Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το χειμώνα του [[1915]] η Αντάντ [[εκστρατεία της Καλλίπολης|επιτίθεται στην Καλλίπολη]] με σκοπό να κρατηθεί ανοιχτή η δίοδος για τη σύμμαχό Ρωσία στα Δαρδανέλια. Ο Βενιζέλος προτείνει συμμετοχή μικρού εκστρατευτικού σώματος με αόριστα αντάλλαγμα στη Β. Ήπειρο, στην Κύπρο και έλεγχο στη Μ. Ασία.<ref>{{Cite web|url=https://dis.army.gr/sites/dis.army.gr/files/unmanaged/pdf/Articles_June14/Greek_French/DIPL_EJ_GALLIA_ELL_DIXASM_APP.pdf|title=OΙ ∆ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΕΞΑΡΧΩΝ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ∆ΙΧΑΣΜΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ∆Ο ΤΟΥ Α ́ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ|last=Κατσικώστας|first=∆ημήτριος|ημερομηνία=2011|website=Διευθυνση Ιστορίας Στρατού|publisher=Γενικό Επιτελείο Στρατού|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201204124946/https://dis.army.gr/sites/dis.army.gr/files/unmanaged/pdf/Articles_June14/Greek_French/DIPL_EJ_GALLIA_ELL_DIXASM_APP.pdf|archivedate=2020-12-04|accessdate=2020-01-04}}</ref> Ο βασιλιάς [[Κωνσταντίνος_Α΄_της_Ελλάδας|Κωσταντίνος]] μεταπειθεται από τον [[Ιωάννης Μεταξάς|Μεταξά]] πως η επιχείρηση ειναι πολύ ριψοκίνδυνη, και ο Βενιζέλος παραιτείται διαμαρτυρόμενος για την παρέμβαση του θρόνου, ανοίγοντας το κεφάλαιο του [[Εθνικός Διχασμός|Εθνικού Διχασμού]].<ref>{{Cite web|url=https://www.mixanitouxronou.gr/pote-oi-vretanoi-proseferan-tin-kypro-stin-ellada-alla-i-elliniki-kyvernisi-tin-aperripse-me-pio-skeptiko-o-vasilias-konstantinos-to-arnithike-dia-toy-za-mi/|title=Πότε οι Βρετανοί προσέφεραν την Κύπρο στην Ελλάδα, αλλά η ελληνική κυβέρνηση την απέρριψε. Με ποιο σκεπτικό ο βασιλιάς Κωνσταντίνος το αρνήθηκε διά του Ζαΐμη|last=Αθανασίου|first=Βαλάντης|ημερομηνία=2018-03-12|website=ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ|publisher=www.facebook.com/mixanitouxronou|archiveurl=https://archive.vn/wip/RMY1Q|archivedate=2020-11-06|accessdate=2020-11-06}}</ref> Στις εκλογές του Μαίου κερδίζει ξανά το κόμμα των «[[Κόμμα Φιλελευθέρων (Ελλάδα)|Φιλελευθέρων]]», το παλάτι όμως συνεχίζει την πρωτοκαθεδρία στην εξωτερική πολιτική, προκρίνοντας την βολική για τις κεντρικές Δυνάμεις πολιτική της ουδετερότητας. ΣτοΤο μεταξύφθινώπορο του 1915 οι Σύμμαχοι ηττώνταιθα ηττηθούν τελειωτικά στα Δαρδανέλια.

Εντωμεταξύ, στις 5 του Οκτώβρη 1915, τα πρώτα ηττημένα γαλλικά και βρετανικά στρατεύματα από τα Δαρδανέλια αποβιβάζονται στη Θεσσαλονίκη έπειτα απο πρόσκληση της κυβέρνησης Βενιζέλου για να στηρίξουν την ενεργοποίηση του [[Ελληνοσερβική συνθήκη (1913)|Εληνοσερβικού Συμφώνου]], και να ανοίξουν το [[Μακεδονικό Μέτωπο]], ως [[Στρατιά της Ανατολής]] πλέον.<ref name="petsinar2017" /><ref name="Hassiotis_2014">{{Cite web|url=https://encyclopedia.1914-1918-online.net/article/greece|title=Greece|last=Hassiotis|first=Loukianos|ημερομηνία=2014-10-08|website=1914-1918-online. International Encyclopedia of the First World War|publisher=Freie Universität Berlin|archiveurl=https://archive.vn/8KVpN|archivedate=2015-08-10|accessdate=2020-11-07|ref=hassiotis_2014}}</ref><ref name="koliopoulos2018">{{Cite book|title=Ιστορία του νεότερου και του σύγχρονου κόσμου (από το 1815 έως σήμερα)|first=Ιωάννης|last=Κολιόπουλος|publisher=[[ΟΕΔΒ]], ΤΥΕ ΤΥΕ Διόφαντος|isbn=9789600623543|year=2019|location=Πάτρα|page=82-84|quote=Τη στάση του Βενιζέλου ενίσχυσαν αφενός οι εκπρόσωποι της Γαλλίας και της Αγγλίας, οι οποίες με '''τη συγκατάθεση της ελληνικής κυβέρνησης''' είχαν ήδη αποστείλει στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη,...}}</ref> Ο βασιλιάς Κωσταντίνος επιμένει στην ουδετερότητα και διαλύει την [[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1915|κυβέρνηση Βενιζέλου]],<ref>{{Cite book|title=«Η ευγενής μας τύφλωσις...», εξωτερική πολιτική και «εθνικά θέματα» από την ήττα του 1897 έως τη Μικρασιατική Καταστροφή|first=Γιάννης|last=Γιανουλόπουλος|publisher=Βιβλιόραμα|isbn=9789608629684|year=2003|edition=δ‘|location=Αθήνα|page=233|quote=Ό άρχηγός τών Φιλελευθέρων έπρότεινε τότε τήν άναπλήρωση αύτής τής δύναμης μέ στρατεύματα τής Entente καί ό Κωνσταντίνος, αίφνιδιασμένος, φαίνεται πώς άποδέχθηκε τήν πρόταση σιωπηλά μή έχοντας νά προβάλει κανένα πειστικό καί, κυρίως, άμεσο άντεπιχείρημα. "Οταν άλλαξε γνώ μη καί είδοποίησε τόν πρωθυπουργό του νά μήν γνωστοποιήσει τήν πρότασή του στίς Δυνάμεις τής Συνεννοήσεως, πληροφορήθηκε πώς αύτές είχαν ήδη ειδοποιηθεί καί είχαν άνταποκριθεΐ θετικά στήν πρόσκληση.}}</ref> παρότι είχε μόλις λαβει ψήφο εμπιστοσύνη για τις εξελίξεις αυτές, ριχνοντας τη χωρα σε συνταγματική ανωμαλία και πιο βαθειά στη δίνη του Εθνικού Διχασμού.<ref>{{Cite web|url=https://argolikivivliothiki.gr/2018/06/22/national-division-10/|title=Οι συνταγματικές διαστάσεις του Α΄ Εθνικού Διχασμού (από πρακτικά διημερίδας)|last=Βλαχόπουλος|first=Σπύρος|ημερομηνία=2018-07-22|website=1915 – 2015: 100 Χρόνια από τον Εθνικό Διχασμό – Οι πολιτικές, πολιτειακές, κοινωνικές διαστάσεις των γεγονότων και οι μεταγενέστερες επιδράσεις. Άργος, πρακτικά διημερίδας, 7-8 Νοεμβρίου, 2015|publisher=ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ|location=Άργος|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200805083932/https://argolikivivliothiki.gr/2018/06/22/national-division-10/|archivedate=2020-09-05|accessdate=2020-09-10|quote=Γιατί πολύ απλά εάν δεν γνωρίζεις τι συνέβη το 1915 με την διπλή διάλυση της Βουλής προκειμένου ο Κωνσταντίνος να επιβάλει τη θέλησή του ως προς τη στάση της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν μπορείς να κατανοήσεις την ιστορική καταγωγή και τον λόγο ύπαρξης συνταγματικών διατάξεων, όπως αυτών του άρθρου 41, παρ. 2, εδ. β΄ και παρ. 4 του ισχύοντος Συντάγματος περί απαγόρευσης εκ νέου πρόωρης διάλυσης της Βουλής για το ίδιο εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας και περί του περιορισμού στην εκ νέου πρόωρη διάλυσή της πριν από την πάροδο έτους.}}</ref><ref>Χουρχούλης, Διονύσης (2017), σελ. 79: ''«Αποδείχθηκε ότι όχι μόνο ήταν εθνικά επιζήμια, αλλά και μη ρεαλιστική, αφού η Ελλάδα δεν μπορούσε να αποτρέψει την επέμβαση των Συμμάχων και την στρατιωτική κατάληψη εδαφών της, όπως λόγου χάριν της Λήμνου, της Κέρκυρας, της κεντρικής Μακεδονίας.»''</ref>