Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎Βαλκανικό Μέτωπο: Σπασιμο της καταληψης της Μακεδονιας σε 2 σταδια (Ρουπελ, Δραμα/Καβαλα & Δ'Στρατου). Επεξηγηση για την παραδωση ρουπελ με λινκ σε Μεταξα & Δουσμανη. Διαχωρισμός παραγραφου απο Κινημα Εθνικης Αμυνης.
→‎Βαλκανικό Μέτωπο: Προσθηκη της 2η παραιτησης Βενιζελου για Δαρδανελια. Λινκς σε Βασιλεια (οχι συγχρονες χωρες). Αλλαγες λινκς νωριτερα. Ορθογραφιες.
Γραμμή 142:
Το [[1914]] οι Αυστριακοί επιτέθηκαν εναντίον της Σερβίας και σημείωσαν αρχικά επιτυχίες, νικώντας στους ποταμούς Σάβο και Δρίνο και στην Κολουμπάρα (Νοέμβριος) και αναγκάζοντας τους Σέρβους να εκκενώσουν το [[Βελιγράδι]] ([[30 Νοεμβρίου]]). Οι Σέρβοι, όμως, υπό την αρχηγία του [[Ραντομίρ Πούτνικ]], πέρασαν στην αντεπίθεση, νίκησαν τους Αυστριακούς στη μάχη του Ρούδνικ και ανακατέλαβαν την πρωτεύουσά τους (15 Δεκεμβρίου).
 
Ο Τούρκος στρατηγός Εμβέρ πασάς, θεωρώντας πως το συμφέρον της [[ΤουρκίαΟθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]]ς βρισκόταν με το μέρος της Γερμανίας, υπέγραψε μυστική συνθήκη με αυτήν στις [[2 Αυγούστου]]. Στις [[10 Αυγούστου]], δύο γερμανικά καταδρομικά, το «Γκέμπεν» και το «Μπρεσλάου», μπήκαν στη [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο]] και έγιναν δεκτά στα τουρκικά χωρικά ύδατα. Ακολούθησε, κατόπιν, εικονική πώλησή τους στην Τουρκία, η οποία στη συνέχεια βομβάρδισε την [[Οδησσός|Οδησσό]] κι άλλα ρωσικά λιμάνια ([[30 Οκτωβρίου]]). Η Ρωσία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Τουρκίας ([[1 Νοεμβρίου]]) και ακολούθησαν οι σύμμαχοί της ([[5 Νοεμβρίου]]), ενώ αγγλικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στον [[Περσικός Κόλπος|Περσικό κόλπο]]. Η είσοδος της ΤουρκίαςΟθωμανικής Αυτοκρατορίας στον πόλεμο είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία τριών νέων μετώπων ([[Εκστρατεία της Καλλίπολης|Καλλίπολης]], Καυκάσου, Μεσοποταμίας).
 
Το χειμώνα του [[1915]] η Αντάντ [[εκστρατεία της Καλλίπολης|επιτίθεται στην Καλλίπολη]] με σκοπό να κρατηθεί ανοιχτή η δίοδος για τη σύμμαχό Ρωσία στα Δαρδανέλια. Ο Βενιζέλος προτείνει συμμετοχή μικρού εκστρατευτικού σώματος με αντάλλαγμα εδάφη στη Β. Ήπειρο, στην Κύπρο και έλεγχο στη Μ. Ασία. Ο βασιλιάς [[Κωνσταντίνος_Α΄_της_Ελλάδας|Κωσταντίνος]] μεταπειθεται από τον [[Ιωάννης Μεταξάς|Μεταξά]] πως η επιχείρηση ειναι πολύ ριψοκίνδυνη, και ο Βενιζέλος παραιτείται διαμαρτυρόμενος για την παρέμβαση του θρόνου. Στις εκλογές του Μαίου κερδίζει ξανά το κόμμα των «[[Κόμμα Φιλελευθέρων (Ελλάδα)|Φιλελευθέρων]]», το παλάτι όμως συνεχίζει την πρωτοκαθεδρία στην εξωτερική πολιτική, προκρίνοντας την βολική για τις κεντρικές Δυνάμεις πολιτική της ουδετερότητας. Στο μεταξύ οι Σύμμαχοι ηττώνται στα Δαρδανέλια.
Στις 6 Σεπτεμβρίου [[1915]] η [[Βουλγαρία]] υπογράφει μυστικά σύμφωνα με Γερμανία και Οθωμανική Αυτοκρατορία,
και στις 11 Οκτωβρίου επιτίθεται στη Σερβία σχηματίζοντας τριπλό μετωπο εναντίον της, με Γερμανία και Αυστρουγγαρία.
Στις 6 Σεπτεμβρίου 1915 η το [[Βασίλειο της Βουλγαρίας|βασίλειο της Βουλγαρία]] υπογράφει μυστικά σύμφωνα με Γερμανίκή και Οθωμανική Αυτοκρατορία, και στις 11 Οκτωβρίου επιτίθεται στη Σερβία σχηματίζοντας τριπλό μετωπο εναντίον της, μαζί με την Αυστρουγγαρία.
Στις 5 του Οκτώβρη 1915 τα πρώτα ηττημένα γαλλικά στρατεύματα από την [[εκστρατεία της Καλλίπολης]] αποβιβάσθηκαν στην Θεσσαλονίκη ως [[Στρατιά της Ανατολής]], έπειτα απο προσωπική πρόσκληση του Βενιζέλου, παρά την την αντίθεση του γερμανόφιλου [[Κωνσταντίνος_Α΄_της_Ελλάδας|Βασιλιά Κωσταντίνου]] που πρόκρινε την ουδετερότητα της Ελλάδος.
 
Η [[Γαλλική Στρατιά της Ανατολής]] δημιούργησε περιχαρακωμένο στρατόπεδο και χρησιμοποίησαν τα οχυρά στην ελληνοσερβική μεθορίου προσπθώντας να ανοιξουν δρομο διαφυγής στα Σερβικά Στρατεύματα προς την Ελλάδα και την [[Αλβανία]] με μικρή επιτυχία μόνο, ανοίγοντας παρόλαυτα το [[Μακεδονικό Μέτωπο]] από την πλευρά των Συμμάχων.
Στις 5 του Οκτώβρη 1915, τα πρώτα ηττημένα γαλλικά και βρετανικά στρατεύματα από τα Δαρδανέλια αποβιβάζονται στη Θεσσαλονίκη έπειτα απο πρόσκληση του Βενιζέλου για να στηρίξουν την ενεργοποίηση του [[Ελληνοσερβική συνθήκη (1913)|Εληνοσερβικού Συμφώνου]], και να ανοίξουν το [[Μακεδονικό Μέτωπο]], ως [[Στρατιά της Ανατολής]] πλέον. Ο βασιλιάς Κωσταντίνος επιμένει στην ουδετερότητα και διαλύει την [[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1915|κυβέρνηση Βενιζέλου]], παρότι είχε μόλις λαβει ψήφο εμπιστοσύνη για τις εξελίξεις, ριχνοντας τη χωρα σε συνταγματική ανωμαλία και πιο βαθειά στη δίνη του Εθνικού Διχασμού. Η [[Γαλλική Στρατιά της Ανατολής]] δημιούργησε περιχαρακωμένο στρατόπεδο και χρησιμοποίησαν τα οχυρά στην ελληνοσερβική μεθορίου προσπθώντας να ανοιξουν δρομο διαφυγής στα Σερβικά Στρατεύματα προς την Ελλάδα και την [[Αλβανία]] χωρίς επιτυχία.
 
Στις 15 Οκτώβρη οι Σερβικές δυνάμεις του στρατάρχη [[Ραντομίρ Πούτνικ|Πούτνικ]] θα ηττηθούν ολοκληρωτικά και υποχωρώντας μέσω του [[Αλβανικός Γολγοθάς|Αλβανικού Γολγοθά]] θα καταφύγουν σε [[Κέρκυρα]] και [[Θεσσαλονίκη]],
για αναδιοργάνωση από την Στρατιά της Ανατολής.
 
Στις 26 Μαΐου του [[1916]] οι επιτελείς του βασιλιά Κωσταντίνου ([[Ιωάννη Μεταξά|Μεταξάς]], [[Βίκτωρ Δούσμανης|Δούσμανης]]) παραδίδουν αμαχητί το οχυρό [[Ρούπελ]] στις γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις, ώστε να επαναβεβαιώσουν την υπόσχεση ουδετερότητας προς τον [[Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας|Κάιζερ]], η οποία είχε τρωθεί από την απόβαση της Ανταντ στη Μακεδονία, επτά μήνες νωρίτερα.
 
Στις 18 Αυγουστου 1916, οι γερμανοβούλγαρικές δυνάμεις [[αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού στο Γκέρλιτς|αιχμαλωτίζουν το Δ' Σώματος Στρατού]] υπό την αδράνεια των επιτελών του παλατιού και παρά την ουδετερότητα της Ελλάδας, με περισσότερους από 7.000 αξιωματικούς και στρατιώτες να καταλήγουν στο γερμανικό στρατόπεδο του [[Γκέρλιτς]], ανοίγωντας έτσι το δρόμο για τη [[Β΄ Βουλγαρική Κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας]].