Κρυπτεία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Bewbsedihbweichbewhjx wd Ετικέτες: Αναιρέθηκε Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
Article restored Ετικέτες: Χειροκίνητη αναστροφή επεξεργασία κώδικα 2017 |
||
Γραμμή 1:
[[File:SpartaGreatRhetra.png|right|350px|Η [[Μεγάλη Ρήτρα]] ως σύστημα διακυβέρνησης στην [[Αρχαία Σπάρτη]] και ο ρόλος τής κρυπτείας]]
Η '''κρυπτεία''' αποτελούσε θεσμό
==Χαρακτήρας και λειτουργία τού θεσμού==
Γραμμή 11:
Ως προς τη δράση τής κρυπτείας ως στρατιωτικού σώματος, οι διαφορές από τη ζωή και τη δραστηριότητα των [[οπλίτης|οπλιτών]] τής Σπάρτης ήταν αξιοσημείωτες, πράγμα που εξηγεί, κατά τους μελετητές, τη [[μύηση|μυητική]] λειτουργία τού θεσμού. Ο [[Πιερ Βιντάλ-Νακέ]] επισημαίνει τις εξής σημαντικές διαφορές<ref>Pierre Vidal-Naquet, 1991<sup>2</sup>: ''Le Chasseur noir. Formes de pensée et formes de société dans le monde grec''. Paris: La Découverte, σελ. 162|ISBN=2-7071-4500-9</ref>: α) Οι ''κρυπτοί'' ήταν ελαφρά ή καθόλου οπλισμένοι, ενώ οι οπλίτες έφεραν πανοπλία, β) Οι ''κρυπτοί'' ενεργούσαν ως μονάδες, ενώ οι οπλίτες ως μέρος τής [[φάλαγγα|φάλαγγας]], γ) Οι ''κρυπτοί'' έτρωγαν ό,τι έβρισκαν ή έκλεβαν, ενώ οι οπλίτες τρέφονταν στα οργανωμένα [[συσσίτιο|συσσίτια]], δ) Οι ''κρυπτοί'' κρύβονταν στα βουνά, ενώ οι οπλίτες, όταν δεν εκστράτευαν, παρέμεναν στην πεδινή περιοχή, ε) Οι ''κρυπτοί'' δραστηριοποιούνταν κυρίως τη νύχτα, όταν οι οπλίτες δεν πολεμούσαν, στ) Οι ''κρυπτοί'' έστηναν [[ενέδρα]] ή σκότωναν ύπουλα, ενώ οι οπλίτες πολεμούσαν σε οργανωμένη μάχη. Ως εκ τούτου, η κρυπτεία ως έθιμο μύησης αποκτούσε τη λειτουργία άτυπου θεσμού, ο οποίος συμβολικά επικυρωνόταν από την κακομεταχείριση ή τον φόνο των πλέον επικίνδυνων ειλώτων και ορισμένοι θεωρούν ότι αυτό ίσχυε ευθύς εξαρχής<ref>Simon Hornblower, Antony Spawforth, Esther Eidinow, 2012: ''The Oxford Classical Dictionary''. Oxford: Oxford University Press, σελ. [https://books.google.gr/books?id=bVWcAQAAQBAJ&pg=PA786&redir_esc=y&hl=el#v=onepage&q&f=false 786], ISBN: 978-0-19-954556-8</ref>.
Επειδή βασικός στόχος των μελών
Ορισμένοι ιστορικοί χαρακτηρίζουν τις δολοφονίες των ειλώτων συμβολική πράξη καταπίεσης των υποδούλων από μικρή μειονότητα νεαρών, η οποία χρησίμευε και ως διαδικασία επιλογής των μελλοντικών ηγετών.{{sfn|Hodkinson|2015|p=27|ps=: "Recent research suggests that even the killing of helots during the infamous krypteia, about which the sources give contradictory accounts, was no more than a symbolic measure of helot control (Ducat 2006a, ch 9). Sent out on a merely occasional basis, barefoot with only daggers, without specific instructions and hiding themselves from others’ view with no opportunity for reporting back, the kryptoi were hardly a serious means of policing the helots. The fact that the krypteia involved only a select minority of young men (Plutarch, ''Lycurgus'' 28.2, citing Aristotle fr. 538 Rose), for whom it formed an intensive period of personal trials, probably as part of the selection process for Sparta’s future leaders, suggests that its civic function was equally if not more important. It is hardly surprising that the killing of helots makes no appearance in Plato’s description of the krypteia in the Laws (633b–c)".}} Η κρυπτεία αποτελεί κατ' αυτόν τον τρόπο το επιστέγασμα της Σπαρτιάτικης εκπαίδευσης, κατά την οποία η σκληραγωγημένη ζωή, διανθισμένη με κλοπές, με συνδυασμό θάρρους και επινοητικότητας, καταλήγει στις σφαγές ειλώτων· τακτική που επικρίθηκε από τον [[Αριστοτέλης|Αριστοτέλη]], καθώς δεν συνάδει με το θάρρος που διδάσκουν συνήθως οι φιλόσοφοι, αλλά με την κτηνωδία των άγριων ζώων.{{sfn|Lévy|2008|p=97|ps=: O Lévy παραπέμπει στα ''Πολιτικά''. 8,4,1338b, 17-19}}.
Γραμμή 29:
Εθνολογικές μελέτες έχουν παραλληλίσει τον εθιμικό, μυητικό χαρακτήρα τής κρυπτείας με παρόμοιες τελετές στη σύγχρονη κοινωνία.{{sfn|Sheldon|2013|p=80}}
==Αποσπάσματα για την κρυπτεία από αρχαίους
Όπως εξιστορεί ο [[Πλούταρχος]] στο έργο «Λυκούργος» (''Βίοι Παράλληλοι'')<ref name="Plutarch">[[Πλούταρχος]], [[s:Βίοι Παράλληλοι/Λυκούργος#28|Λυκούργος 28]]</ref>:
| |||