγκας|λύγκες]] και [[αρκούδα|αρκούδες]]. Οι μεγάλες λίμνες είναι τόποι πλούσιοι σε ψάρια, μερικά από τα οποία, όπως η [[πέστροφα]] της Αχρίδας, είναι ενδημικά, και πτηνά, κυρίως κορμοράνοι και πελεκάνοι.<ref>{{harvnb|Knowlton|2005|p=12}}</ref> Για την προστασία των πιο πλούσιων φυσικών περιοχών, δημιουργήθηκαν τρεις εθνικοί δρυμοί: της [[Εθνικός δρυμός Γκαλιτσίτσα|Γκαλιτσίτσα]], που περιλαμβάνει το ομώνυμο βουνό, ανάμεσα στις λίμνες Οχρίδα και Πρέσπα, του [[Εθνικός δρυμός Μαύροβου|Μαύροβου]], που βρίσκεται στα βουνά στα βορειοανατολικά, και του [[Εθνικός δρυμος Πέλιστερ|Πέλιστερ]] που περικλείει το [[Βαρνούντας|επώνυμο όρος]] και βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της χώρας. Μαζί, καλύπτουν επιφάνεια 1064.88 τετραγωνικών χιλιομέτρων ή 4% της εθνικής επικράτειας.<ref>{{harvnb|Georgieva|Konechni|1998|p=173}}</ref> Η λίμνη της Οχρίδας έχει ταξινομηθεί ως [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς]] από την [[UNESCO]].<ref name="nature"/>

Η Βόρεια .Μακεδονία χαρακτηρίζεται από υδροκέφαλη πρωτεύουσα, που συγκεντρώνει το εν τρίτο του πληθυσμού της χώρας και από μεγάλο αριθμό μεσαίων και μικρών πόλεων, 29 στο σύνολο. Η χώρα αριθμεί επίσης 1.637 χωριά και οικισμούς.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.soros.org.mk/konkurs/077/eko-sostojba_eng.htmh|title=The State of the Environment|publisher=Open Society Institute Macedonia|accessdate = 2013-12-14}}{{Dead link|date=Ιούνιος 2015}}</ref> Το 2010 το 59% του πληθυσμού ζούσε σε αστικό περιβάλλον.<ref name="cia">{{Cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mk.html|title=Europe :: Macedonia — The World Factbook - Central Intelligence Agency|website=www.cia.gov|accessdate=2019-01-12}}</ref> Η αγροτική έξοδος, που δεν έχει σταματήσει καθόλου, άφησε 150 χωριά εγκαταλειμμένα και περισσότερα από 450 απειλούμενα από ερήμωση.<ref name="unfpa">{{en}} {{cite web|url=http://www.unfpa.org/public/home/news/pid/8591|title=Addressing Low Fertility in a World of 7 Billion: Macedonians Try Financial Incentives|publisher=Ταμείο Ηνωμένων Εθνών για τον πληθυσμό|date = 2011-10-13|accessdate = 2013-12-14}}</ref>

Το σιδηροδρομικό δίκτυο έχει μήκος 699 χιλιόμετρα, από τα οποία τα 234 είναι ηλεκτροφόρες γραμμές. Το διαχειρίζεται μια κρατική εταιρεία, οι [[Σιδηρόδρομοι της Βόρειας Μακεδονίας|Σιδηρόδρομοι της Βόρειας .ς]], αλλά προβλέπεται να ανοιχτεί στην αγορά. Ικανοποιεί τα κριτήρια της [[Ευρωπαϊκή Ένωση|Ευρωπαϊκής Ένωσης]],<ref name="transports"/> αλλά βρίσκεται σε κακή κατάσταση και επιτρέπεται μόνο η μίσθωση για μεταφορά φορτίου. Η κυβέρνηση έχει ωστόσο προβλέψει την αγορά νέων βαγονιών και μηχανών το [[2013]] για να αντικαταστήσει το υλικό, που τελευταία φορά ανανεώθηκε το [[1979]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.balkaninsight.com/en/article/macedonia-opts-replacing-old-trains|title=Macedonia opts replacing old trains|publisher=BalkanInsight|date = 2011-11-08|accessdate = 2013-12-14}}</ref> Έχει δρομολογηθεί η ανανέωση των υπαρχουσών γραμμών όπως και η κατασκευσή μιας γραμμής που θα συνδέει την [[Αλβανία]] και τη [[Βουλγαρία]] και θα περνάει από τα [[Σκόπια]].<ref>{{mk}} {{cite web|url=http://www.mzi.mk/news-info.php?id=45&&cat=3|title=Projets|publisher=Σιδηρόδρομοι της πΓΔΜ|date=2011|accessdate=2013-12-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140808093138/http://www.mzi.mk/news-info.php?id=45&&cat=3|archivedate=2014-08-08|url-status=dead}}</ref>

[[Αρχείο:Macedonia overview.svg|thumb|Η [[αρχαία Μακεδονία|αρχαία .]] και η νεώτερη [[Μακεδονία (περιοχή)|περιοχή της .ςΜακεδονίας]].]]

Η ονομασία ''.Μακεδονία'' όριζε αρχικά ένα [[Βασίλειο της Μακεδονίας|αρχαίο βασίλειο]], του οποίου πλέον γνωστός μονάρχης ήταν ο [[Μέγας Αλέξανδρος]]. Οι κάτοικοι του αρχαίου αυτού βασιλείου αποκαλούνταν ''Μακεδόνες'', όρος που προερχόταν από το ''μακεδνός'' που στη δωρική μακεδονική διάλεκτο σήμαινε «μεγάλος» (το επίθετο αυτό είχε κοινή ρίζα με το ουσιαστικό ''μάκρος''). Οι ιστορικοί εκτιμούν ότι η ονομασία αυτή, ''Μακεδόνες'', αποδόθηκε στους Μακεδόνες καθώς ήταν γνωστό ότι κατοικούσαν σε μεγάλο υψόμετρο<ref>{{harvsp|Hammond|1986|p=12}}</ref>.

Η .Μακεδονία όριζε με το πέρασμα του χρόνου μια περιοχή με ποικιλόμορφη γεωγραφική έκταση. Έτσι, πριν από τις κατακτήσεις του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου Β΄ της .ςΜακεδονίας]], αντιστοιχούσε στη σημερινή [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|ελληνική .Μακεδονία]], ενώ κατά τα τέλη του [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]], περιελάμβανε όχι μόνο την ελληνική περιοχή, αλλά και τα εδάφη που σήμερα βρίσκονται υπό βουλγαρικό και αλβανικό έλεγχο, καθώς και το νότιο τμήμα της σημερινής Βόρειας .ςΜακεδονίας. Η μεταγενέστερη αυτή μορφή της .ςΜακεδονίας{{ασαφές}} ήταν διαιρεμένη σε τρία οθωμανικά [[βιλαέτι]]α, και πιο συγκεκριμένα αυτά της [[Θεσσαλονίκη]]ς, των [[Βιλαέτι του Κοσόβου|Κοσσυφοπεδίου]] και του [[Βιλαέτι του Μοναστίρ|Μοναστηρίου]],<ref>{{cite book | title=Définition de la Macédoine - Encyclopædia Britannica| year=1911| coauthors=| pages= 216}}</ref> χωρίς ωστόσο να διατηρεί μία ενιαία γεωγραφική ονομασία καθ' όλη την περίοδο της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Τουρκοκρατίας]]. Οι Σλάβοι αποτελούσαν την μεγαλύτερη αριθμητικά εθνική μειονότητα, χωρίς ωστόσο να αποτελούν και την πλειοψηφία ''(η πλειοψηφία ήταν [[Έλληνες]])''<ref>{{cite book | title=Population de la Macédoine - Encyclopædia Britannica| year=1911|pages=217}}</ref>. Η περιοχή κατελήφθη και στη συνέχεια διαιρέθηκε το 1912 μεταξύ της [[Βουλγαρία]]ς, της [[Ελλάδα]]ς και της [[Σερβία]]ς. Οι σλαβικοί πληθυσμοί σύντομα αφομοιώθηκαν, ωστόσο οι σερβικές και μετέπειτα γιουγκοσλάβικες αρχές συνάντησαν μεγαλύτερη δυσκολία, καθώς η σλαβομακεδονική εθνική ταυτότητα ήταν ανθεκτικότερη εντός της σερβικής .ςΜακεδονίας<ref>{{harvsp|Poulton|2000|p=77}}</ref>. Μετά τον [[ΒΠΠ|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]], ο [[Τίτο]] παραχώρησε στους Σλαβομακεδόνες το καταστατικό του έθνους και τους υποσχέθηκε μια ομοσπονδιακή δημοκρατία, η οποία έλαβε την ονομασία «[[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Σοσιαλιστική Δημοκρατία της .ς]]». Κατά την ανεξαρτητοποίηση της χώρας το 1991, η τελευταία πήρε, την ονομασία «Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας».

Πριν από τις πρώτες προσπάθειες των Σλαβομακεδόνων να διεκδικήσουν την κληρονομιά του [[Μέγας Αλέξανδρος|Μεγάλου Αλεξάνδρου]] στη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, υπήρχε ήδη αντιπαράθεση με την [[Ελλάδα]] αναφορικά με τη χρήση του όρου «.Μακεδονία».<ref>{{Cite web|url=https://www.researchgate.net/publication/330524708_MACEDONIA_NOSTRA_AN_ANALYSIS_OF_GREECE'S_DISPUTE_WITH_FYROM|title="'Macedonia Nostra'" (PDF).|last=Floudas|first=Demetrius Andreas|date=|website=ResearchGate -- LSE Conference Paper; Greece: Prospects for Modernisation, London, 1994.|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref> Πράγματι, σύμφωνα με τους Έλληνες, το δικαίωμα χρήσης του όρου αυτού δεν ανήκε παρά μόνο σε αυτούς, καθώς οι αρχαίοι Μακεδόνες ήσαν πρόγονοί τους, σε αντίθεση με τους Σλάβους οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή παρά μόνο τον 7ο αιώνα μ.Χ. και ουδέποτε χρησιμοποίησαν αυτόν τον όρο, παρά μόνο μετά τα μέσα του 19ου αιώνα.<ref>{{cite journal|last=Floudas|first=Demetrius Andreas|journal=Journal of Political and Military Sociology|volume=24|page=285|url=http://connection.ebscohost.com/c/articles/11160801/name-conflict-conflict-name-analysis-greeces-dispute-fyrom|title=A Name for a Conflict or a Conflict for a Name? An Analysis of Greece's Dispute with FYROM|accessdate=2019-01-24 | year=1996}}</ref> Για τους Σλάβους, ο όρος αυτός τους ανήκει καθώς θεωρούν ότι ήταν το πολυπληθέστερο έθνος στην περιοχή πριν από την εκκίνηση των προγραμμάτων αφομοίωσής τους και την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ των γειτονικών κρατών που έλαβε χώρα μετά το 1912. Επίσης, πέραν του ζητήματος της κληρονομιάς της αρχαίας μακεδονικής ιστορίας, η χρήση του όρου «.Μακεδονία» από την πρώην γιουγκοσλαβική δημοκρατία θεωρείτο από τους Έλληνες ως κίνηση που θα επέφερε εδαφικές διεκδικήσεις επί της [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|ελληνικής .ςΜακεδονίας]], όπου κατοικεί, έως σήμερα, [[σλαβόφωνοι της ελληνικής Μακεδονίας|σλαβική μειονότητα]].<ref>{{en}} {{cite book | title=Claiming Macedonia: the struggle for the heritage, territory and name of the historic Hellenic land, 1862-2004| authorlink=George Constantine Papavizas| publisher=McFarland & Company| year=2006| id=ISBN 9780786423231}}</ref>

Η περιοχή γνώρισε νέες εισβολές την περίοδο μεταξύ του 1300 και του 1200 π.Χ. Υπεύθυνα γι' αυτές ήταν φύλα του [[Αιγαίο Πέλαγος|Αιγαίου]]<ref name="sainsbury"/> και [[Ιλλυρία|Ιλλυριοί]]<ref name="georgievap5">{{harvsp|Georgieva|Konechni|1998|p=5}}</ref> που διέσχισαν την χώρα και σταδιακά αφομοιώθηκαν με τον τοπικό πληθυσμό. Μαζί τους έφεραν την χρήση και επεξεργασία του [[Σίδηρος|σιδήρου]]<ref name="sainsbury"/> και ενθάρρυναν το εμπόριο με τις ιωνικές αποικίες οι οποίες βρίσκονταν επί των ακτών της Αδριατικής<ref name="georgievap5"/>. Η [[Εποχή του Σιδήρου]] στην περιοχή της Βόρειας .ςΜακεδονίας ξεκίνησε περί το 1200 π.Χ. και ολοκληρώθηκε το 400 π.Χ. Η περιοχή της Βόρειας .ςΜακεδονίας επηρεάστηκε αυτό το διάστημα από το [[Βασίλειο της Μακεδονίας|Βασίλειο της .ς]] που βρίσκονταν λίγο νοτιότερα και χαρακτηρίζονταν από την κατασκευή μεγάλων νεκροπόλεων για τους ευγενείς, κάτι που έδειχνε την ύπαρξη οργανωμένου μοναρχικού πολιτεύματος, οργανωμένου κατά την [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαιοελληνική]] παράδοση. Το βασίλειο της [[Παιονία]]ς είναι ένα από τα βασίλεια της περιοχής που επηρεάστηκε από τους [[Έλληνες]].<ref>{{harvsp|Hammond|1986|p=38}}</ref> Ήταν εκείνη την εποχή που το [[Βασίλειο της Μακεδονίας|Βασίλειο της .ς]] έκανε την εμφάνισή του στα νότια της [[Ελλάδα]]ς. Τα βόρεια σύνορά του αντιστοιχούσαν με τα σημερινά νότια σύνορα της Βόρειας .ςΜακεδονίας<ref name="soros2">{{en}} {{cite web|url=http://www.soros.org.mk/archive/G01/A01/aar0101.htm|title=ANCIENT MACEDONIA (from the Neolithic Age to the Middle Ages)|author=|date=|work=|publisher=Foundation Open Society Institute Macedonia|accessdate=20 Μαρτίου 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6CLzGGtJj?url=http://www.soros.org.mk/archive/G01/A01/aar0101.htm|archivedate=2012-11-22|url-status=dead}}</ref>.

Μετά τον 6ο αιώνα π.Χ., η ελληνική επιρροή συνεχώς αυξανόταν στην περιοχή<ref name="unet">{{en}} {{cite web |url=http://www.unet.com.mk/mian/precul.htm|title=Pre-Slavic Culture in Macedonia|date=1996|author=Jovan Pavlovski et Mishel Pavlovski|publisher=MI-An Publishing|accessdate=28 Νοεμβρίου 2012}}</ref> και η τελευταία καλύφθηκε από οχυρωμένες πόλεις οι οποίες κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν την περσική εισβολή του 490 π.Χ. Το Βασίλειο της Παιονίας, του οποίου το έδαφος αντιστοιχούσε στο μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Βόρειας .ςΜακεδονίας, τελικώς κατελήφθη από τον [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φίλιππο Β΄ της .ςΜακεδονίας]] το 358 π.Χ.<ref name="britannica">{{en}} {{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/438110/Paeonia|title=Paeonia|date=2011|author=|publisher=Encyclopædia Britannica|accessdate=18 Μαρτίου 2011}}</ref>

Οι Ρωμαίοι προσάρτησαν οριστικά την περιοχή τον 2ο αιώνα π.Χ. Οι Ρωμαίοι κατασκεύασαν [[ρωμαϊκή οδός|οδούς]], ίδρυσαν πόλεις, όπως οι ''[[Σκούποι]]'' (σημερινά [[Σκόπια]]) και αναδιοργάνωσαν τις πόλεις των οποίων η κατασκευή ήταν παλαιότερη, όπως η [[Ηράκλεια Λυγκηστίς]] (σημερινά [[Μπίτολα]]) ή οι [[Στόβοι]], οι οποίοι έγιναν κατά τον 3ο αιώνα μ.Χ. η δεύτερη μεγαλύτερη μακεδονική πόλη μετά την [[Θεσσαλονίκη]].<ref>{{harvsp|Georgieva|Konechni|1998|p=7}}</ref> Ο [[Χριστιανισμός]] βρήκε πρόσφορο έδαφος στην περιοχή κυρίως μετά τον 3ο και 4ο αιώνα μ.Χ., ενώ περίπου 130 βασιλικές που χρονολογούνται από εκείνη την περίοδο έχουν ανακαλυφθεί στα εδάφη της Βόρειας .ςΜακεδονίας <ref name="unet"/>. Η ευρύτερη περιοχή, ωστόσο, παρέμενε υπό ελληνική πολιτισμική επιρροή<ref>{{cite book | title=Ligne Jirecek - Где се налазила Србија од VII до XII века (историјско-географско разматрајње) проблеми и знања| first=Relja | last=Novaković | authorlink=Relja Novaković| year=2008| pages=218| publisher=Ιστορικό Ινστιτούτο Βελιγραδίου, Σερβία}}</ref>.

Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το 395 διαιρείται σε ανατολικό και δυτικό κράτος, με πρωτεύουσες την [[Κωνσταντινούπολη]] και την Ρώμη αντίστοιχα. Η περιοχή της σημερινής Βόρειας .ςΜακεδονίας περιλαμβάνεται στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, γνωστή στη δύση ως [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]]. Από το 500 [[Σλάβοι]] από την ανατολική Γερμανία διασχίζουν το Δούναβη και εγκαταστάθηκαν στη Βαλκανική χερσόνησο<ref>Valentina Georgieva et Sasha Konechni, Historical Dictionnary of the RM, Scarecrow Press, 1998, σελ. 8 </ref>. Τον 7ο αιώνα φτάνουν στα εδάφη της σημερινής Βόρειας .ςΜακεδονίας και οι φυλές που εγκαθίστανται μόνιμα εκεί<ref>Andrew Rossos, Macedonia and the Macedonians: A History, Hoover Press, 2008, σελ. 25 </ref>. Η Γιουγκοσλαβική Στρατιωτική Εγκυκλοπαίδεια κατατάσσει τους προγόνους της πλειονότητας των σημερινών κατοίκων της Βόρειας .ςΜακεδονίας ως [[Σλάβοι|Σλάβους]], ανθρώπους των πρώτων Σλαβικών φυλών: [[Βερζήτες]], [[Σαγουδάτες]], [[Στρουμιάνοι]] και άλλοι, οι οποίοι κατέφτασαν στην περιοχή τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Στην περιοχή της Αχρίδας κατέφθασε η Σλαβική φυλή των Βερζητών και εποίκησε τις σημερινές πόλεις της Αχρίδας, Καβανταρτσίου, Πρίλαπου, Μοναστηρίου και Δίβρης και όλη την περιοχή που αυτές περιβάλλουν. Οι Βυζαντινοί συγγραφείς άρχισαν να αποκαλούν αυτήν την περιοχή Σκλαβηνία<ref>{{Cite web |url=http://www.ohrid.org.mk/eng/istorija/sloveni.htm |title=History of Ohrid THE ARRIVAL OF THE SLAVS. |accessdate=2013-06-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130728102627/http://www.ohrid.org.mk/eng/istorija/sloveni.htm |archivedate=2013-07-28 |url-status=dead }}</ref>. Στο κέντρο της σημερινής Βόρειας .ςΜακεδονίας εγκαταστάθηκαν οι σλάβοι Σαγουδάτες εποικίζοντας την περιοχή κατά μήκος του ποταμού Μπρεγκάλνιτσα (Καμένιτσα, Κότσανη, Βίνιτσα, Στιπ) και τις δυτικές, προς το νότο, όχθες του ποταμού Βαρδάρη (Αξιού).<ref>[http://books.google.gr/books?id=GlABAAAAMAAJ&q=sagudati&dq=sagudati&hl=en&sa=X&ei=rUjFUfOMIsmtPPO9gZAI&ved=0CD4Q6AEwAzge Izvori za historiju naroda Jugoslavije: srednji vijek]</ref><ref>[http://books.google.gr/books?id=hE5PxJjrI8AC&pg=PA25&lpg=PA25&dq=sagudati&source=bl&ots=3dlG78sQyo&sig=NFnPVVM17n0eL_lu-re-7F5kqpo&hl=en&ei=YMhOTMbRDoWkONGC8N8C&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y Macedonia and the Macedonians: A History]</ref> Στην ανατολική πλευρά της χώρας εγκαταστάθηκαν οι Στρουμνιάνοι. Η σλαβική αυτή φυλή πήρε το όνομα της από τον ποταμό Στρούμιτσα (Στρωμνιτσιώτης), εποίκησε τη Στρώμνιτσα και όλη την ανατολική περιοχή<ref>[http://historic.ru/books/item/f00/s00/z0000047/st023.shtml ВТОРЖЕНИЯ СЛАВЯН И ИХ РАССЕЛЕНИЕ НА ТЕРРИТОРИИ ВИЗАНТИЙСКОЙ ИМПЕРИИ]</ref>.

Υπό τη βασιλεία του Χαν των Βουλγάρων [[Πρεσιάν]] (836-852) η Βουλγαρία φάνηκε να επεκτείνεται ελέγχοντας πλέον πολλές Σλαβικές φυλές που ζούσαν στην περιοχή της Βόρειας .ςΜακεδονίας. Οι Σλάβοι της περιοχής δέχτηκαν το Χριστιανισμό ως δική τους θρησκεία γύρω στον 9ο αιώνα, όταν Τσάρος της Βουλγαρίας ήταν ο [[Βόρις Α΄|Μπόρις Α΄]].

Τον 13ο αιώνα, η ανανεωμένη Βουλγαρική Αυτοκρατορία επανέκτησε τον έλεγχο της περιοχής, κατάσταση η οποία ανατράπηκε σύντομα λόγω πολλών πολιτικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε η Βουλγαρία στο εσωτερικό της, όταν η περιοχή της .ςΜακεδονίας κατακτήθηκε ξανά από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία στις αρχές του 14ου αιώνα. Λίγα χρόνια αργότερα η περιοχή πέρασε στα χέρια της Σερβικής Αυτοκρατορίας. Οι Σέρβοι θεωρούσαν τον εαυτό τους απελευθερωτές της Σλαβικής οικογένειας από το Βυζαντινό δεσποτισμό, αλλά και κατακτητές των Ρωμαίων, γι αυτό και μετονόμασαν της Αυτοκρατορία τους σε «Αυτοκρατορία των Σέρβων και των Ρωμαίων». Τα Σκόπια έγιναν η πρωτεύουσα της νέας αυτοκρατορίας του Σέρβου Τσάρου [[Στέφανος Δουσάν|Στέφανου Δουσάν]].

Με το Βυζάντιο κατακερματισμένο και χωρίς να έχει παραμείνει κάποια αξιόλογη δύναμη στις χριστιανικές βαλκανικές χώρες, οι Οθωμανοί κατόρθωσαν σχετικά εύκολα να κατακτήσουν τα κεντρικά Βαλκάνια και να τα διατηρήσουν υπό τη κυριαρχία τους για τους επόμενους πέντε αιώνες. Καθοριστική ήττα του Σερβικού στρατού που έκρινε το μέλλον της περιοχής θεωρείται η [[Μάχη του Κόσοβο|μάχη του Κοσσυφοπεδίου]] το 1389. Μέχρι το τέλος του 14ου αιώνα, οι Οθωμανοί είχαν κατακτήσει όλα τα εδάφη της σημερινής Βόρειας .ςΜακεδονίας, με την κατάκτηση των Σκοπίων στις 19 Ιανουαρίου 1392. Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η περιοχή στην αρχή ανήκε στο βιλαέτι του Πρίζρεν, κατόπιν στο βιλαέτι του Μαναστίρ ([[Μοναστήρι (Βόρεια Μακεδονία)|Μοναστηρίου]]) και οριστικά στο [[βιλαέτι του Κοσσυφοπεδίου]]<ref>{{cite web|title=ИМИЊАТА НА СКОПЈЕ - ВЕСТ, Понеделник 3/17/2008|url=http://star.vest.com.mk/default.asp?id=148823&idg=8&idb=2325&rubrika=Skopje|accessdate=2013-10-23|quote=Откако Афуз-паша бил поставен за одговорен за Косовскиот вилает, во кој влегувал и Скопскиот санџак, успеал да воспостави ред и мир|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140802205640/http://star.vest.com.mk/default.asp?id=148823&idg=8&idb=2325&rubrika=Skopje|archivedate=2014-08-02|url-status=dead}}</ref> του οποίου τα Σκόπια για ένα διάστημα υπήρξαν και πρωτεύουσα του.

Αρκετά κινήματα που είχαν ως στόχο τη δημιουργία μιας αυτόνομης «[[Ενωμένη Μακεδονία|Ενωμένης .ςΜακεδονίας]]», η οποία θα περιελάμβανε ολόκληρη την περιοχή της [[Μακεδονία (περιοχή)|.ςΜακεδονίας]], άρχισαν να ανέρχονται στα τέλη του 19ου αιώνα. Μεταξύ των πρώτων οργανώσεων με αυτόν το σκοπό υπήρξαν οι αποκαλούμενες Βουλγαρικές Μακεδονικές-Αδριανουπολίτικες Επαναστατικές Επιτροπές. Συγκεκριμένα, το [[1893]] [[Μακεδόνες Βούλγαροι]] (Βούλγαροι που κατάγονται από την ευρύτερη περιοχή της .ςΜακεδονίας) ίδρυσαν την τότε БМОРК (''Български Македоно-Одрински революционни комитети'' – ''Βουλγάρικη Επαναστατική Ένωση .ςΜακεδονίας-Aδριανούπολης''), το μετέπειτα [[ΒΜΡΟ]] (''Вътрешна македонска революционна организация'' - ''Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση'') και ξεκινάει έτσι ο αγώνας για την ανεξαρτησία. Η πρώιμη οργάνωση δεν διακήρυττε καμία εθνική ταυτότητα· ήταν επίσημα ανοικτή στο να «ενώνει όλα τα απογοητευμένα στοιχεία στις περιοχές της .ςΜακεδονίας και της Αδριανούπολης, ανεξαρτήτως εθνικότητας».<ref name=glenny>"...uniting all the disgruntled elements in Macedonia and the Adrianople region, regardless of their nationality...", Μ. Glenny, "The Balkans"</ref> Η πλειοψηφία των μελών του ωστόσο ήταν [[Μακεδόνες Βούλγαροι]].<ref>{{cite book|url=http://books.google.com/?id=AIET_7ji7YAC&pg=PA209&lpg=PA209&dq=Internal+Macedonian+Revolutionary+Organization+BULGARIAN+IMRO |title=History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 2, Reform, Revolution, and Republic: The Rise of Modern Turkey 1808-1975, από τον Stanford J. Shaw, 1977, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-29166-8, σσ. 209 |publisher=Books.google.bg |date= 1977-05-27|accessdate=2010-04-28|isbn=9780521291668}}</ref> Το 1903 το ΒΜΡΟ οργάνωσε την [[Εξέγερση του Ίλιντεν|Εξέγερση του Ίλιντεν-Πρεομπράζχενι]] (προφήτη Ηλία) κατά των [[Οθωμανοί|Οθωμανών]], η οποία παρά τις αρχικές επιτυχίες, συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού της «Δημοκρατίας του Κρουσόβου», συνετρίβη με πολλές ανθρώπινες απώλειες. Παρά την αποτυχία της, η εξέγερση προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον για το [[μακεδονικό ζήτημα]].<ref>Encyclopædia Britannica Online, 2011, [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/354223/Macedonia λήμμα Macedonia].</ref>

Μολονότι ο [[Εθνικισμός|εθνικιστής]] ηγέτης [[Γκότσε Ντέλτσεφ]] (Goce Delčev) από το [[Κιλκίς]] πέθανε πριν την εξέγερση του Ίλιντεν, έγινε σύμβολο του Βουλγαρικού και Σλαβομακεδονικού εθνικισμού στο βόρειο τμήμα της ευρύτερης περιοχής της ιστορικής [[Μακεδονία|.]]ς, καθώς και στην περιοχή της Βόρειας .ςΜακεδονίας,<ref>Keith Brown, ''Villains and Symbolic Pollutions in the Narratives of Nations'', στο ''Balkan Ιdentities: Νation and Μemory'' (επιμ. Mariana Nikolaeva Todorova), C. Hurst & Co. Publishers, 2004, ISBN 1-85065-715-7, [http://books.google.com/books?id=xM2Q_l4CfNAC&pg=PA238&dq=delchev+macedonia+bulgarian&lr=&hl=bg#v=onepage&q=delchev%20macedonia%20bulgarian&f=false σελ. 238].</ref> και το ΒΜΡΟ συνέχισε τον αγώνα κατά της Σερβίας, η οποία πήρε τον έλεγχο της γεωγραφικής περιοχής της [[Μακεδονία του Βαρδάρη|Βόρειας .ςΜακεδονίας]] (ή ''.ςΜακεδονίας του Βαρδάρη'', -αναφέρεται αποκλειστικά- από τους μη Έλληνες), το [[1913]] με τη [[Συνθήκη Βουκουρεστίου (1913)|Συνθήκη του Βουκουρεστίου]]. Μετά τον [[Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] ο οργανισμός χωρίστηκε στην [[Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση]] (IMRO) και στην [[Εσωτερική Θρακική Επαναστατική Οργάνωση]] (ITRO).<ref>[http://www.kroraina.com/knigi/mni/mni4_1.html Circular letter No9] issued by a secret meeting of former IMARO activists and members of its Central committee, held on December 20, 1919, cited in a collective research of the Macedonian Scientific Institute, "Освободителните борби на Македония", part 4, Sofia, 2002, retrieved on October 26, 2007: ''"Поради изменилите се условия в Македония и Тракия от Балканските войни насам, организацията се преименува от ВМОРО на ВМРО, като нейната цел си остава извоюване на автономия и обединение на разпокъсаните части на Македония."'' {{bg}}</ref>

Μετά το πέρας των δύο [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικών Πολέμων]] το 1912 και 1913, τα εναπομείνοντα εδάφη της [[Ρούμελη (Οθωμανική)|οθωμανικής Ρούμελης]], της διαλυμένης πλέον Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μοιράστηκαν μεταξύ [[Ελλάδα]]ς, [[Βουλγαρία]]ς και [[Σερβία]]ς. Η περιοχή που βρίσκεται σήμερα η Βόρεια .Μακεδονία ονομάστηκε επίσημα [[Νότια Σερβία (επαρχία)|Νότια Σερβία]] (Južna Srbija, Јужна Србија / Γιούζνα Σρμπιγια).

[[Αρχείο:Havoc of War - Refugees - Miscellaneous - How Greek refugees traveled through Bulgaria when the war closed. Into a box car as many of these refugees were crowded as possible, enduring intense suffering from expos(...) - NARA - 31483843.jpg|thumb|Εξόριστοι Έλληνες της [[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)|βουλγαρικής κατοχής (1916-1918)]] επιστρέφουν από τις περιοχές εξορίας (σημερινή Βόρεια .Μακεδονία και Βουλγαρία), το 1918 σε κλειστά βαγόνια τραίνων, τα οποία προορίζονταν για μεταφορά ζώων και εμπορευμάτων (φωτογραφία Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού).]]

Το [[Κίτσεβο]], το [[Γκόστιβαρ]], το [[Σεβλίεβο]], το στρατόπεδο της [[Σούμεν|Σούμλας]] και το Κάρνομπατ, αποτέλεσαν τόπο εξορίας για 42.000 Έλληνες<ref>[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/1/d/9/metadata-01-0000325.tkl ''Η Ελλάς του 1910-1920'', Γεωργίου Βεντήρη : Αθήνα 1931, Identifier: 000074165, σ.σ.106-131]</ref>, ηλικίας κυρίως 17-60 ετών, που προέρχονταν από τα ελληνικά εδάφη της Ανατολικής .ςΜακεδονίας που βρίσκονταν υπό [[Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)|βουλγαρική κατοχή (1916-1918)]]. Η διαδικασία εκτοπισμού των Ελλήνων από τον βουλγαρικό στρατό κατοχής ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1917 και διήρκεσε περισσότερο από δύο χρόνια. Τα καραβάνια των αιχμαλώτων μεταφέρονταν πεζή και στη συνέχεια με τρένα κάτω από αντίξοες συνθήκες. Ακόμη δυσμενέστερες όμως υπήρξαν οι συνθήκες διαβίωσής τους στη βαλκανική ενδοχώρα με εξοντωτική συμμετοχή σε χειρωνακτικά έργα. Από τους αιχμαλώτους περίπου 12.000 δεν κατόρθωσαν τελικά να επιστρέψουν ζωντανοί.<ref>[http://www.kathimerini.gr/438308/article/epikairothta/ellada/h-voylgarikh-eisvolh-sthn-anat-makedonia Η βουλγαρική εισβολή στην Ανατ. Μακεδονία -του Ιακωβου Μιχαηλιδη, εφημερίδα Καθημερινή 25.09.2011]</ref><ref>[http://www.imdramas.gr/files/publications/calendar2016.pdf Ιερά Μητρόπολις Δράμας - Ημερολόγιο αφιερωμένο στη μνήμη των θυματων της Β' Βουλγαρικής Κατοχής, επισυμβάσαν κατά τα έτη 1916-1918.]</ref><ref>Τετράδια Βουλγαρικῆς Κατοχῆς, Ἀνατολική Μακεδονία 1916-1918, ἐπιμέλεια Ν. Ρουδομέτωφ, τ. 2ος, Ἱστορικό Λογοτεχνικό Ἀρχεῖο Καβάλας, Καβάλα 2008.</ref><ref>Β.Σ. Κάρτσιου, Ἡ Γενοκτονία τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας κατά τή 2η Βουλγαρική Κατοχή (1916-18), ἐκδ. Ἐρωδιός, Θεσσαλονίκη 2010.</ref><ref>Δημ. Πασχαλίδη, Ἡ Ἔκθεση τοῦ Ν.Μπακόπουλου, Νομάρχη Δράμας κατά τή δεύτερη Βουλγαρική Κατοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας(1916-18).</ref><ref>Δ. Πασχαλίδη, Τά δεινοπαθήματα τῆς Χωριστῆς κατά τή δεύτερη βουλγαρική κατοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας, Χωριστή 2006.</ref><ref>Δημ. Πασχαλίδη,Ἡ Χωριστή Δράμας (Τσατάλτζα) κατά τή δεύτερη Βουλγαρική Κατοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας (1916-18).</ref><ref>Ἀρχιμ. Γαβριήλ, Ἀναμνήσεις καί Νοσταλγία, Θεσσαλονίκη 1958.</ref>

Μετά τον [[Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]], το 1918, η Σερβία έγινε μέρος του [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας|Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων]]. Το 1929, το Βασίλειο μετονομάστηκε επισήμως σε [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας]] και διαιρέθηκε σε περιφέρειες γνωστές και ως [[μπανοβίνα (περιοχή)|μπανόβινα]]. Η Νότια Σερβία, δηλαδή η περιοχή της σημερινής Βόρειας .ςΜακεδονίας, έγινε γνωστή ως η [[Μπανόβινα του Βαρδάρη|Βαρντάρσκα Μπανόβινα]] του [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας|Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας]].

Το όραμα της [[Ενωμένη Μακεδονία|Ενωμένης .ςΜακεδονίας]] χρησιμοποιήθηκε από την [[Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση]] (IMRO) στο διάστημα του [[Μεσοπόλεμος|Μεσοπολέμου]]. Οι αρχηγοί της οργάνωσης, όπως οι [[Τόντορ Αλεξάντροφ]], [[Αλεξάνταρ Προτογέροφ]] και [[Ιβάν Μιχαήλοφ]], προώθησαν τη συγκεκριμένη ιδέα με στόχο την προσάρτηση των ελεγχόμενων από την Ελλάδα και Σερβία εδαφών και τη δημιουργία μίας ενωμένης .ςΜακεδονίας για όλους τους Μακεδόνες, ανεξαρτήτως θρησκείας και εθνικότητας. Η Βουλγαρική κυβέρνηση του [[Αλεξάντερ Μαλίνοφ]] το 1918 προσφέρθηκε να παραδώσει τη [[Μακεδονία του Πιρίν|. του Πιρίν]] για αυτόν το σκοπό μετά τον [[Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]],<ref>Gerginov, Kr., Bilyarski, Ts. Unpublished documents for Todor Alexandrov's activities 1910–1919, magazine VIS, book 2, 1987, p.214 – Гергинов, Кр. Билярски, Ц. Непубликувани документи за дейността на Тодор Александров 1910–1919, сп. ВИС, кн. 2 от 1987, с. 214.</ref> αλλά οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν το επέτρεψαν, καθώς η Σερβία και η Ελλάδα εναντιώθηκαν στη συγκεκριμένη ιδέα.

Το [[1934]], σε συνεδρίαση της [[Γραμματεία Βαλκανικών Κρατών|Γραμματείας Βαλκανικών Κρατών (ΓΒΚ)]] της [[Κομμουνιστική Διεθνής|Κομμουνιστικής Διεθνούς]] αποφασίζεται η υιοθέτηση της υπόθεσης ενός «Μακεδονικού» έθνους που θα αγωνίζονταν για την αυτοδιάθεσή του στα πλαίσια μιας «''Μακεδονικής Δημοκρατίας των Εργαζόμενων Μαζών»''. Ο λόγος αυτής της στροφής ήταν το αντιστάθμισμα στις [[Βουλγαρία|Βουλγαρικές]] διεκδικήσεις στο [[Μακεδονικό ζήτημα]], ενόψει της ανόδου του [[Ναζισμός|Ναζισμού]] στη [[Γερμανία]] και της διαφαινόμενης συμμαχίας με τη [[Βουλγαρία]], που ενδέχετο να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης. Το κείμενο - απόφαση που δημοσιοποιήθηκε, επιμελήθηκε από τον Ότο Βίλχελμ Κουουσίνεν, Γραμματέα της Εκτελεστικής Επιτροπής της [[Κομμουνιστική Διεθνής|Κομμουνιστικής Διεθνούς]] και μέλους του [[Φινλανδία|Φινλανδικού]] Κομμουνιστικού Κόμματος και επιβλήθηκε αρχικά στα τρία Κομμουνιστικά κόμματα των άμεσα εμπλεκόμενων κρατών, [[ΚΚΕ|Ελλάδας]], [[Κομμουνιστικό Κόμμα Βουλγαρίας|Βουλγαρίας]] και [[Σερβία]]ς, και στη συνέχεια στα Κομμουνιστικά κόμματα όλων των κρατών. Παράλληλα, τα κομμουνιστικά κόμματα Ελλάδας, Βουλγαρίας και Σερβίας υποχρεώθηκαν να ενισχύσουν και να βοηθήσουν τη δράση της οργάνωσης [[ΕΜΕΟ Ενωμένη]], που στο εξής θα αναλάμβανε την διάδοση της εθνικής ιδέας του «Μακεδονισμού» και θα μπορούσε να μετεξελιχθεί στο μέλλον, εάν οι συνθήκες το επέτρεπαν σε «Κομμουνιστικό Κόμμα .ςΜακεδονίας». Η [[ΕΜΕΟ Ενωμένη]] έως τότε εξυπηρετούσε τα [[Βουλγαρία|Βουλγαρικά]] συμφέροντα στην περιοχή, αλλά λόγω του νέου της ρόλου, η Βουλγαρική εθνικιστική πτέρυγά της αναγκάστηκε σε αποχώρηση, έτσι ώστε η οργάνωση να μπορέσει να συμβιβαστεί με τη νέα γραμμή της [[Κομμουνιστική Διεθνής|Κομμουνιστικής Διεθνούς]]. Το [[1935]] ο [[Βούλγαροι|Βούλγαρος]] Άγγελ Ντίνεφ που εξέδιδε την εφημερίδα ''Μακεδονικά Νέα'' προσπάθησε να δώσει ένα ιστορικό υπόβαθρο στη «μακεδονική εθνότητα», συνδέοντάς το για πρώτη φορά με την [[Εξέγερση του Ίλιντεν]] (που έως τότε θεωρούνταν από όλους ως [[Βουλγαρία|Βουλγαρική]]) και τους [[Έλληνες]] ιεραπόστολους των Σλάβων [[Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος|Κύριλλο και Μεθόδιο]]. Παράλληλα το [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας]] αν και είχε μετακινηθεί από την αρχική γραμμή περί αυτοδιάθεσης του «μακεδονικού έθνους» και είχε υιοθετήσει το σύνθημα «ισοτιμία για όλους τους λαούς της .ςΜακεδονίας», συνέχισε να υποστηρίζει την [[ΕΜΕΟ Ενωμένη]] εντός [[Ελλάς|ελληνικού]] εδάφους και το [[1935]] δημοσίευσε στα [[ελληνική γλώσσα|ελληνικά]] άρθρο του [[Βούλγαροι|Βούλγαρου]] Βασίλ Ιβανόφσκι, ο οποίος επιχείρησε μία ιστορική προσέγγιση του «μακεδονικού έθνους» υποστηρίζοντας για πρώτη φορά ότι προέρχεται από τους αρχαίους Μακεδόνες ''(οι οποίοι κατ' αυτόν δεν ήταν [[Έλληνες]])'' και αναμίχθηκε με τους [[σλάβοι|Σλάβους]] που εισχώρησαν στη [[Βαλκανική χερσόνησος|Βαλκανική]] 10 αιώνες αργότερα. Στο ίδιο άρθρο υποστηρίζει ότι ο τσάρος [[Σαμουήλ της Βουλγαρίας|Σαμουήλ]] ενσάρκωσε τους πόθους του «Μακεδονικού έθνους». Το [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας]] κατά το [[Ελληνικός μεσοπόλεμος|Μεσοπόλεμο]] προσπάθησε να καλλιεργήσει την ιδέα της «μακεδονικής εθνικής ταυτότητας» στους [[Σλαβόφωνοι της ελληνικής Μακεδονίας|σλαβόφωνους]] της [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|.ςΜακεδονίας]] και κατάφερε να δημιουργήσει αρκετά στελέχη που ασπάζονταν το «Μακεδονισμό», μεταξύ των οποίων οι [[Λάζαρος Ζησιάδης|Λάζαρος Τερπόφσκι]], [[Ανδρέας Τσίπας]], Πασχάλης Μητρόπουλος, Μιχάλης Κεραμιτζής, Ηλίας Τουρούντζας, Γιώργος Τουρούντζας και άλλοι. Αντίθετα, την ίδια περίοδο τα κομμουνιστικά κόμματα της [[Βουλγαρία]]ς και [[Γιουγκοσλαβία]]ς δεν κατάφεραν να σημειώσουν πρόοδο στην καλλιέργεια του «μακεδονισμού» στους [[σλάβοι|σλάβους]] και τους σλαβόφωνους των [[Μακεδονία|μακεδονικών]] περιοχών που βρίσκονταν στην επικράτειά τους.<ref>{{Cite web |url=http://www.imma.edu.gr/imma/history/13.html |title=Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, Σπυρίδων Σφέτας, Η Γένεση του «Μακεδονισμού» στον Μεσοπόλεμο |accessdate=2013-10-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120619013548/http://www.imma.edu.gr/imma/history/13.html |archivedate=2012-06-19 |url-status=dead }}</ref>

Στη Δημοκρατία του Βαρδάρη, μετά το [[Βουλγαρικό πραξικόπημα του 1944|Βουλγαρικό κομμουνιστικό πραξικόπημα του 1944]], τα Βουλγαρικά στρατεύματα βρέθηκαν περικυκλωμένα από Γερμανικές δυνάμεις, τις οποίες αντιμετώπισαν επιτυχώς προσπαθώντας να επιστρέψουν στα παλιά Βουλγαρικά σύνορα. Τρεις Βουλγαρικοί στρατοί (των περίπου 455.000 ατόμων συνολικά) μπήκαν στη Γιουγκοσλαβία το Σεπτέμβριο του 1944 και μετακινήθηκαν από τη Σόφια στο Νις και τα Σκόπια με σκοπό την εξουδετέρωση των Γερμανικών δυνάμεων που υποχωρούσαν από την Ελλάδα. Η νότια και ανατολική Σερβία όπως και η περιοχή της βόρειας .ςΜακεδονίας απελευθερώθηκαν σε διάστημα ενός μήνα.<ref>Dr. Ivan Yanev ''Bulgaria's Foreign Policy During the Second World War as Reflected in Bulgarian Historic Literature'' 1938–1944 Варна, 2006 Издателство "Литернет", [http://bezmonitor.com/books06/yanev.htm Bezmonitor.com]</ref> {{πηγή|Ωθούμενη από τη Σοβιετική Ένωση, η οποία είχε βλέψεις για τη δημιουργία μίας μεγάλης Νότιας Σλαβικής Ομοσπονδίας, η Βουλγαρική κυβέρνηση προσφέρθηκε ξανά να παραχωρήσει τη Μακεδονία του Πιρίν στη γειτονική χώρα στο πλαίσιο του οράματος της Ενωμένης Μακεδονίας το 1945.}}

[[Αρχείο:Locator map Macedonia in Yugoslavia.svg|thumb|Η [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Σοσιαλιστική Δημοκρατία της .ς]] ως μέρος της [[Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας|Γιουγκοσλαβίας]].]]

Το 1944 η [[ASNOM|Αντιφασιστική Συνέλευση για την Εθνική Απελευθέρωση της .ςΜακεδονίας (ASNOM)]] διακήρυξε τη Λαϊκή Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας ως μέρος της ''Λαϊκής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας''. Η ASNOM παρέμεινε ενεργή κυβέρνηση μέχρι το τέλος του πολέμου. Το Σλαβομακεδονικό αλφάβητο κωδικοποιήθηκε από γλωσσολόγους της ASNOM, οι οποίοι στήριξαν το αλφάβητο τους στο φωνητικό αλφάβητο του [[Βουκ Στεφάνοβιτς Κάρατζιτς]] και τους κανόνες του [[Κρίστε Πέτκοφ Μισίρκοφ]].

Η νέα δημοκρατία έγινε μία από τις έξι επιμέρους δημοκρατίες της Γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας. Μετά τη μετονομασία της ομοσπονδίας σε [[Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας]] το 1963, η Λαϊκή Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας μετονομάστηκε ανάλογα σε [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Σοσιαλιστική Δημοκρατία της .ς]]. Κατά τη διάρκεια του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου]] (1946–1949) οι Σλαβομακεδόνες κομμουνιστές αντάρτες υποστήριξαν τους Έλληνες κομμουνιστές. Πολλοί από τους πρόσφυγες του πολέμου κατέφυγαν στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της .ςΜακεδονίας για ασφάλεια.

Στις 11 Νοεμβρίου του 1990 διεξήχθησαν οι πρώτες ελεύθερες πολυκομματικές εκλογές στην τότε [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|ΣΔΜ]] της [[Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας|σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας]] με τη συμμετοχή 18 κομμάτων για τις 120 θέσεις της [[Συνέλευση της Δημοκρατίας (Βόρεια Μακεδονία)|Συνέλευσης]] (Собрание), δηλαδή του κοινοβουλίου της χώρας. Μια από τις πρώτες ενέργειες της νέας πολυκομματικής Συνέλευσης ήταν να προβεί σε μία διακήρυξη κυριαρχίας της ΣΔΜ και στη συνέχεια, στις 7 Ιουνίου 1991, αποφάσισε το σβήσιμο (бришење) του όρου Σοσιαλιστική από την ονομασία της χώρας. Με απόφαση της Συνέλευσης, στις 8 Σεπτεμβρίου 1991 διεξήχθη δημοψήφισμα με το ερώτημα της έγκρισης ενός «κυρίαρχο[υ] και ανεξάρτητο[υ] κράτο[υ]ς της «.ςΜακεδονίας» με το δικαίωμα να εισέλθει σε μια ένωση των κυρίαρχων κρατών της [[Γιουγκοσλαβία|Γιουγκοσλαβίας]].» Το δημοψήφισμα, το οποίο χαρακτηρίστηκε από την αποχή των [[Αλβανοί της Βόρειας Μακεδονίας|Αλβανών της Βόρειας .ςΜακεδονίας]], ήταν θετικό με πολύ μεγάλη πλειοψηφία (96,4%) σε σύνολο 1.130.000 ψηφοφόρων. Με βάση τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος η Συνέλευση στις 17 Νοεμβρίου 1991 ανακηρύσσει το Σύνταγμα της χώρας ως την ανώτατη κρατικο-νομική πράξη του κράτους, ολοκληρώνοντας έτσι διαδικασία της απόσχισης από τη Γιουγκοσλαβία και τη δημιουργία ξεχωριστού κράτους. Το Βελιγράδι συνεργάστηκε και απέσυρε όλες τις ομοσπονδιακές γιουγκοσλαβικές δυνάμεις από τη χώρα και η απόσχιση ήταν ειρηνική και αναίμακτη.

Τον Αύγουστο του [[2001]] ξέσπασε [[Εξέγερση στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας το 2001|εξέγερση στη χώρα]] με συμπλοκές Αλβανών αυτονομιστών του [[Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός|Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού]] και του κρατικού στρατού στις δυτικές περιοχές όπου διαμένουν κυρίως Αλβανοί (το αλβανικό στοιχείο είναι συγκεντρωμένο κυρίως στη δυτική Βόρεια .Μακεδονία, ιδιαίτερα στις πόλεις [[Τέτοβο]] (70%), [[Γκόστιβαρ]] (66%), [[Κίτσεβο]] (30%), [[Στρούγκα]] (56%) και [[Κουμάνοβο]] (25%), όπως και στην πρωτεύουσα [[Σκόπια]] (20%), σύμφωνα με τα δημογραφικά στοιχεία της χώρας).<ref name = stats>{{cite web|url=http://www.stat.gov.mk/pdf/kniga_13.pdf |title=Census of Population, Households and Dwellings in the Republic of Macedonia, 2002 - Book XIII, Skopje, 2005,|publisher=State Statistical Office of the Republic of Macedonia |accessdate = 2009-07-31 |pages=34}}</ref> Οι εχθροπραξίες έλαβαν τέλος με την Συμφωνία της Οχρίδας στις [[13 Αυγούστου]], η οποία προβλέπει σειρά μέτρων συνδιαλλαγής, αυτοδιοίκηση και αποκέντρωση, καθεστώς επίσημης γλώσσης του κράτους τα αλβανικά, ίση αντιπροσώπευση των Αλβανών στη δημόσια διοίκηση και αφοπλισμό των αντιμαχομένων πλευρών.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1504686.stm Peace deal: What was agreed] BBC News. 22 Αυγούστου 2001</ref>

Οι βουλευτικές εκλογές τον Οκτωβρίου του [[2002]] έφεραν στην εξουσία το Σοσιαλδημοκρατικό Συνασπισμό «''Μαζί για τη .Μακεδονία''», στον οποίο ηγείτο το κόμμα «Σοσιαλιστική Δημοκρατική Ένωση της .ςΜακεδονίας», το οποίο ανέλαβε την υποχρέωση να σεβασθεί τη διαδικασία εφαρμογής της Συμφωνίας της Οχρίδας, με ιδιαίτερη έμφαση στην αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης και διαφθοράς και την εξυγίανση της οικονομίας.<ref>[http://www.unhcr.org/refworld/publisher,IRBC,,MKD,3f7d4dc91c,0.html Macedonia: Implementation of the Framework (Ohrid) Agreement] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110717194142/http://www.unhcr.org/refworld/publisher,IRBC,,MKD,3f7d4dc91c,0.html |date=2011-07-17 }} UNHCR. 18 Ιουλίου 2003</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3682251.stm Profile: Branko Crvenkovski] BBC News. 4 Μαΐου 2004</ref>

Η Βόρεια .Μακεδονία είναι [[Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία]],<ref name="politique">{{en}} {{cite web|url=http://www.nyulawglobal.org/globalex/macedonia.htm|title=A Guide to Online Research Resources for the Macedonian Legal System|publisher=Hawser Global Law School|accessdate=2013-11-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140806104416/http://www.nyulawglobal.org/globalex/macedonia.htm|archivedate=2014-08-06|url-status=dead}}</ref> η πολιτική οργάνωση της οποίας ορίζεται από το [[Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας|Σύνταγμα της Βόρειας .ς]] που συντάχθηκε το 1991. Το σύνταγμα εγγυάται το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων. Καθιερώνει τα θεμελιώδη δικαιώματα, ανάμεσα στα οποία η [[ελευθερία της έκφρασης]], η [[καθολική ψήφος]], ο [[πολιτικός πλουραλισμός]] και η [[ελευθερία του επιχειρείν]].<ref>{{harvnb|Knowlton|2005|p=37}}</ref>

Το [[Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας|σύνταγμα του 1991]] αναθέτει τη [[νομοθετική εξουσία]] στο Κοινοβούλιο, που αποτελείται από ένα σώμα, τη [[Συνέλευση της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας|Συνέλευση της Βόρειας .ςΜακεδονίας]]. Τα 123 μέλη της εκλέγονται με [[άμεση καθολική ψηφοφορία]] κάθε τέσσερα χρόνια. Το κοινοβούλιο ψηφίζει τους νόμους, εκλέγει τα μέλη της κυβέρνησης, ψηφίζει τον κρατικό προϋπολογισμό, επικυρώνει τις διεθνείς συνθήκες, ορίζει και ανακαλεί τους δικαστές και κηρύσσει πόλεμο. Κάθε μέλος της Συνέλευσης μπορεί να προτείνει νόμους, όπως και κάθε άτομο εφοδιασμένο με μία αίτηση με τουλάχιστον 10.000 υπογραφές εκλογέων. Ο [[Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας|Πρόεδρος της Δημοκρατίας]] έχει το δικαίωμα να ασκήσει βέτο στα νομοσχέδια· όταν κάνει χρήση του, ο νόμος εισάγεται για δεύτερη φορά στη Συνέλευση και υιοθετείται οριστικά αν πάρει τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ψήφων. Ο Πρόεδρος της Συνέλευσης εκλέγεται από τουλάχιστον 61 μέλη του Κοινοβουλίου. Αντικαθιστά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αν δεν μπορεί να ασκήσει τα καθήκοντά του.<ref>{{harvnb|Knowlton|2005|p=38-40}}</ref>

[[Αρχείο:Municipalités de la République de Macédoine.svg|thumb|left|Οι 80 [[δήμοι της Βόρειας Μακεδονίας|δήμοι της Βόρειας .ς]].]]

Η Βόρεια .Μακεδονία διαθέτει μόνο μία βαθμίδα εδαφικής υποδιαίρεσης, τους 80 [[Δήμοι της Βόρειας Μακεδονίας|δήμους]].<ref>{{cite web|url=http://www.osce.org/odihr/elections/99530|title=The former Yougoslav Republic of Macedonia Municipal Elections 24 March 2013|publisher=OSCE/ODIHR|date = 2013-01-31|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Η πόλη των [[Σκόπια|Σκοπίων]] διαθέτει ιδιαίτερο καθεστώς, ορισμένο από το Σύνταγμα: αποτελείται από δέκα δήμους, ο καθένας από τους οποίους έχει δικό του συμβούλιο και δήμαρχο. Οι δήμοι αποτελούνται από μία ή περισσότερες περιοχές, που έχουν κοινές ανάγκες και συμφέροντα. Κάθε δήμος είναι μία γεωγραφική και οικονομική ενότητα με έδρα έναν τόπο, η εκλογή και η αλλαγή του οποίου, σύμφωνα με τη νομοθεσία, αποφασίζονται μετά από τοπικό δημοψήφισμα. Κάθε δήμος έχει κυβέρνηση και δήμαρχο, εκλεγμένους με άμεση καθολική ψηφοφορία, οι αρμοδιότητες των οποίων καθορίζονται με νόμο. Οι δήμοι διαθέτουν ορισμένη τοπική αυτονομία, ψηφίζουν το δημοτικό προϋπολογισμό και κάνουν αναπτυξιακά σχέδια.<ref name="local">{{en}} {{cite web|url=http://lgi.osi.hu/publications/books/st/Macedonia.pdf|title=Local government in Macedonia|author=Ilija Todorovski|publisher=Local Government and Public Service Reform Institute|accessdate=2011-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110821052736/http://lgi.osi.hu/publications/books/st/Macedonia.pdf|archivedate=2011-08-21|url-status=dead}}</ref>

[[Αρχείο:VMRO-DPMNE pano 2011.JPG|thumb|«Ναι! Για να κερδίσουμε περισσότερα από 1200 νέα προγράμματα για την ανάπτυξη της .ςΜακεδονίας!», αφίσα του VMRO-DPMNE για τις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2011.]]

Από την ανεξαρτητοποίηση της χώρας, το 1991, και την εγκαθίδρυση ενός πολυκομματικού συστήματος, η πολιτική σκηνή κυριαρχείται από δύο μεγάλα κόμματα, που σχηματίζουν συνασπισμούς με μικρότερους σχηματισμού. Αυτά τα δύο μεγάλα κόμματα, σταθερά μετά το 1991, είναι η [[Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση - Δημοκρατικό Κόμμα για την Εθνική Μακεδονική Ενότητα]] (VMRO-DPMNE) και η [[Σοσιαλδημοκρατική Ένωση της Μακεδονίας|Σοσιαλδημοκρατική Ένωση της .ς]] (SDSM). Το [[VMRO-DPMNE]] ήταν αρχικά ένα [[εθνικισμός|εθνικιστικό]] κόμμα, αλλά εξαιτίας της έλλειψης διεθνούς αναγνώρισης, επέλεξε το 1995 μία [[χριστιανοδημοκρατία|χριστιανοδημοκρατική]] γραμμή. Η [[Σοσιαλδημοκρατική Ένωση της Μακεδονίας|SDSM]] είναι κληρονόμος της παλιάς [[Ένωση Κομμουνιστών Μακεδονίας|Ένωσης Κομμουνιστών .ςΜακεδονίας]], αλλά ο [[σοσιαλδημοκρατία|σοσιαλδημοκρατικός]] προσανατολισμός της που τείνει προς το [[Νεοφιλελευθερισμός|νεοφιλελευθερισμό]] της προσφέρει μεγαλύτερη υποστήριξη από τις εύπορες παρά τις λαϊκές τάξεις.<ref name="china">{{en}} {{cite web|url=http://mk.china-embassy.org/eng/mqdjs/t374439.htm|title=Main political parties|publisher=Embassy of the People's Republic of China in the Republic of Macedonia|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Η SDSM χαρακτηρίζεται επίσης από τη θέληση βελτίωσης των διακοινοτικών σχέσεων και τη γρήγορη επίλυση της [[Μακεδονικό ονοματολογικό ζήτημα|διένεξης για την ονομασία]] με την [[Ελλάδα]].<ref name="insight"/> Και τα δύο κόμματα υποστηρίζουν την ένταξη της χώρας στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] και το [[ΝΑΤΟ]].<ref name="insight">{{en}} {{cite web|url=http://www.balkaninsight.com/en/article/who-is-who-political-parties-in-macedonia|title=Key political Parties in Macedonia|publisher=Balkan Insight|accessdate = 2011-11-22}}</ref> Η SDSM συνεργάζεται με το [[Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα]]<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.pes.eu/en/about-pes/pes-members/parties|title=PES member partes|work=[[Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα]]|accessdate=2013-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130503194245/http://www.pes.eu/en/about-pes/pes-members/parties|archivedate=2013-05-03|url-status=dead}}</ref> και το VMRO-DPMNE με το [[Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.epp.eu/sites/default/files/lmp.pdf|title=EPP/Member Parties|work=[[Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα]]|accessdate=2013-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140221151113/http://www.epp.eu/sites/default/files/lmp.pdf|archivedate=2014-02-21|url-status=dead}}</ref>

Από τις 3 Ιανουαρίου 2019 υπάρχει υπηρεσιακή κυβέρνηση με υπηρεσιακό πρωθυπουργό τον [[Όλιβερ Σπάσοφσκι]] (τελευταίο υπουργό Εσωτερικών).<ref>{{Cite web|url=https://gr.euronews.com/2020/01/03/voria-makedonia-pshfo-empistosynhs-elabe-h-yphresiakh-kybernhsh|title=Βόρεια Μακεδονία: Ψήφο εμπιστοσύνης έλαβε η υπηρεσιακή κυβέρνηση|ημερομηνία=2020-01-03|website=euronews|language=el|accessdate=2020-01-09}}</ref> Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Βόρειας .ςΜακεδονίας, 100 ημέρες πριν από τις εκλογές σχηματίζεται υπηρεσιακή κυβέρνηση, με κύριο μέλημα την διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών. Οι εκλογές προκυρήχθηκαν αφότου ο προηγούμενος πρωθυπουργός [[Ζόραν Ζάεφ]] παραιτήθηκε μετά την άρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια .Μακεδονία, κάτι που προκάλεσε πολιτικές αναταράξεις στη χώρα.<ref>{{Cite web|url=https://gr.euronews.com/2020/01/02/paraiteitai-apo-prwthupourgia-zoran-zaef|title=Παραιτείται από την πρωθυπουργία ο Ζόραν Ζάεφ|ημερομηνία=2020-01-02|website=euronews|language=el|accessdate=2020-01-09}}</ref>

Στη Βόρεια .Μακεδονία, οι υποχρεωτικές εισφορές αντιπροσώπευαν το 30,9% του [[Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν|ΑΕΠ]] το 2011, ποσοστό χαμηλότερο από εκείνων των περισσότερων Ευρωπαϊκών κρατών, που τοποθετεί τη χώρα 84η στην παγκόσμια κατάταξη.<ref name="cia" /> Το 2009, το 49,7% αυτών των εισφορών προερχόταν από το [[Φόρος Προστιθέμενης Αξίας|ΦΠΑ]], ενώ οι [[κοινωνικές εισφορές]] αντιπροσώπευαν το 9,5% του ΑΕΠ. Τέλος, το κράτος συνέλεξε ποσό ίσο με το 4% του ΑΕΠ το 2009 χάρη σε ιδιωτικοποιήσεις, πληρωμές της [[Εθνική τράπεζα της Βόρειας Μακεδονίας|εθνικής τράπεζας]] και διοικητικά πρόστιμα<ref name="pre">[http://ec.europa.eu/economy_finance/international/enlargement/pre-accession_prog/pep/2011-pep-fyrom_en.pdf Pre-accession Economic Programme 2011 – 2013]</ref>. Η χώρα εισήγαγε το 2007 [[ενιαίο φορολογικό συντελεστή]], αρχικά 12%,<ref name="economist">{{en}} {{cite web|url=http://www.economist.com/node/8547343|title=Flat taxes - Will more of eastern Europe adopt flat-rate tax regimes?|publisher=[[The Economist]]|date = 2007-01-18|accessdate = 2011-11-22}}</ref> που μειώθηκε στο 10% το 2008,<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/survey/so/2008/car043008a.htm|title=Macedonia Makes Early Headway After Flat Tax Debut|author=Pablo Lopez-Murphy|publisher=[[Διεθνές Νομισματικό Ταμείο]]|accessdate = 2012-11-22}}</ref> ακολουθώντας έτσι το παράδειγμα πολλών κεντροευρωπαϊκών χωρών, που επεδίωκαν να απλοποιήσουν το φορολογικό σύστημα και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον φιλικό προς τις επιχειρήσεις.<ref name="economist"/>

Το έλλειμμα της Βόρειας .ςΜακεδονίας, που είχε ύψος 2,7% του ΑΕΠ για το 2011, είναι χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως και το [[δημόσιο χρέος]], που έφτασε το 26,1% του ΑΕΠ το 2011.<ref name="cia"/> Η επίτευξη αυτών των σχετικά χαμηλών μεγεθών έγινε δυνατή χάρη στη μαζική αποπληρωμή δανείων το 2006 και το 2007, όταν η χώρα γνώριζε σταθερή οικονομική κατάσταση. Οι αποπληρωμές αυτές επέτρεψαν στην κυβέρνηση της χώρας να δανειστεί με χαμηλά επιτόκια πριν την [[Παγκόσμια οικονομική ύφεση 2008|κρίση που ξεκίνησε το 2008]], για να διατηρήσει την εσωτερική οικονομική δραστηριότητα.<ref name="pre"/>

[[Αρχείο:Macedonian Soldiers in Kabul.jpg|thumb|Στρατιώτες της Βόρειας .ςΜακεδονίας σε δρόμο της [[Καμπούλ]], στο [[Αφγανιστάν]].]]

Η Βόρεια .Μακεδονία διαθέτει προξενείο ή πρεσβεία σε 38 ξένα κράτη και έχει διπλωματικές σχέσεις με 167 κράτη.<ref>{{mk}} {{cite web|url=http://www.mfa.gov.mk/?q=node/248|title=Διμερείς σχέσεις|publisher=Υπουργείο Εξωτερικών|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Έχει καλές διπλωματικές σχέσεις με τα μέλη του [[ΝΑΤΟ]] και της [[ΕΕ|Ευρωπαϊκής Ένωσης]], όπως και με τις γειτονικές χώρες [[Αλβανία]] και [[Κοσσυφοπέδιο]], την ανεξαρτησία του οποίου αναγνώρισε το 2009. Οι σχέσεις με τη [[Σερβία]] είναι καλές αν και επισκιάζονται από μία διένεξη με αφορμή την ανεξαρτησία της [[Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία|μακεδονικής ορθόδοξης εκκλησίας]] από το [[Πατριαρχείο Σερβίας]], ενώ οι σχέσεις με την [[Ελλάδα]], αν και πλούσιες σε οικονομικό επίπεδο, δυσχεραίνονται από τη διένεξη σχετικά με την ονομασία της χώρας.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/26759.htm|title=Background Note: Macedonia|publisher=US Department of State|author=Bureau of European and Eurasian Affairs|date=2011-11-09|accessdate=2013-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110902033513/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/26759.htm|archivedate=2011-09-02|url-status=dead}}</ref> Οι σχέσεις ανάμεσα στη Βόρεια .Μακεδονία και τη [[Βουλγαρία]] είναι ως επί το πλείστον καλές, αλλά υπάρχουν επίσης διαφορές όσον αφορά ιστορικές θέσεις, κυρίως για την ύπαρξη της [[Σλαβομακεδονική γλώσσα|σλαβομακεδονικής γλώσσας]], που για τους Βούλγαρους είναι απλώς διάλεκτος, και για την εθνικότητα πολλών ιστορικών προσωπικοτήτων που γεννήθηκαν στην περιοχή της Βόρειας .ςΜακεδονίας, καθώς και στο βόρειο τμήμα της ευρύτερης περιοχής της .ςΜακεδονίας πριν το σλαβομακεδονικό έθνος αναγνωριστεί (οι Σλαβομακεδόνες θεωρούνταν Βούλγαροι έως τα μέσα του 20ού αιώνα).<ref>{{bg}} {{cite web|url=http://news.ibox.bg/opinion/id_532456708|title=Αναφορά στην UNESCO ενάντια στην παράνομη οικειοποίηση της βουλγαρικής γλώσσας, ιστορίας και πολιτισμού από την πΓΔΜ|publisher=News.bg|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Οι Σλαβομακεδόνες και οι Βούλγαροι αλληλοκατηγορούνται για κλοπή της πολιτιστικής κληρονομιάς.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.trinstitute.org/ojpcr/6_1kojou.pdf|title=Bulgarian “Macedonian” Nationalism: A Conceptual Overview|author=Anton Kojouharov|publisher=OJPCR: The Online Journal of Peace and Conflict Resolution|accessdate = 2013-11-22}}</ref>

Η Βόρεια .Μακεδονία είναι μέλος πολλών διεθνών οργανισμών όπως ο [[ΟΗΕ]], το [[Συμβούλιο της Ευρώπης]], η [[Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών]], η [[Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας|FAO]], η [[Interpol]], η [[Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών|UNESCO]] και o [[Διεθνής Οργανισμός Γαλλοφωνίας]].<ref name="cia"/> Η χώρα (υπό το όνομα πΓΔΜ) ήταν υποψήφια για ένταξη στο [[ΝΑΤΟ]] από το 1999 ,<ref name="nato">{{en}} {{cite web|url=http://www.morm.gov.mk/morm/en/nato/road_to_nato.html|title=Road to Nato|publisher=Υπουργείο Άμυνας της πΓΔΜ|accessdate = 2013-11-22}}{{Dead link|date=Ιούνιος 2015}}</ref> αλλά η ένταξή της μπλοκαρίστηκε από το βέτο της [[Ελλάδα]]ς το 2008.<ref name="veto">{{en}} {{cite web|url=http://www.guardian.co.uk/world/2011/dec/05/macedonia-nato-eu-greece-icj|title=Macedonia's Nato and EU hopes given boost by international court of justice|publisher=The Guardian|author=Owen Bowcott και Maya Wolfe-Robinson|date=2011-12-05|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Η Βόρεια .Μακεδονία απέκτησε το status υποψήφιας για ένταξη στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] χώρας το 2004, αλλά η διαπραγμάτευση δεν έχει ακόμη ξεκινήσει, παρ όλες τις συστάσεις της [[Ευρωπαϊκής Επιτροπής]] από το 2009. Το κύριο εμπόδιο ήταν η διένεξη με την Ελλάδα, η διευθέτηση της οποίας ήταν όρος για την εισδοχή της χώρας στην Ένωση.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2011/10/19/feature-02|title=Macedonia's EU bid still mired in name issue|author=Biljana Lajmanovska|date=2011-11-19|publisher=Southeast European Times|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Το 2019 μετά τη [[Συμφωνία των Πρεσπών]] και την αλλαγή του Συνταγματικού ονόματος της χώρας η Ελλάδα συναίνεσε στην εισδοχή της Βόρειας .ςΜακεδονίας ως μέλος στο ΝΑΤΟ, στο οποίο έγινε δεκτή. Το αίτημά της για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση απορρίφθηκε από την Γαλλία.<ref>{{Cite web|url=https://gr.euronews.com/2019/10/15/mploko-apo-gallia-se-alvania-voreia-makedonia-gia-entaksi-stin-ee-eu-diapragmateuseis|title="Μπλόκο" από Γαλλία σε Αλβανία και Β.Μακεδονία για ένταξη στην ΕΕ|ημερομηνία=2019-10-15|website=euronews|language=el|accessdate=2020-01-09}}</ref>

Η χώρα αφιέρωσε το 2010 το 1,52% του ΑΕΠ της στον αμυντικό προϋπολογισμό<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.tradingeconomics.com/macedonia/military-expenditure-percent-of-gdp-wb-data.html|title=Military expenditure (% of GDP) in Macedonia|publisher=Trading Economics|accessdate = 2013-11-22}}</ref> και ο [[Στρατός της Βόρειας Μακεδονίας|στρατός]] αριθμεί περίπου 12800 στρατιώτες σε καιρό ειρήνης.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http://www.morm.gov.mk/morm/en/ARM/Organization.html&title=Army%20of%20the%20Republic%20of%20Macedonia|title=Army of the Republic of Macedonia|publisher=Υπουργείο Άμυνας της πΓΔΜ|accessdate = 2013-11-22}}</ref> Έχει ως αποστολή την υπεράσπιση του πολιτεύματος και της επικράτειας, τη διατήρηση της ειρήνης και τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό και τη συμμετοχή σε συλλογικά συστήματα άμυνας όπως η [[EUFOR]], το [[ΝΑΤΟ]] και η [[Συνεργασία για την ειρήνη]].<ref>{{en}}{{cite web|url=http://www.morm.gov.mk/portal/?page_id=21&lang=mk|title=ARM|publisher=Υπουργείο Άμυνας της πΓΔΜ|accessdate=2013-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111128065209/http://www.morm.gov.mk/portal/?page_id=21&lang=mk|archivedate=2011-11-28|url-status=dead}}</ref> Με την κατάργηση της [[θητεία]]ς το 2006 ο στρατός της όρειας .ςήΜακεδονίαςή ταν ο πρώτος στρατός των δυτικών Βαλκανίων που έγινε επαγγελματικός.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2006/04/21/feature-02|title=Macedonian Army phases out conscription|author=Zoran Nikolovski|date=2006-04-21|work=www.setimes.com SETimes}}</ref>

Οι σχέσεις των δύο χωρών είναι αρκετά καλές και η μετακίνηση των πολιτών γίνεται με την ταυτότητα για τους [[Έλληνες]] που εισέρχονται στη Βόρεια .Μακεδονία και με διαβατήριο για τους πολίτες της Βόρειας .ςΜακεδονίας που εισέρχονται στην [[Ελλάδα]]. Από το [[1991]], έτος ανεξαρτησίας της Βόρειας .ςΜακεδονίας, μέχρι και τις αρχές του 2019 συνεχιζόταν η πολιτική και διπλωματική διαμάχη για τη χρήση του ονόματος «.Μακεδονία» στο συνταγματικό όνομα της γείτονος. Η Ελλάδα υποστήριζε ότι η ονομασία [[Μακεδονία (ορολογία)|.Μακεδονία]] είναι αναμφίβολα ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά της. Θεωρεί ότι η ιστορία της .ςΜακεδονίας και ειδικά η συγκεκριμένη ονομασία δεν είναι διαπραγματεύσιμη και ως πατρική ταυτότητα και κληρονομιά δε δύναται να παραχωρηθεί σε τρίτους.<ref>Floudas, Demetrius Andreas; {{cite web |publisher= 24 (1996) Journal of Political and Military Sociology, 285|url=https://www.researchgate.net/publication/292495625_A_Conflict_for_a_Name_or_a_Name_for_Conflict_An_Analysis_of_Greece's_Dispute_with_FYROM_1991-1996 | title= "A Name for a Conflict or a Conflict for a Name? An Analysis of Greece's Dispute with FYROM”, |accessdate=2018-02-11}}</ref>

Την 8 Απριλίου 1993 αναγνωρίστηκε στα [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών|Ηνωμένη Έθνη]] (με την Απόφαση 817/1993 του Συμβουλίου Ασφαλείας (του [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών|ΟΗΕ]])<ref>{{Cite web|url=http://www.un.org/documents/ga/res/47/a47r225.htm|title=A/RES/47/225. Admission of the former Yugoslav Republic of Macedonia to membership in the United Nations|website=www.un.org|accessdate=2018-02-07}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://faq.macedonia.org/politics/un.resolutions.html |title=Αρχειοθετημένο αντίγραφο |accessdate=2006-03-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060627223149/http://faq.macedonia.org/politics/un.resolutions.html |archivedate=2006-06-27 |url-status=dead }}</ref>) με την προσωρινή ονομασία της ''πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της .ςΜακεδονίας'', χωρίς το δικαίωμα ανάρτησης σημαίας. H Βόρειας .ςΜακεδονίας είχε επισήμως αποδεχθεί ότι το όνομα του κράτους αποτελεί αντικείμενο διαπραγματεύσεων. Την 16 Φεβρουαρίου 1994 η Ελλάδα αποφάσισε τον οικονομικό αποκλεισμό (εμπάργκο) της πΓΔΜ και τη διακοπή λειτουργίας του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στα [[Σκόπια]], ως μέσο πίεσης για την αποδοχή των ελληνικών όρων.<ref>{{cite book|url=https://www.researchgate.net/publication/237751372_Pardon_A_Conflict_for_a_Name_FYROM'S_DISPUTE_WITH_GREECE_REVISITED|title=The New Balkans|last=Floudas|first=Demetrius Andreas|publisher=Columbia University Press|year=2002|isbn=|editor=Kourvetaris|series=East European Monographs|location=|page=85|pages=|chapter="FYROM's Dispute with Greece Revisited"|display-editors=etal}}</ref> Στις 13 Σεπτεμβρίου υπογράφεται η [[Ενδιάμεση Συμφωνία]] από τον τότε υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας κ. [[Κάρολος Παπούλιας|Παπούλια]] και τον τότε υπουργό Εξωτερικών της Βόρειας .ςΜακεδονίας [[Μπράνκο Τσερβένκοφσκι|Τσερβένκοφσκι]] με προσωρινές δεσμεύσεις μέχρι την εξεύρεση τελικής συμφωνίας μεταξύ των δύο κρατών.<ref name="Interim Accord2">{{cite web|url=http://untreaty.un.org/unts/120001_144071/6/3/00004456.pdf|title=Interim Accord|year=1995|publisher=[[United Nations]]|accessdate=2008-11-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081218110226/http://untreaty.un.org/unts/120001_144071/6/3/00004456.pdf|archivedate=2008-12-18|url-status=dead}}</ref>

Τον Απρίλιο του [[2008]] η [[Ελλάδα]] άσκησε βέτο στην ένταξη της όμορης χώρας στο [[ΝΑΤΟ]], κατά τη σύνοδο κορυφής στο [[Βουκουρέστι]]. Τελικά, η αίτηση ένταξης απορρίφθηκε ομόφωνα από τα μέλη του ΝΑΤΟ. Στις 21 Μαρτίου 2011 η Βόρεια .Μακεδονία ξεκίνησε προφορική διαδικασία προσφυγής κατά Ελλάδας στο [[Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης|Δικαστήριο της Χάγης]].<ref name="athina984_FYROM_greece_xagh2">{{cite news|url=http://www.athina984.gr/node/142287|title=Ελλάδα-ΠΓΔΜ στη Χάγη|date=2011-03-21|publisher=Ιστοσελίδα σταθμού Αθήνα 9.84|accessdate=2011-03-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20110323110714/http://www.athina984.gr/node/142287|archive-date=2011-03-23|url-status=dead}}</ref> Στην προσφυγή επικαλείται την παραβίαση από την Ελλάδα του Άρθρου 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας μεταξύ των χωρών που υπογράφηκε το 1995.<ref name="tvxs_xagh_FYROM_kata_ellada2">{{cite web|url=http://tvxs.gr/node/80657|title=Ξεκινά στη Χάγη η προφορική διαδικασία της προσφυγής πΓΔΜ κατά Ελλάδος|date=2011-03-21|publisher=tvxs.gr|accessdate=2011-03-21}}</ref><ref name="icj_cij_fyrom_kata_greece2">{{cite web|url=http://www.icj-cij.org/docket/index.php?p1=3&p2=1&code=&case=142&k=89|title=Application of the Interim Accord of 13 September 1995 (the former Yugoslav Republic of Macedonia v. Greece)|publisher=Ιστοσελίδα Διεθνή Δικαστηρίου Χάγης|accessdate=2011-03-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110811204111/http://www.icj-cij.org/docket/index.php?p1=3&p2=1&code=&case=142&k=89|archivedate=2011-08-11|url-status=dead}}</ref> Το Δικαστήριο στις 5 Δεκεμβρίου 2011 καταδίκασε την Ελλάδα για τις επίσημες δηλώσεις, κατά τη σύνοδο κορυφής του Βουκουρεστίου, όπου ουσιαστικά αρνούνταν την ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, λόγω της μη εύρεσης λύσης για το όνομα.<ref name="icj_cij_fyrom_against_greece_judgment_final_summary2">{{cite web|url=http://www.icj-cij.org/docket/index.php?p1=3&p2=1&code=&case=142&k=89|title=Summary of the Judgment of 5 December 2011|date=2011-12-05|publisher=Ιστοσελίδα Διεθνή Δικαστηρίου Χάγης|accessdate=2011-12-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120107004530/http://www.icj-cij.org/docket/index.php?p1=3&p2=1&code=&case=142&k=89|archivedate=2012-01-07|url-status=dead}}</ref><ref name="enet_xagh_15_pros_1_kata_elladas2">{{cite news|url=http://www.enet.gr/?i=news.el.politikh&id=329831|title=Χάγη: Η Ελλάδα παραβίασε την Ενδιάμεση Συμφωνία με την ΠΓΔΜ Η απόφαση είναι τελική, δίχως δικαίωμα έφεσης|date=2011-12-05|publisher=Εφημερίδα Ελευθεροτυπία|accessdate=2011-12-06}}</ref>

Το ζήτημα της ονομασίας επανήλθε στο προσκήνιο από τα τέλη του 2017, καθώς η κυβέρνηση της Βόρειας .ςΜακεδονίας δήλωνε προδιάθεση προς την επίτευξη συμφωνίας με σύνθετη ονομασία, μια λύση η οποία είχε γίνει αποδεκτή από τις Ελληνικές κυβερνήσεις από το 2008. Η προσέγγιση των δύο μερών προς αυτή την λύση συνάντησε αντίδραση, τόσο στην Ελλάδα όπου μεγάλο μέρος των πολιτών δεν επιθυμεί καμία χρήση του όρου .Μακεδονία, όσο και στη Βόρεια .Μακεδονία όπου μεγάλο μέρος των πολιτών δεν επιθυμούσε καμία αλλαγή του ονόματος. Μετά από τη [[Συμφωνία των Πρεσπών]] και σχετικό δημοψήφισμα στην πΓΔΜ, έγινε τροποποίηση του [[Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας|Συντάγματος της Βόρειας .ςΜακεδονίας]] ως προς το όνομα και άλλα θέματα. Μετά από αυτό, η Ελλάδα υποστήριξε την ένταξη της Βόρειας .ςΜακεδονίας στο ΝΑΤΟ όπου έγινε δεκτή, και στην ΕΕ όπου δεν έγινε δεκτή λόγω διαφωνίας της Γαλλίας και άλλων χωρών.

Η Βουλγαρία ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Βόρειας .ςΜακεδονίας, αλλά όχι και την ύπαρξη ξεχωριστού έθνους Σλαβομακεδόνων και ξεχωριστής [[Μακεδονική γλώσσα (νοτιοσλαβική)|σλαβομακεδονικής γλώσσας]] αφού θεωρεί τους πολίτες της Βόρειας .ςΜακεδονίας ως ομόεθνους και ομόγλωσσούς της. Στο πλαίσιο αυτό η Βουλγαρία χορηγεί βουλγαρικό διαβατήριο σε όποιον πολίτη της Βόρειας .ςΜακεδονίας το αιτηθεί αποδεικνύοντας εθνική Βουλγαρική καταγωγή, ενώ ανάμεσα στους κατόχους βουλγαρικού διαβατηρίου είναι και ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας κ. Λιούμπκο Γκεοργκιέφσκι<ref>[http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_2_27/07/2006_192334 εφημερίδα Καθημερινή: Τεταμένες σχέσεις ανάμεσα σε πΓΔΜ και Βουλγαρία] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110709110416/http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_2_27/07/2006_192334 |date=2011-07-09 }} «Οι κάτοικοι των Σκοπίων ... βουλγαρικό διαβατήριο.», ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2009</ref><ref>[http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4dcgi/_w_articles_world_2_15/10/2006_7627164 εφημερίδα Καθημερινή: Η Ε.Ε. αποκτά νοτιοανατολικό πυλώνα] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110709110432/http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4dcgi/_w_articles_world_2_15/10/2006_7627164 |date=2011-07-09 }} «Η Βουλγαρία άνοιξε ... σε πολίτες της», ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2009</ref><ref>[http://www.minpress.gr/minpress/scriptpage-bultn.html?id=121990242 Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας - Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110717010540/http://www.minpress.gr/minpress/scriptpage-bultn.html?id=121990242 |date=2011-07-17 }} «ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΜΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΑ

την εθνική σου ταυτότητα», ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2009</ref>. Πρόσφατα έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η βουλγαρική υποστήριξη για την προσχώρηση της Βόρειας .ςΜακεδονίας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπό όρους και θα εξαρτηθεί από την πραγματική δυνατότητά της να εφαρμόσει τις πολιτικές ενός καλού γείτονα.<ref>Ivanov, Lyubomir et al. [[:en:wikisource:Bulgarian Policies on the Republic of Macedonia|''Bulgarian Policies on the Republic of Macedonia''.]] Sofia: Manfred Wörner Foundation, 2008. 80&nbsp;pp. (Τρίγλωσση δημοσίευση στα αγγλικά, βουλγαρικά και [[Μακεδονική γλώσσα (νοτιοσλαβική)|μακεδονικά]]. ISBN 978-954-92032-2-6</ref>

Η Βουλγαρία έχει προτείνει να υπογράψει μία συνθήκη (με βάση την Κοινή δήλωση του 1999<ref>[[Wikisource:Joint Declaration of 22 February 1999]]</ref>) για τη διασφάλιση της καλής γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η βουλγαρική υποστήριξη για την προσχώρηση της Βόρειας .ςΜακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.<ref>{{cite web|url=http://www.sofiaecho.com/article/bulgarias-position-concerning-macedonia-unchanged--kalfin/id_16822/catid_64 |title=Bulgaria's Position Concerning Macedonia Unchanged – Kalfin |publisher=The Sofia Echo |date=2006-07-31}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.balkaninsight.com/en/main/news/26662/ |title=Bulgaria Treaty Proposal Called 'Indecent |publisher=BalkanInsight |date=2010-03-17 |accessdate=2010-04-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100411071954/http://www.balkaninsight.com/en/main/news/26662 |archivedate=2010-04-11 |url-status=dead }}</ref>

Αν και το διακοινοτικό κλίμα είναι γενικά ήρεμο, υπάρχουν ωστόσο εντάσεις, κυρίως ανάμεσα στους Σλαβομακεδόνες και τους [[Αλβανοί της Βόρειας Μακεδονίας|Αλβανούς της Βόρειας .ςΜακεδονίας]], τις δύο μεγαλύτερες κοινότητες. Οι πολιτικές σχέσεις ανάμεσά τους έχουν βελτιωθεί μετά τη [[σύγκρουση του 2001]], μετά την οποία οι Αλβανοί και οι μειονότητες εν γένει απέκτησαν περισσότερα δικαιώματα, αλλά οι κοινωνικές σχέσεις παραμένουν συνήθως δύσκολες, κυρίως εξαιτίας των προκαταλήψεων της κάθε κοινότητας. Έτσι, οι Σλαβομακεδόνες είναι συχνά εχθρικοί απέναντι στο Ισλάμ, την πλειοψηφούσα ανάμεσα στους Αλβανούς θρησκεία, και εξηγούν την ισχυρή δημογραφική αύξηση των Αλβανών ως θέληση τους να γίνουν πολυπληθέστεροι. Από την άλλη, οι Αλβανοί έχουν συχνά την εντύπωση ότι οι Σλαβομακεδόνες τους θεωρούν πληθυσμό μεταναστών και δεν προσπαθούν να τους κατανοήσουν ή να αναγνωρίσουν τον πολιτισμό τους.<ref name="conflit de 2001-2">{{fr}} {{cite web|url=http://www.colisee.org/article.php?id_article=41|title=Pour comprendre le conflit macédonien|work=Colisée.org|accessdate=2013-11-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140428233301/http://www.colisee.org/article.php?id_article=41|archivedate=2014-04-28|url-status=dead}}</ref>

Οι Τούρκοι, πολύ λιγότεροι από τους Αλβανούς, είναι λιγότερο ορατοί και σχεδόν απόντες από την πολιτική σκηνή.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.unhcr.org/refworld/publisher,MRGI,,MKD,49749ceb1b,0.html|title=World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Macedonia : Turks|publisher=UNCHR|accessdate = 2013-11-26}}{{dead link|date=Σεπτέμβριος 2017}}</ref> Οι Ρομά, ζουν γενικά σε δύσκολες συνθήκες. Ανάμεσα στους 54.000 Ρομά της Βόρειας .ςΜακεδονίας, 17.000 είναι άνεργοι και 14.000 δεν έχουν πρόσβαση σε αγαθά πρώτης ανάγκης. Οι περισσότεροι ζουν από το μικροεμπόριο, την συλλογή απορριμμάτων και την επαιτεία. Η Βόρεια .Μακεδονία δείχνει μια ορισμένη θέληση να ενσωματώσει τους Ρομά στην κοινωνία και να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης, κυρίως διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση δημιουργώντας υπουργείο για τους Ρομά. Έτσι, στη Βόρεια .Μακεδονία βρίσκεται ο μόνος δήμος που έχει υιοθετήσει τη [[ρομάνι]] ως επίσημη γλώσσα, ο [[Chouto Orizari]], προάστιο των Σκοπίων. Τέλος, η χώρα έχει έναν μεγάλο αριθμό μη-κυβερνητικών οργανώσεων αφιερωμένων στη βελτίωση της τύχης των Ρομά.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.balcanicaucaso.org/eng/Regions-and-countries/Macedonia/Roma-in-Macedonia-A-Decade-of-Inclusion|title=Roma in Macedonia: A Decade of Inclusion ?|publisher=Osservatorio Balcani i Caucaso|accessdate = 2013-11-26}}</ref>

Οι [[Αρμάνοι|Βλάχοι]], των οποίων η ποιμενική παράδοση εξαφανίστηκε κατά τη σοσιαλιστική περίοδο, έχουν αφομοιωθεί στη σλαβομακεδονική κοινότητα, με την οποία μοιράζονται την ίδια θρησκεία. Έχουν ωστόσο κάποια σχολεία όπου διδάσκεται η γλώσσα τους, τα [[Βλάχικη γλώσσα|βλάχικα]].<ref>{{harvnb|Poulton|2000|p=122}}</ref> Οι Σέρβοι διατηρούν μάλλον καλές σχέσεις με τους Σλαβομακεδόνες, ακόμα και αν υπάρχουν ελαφρές εντάσεις ανάμεσά τους, κυρίως εξαιτίας της αναγνώρισης της ανεξαρτησίας του Κοσόβου από τη Βόρεια .Μακεδονία.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.cidcm.umd.edu/mar/assessment.asp?groupId=34302|title=Minorities at Risk, Assessment for Serbs in Macedonia|author=Center for International Development and Conflict Management|publisher=University of Maryland|accessdate=2012-09-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120622222809/http://www.cidcm.umd.edu/mar/assessment.asp?groupId=34302|archivedate=2012-06-22|url-status=dead}}</ref> Τέλος, οι Βόσνιοι, που παραδοσιακά αποκαλούνται ''[[Πομάκοι]]'' ή ''Τορμπέκι'', είναι Σλάβοι που είχαν προσηλυτισθεί στο Ισλάμ από τους Οθωμανούς. Μιλούνε σλαβομακεδονικά, αλλά ταυτίζονται περισσότερο με τις υπόλοιπες μουσουλμανικές κοινότητες της χώρας. Η επίσημη ονομασία τους, ''Βόσνιοι'' αντικατέστησε εκείνη των ''Μουσουλμάνων'', που είχε δοθεί από τον [[Τίτο]] το 1961 σε όλους τους Σλάβους της Γιουγκοσλαβίας που είχαν προσηλυτισθεί στο Ισλάμ. Η ''μουσουλμανική εθνικότητα'' αναγνωρίστηκε πλήρως ως [[Έθνος (κοινωνιολογία)|έθνος]] δέκα έτη αργότερα.<ref>{{harvnb|Poulton|2000|p=136}}</ref>

Η Βόρεια .Μακεδονία είναι ένα νέο κράτος και η περιοχή γνώρισε στη διάρκεια της ιστορίας της οικονομικές και πολιτικές δυσχέρειες που εμπόδισαν τη διενέργεια αξιόπιστης απογραφής. Η πρώτη απογραφή δεν έλαβε χώρα παρά το 1948, ενώ ξεκινούσε ο εκσυγχρονισμός της χώρας. Καταμέτρησε 1.152.986 κατοίκους στην [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|τότε γιουγκοσλαβική δημοκρατία]].<ref>{{harvnb|Rossos|2008|p=256}}</ref> Η δημογραφική αύξηση ήταν γρήγορη στο κομμουνιστικό καθεστώς, καθώς το 1953 η χώρα είχε ήδη 240.000 και πλέον κατοίκους περισσότερους σε σχέση με το 1948 και το 1971 αριθμούσε 1.647.308 κατοίκους. Η χώρα ξεπέρασε τα δύο εκατομμύρια το 1991<ref name="lampe368">{{harvnb|Lampe|2000|p=368}}</ref> και αριθμεί 2.022.547 κατοίκους σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, που έγινε το 2002.<ref name = stats/> Κατά μια εκτίμηση, ο πληθυσμός της το 2019 υπολογίζεται σε 2.076.255 κατοίκους.<ref name="stat"/>

Ο [[δείκτης γονιμότητας]], που μετρούσε περισσότερα από 4 παιδιά ανά γυναίκα πριν τη δεκαετία του 1960, βρίσκεται πλέον γύρω στο 1,5. Αυτός ο χαμηλός αριθμός εξηγείται από την έλλειψη πόρων των οικογενειών για την ανατροφή πολλών παιδιών και από τη συνεχώς αυξανόμενη ηλικία γάμου των γυναικών όπως και την είσοδό τους στην επαγγελματική ζωή. Για τη βελτίωση του χαμηλού δείκτη γονιμότητας, που δεν αρκεί για την αναπλήρωση του πληθυσμού, από το 2008 το κράτος δίνει μηνιαία 120 ευρώ σε οικογένειες που έχουν τρία παιδιά.<ref name=autogenerated3>{{en}} {{cite web|url=http://www.unfpa.org/public/home/news/pid/8591|title=Addressing Low Fertility in a World of 7 Billion: Macedonians Try Financial Incentives|publisher=United Nations Population Fund|date = 2011-10-13|accessdate = 2013-11-28}}</ref> Ο αριθμός των γεννήσεων είναι ωστόσο μεγαλύτερος από εκείνο των θανάτων, 23.684 γεννήσεις για 19.060 θανάτους το 2009,<ref name="statpop">{{en}} {{mk}} {{cite web|url=http://www.stat.gov.mk/pdf/2010/2.1.10.22.pdf|title=Live births, deaths and migration by urban and rural regions, 2009|publisher=Κρατικό Στατιστικό Γραφείο|accessdate = 2013-11-28}}</ref> και η ετήσια αύξηση υπολογίζεται σε 0,237% για το 2012.<ref name="cia"/> Το μεταναστευτικό ισοζύγιο είναι ελαφρώς αρνητικό (510 μετανάστες το 2009).<ref name="statpop"/> Η Βόρεια .Μακεδονία μαζί με την [[Αλβανία]] ήταν το 2011 τα μόνα κράτη των [[Βαλκάνια|Βαλκανίων]] των οποίων ο πληθυσμός δε μειώνεται.<ref>{{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2002rank.html?countryName=Macedonia&countryCode=mk&regionCode=eur&rank=172#mk|title=Country Comparison: Population growth rate|publisher=CIA World Factbook|accessdate = 2013-11-28}}</ref>

Ο [[χριστιανισμός]] είναι η θρησκεία της πλειονότητας στη Βόρεια .Μακεδονία αφού το 64,7% του πληθυσμού ανήκει στη Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία, σύμφωνα με την απογραφή του [[2002]]. Μια μικρή μειονότητα (0,37%) ανήκει σε άλλες χριστιανικές Εκκλησίες. Το [[Ισλάμ]] συγκεντρώνει το 33,3% του πληθυσμού, γεγονός που κάνει τη χώρα την πέμπτη χώρα της [[Ευρώπη]]ς όσον αφορά την αναλογία του μουσουλμανικού πληθυσμού, μετά την [[Τουρκία]] (99%), το [[Κόσοβο]] (90%), την [[Αλβανία]] (70%) και τη [[Βοσνία-Ερζεγοβίνη]] (48%). Η κοινότητα των [[Μπεκτασί|μπεκτασήδων]] [[Αλεβίτες|Αλεβιτών]] υπολογίζεται σε 30.0000 άτομα.<ref name="cedime">Center for Documentation and Information on Minorities in Europe - Southeast Europe (CEDIME-SE) MINORITIES IN SOUTHEAST EUROPE, Bektashis of Albania</ref> σύμφωνα με τους επικεφαλής της. Το υπόλοιπο 1,63% δεν έχει δηλώσει ότι ανήκει σε κάποια θρησκεία.<ref name="cia"/><ref name="CIAfactbook">The World Factbook 2009. Washington, DC: Central Intelligence Agency, 2009.</ref>

Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί είναι μοιρασμένοι: βρίσκονται υπό την [[Αρχιεπισκοπή Αχρίδος]] και τη μη αναγνωρισμένη από τις [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθόδοξες εκκλησίες]] Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία ξεχωριστά, ως αποτέλεσμα διαφωνιών στο θέμα της [[αυτοκεφαλία]]ς και του ονόματος της εκκλησίας της Βόρειας .ςΜακεδονίας. Η Αρχιεπισκοπή Αχρίδος είναι η εκκλησία που αναγνωρίζεται επίσημα από τις υπόλοιπες ορθόδοξες εκκλησίες αλλά όχι από την κυβέρνηση της Βόρειας .ςΜακεδονίας. Η Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία αποσχίσθηκε το 1967 από τους κόλπους του Σερβικού Πατριαρχείου και αυτοανακηρύχθηκε αυτοκέφαλη. Αυτή μόνο αναγνωρίζεται από την κυβέρνηση, αλλά δεν αναγνωρίζεται επισήμως από καμία ορθόδοξη εκκλησία θεωρούμενη [[σχίσμα|σχισματική]].<ref>{{cite news|last=Αντωνιάδου|first=Μαρία|title=Η Εκκλησία των Σκοπίων ζητεί ανεξαρτησία|url=http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=142620|accessdate=2 Φεβρουαρίου 2011|newspaper=Το Βήμα|date=19 Μαΐου 2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20120430011002/http://www.tovima.gr/default.asp/?pid=2|archive-date=2012-04-30|url-status=dead}}</ref>

Η κοινωνία της Βόρειας .ςΜακεδονίας έχει επηρεαστεί από τον ορθόδοξο και τον μουσουλμανικό θρησκευτικό λόγο, που ευνοούν συντηρητικές θεωρίες, αλλά το κοινό των εξτρεμιστικών ομάδων είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Η βιομηχανοποίηση και αστικοποίηση της χώρας έχουν ωστόσο επηρεάσει σημαντικά τις οικογένειες. Το πατριαρχικό σύστημα έχει εξασθενίσει προς όφελος της ισότητας των μελών μιας οικογένειας. Η επαγγελματική ζωή και η έλλειψη οικονομικών μέσων έχουν αυξήσει την ηλικία γάμου και έχουν μειώσει τον αριθμό παιδιών ανά οικογένεια. Τα διαζύγια είναι όλο και πιο συχνά, αντιστοιχούσαν π.χ. σε 90,2 γάμους στους 1000 το 2002. Αυτή η εξέλιξη της οικογένειας δεν αφορά ολόκληρη την κοινωνία: οι Σλαβομακεδόνες που ζουν σε αγροτικό περιβάλλον και οι μειονότητες όπως οι [[Αλβανοί της Βόρειας Μακεδονίας|Αλβανοί]] και οι [[Ρομά της Βόρειας Μακεδονίας|Ρομά]] συχνά ακολουθούν ακόμη πιο παραδοσιακά μοντέλα. Τέλος, ο αριθμός ζευγαριών που απλώς συζούν παραμένει πολύ χαμηλός σε σχέση με το σύνολο του πληθυσμού.<ref name="famille">{{cite book|title=Families in Eastern Europe|editor-first=Mihaela|editor-last=Robila|p=103|year=2004|location=Amsterdam; London|publisher=Elsevier JAI}}</ref>

Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Βόρειας .ςΜακεδονίας, οι γυναίκες έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες. Η κατάστασή τους είναι ωστόσο μειονεκτική σε πολλά σημεία. Απολαμβάνουν κάποιου είδους ισότητα με τους άντρες γιατί είναι ενσωματωμένες στην επαγγελματική ζωή και αυτό τους εγγυάται κυρίως μία πηγή εισοδήματος και επιβάλλει το μοίρασμα των οικιακών καθηκόντων. Αλλά, ορισμένες όψεις της οικογενειακής ζωής, όπως η αγωγή των παιδιών, εξακολουθούν συνήθως να θεωρούνται γυναικεία υπόθεση.<ref name="famille"/> Η συζυγική βία είναι υπαρκτή, αλλά οι καταγγελίες είναι σπάνιες και το πρόβλημα δε θίγεται ούτε από την κοινωνία ούτε από τους θεσμούς.<ref name="atlas-gender">{{cite book|url=http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/development/atlas-of-gender-and-development/macedonia-the-former-yugoslav-republic-of_9789264077478-35-en#page1|title=Atlas of Gender and Development: How Social Norms Affect Gender Equlity in Non-OECD Countries|publisher=OECD Development Centre|p=77}}</ref> Η Βόρεια .Μακεδονία συναντά επίσης προβλήματα όσον αφορά την [[αντισύλληψη]], καθώς πολλές γυναίκες είναι κακοπληροφορημένες και το θέμα παραμένει ταμπού. Μόνο 11,6% των Βορειομακεδονισσών χρησιμοποιούν το [[αντισυλληπτικό χάπι]], που συχνά θεωρείται επιβλαβές για την υγεία, και οι [[άμβλωση|αμβλώσεις]] είναι ασυνήθιστα πολυάριθμες, καθώς περίπου 130.000 Βορειομακεδόνισσες έχουν κάνει τουλάχιστον μία.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://archive.is/0yzT|title=H.E.R.A. releases movie that demystifies the use of modern contraceptives|publisher=International Planned Parenthood Federation|date = 2010-11-10|accessdate = 2013-11-27}}</ref> Ο αριθμός των γυναικών στα υψηλά αξιώματα είναι ακόμα χαμηλός. Έτσι, το [[2011]], υπήρχαν 43 γυναίκες ανάμεσα στα 120 μέλη του Κοινοβουλίου, δεν υπήρχαν παρά μόνο τρεις γυναίκες στην κυβέρνηση (στα υπουργεία Εσωτερικών, Πολιτισμού και ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης).<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.sobranie.mk/en/default-en.asp?ItemID=76110AB460166C478FF9FA07534F58B7|title=Current Structure|publisher=Assembly of the Republic of Macedonia|accessdate=2013-11-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110825005315/http://www.sobranie.mk/en/default-en.asp?ItemID=76110AB460166C478FF9FA07534F58B7|archivedate=2011-08-25|url-status=dead}}</ref><ref name=autogenerated1>{{en}} {{cite web|url=http://www.vlada.mk/node/316|title=Government members|publisher=Κυβέρνηση της πΓΔΜ|accessdate=2013-11-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130908220622/http://vlada.mk/node/316|archivedate=2013-09-08|url-status=dead}}</ref>

Όσον αφορά τις διάφορες μορφές σεξουαλικής διαφορετικότητας, απορρίπτονται μαζικά από τη κοινωνία της χώρας. Το 2002, το 80% του πληθυσμού θεωρούσε την [[ομοφυλοφιλία]] [[νοητική ασθένεια]] και το θέμα σχεδόν ποτέ δεν εξετάζεται από τους θεσμούς. Η κοινότητα ΛΟΑΤ της Βόρειας .ςΜακεδονίας είναι αδύναμη και ανοργάνωτη. Η ομοφυλοφιλία αποποινικοποιήθηκε το 1996, αλλά ο νόμος ενάντια στις διακρίσεις που θεσπίστηκε το 2010 δεν τους έχει συμπεριλάβει όπως είχε προταθεί αρχικά.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.coe.int/t/Commissioner/Source/LGBT/FYROMSociological_E.pdf|title=Study on Homophobia, Transphobia and Discrimination on Grounds of Sexual Orientation and Gender Identity Sociological Report: “the former Yugoslav Republic of Macedonia”|author=Danish Institute for Human Rights|publisher=Συμβούλιο της Ευρώπης|accessdate = 2013-11-27}}</ref>

Τα [[Σλαβομακεδονική γλώσσα|σλαβομακεδονικά]] και τα [[αλβανικά]] είναι οι επίσημες γλώσσες της Βόρειας .ςΜακεδονίας.<ref name="const"/> Η πρώτη είναι σλαβική γλώσσα, πολύ κοντινή με τη [[Βουλγαρική γλώσσα|βουλγαρική]], με την οποία μοιράζεται ισχυρές βαλκανικές επιδράσεις. Για παράδειγμα, είναι οι μοναδικές σλάβικες γλώσσες που δεν έχουν [[Πτώση|πτωτικό σύστημα]] και χρησιμοποιούν [[οριστικό άρθρο|άρθρα]]. Τα σλαβομακεδονικά γράφονται με το [[κυριλλικό αλφάβητο]] και χρησιμοποιούνται επίσης από Σλαβομακεδόνες σε άλλα κράτη της Βαλκανικής. Κωδικοποιήθηκαν το [[1945]], γεγονός που τα καθιστούν νέα γλώσσα από λογοτεχνική άποψη.{{Εκκρεμεί παραπομπή|σχόλιο=από λογοτεχνική άποψη;}} Πλάι στην επίσημη σλαβομακεδονική γλώσσα υπάρχουν πολλές διάλεκτοι, που χρησιμοποιούνται ακόμα στην ιδιωτική σφαίρα, κυρίως σε αγροτικές περιοχές.<ref>The Radozda-Vevcani Dialect of Macedonian, P. Hendriks, p. 1.</ref>

Οι μειονοτικές γλώσσες, η τουρκική, η ρομάνι, τα βλάχικα και τα σέρβικα, έχουν και αυτά διαλέκτους που απαντώνται μόνο στη Βόρεια .Μακεδονία και παρουσιάζουν ομοιότητες μεταξύ τους, για παράδειγμα στη φωνολογία.<ref>{{cite book|title=Turkish in Macedonia and Beyond: Studies in Contact, Typology and other Phenomena in the Balkans and the Caucasus|first=Victor A.|last=Friedman|url=http://books.google.co.uk/books?id=tj4Jd3izAE0C||page=56}}</ref> Η χώρα έχει υπογράψει τον [[Ευρωπαϊκός χάρτης των περιφερειακών ή μειονοτικών γλωσσών|Ευρωπαϊκό χάρτη περιφερειακών ή μειονοτικών γλωσσών]] του [[Συμβούλιο της Ευρώπης|Συμβουλίου της Ευρώπης]]<ref>{{en}} {{cite web|url=http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ChercheSig.asp?NT=148&CM=8&DF=&CL=ENG|title=European Charter for Regional or Minority Languages CETS No.: 148|publisher=Συμβούλιο της Ευρώπης|accessdate = 2013-12-03}}</ref> και προστατεύει τις γλώσσες των μειονοτήτων της, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη διοίκηση, τα ΜΜΕ και τη διδασκαλία σύμφωνα με το ορισμένο από το νόμο πλαίσιο.<ref name="const" />

[[Αρχείο:SkopjeMTV.jpg|thumb|Η έδρα της [[Ραδιοτηλεόραση της Βόρειας Μακεδονίας|Ραδιοτηλεόρασης της Βόρειας .ςΜακεδονίας]] στα [[Σκόπια]].]]

Το 2010, το 51% του πληθυσμού χρησιμοποιούσε το [[ίντερνετ]].<ref name="bbc"/> Οι κύριες εφημερίδες της Βόρειας .ςΜακεδονίας αθροίζουν περισσότερα από 140.000 φύλλα την ημέρα· ανάμεσά τους βρίσκονται η [[Νόβα Μακεντόνιγια]] και η [[Βέτσερ]], παλιές κρατικές εφημερίδες που παρέμειναν φιλοκυβερνητικές, και η [[Ουτρίνσκι Βέσνικ]] και η [[Ντέβνικ]], πολιτικά ανεξάρτητες. Οι μειονότητες διαθέτουν τα δικά τους ΜΜΕ και ο αλβανικός τύπος κατέχει σημαντικό μερίδιο της αγοράς.<ref name="bbc"/> Η χώρα έχει επίσης κρατικό [[Πρακτορείο Τύπου|ειδησεογραφικό πρακτορείο]], το [[ΜΙΑ (Βόρεια Μακεδονία)|MIA]].<ref name="media"/>

Η Βόρεια .Μακεδονία αριθμεί περισσότερες από 11.000 [[Μη κυβερνητική οργάνωση|ΜΚΟ]],<ref name="p20">{{cite book|title=CIVIC ENGAGEMENT – LONG ROAD TO GO, CIVICUS: Civil Society Index Report for the Republic of Macedonia|publisher=Macedonian Center for International Cooperation|url=http://civicus.org/downloads/CSI/Macedonia.pdf|page=20}}</ref> που ειδικεύονται κυρίως στα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα. Οι περισσότερες, όμως, δε διαθέτουν πόρους και ορατότητα και μόνο μια μειονότητα ανάμεσά τους έχουν πραγματική αποτελεσματικότητα, δημοσιεύοντας αναλύσεις και προτείνοντας αλλαγές στη νομοθεσία. Η προοδευτική απώλεια ενδιαφέροντος των ξένων δωρητών για την [[Γιουγκοσλαβία|πρώην Γιουγκοσλαβία]] πλήττει και αυτές τις συνενώσεις.<ref name="p448">{{cite book|title=Nations in transit 2007: democratization from Central Europe to Eurasia|first=Jeannette|last=Goehring|page=448|url=http://books.google.co.uk/books?id=drjJRxs2HRMC}}</ref> Ο εθελοντισμός, που ασκείται από το 17% του πληθυσμού,<ref name="p20"/> παραμένει ισχνός και η τοπική φιλανθρωπία είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη. Οι κρατικές παροχές κατευθύνονται κυρίως στην [[Ομοσπονδία συνδικάτων της Βόρειας Μακεδονίας|Ομοσπονδία συνδικάτων της Βόρειας .ςΜακεδονίας]], πράγμα που επιτρέπει στην κυβέρνηση να ικανοποιεί τους συνδικαλιστές ενώ επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις. Αυτές οι παροχές κατευθύνονται επίσης σε άλλους μεγάλους οργανισμούς, όπως το Σύνδεσμο Βετεράνων του [[Β' Παγκόσμιος Πόλεμος|Δευτέρου Παγκοσμίου]], το Σύνδεσμο γυναικών ή το Κοινοβούλιο των Παιδιών.<ref name="p448"/>

[[Αρχείο:Macedonia Olympic March (23 of 99).jpg|thumb|Η ομάδα της Βόρειας .ςΜακεδονίας στους [[Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2010|Ολυμπιακούς του Βανκούβερ]] (2010).]]

Η Βόρεια .Μακεδονία δεν αριθμεί πολλούς διεθνείς πρωταθλητές. Έτσι, αν και συμμετείχε σε τέσσερις [[Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες|Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες]] και τέσσερις [[Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες|χειμερινούς]], έχει κερδίσει μόνο ένα χάλκινο μετάλλιο, στην [[πάλη]] στους [[Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2000|Ολυμπιακούς του 2000]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/sport/olympics/countries/8662715/Rep.-of-Macedonia-London-2012-Olympics.html|title=Rep. of Macedonia|publisher=The Telegraph|accessdate = 2013-12-14}}</ref> Ωστόσο, οι Βορειομακεδόνες [[Γιουγκοσλαβία|γιουγκοσλάβοι]] αθλητές είχαν κερδίσει 13 μετάλλια από το [[1956]] ως το [[1988]] και η χώρα έχει επίσης κερδίσει πέντε μετάλλια στους [[Παραολυμπιακοί Αγώνες|Παραολυμπιακούς]], τρία με τα χρώματα της Γιουγκοσλαβίας και δύο με εκείνα της Βόρειας .ςΜακεδονίας, ένα αργυρό το [[Θερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες 2004|2004]], και ένα χρυσό το [[Θερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες 2012|2012]].<ref>{{mk}} {{cite web|url=http://www.mok.org.mk/Default.aspx?id=5a284835-3521-4109-9120-75f7c3f95e71|title=Медалисти на ОИ|publisher=Ολυμπιακή Επιτροπή της πΓΔΜ|accessdate=2013-12-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080602081730/http://www.mok.org.mk/Default.aspx?id=5a284835-3521-4109-9120-75f7c3f95e71|archivedate=2008-06-02|url-status=dead}}</ref> Οι [[Ντάρκο Πάντσεφ]]<ref>{{harvnb|Georgieva|Konechni|1998|p=167}}</ref>, [[Γκόραν Πάντεφ]] και [[Πέρο Άντιτς]] συγκαταλέγονται στους λίγους αθλητές της χώρας που έχουν αποκτήσει ευρωπαϊκή φήμη.

[[Εικόνα:Macedonian lion, 1620, stylized.svg|thumb|alt=Θυρεός της περιοχής της Μακεδονίας|Θυρεός της [[Μακεδονία (περιοχή)|περιοχής της .ςΜακεδονίας]].]]

Η Βόρεια .Μακεδονία είναι νέο κράτος και η ίδια η ύπαρξη σλαβομακεδονικού έθνους αμφισβητείται κάποιες φορές, ιδίως στη [[Βουλγαρία]]. Οι Σλαβομακεδόνες στην πλειοψηφία τους υποστήριζαν ένωση με τη Βουλγαρία μέχρι το [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο]] και η εθνογένεση που έλαβε χώρα κατά το 19ο αιώνα προκάλεσε μακρά διερώτηση σχετικά με το πού ανήκαν εθνικά οι [[Σλαβόφωνοι της Μακεδονίας|Σλάβοι της .ςΜακεδονίας]], τόσο των ίδιων και των γειτόνων τους όσο και των Δυτικών. Η εθνογένεση εμποδίστηκε από τις μαζικές πολιτικές αφομοίωσης της [[Ελλάδα]]ς, της [[Βουλγαρία]]ς και της [[Σερβία]]ς, που τις έβλεπαν ως μέσο για την καλύτερη διεκδίκηση της περιοχής, που βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία{{πηγή}}. Ωστόσο, ο σλαβομακεδονικός εθνικισμός εδραιώθηκε ευρέως σε δύο στάδια, πρώτα κατά το [[Β' ΠΠ|Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο]], όταν η [[Βουλγαρία]] κατέκτησε με τη βία τη [[Μακεδονία του Βαρδάρη|βόρεια .Μακεδονία]] και ξαναζωντάνεψε τα φιλογιουγκοσλαβικά αισθήματα των Σλαβομακεδόνων, και έπειτα κατά την ανεξαρτητοποίηση το 1991, όταν ο σερβικός εθνικισμός του [[Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς]] τα αποθάρρυνε. Η ταυτότητα της Δημοκρατίας εξασθενεί από την πολυεθνική φύση της χώρας.<ref>State Identities and the Homogenisation of Peoples, Heather Rae, σ. 277</ref><ref>Yugoslavia and its historians: understanding the Balkan wars of the 1990s, Norman M. Naimark, Holly Case, σ. 158.</ref>

Η ιδέα ότι οι [[Σλαβομακεδόνες]] κατάγονται από τους [[Αρχαίοι Μακεδόνες|αρχαίους Μακεδόνες]] και η χρήση της εικόνας του [[Μέγας Αλέξανδρος|Μεγάλου Αλεξάνδρου]] είναι σχετικά πρόσφατες. Προέρχονται από τη σλαβομακεδονική [[Διασπορά (ομογένεια)|διασπορά]], παρούσα κυρίως στον [[Καναδάς|Καναδά]] και στην [[Αυστραλία]], που αποτελείται από μετανάστες που έφευγαν για να ξεφύγουν από την καταστολή και είναι περισσότερο εθνικιστές από τους ομοεθνείς τους. Τη δεκαετία του 1970 εμφανίστηκε πολιτισμικός εξτρεμισμός στην αυστραλιανή διασπορά, που ξεκίνησε να ταυτίζεται με τους αρχαίους Μακεδόνες, και αυτή η ιδέα γρήγορα διαδόθηκε ανάμεσα στους κατοίκους της [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της .ςΜακεδονίας]].<ref>{{harvnb|Poulton|2000|p=120}}</ref>

Η δημοκρατία εκπροσωπείται επίσημα από τη [[Σημαία της Βόρειας Μακεδονίας|σημαία]] της, το [[Εθνόσημο της Βόρειας Μακεδονίας|εθνόσημό]] της και τον ύμνο της, ''[[Ντένες ναντ Μακεντόνιγια]]''<ref name="const"/>. Η σημαία αναπαριστά έναν κίτρινο ήλιο με οκτώ ακτίνες σε κόκκινο φόντο και υιοθετήθηκε το [[1995]] μετά από διένεξη με την [[Ελλάδα]], που δε δεχόταν την αρχική σημαία του κράτους, τον κίτρινο [[ήλιος της Βεργίνας|ήλιο της Βεργίνας]] σε κόκκινο φόντο. Το έμβλημα αυτό είχε επιλεγεί από τις αρχές του κράτους μετά την ανεξαρτησία επειδή είχε βρεθεί στον τάφο του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου Β΄ της .ςΜακεδονίας]] και μπορούσε έτσι να διεκδικήσει την [[αρχαία Μακεδονία|αρχαία μακεδονική]] κληρονομιά, που τους αρνούνταν η [[Ελλάδα]]. Η νέα σημαία είναι ευρέως αποδεκτή αλλά ο ήλιος της Βεργίνας χρησιμοποιείται ακόμα από αρκετούς Σλαβομακεδόνες.<ref>{{harvnb|Bechev|2009|p=77}}</ref>

Το εθνόσημο είναι ίδιο με εκείνο της [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της .ςΜακεδονίας]], από το οποίο έχει αποσυρθεί μόνο το κόκκινο κομμουνιστικό αστέρι. Αναπαριστά τα τοπία της χώρας με μία λίμνη και ένα βουνό, τα γεωργικά προϊόντα της με [[στάρι|σταρένια]] στάχυα και μπουμπούκια [[Μήκων η υπνοφόρος|οπιούχου παπαρούνας]] και τη χειροτεχνία με ένα κέντημα.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.president.gov.mk/mk/za-makedonija/2011-07-08-08-04-15.html|title=Државни симболи на РМ|publisher=Site της προεδρίας|accessdate=2013-12-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120915030639/http://www.president.gov.mk/mk/za-makedonija/2011-07-08-08-04-15.html|archivedate=2012-09-15|url-status=dead}}</ref> Το εθνόσημο, σοσιαλιστικού σχεδίου, αρκετές φορές απειλήθηκε με αντικατάσταση, κυρίως από τον ιστορικό θυρεό της [[Μακεδονία (περιοχή)|περιοχής της .ςΜακεδονίας]], ένα χρυσό λιοντάρι σε κόκκινο φόντο. Ο θυρεός αυτός βρίσκεται σχεδιασμένος σε οικόσημα του 1620 και χρησιμοποιήθηκε από μαχητές της [[εξέγερση του Ίλιντεν|εξέγερσης του Ίλιντεν]] το 1903.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=92391045209&id=9&prilog=0&setIzdanie=21794|title=ВМРО-НП: Лав на државниот грб|publisher=Nova Makedonija|accessdate=2013-12-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140821184442/http://novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=92391045209&id=9&prilog=0&setIzdanie=21794|archivedate=2014-08-21|url-status=dead}}</ref>

Στη Βόρεια .Μακεδονία υπάρχουν δείγματα προϊστορικής αρχιτεκτονικής, κυρίως στους αρχαιολογικούς χώρους [[Τούμπα Μάτζαρι]] και [[Τρπέιτσα]], όπου αναπαρίστανται οι οικισμοί, και αρχαίας αρχιτεκτονικής, π.χ. στις αρχαίες πόλεις [[Στόβοι]], [[Σκούποι]] και [[Ηράκλεια Λυγκηστίς]], όπου βρίσκονται κατάλοιπα θεάτρων, επαύλεων, θερμών και παλαιοχριστιανικών βασιλικών. Η χώρα είναι επίσης πλούσια σε θρησκευτική βυζαντινή αρχιτεκτονική, όπως τα μοναστήρια του [[Μοναστήρι Τρέσκαβετς|Τρέσκαβετς]], του [[Μοναστήρι Αγίου Ιωάννη Μπιγκόρσκι|Άγιου Ιωάννη Μπιγκόρσκι]], και του [[Μοναστήρι του Οσόγκοβο|Οσόγκοβο]] και οι πολλές εκκλησίες της πόλης της [[Αχρίδα]]ς. Η οθωμανική αρχιτεκτονική είναι πανταχού παρούσα στις πόλεις, που έχουν ακόμα [[τζαμί|τζαμιά]], [[χαμάμ]] ή και [[τεκές|τεκέδες]] [[δερβίσης|δερβίσηδων]]. Ο [[Τεκές Αραμπατί Μπαμπά|τεκές]] και το [[Τέμενος Σαρένα|ζωγραφισμένο τζαμί]] του [[Τέτοβο|Τετόβου]] θεωρούνται αριστουργήματα της ισλαμικής τέχνης στα [[Βαλκάνια]]. Τα [[κάστρο των Σκοπίων|κάστρα των Σκοπίων]] και της [[κάστρο του Σαμουήλ|Οχρίδας]] είναι δείγματα βυζαντινής στρατιωτικής αρχιτεκτονικής και υπερχιλιετών εγκαταστάσεων, καθώς ο χώρος όπου είναι κτισμένα κατοικούνταν από την [[προϊστορία]] ως τη [[νεότερη εποχή]].<ref name="archi">{{en}} {{cite web|url=http://www.macedonia.co.uk/client/index1.aspx?page=25|title=Macedonian Architecture|publisher=Macedonian Cultural and Information Centre|accessdate = 2013-12-15}}</ref>

Σπάνια είναι τα αρχιτεκτονικά δείγματα των αρχών του 20ου αιώνα, γιατί βρίσκονται κυρίως στα [[Σκόπια]], που καταστράφηκαν από ένα σεισμό το 1963.<ref>Macedonian review, Volume 13, Kulturen Život, σ. 186</ref> Η ανακατασκευή της πόλης άφησε δείγμα [[μοντερνισμός (αρχιτεκτονική)|μοντερνιστικής]] και [[μπρουταλισμός|μπρουταλιστικής]] πολεοδομίας. Το νέο κέντρο της πόλης σχεδιάστηκε από τον [[Κένζο Τάνγκε]], που είχε προηγουμένως σχεδιάσει την αναδόμηση της [[Χιροσίμα]]. Από τη [[Δεκαετία 2000|δεκαετία του 2000]], η πόλη υφίσταται και πάλι μια μεγάλη πολεοδομική επιχείρηση, με την ονομασία ''[[Σκόπια 2014]]'', που της δίνει περισσότερο μνημειακή όψη με την κατασκευή [[νεοκλασικισμός|νεοκλασικών]] οικοδομημάτων. Αυτή η επιχειρήση, μοναδική ως προς το εύρος της, προκάλεσε πολυάριθμες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους αρχιτέκτονες αλλά και τον πληθυσμό, κυρίως εξαιτίας του αναχρονιστικού στυλ και του κόστους της, που θεωρείται εξαιρετικά υψηλό για μια χώρα όπως η Βόρεια .Μακεδονία. Το «Σκόπια 2014» είναι μοναδικό δείγμα επαναχρησιμοποίησης της πολεοδομίας του ύστερου 19ου αιώνα, που προσπαθούσε να κάνει τις πρωτεύουσες un concentré ιστορίας και εθνικής κληρονομιάς, όπως και δείγμα εγκατάλειψης της σύγχρονης πολεοδομίας, που τείνει να ομογενοποιήσει τα αστικά τοπία όλου του πλανήτη.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://artmargins.com/index.php/2-articles/655-troubles-with-history-skopje-2014|title=Troubles with History: Skopje 2014|publisher=Art Margins|author=Jasna Koteska|accessdate=2012-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130111052542/http://artmargins.com/index.php/2-articles/655-troubles-with-history-skopje-2014|archivedate=2013-01-11|url-status=dead}}</ref>

Η Βόρεια .Μακεδονία έχει πλούσιες και ξεχωριστές παραδόσεις, κυρίως εξαιτίας της απομόνωσης της περιοχής, που δε δέχτηκε δυτικές επιδράσεις πριν το τέλος του 19ου αιώνα. Η χώρα έχει έτσι μια μεγάλη ανθολογία δημοτικών ποιημάτων που συντηρούν την ιστορία και παλαιότερους τρόπους ζωής και τραγούδια πολύ χαρακτηριστικά για τον ακανόνιστο ρυθμό τους, η προέλευση των οποίων είναι άγνωστη. Η παραδοσιακή μουσική χαρακτηρίζεται ακόμη από τη σημασία των γυναικείων φωνών και τη χρήση οργάνων τούρκικης συνήθως προέλευσης, όπως ο [[ζουρνάς]], το [[νταούλι]], ο [[ταμπουράς]] και η [[γκάιντα]]. Οι περισσότερο διαδεδομένοι χοροί, όπως ο [[όρο]] και ο [[τέτσκοτο]], χορεύονται κυρίως από άντρες. Ο όρο χορεύεται σε κύκλο ή σε γραμμή, ενώ ο τέτσκοτο είναι μια πιο δύσκολη παραλλαγή που δίνει την ευκαιρία στους χορευτές να επιδείξουν την ικανότητά τους. Ο πολιτισμός των Ρομά αντιπροσωπεύεται από ένα γυναικείο χορό, το [[τσότσεκ]], και από φανφάρες. Η [[Έσμα Ρετζέποβα]] και η [[Ορχήστρα Kočani]] είναι οι δύο κυριότεροι πρεσβευτές της σύγχρονης τσιγγάνικης μουσικής της Βόρειας .ςΜακεδονίας.<ref>{{harvsp|Bechev|2009|p=156}}</ref>

Η σλαβομακεδονική λογοτεχνία έχει αναπτυχθεί κυρίως μετά την κωδικοποίηση της [[Μακεδονική γλώσσα (νοτιοσλαβική)|σλαβομακεδονικής γλώσσας]] το 1945. Προηγουμένως, συγγραφείς, όπως οι [[αδερφοί Μιλαντίνοφ]], αρκούνταν ως επί το πλείστον στη συλλογή λαϊκών θρύλων. Ο [[Κότσο Ράτσιν]], ποιητής των αρχών του 20ού αιώνα, είναι ένας από τους λίγους συγγραφείς που πραγματικά καινοτόμησαν πριν την κωδικοποίηση. Η λογοτεχνία μετά το 1945 δεν απομακρύνθηκε από την [[ποίηση]] και τους λαϊκούς μύθους, αλλά κάποιοι συγγραφείς, όπως ο [[Σλάβκο Γιανέβσκι]] ή ο [[Βένκο Μάρκοφσκι]], ασχολήθηκαν με το μυθιστόρημα και το θέατρο. Το θέατρο της Βόρειας .ςΜακεδονίας δέχτηκε ισχυρές δυτικές επιρροές, αλλά εμπνέεται επίσης από παγανιστικά σλαβικά έθιμα.<ref>{{harvnb|Bechev|2009|p=197}}</ref>

Η κουζίνα της Βόρειας .ςΜακεδονίας συνοδεύεται παραδοσιακά από μπύρες, μεταλλικό νερό και κυρίως ντόπια κρασιά. Ο [[τούρκικος καφές]], καταναλώνεται καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας, είναι σημαντική όψη του ευ ζην της χώρας, όπως και η [[ρακή]], [[απόσταγμα]] που παράγεται στο σπίτι. Κατά παράδοση, τα γεύματα είναι άφθονα και διαρκούν πολύ, εκτός από το πρωινό. Μπορούν να συνοδεύονται από κολατσιό, στο οποίο σερβίρεται κυρίως κρεατόπιτες ([[μπορέκ]], κρεατόπιτα που συναντάται συχνά και σε άλλες βαλκανικές κουζίνες{{πηγή}}) ή καρυδόπιτες. Τους επισκέπτες τους υποδέχονται με μία κουταλιά σλάτκο, σπιτικής παραγωγής μαρμελάδα.<ref name="cuisine"/>

Η Βόρεια .Μακεδονία διαχωρίζει τις γενικές αργίες, που τηρούνται από το σύνολο του πληθυσμού, από τις θρησκευτικές γιορτές ή εκείνες που είναι αφιερωμένες σε μειονότητες, που τηρούνται μόνο από τα πρόσωπα που αφορούν. Και στις δύο περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε μισθολογική αποζημίωση ή προσαύξηση του μισθού, αν εργαστούν. Η εθνική εορτή, που ονομάζεται ''Ημέρα της Δημοκρατίας'', λαμβάνει χώρα στις 2 Αυγούστου και τιμά την [[εξέγερση του Ίλιντεν]] το [[1903]]. Ανάμεσα στις υπόλοιπες γενικές ημέρες αργίας βρίσκονται η γιορτή των Αγίων Κυρίλλου και Μεθόδιου και εκείνη του Κλήμεντος της Οχρίδας, ο εορτασμός της ανεξαρτητοποίησης το [[1991]] και η [[εργατική Πρωτομαγιά]]. Οι κοινοτικές αργίες είναι ουσιαστικά οι θρησκευτικές γιορτές των μουσουλμάνων, των ορθοδόξων, των εβραίων και των καθολικών και επίσης ημέρες αφιερωμένες στις διάφορες εθνοτικές κοινότητες της χώρας.<ref name="argies">{{mk}} {{cite web|url=http://www.mtsp.gov.mk/WBStorage/Files/zakon_praznici.pdf|title=Νόμος της πΓΔΜ για τις άδειες|publisher=Υπουργείο εργασίας της πΓΔΜ|accessdate = 2013-11-26}}</ref>

Η βιομηχανία της Δημοκρατίας ήταν σχεδιασμένη για να εξυπηρετεί ορισμένες ανάγκες της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας και μόνο ορισμένες δραστηριότητες προωθούνταν, όπως η παραγωγή ηλεκτρισμού, [[χρώμιο|χρωμίου]], [[Καπνός (φυτό)|καπνού]], [[Ύφασμα|υφασμάτων]] και οικοδομικών υλικών. Η [[Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας|Σοσιαλιστική Δημοκρατία της .ς]] εξαρτιόταν από εισαγωγές σε πολλούς τομείς, κυρίως τον αγροδιατροφικό, τα μηχανήματα και τα καταναλωτικά αγαθά. Ήταν επίσης η πιο φτωχή από τις σοσιαλιστικές δημοκρατίες και ο αριθμός ανεργίας ήταν συνεχώς υψηλός: έφτασε το 20% το 1971.<ref name="ref-2">{{harvsp|Georgieva|Konechni|1998|p=23}}</ref>

Το μέσο καθαρό εισόδημα στη Βόρεια .Μακεδονία είχε ύψος 330 ευρώ το μήνα το 2010,{{πηγή}} αριθμός σημαντικά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο αλλά κοντά στο βουλγαρικό, 342 ευρώ,<ref>{{en}} {{cite web|url=http://sofiaecho.com/2011/02/13/1042758_average-pay-in-bulgaria-was-669-leva-in-q4-2010|title=Average pay in Bulgaria was 669 leva in Q4 2010|publisher=The Sofia Echo|date = 2011-02-13|accessdate = 2013-12-15}}</ref> και ίδιο με το σερβικό, 329 ευρώ.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.b92.net/eng/news/business-article.php?yyyy=2010&mm=01&dd=16&nav_id=64521|title=Serbian wages lowest in region|publisher=B92|date=2010-01-16|accessdate=2013-12-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140428233333/http://www.b92.net/eng/news/business-article.php?yyyy=2010&mm=01&dd=16&nav_id=64521|archivedate=2014-04-28|url-status=dead}}</ref> Υπάρχουν σημαντικές μισθολογικές διαφορές ανάλογα με την ασκούμενη δραστηριότητα: η γεωργία, η βιομηχανία και οι κατασκευές είναι δραστηριότητες λιγότερο προσοδοφόρες, καθώς προσφέρουν περίπου 20% λιγότερο από το μέσο μισθό. Αντιθέτως, η εξόρυξη μετάλλων, ο δημόσιος τομέας και οι μεταφορές προσφέρουν 20% περισσότερο και ο τομέας της χρηματοοικονομίας είναι ο πλέον προσοδοφόρος, με μισθούς σχεδόν δύο φορές υψηλότερους του μέσου όρου. Ο τομέας της ενέργειας είναι επίσης προσοδοφόρος, καθώς προσφέρει 43% περισσότερο από το μέσο μισθό.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://ftp.iza.org/pp14.pdf|title=Macedonia’s Accession to the EU and the Labor Market: What Can Be Learned from the New Member States?|publisher=Forschungsinstitut zur Zukunft der Arbeit|date= Φεβρουάριος 2010|author=Hartmut Lehmann|accessdate = 2013-12-15}}</ref>

To 2010, η Βόρεια .Μακεδονία ήταν η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στον κόσμο, το 33,8% του ενεργού πληθυσμού.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.balkaninsight.com/en/article/macedonia-leads-world-unemployment-study|title=Macedonia Leads World Unemployment Study |publisher=BalkanInsight |author=Sinisa-Jakov Marusic|date = 2010-06-25|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Η ανεργία ήταν υψηλή αρκετά πριν την ανεξαρτητοποίηση και τη μετάβαση στην οικονομία της αγοράς, αλλά η κατάσταση χειροτέρευσε από το 1991, εξαιτίας της μείωσης του εξωτερικού εμπορίου και του κλεισίματος αρκετών εργοστασίων. Περισσότερα από τα τρία τέταρτα των ανέργων είναι άνεργοι για περισσότερο από ένα χρόνο και περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς έχουν ολοκληρώσει μόνο τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η ανεργία των νέων είναι πολύ μεγάλη, φτάνοντας περισσότερο από 60%. Οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο από την ανεργία απ' ό,τι οι άντρες, αλλά η διαφορά, 2%, είναι μικρή.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://facta.junis.ni.ac.rs/eao/eao200702/eao200702-07.pdf|title=Unemployment in the Republic of Macedonia - Specific and Possible Solutions|publisher=Facta Universitatis|author=Sasho Kjosev|date=2007|accessdate = 2013-12-15}}</ref>

Η Βόρεια .Μακεδονία χαρακτηρίζεται από σημαντική άτυπη οικονομία, που αντιπροσωπεύει το 40% του [[Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν|ΑΕΠ]].<ref name="cea"/> Εμφανίστηκε μετά την ανεξαρτητοποίηση, κατά την οικονομική μετάβαση. Η χώρα ήταν απομονωμένη, εξαιτίας του εμπάργκο που δεν τις επέτρεπε πρόσβαση στις σέρβικες και ελληνικές αγορές και τις κακές σχέσεις με την [[Αλβανία]] και τη [[Βουλγαρία]].<ref name="p77">{{cite book|title=Crime Wars: The Global Intersection of Crime, Political Violence, and International Law|author=Paul Battersby, Joseph M. Siracusa et Sasho Ripiloski|publisher=ABC-CLIO|date=2011|ISBN=0313391483|page=77}}</ref> Με δυσκολία, λοιπόν, μπορούν να επιβιώσουν οι νέες επιχειρήσεις και οι τεχνίτες όταν δηλώνουν τη δραστηριότητά τους και η εθνική οικονομική κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί αρκετά ώστε οι μικροί επιχειρηματίες να καταβάλουν φόρους χωρίς να κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν.<ref name="cea"/>

Η Βόρεια .Μακεδονία έχει 10.140 τ.χλμ. γεωργικής γης, που αντιπροσωπεύουν το 39% της επικράτειάς της. Το μισό αυτής της γης χρησιμοποιείται σε καλλιέργειες, το άλλο μισό για κτηνοτροφία, αλλά η αγροκαλλιέργειες αντιστοιχούν περίπου στο 70% της συνολικής παραγωγής. Η χώρα αριθμεί επίσης 48.606,75 εκτάρια δασών, μη αξιοποιημένα ως επί το πλείστον.<ref name="recensement"/> Υπάρχουν δύο είδη γεωργικών εγκαταστάσεων: μια μειοψηφία, κατάλοιπα του σοσιαλιστικού συστήματος, είναι πολύ εκτεταμένες και λειτουργούν ως βιομηχανίες, οι υπόλοιπες, οικογενειακές, είναι πολύ μικρές και κυρίως πολυάριθμες, καθώς το 80% των εκμεταλλεύσεων εκτείνονται μεταξύ 2,5 και 2,8 εκταρίων.<ref name="commission">{{en}} {{cite web|url=http://ec.europa.eu/agriculture/enlargement/countries/fyrom/profile_en.pdf|title=The former Yugoslav Republic of Macedonia- Agriculture and Enlargement|last=|first=|date=Μάιος 2011|website=|publisher=European Commission – Agriculture and Rural development|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2013-12-15}}</ref> Οι γεωργοί συναντούν πολλές δυσκολίες, όπως την έλλειψη ποιοτικών σπόρων και λιπασμάτων, την κακή κατάσταση του αρδευτικού συστήματος και την απουσία καλών στρατηγικών πώλησης. {{πηγή}}

Η βιομηχανία της χώρας επικεντρώνεται στα τρόφιμα, τα υφάσματα και τη μεταλλουργία. Η βιομηχανία τροφίμων στηρίζεται στην αφθονία και την ποικιλία των τοπικών πόρων και η κλωστοϋφαντουργία επωφελείται από το χαμηλό εργασιακό κόστος. Αυτός ο τομέας λίγο έχει αναπτυχθεί, καθώς η Βόρεια .Μακεδονία δεν παράγει υφάσματα και τα εργοστάσιά της δεν κατασκευάζουν σχεδόν καθόλου έτοιμα προϊόντα. Η βιομηχανία υφασμάτων χαρακτηρίζεται επίσης από μικρές επιχειρήσεις και εξαγωγές που σε ποσοστό έως 80% κατευθύνονται προς την [[Ευρωπαϊκή Ένωση]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.macedonia21.com/documents/pdf/press_clippings/mar10/Macedonia%20feature%20at%20WGSN.pdf|title=Macedonia: textile industry strategy|publisher=WGSN Business Resource Europe|author=Andrew Jobling|date=2010-03-19|accessdate=}}{{Dead link|date=Σεπτέμβριος 2019 }}</ref>

H μεταλλουργική δραστηριότητα, που άλλοτε τροφοδοτούνταν από τοπικά μεταλλεία, όλο και περισσότερο εξαρτάται από την εισαγωγή μεταλλεύματος. Η εξόρυξη δεν παράγει περισσότερο από 0,7% του ΑΕΠ και αφορά κυρίως το [[χρώμιο]], αλλά υπάρχουν ακόμα αποθέματα [[χαλκός|χαλκού]].<ref name="metal">{{en}} {{cite web|url=http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/country/2008/myb3-2008-mk.pdf|title=2008 Minerals Yearbook, Macedonia|publisher=U.S. Department of the Interior|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Τα μεταλλεία χαλκού, στα ανατολικά της χώρας, κοντά στο [[Ράντοβιτς]] και το [[Πέχτσεβο]], έκλεισαν μετά την πτώση των τιμών των μετάλλων το 2008, αλλά θα αντικατασταθούν περί το 2013 από νέα συμπλέγματα εξόρυξης και επεξεργασίας.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.balkaninsight.com/en/article/major-russian-investment-in-macedonia|title=Russia to Invest €150m in Macedonian Mines|publisher=BalkanInsight|author=Sinisa Jakov Marusic|date = 2011-11-18|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Τα εργοστάσια της χώρας επεξεργάζονται κυρίως [[νικέλιο]], [[σίδηρος|σίδηρο]] και [[χάλυβας|χάλυβα]], όλα εισαγόμενα,<ref name="metal"/> και οι κύριες επιχειρήσεις σε αυτόν τον τομέα είναι η [[ArcelorMittal]] και η [[Makstil Skopje]]. Ανάμεσα στις μεγάλες επιχειρήσεις της Βόρειας .ςΜακεδονίας βρίσκονται επίσης η [[Alkаloid Skopje]], που κατασκευάζει φάρμακα, η [[Rade Končar Skopje]], που εξειδικεύεται στην παραγωγή ηλεκτρικών συσκευών, και η μπρασερί [[Prilepska Pivarnica]], που παράγει μπύρα και χυμούς φρούτων.<ref name="mse.org/mk 1">{{en}} {{cite web|url=http://www.mse.mk/en/content/13/3/2010/structure-and-methodology-mbid|title=Structure and methodology of the MBID Index|last=|first=|ημερομηνία=|work=Macedonian Stock Exchange|publisher=Χρηματιστήριο της πΓΔΜ|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2013-12-15}}</ref><ref name="mse.org.mk 2">{{en}} {{cite web|url=http://www.mse.mk/en/content/13/3/2010/structure-of-index-mbi10|title=Structure and methodology of the MBI 10 Index|work= www.mse.org.mk/|publisher= Επίσημη σελίδα του [[χρηματιστήριο της Βόρειας Μακεδονίας|Χρηματιστηρίου της Βόρειας Μακεδονίας]]|accessdate = 2013-12-15}}</ref>

Η χώρα παράγει το 60% της πρωτογενούς ενέργειας που καταναλώνει και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές. Αναγκάζεται να αγοράζει [[φυσικό αέριο]] και [[πετρέλαιο]], αλλά και [[ηλεκτρισμός|ηλεκτρισμό]] από το 2000. Το 2007 οι εισαγωγές αυτές είχαν ύψος 774 εκατομμύρια δολάρια, από τα οποία 253 μόνο για την ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική παραγωγή απειλείται ιδίως από την προοδευτική εξάντληση των αποθεμάτων της χώρας σε [[λιγνίτη]], με τον οποίο λειτουργούν περισσότερα από τα τρία τέταρτα των εγκαταστάσεων. Η διάδοση της ηλεκτρικής θέρμανσης εξηγεί την πολύ υψηλή κατανάλωση ηλεκτρισμού, και περιορίζει την εξάρτηση από το [[φυσικό αέριο]].<ref name="energy">{{en}} {{cite web|url=http://macedonia.usaid.gov/Documents/USAID%20Macedonia%20Energy%20Efficiency%20and%20Renewable%20Energy%20Assessment%20%20June%202009.pdf|title=Macedonia Efficiency and Renewable Energy Assessment Final Report|last=|first=|date=Ιούνιος 2009|website=|publisher=Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τη διεθνή ανάπτυξη|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111111234520/http://macedonia.usaid.gov/Documents/USAID%20Macedonia%20Energy%20Efficiency%20and%20Renewable%20Energy%20Assessment%20%20June%202009.pdf|archivedate=2011-11-11|accessdate=|url-status=dead}}</ref> Το φυσικό αέριο εισάγεται από τη [[Ρωσία]] χάρη σε αγωγό που διασχίζει την [[Ουκρανία]], τη [[Μολδαβία]], τη [[Ρουμανία]] και τη [[Βουλγαρία]]. Ο μόνος αγωγός αερίου της Βόρειας .ςΜακεδονίας, που συνδέει τα σύνορα με τη Βουλγαρία με τα [[Σκόπια]], είναι σχετικά καινούργιος· κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1990. Η χώρα έχει μόνο έναν αγωγό πετρελαίου, που κατασκευάστηκε την ίδια εποχή και συνδέει το διυλιστήριο της [[Okta]], το μοναδικό της χώρας, με το λιμάνι της [[Θεσσαλονίκη]]ς στην Ελλάδα.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.analyticamk.org/files/ReportNo15.pdf|title=Natural gas – an energy necessity for Macedonia: Overview of the Macedonian energy potential|publisher=Analytica|date=Ιούλιος 2008|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Η [[Makpetrol]], κύριος διανομέας πετρελαίου και των παραγώγων του στη Βόρεια .Μακεδονία, είναι μία από τις κύριες επιχειρήσεις της χώρας.<ref name="mse.org.mk 2"/>

Η μερίδα των μορφών ανανεώσιμης ενέργειας είναι ακόμα ευκαταφρόνητη, αν και η Βόρεια .Μακεδονία κληρονόμησε από τη σοσιαλιστική περίοδο πολλά υδροηλεκτρικά εργοστάσια, που υποφέρουν ωστόσο από έλλειψη συντήρησης. Η ηλιακή ενέργεια αναπτύσσεται αργά, κυρίως χάρη στην ιδιωτική πρωτοβουλία,<ref name="energy"/> και κατασκευάζεται το πρώτο αιολικό πάρκο ισχύος 37 μεγαβάτ.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.reuters.com/article/2012/01/31/macedonia-energy-wind-idUSL5E8CV26O20120131|title=Macedonia signs deal to build first wind farm|publisher=Reuters|author=Maja Zuvela|date = 2012-01-31|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Η [[γεωθερμία]] χρησιμοποιείται για θέρμανη θερμοκηπίων και ατομική θέρμανση, αλλά οι πηγές δεν είναι αρκετά θερμές για μαζική εκμετάλλευση.<ref name="energy"/>

Ο τουρισμός στη Βόρεια .Μακεδονία είναι σχετικά ισχνός, αν και αναπτυσσόμενος, και συνεισέφερε έως 1,8% στο ΑΕΠ το 2008. Μεταξύ 1997 και 2008, ο αριθμός ξενοδοχείων και εστιατορίων αύξανε κατά μέσο όρο 4,64% το χρόνο. Ο αριθμός των ξένων επισκεπτών επίσης αυξάνει συνεχώς, το 2011 για παράδειγμα κατά 14,6%.<ref name="tourism">{{en}} {{cite web|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/8.4.13.01.pdf|title=TOURISM IN THE REPUBLIC OF MACEDONIA, 2008-2012|publisher=Makstack||accessdate = 2013-12-15}}</ref> Εκείνο το χρόνο η χώρα δέχθηκε σχεδόν 262.000 αλλοδαπούς τουρίστες,<ref>{{en}} {{cite web|url=http://edition.cnn.com/2011/10/04/world/europe/macedonia-skopje-2014/index.html|title=Is Macedonia's capital being turned into a theme park?|publisher=CNN|author=Catriona Davies|date = 2011-10-10|accessdate = 2013-12-15}}</ref> που ήρθαν κυρίως από γειτονικές χώρες, όπως η Ελλάδα, η Σερβία και η Αλβανία, αλλά και από χώρες της δυτικής Ευρώπης και τις ΗΠΑ.<ref name="tourism"/> Ο αριθμός ξένων επισκεπτών το 2011, ωστόσο, είναι πολύ μακριά από το μέσο όρο της δεκαετίας του 1980, όταν η χώρα ήταν τμήμα της [[Γιουγκοσλαβία]]ς, οπότε η Βόρεια .Μακεδονία δεχόταν περίπου 600.000 τουρίστες το χρόνο, φτάνοντας τους 689.000 ξένους επισκέπτες το 1987.<ref>{{mk}}{{en}} {{cite web|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/8.4.11.01.pdf|title=Tourisme en République de Macédoine|publisher=Office national macédonien des statistiques|date=2006–2010|accessdate = 2013-12-15}}</ref>

Μετά το πέρασμα στην [[οικονομία της αγοράς]] ο τραπεζικός τομέας της χώρας χαρακτηρίζεται από συνετές και αυστηρές πολιτικές, εξαιτίας της οικονομικής αστάθειας της χώρας. Στην αγορά επενδύουν κυρίως ξένοι όμιλοι, όπως η Αυστριακή Steiermärkische Sparkasse, η Hypo Investbank του Λίχτενσταϊν και η Γαλλική [[Société générale]] που αγόρασαν τοπικές επιχειρήσεις.<ref name="banques">{{en}} {{cite web|url=http://ec.europa.eu/economy_finance/international/enlargement/pre-accession_prog/pep/pep-fyrm-2008-2009_en.pdf|title=Pre-Accession Economic Programme 2009-2011|author=Κυβέρνηση της πΓΔΜ|date=Ιανουάριος 2009|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Οι πιο μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι της Βόρειας .ςΜακεδονίας είναι η [[Komercijаlnа bаnkа Skopje]], η [[Stopanska banka Bitola]], η [[TTK Banka Skopje]], η [[Stopanska banka Skopje]] και η [[Tutunska banka Skopje]].<ref name="mse.org/mk 1"/><ref name="mse.org.mk 2"/>

Το [[Χρηματιστήριο της Βόρειας Μακεδονίας|Χρηματιστήριο της Βόρειας .ςΜακεδονίας]] είναι η επίσημη αγορά μετοχών του κράτους. Ο κύριος δείκτης του, ο [[MBI 10]], που συγκεντρώνει τις κινήσεις των 10 μετοχών που συναλλάσσονται περισσότερο, αντιπροσώπευε στο τέλος του 2011 συνολική κεφαλαιοποίηση περισσότερων από 27 εκατομμυρίων [[Δηνάριο Βόρειας Μακεδονίας|δηναρίων]] ή 440 εκατομμύρια [[ευρώ]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.mse.com.mk/Repository/Reports/EN/ReportEN_10_20110101_20111231.pdf|title=Annual Statistical Bulletin January-December 2011|publisher=[[Χρηματιστήριο της Βόρειας Μακεδονίας]]|accessdate = 2013-12-15}}</ref> Η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος, του δηναρίου, που είχε συνδεθεί με το [[γερμανικό μάρκο]] το 1995, είναι συνδεδεμένη με το [[ευρώ]] από τη δημιουργία του.<ref name="banques"/>

Η Βόρεια .Μακεδονία έχει εμπορικές σχέσεις κυρίως με χώρες της [[Ευρωπαϊκή Ένωση|Ευρωπαϊκής Ένωσης]] και δεν έχει διατηρήσει σημαντικούς δεσμούς με τα υπόλοιπα κράτη που προήλθαν από τη [[Γιουγκοσλαβία]]. Το 2010 οι εξαγωγές της κατευθύνθηκαν σε ποσοστό περίπου 20% προς τη [[Γερμανία]], 7% προς την [[Ιταλία]] και τη [[Βουλγαρία]] και 6% προς την [[Ελλάδα]] και εισάγει κυρίως από τη Γερμανία, τη [[Ρωσία]], την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, το [[Ηνωμένο Βασίλειο]], την [[Τουρκία]] και την [[Ιταλία]]. Εξαρτώμενη ευρέως από τις εισαγωγές πρώτων υλών και καταναλωτικών αγαθών, το [[εμπορικό ισοζύγιο|εμπορικό ισοζύγιό]] της παραμένει συνεχώς ελλειμματικό, φτάνοντας τα 6 εκατομμύρια δολάρια το 2011.<ref name="cia"/> Η χώρα έχει συνάψει [[συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης]] με τις περισσότερες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης·<ref>{{en}} {{cite web|url=http://info.worldbank.org/etools/wti/docs/Macedonia,%20FYR_brief.pdf|title=Former Yugoslav Republic of Macedonia Trade Brief|publisher=[[Παγκόσμια Τράπεζα]]|date=2009–2010|accessdate=2013-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120518003138/http://info.worldbank.org/etools/wti/docs/Macedonia,%20FYR_brief.pdf|archivedate=2012-05-18|url-status=dead}}</ref> το 2012, υπέγραψε επίσης τελωνειακή ένωση με την [[Τουρκία]], εταίρο όλο και πιο σημαντικό,<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.worldbulletin.net/?aType=haber&ArticleID=85253|title=Turkey, Macedonia sign free zone agreement|last=|first=|date=2012-02-02|website=|publisher=World Bulletin|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2013-12-15}}</ref> και σχεδιάζει ίδιου τύπου ένωση με το [[Ισραήλ]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://vlada.mk/node/1944?language=en-gb|title=Macedonia, Israel show interest in economic cooperation|publisher=Vlada.mk|date = 2012-02-21|accessdate = 2013-12-15}}</ref>