Αγία Σοφία (Τραπεζούντα): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Δημιουργήθηκε από μετάφραση της σελίδας "Hagia Sophia, Trabzon" |
προσθήκη φωτογραφιών |
||
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες κτιρίου}}
[[Αρχείο:Ayasofyatrabzon.jpg|μικρογραφία| Άποψη της Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας με το καμπαναριό της και τις [[Μαύρη Θάλασσα|ακτές της Μαύρης Θάλασσας]] στο βάθος]]▼
Η '''Αγία Σοφία''' ({{Lang-tr|Ayasofya}}) είναι μια πρώην [[Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία|ορθόδοξη]] εκκλησία στην [[Τραπεζούντα]], στο βορειοανατολικό τμήμα της [[Τουρκία|Τουρκίας]]. Μετατράπηκε σε [[τζαμί]] το 1584, σε μουσείο το 1964<ref name=":0">{{Cite news |url=https://www.theguardian.com/travel/2017/oct/25/turkey-other-hagia-sophia-trabzon-church-mosque|title=Turkey's other Hagia Sophia, in Trabzon |last=Eden|first=Caroline |work=The Guardian |date=2017-10-25 |language=en-GB |issn=0261-3077 |accessdate=2020-10-26}}</ref> και πάλι σε τζαμί το 2013<ref>{{Cite web|url=https://biaa.ac.uk/research/item/name/restoration-of-the-church-of-saint-sophia-at-trabzon|title=Restoration of the Church of Saint Sophia at Trabzon {{!}} Research at the BIAA {{!}} BIAA|website=biaa.ac.uk|accessdate=2020-10-27}}</ref>. Χρονολογείται στον δέκατο τρίτο αιώνα, όταν η Τραπεζούντα ήταν πρωτεύουσα της [[Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας|αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας]]. Βρίσκεται κοντά στην ακτή, τρία χιλιόμετρα δυτικά των ορίων της μεσαιωνικής πόλης. Είναι ένα από τα δεκάδες [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|βυζαντινά]] αξιοθέατα που υπάρχουν στην περιοχή. Έχει περιγραφεί ως «ένα από τα καλύτερα δείγματα βυζαντινής αρχιτεκτονικής<ref>"[https://www.economist.com/news/europe/21582317-fine-byzantine-church-turkey-has-been-converted-mosque-erasing-christian-past Religion in Turkey: Erasing the Christian past]." ''[[The Economist]]''. July 25, 2013.</ref>».▼
[[Αρχείο:Hagia_Sophia_bell_tower.JPG|μικρογραφία| Το καμπαναριό]]▼
▲Η '''Αγία Σοφία''' ({{Lang-tr|Ayasofya}}) είναι μια πρώην [[Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία|ορθόδοξη]] εκκλησία στην [[Τραπεζούντα]], στο βορειοανατολικό τμήμα της [[Τουρκία|Τουρκίας]]. Μετατράπηκε σε [[τζαμί]] το 1584, σε μουσείο το 1964<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/travel/2017/oct/25/turkey-other-hagia-sophia-trabzon-church-mosque|title=Turkey's other Hagia Sophia, in Trabzon|last=Eden|first=Caroline|work=The Guardian|date=2017-10-25|language=en-GB|issn=0261-3077|accessdate=2020-10-26}}</ref> και πάλι σε τζαμί το 2013<ref>{{Cite web|url=https://biaa.ac.uk/research/item/name/restoration-of-the-church-of-saint-sophia-at-trabzon|title=Restoration of the Church of Saint Sophia at Trabzon {{!}} Research at the BIAA {{!}} BIAA|website=biaa.ac.uk|accessdate=2020-10-27}}</ref>. Χρονολογείται στον δέκατο τρίτο αιώνα, όταν η Τραπεζούντα ήταν πρωτεύουσα της [[Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας|αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας]]. Βρίσκεται κοντά στην ακτή, τρία χιλιόμετρα δυτικά των ορίων της μεσαιωνικής πόλης. Είναι ένα από τα δεκάδες [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|βυζαντινά]] αξιοθέατα που υπάρχουν στην περιοχή. Έχει περιγραφεί ως «ένα από τα καλύτερα δείγματα βυζαντινής αρχιτεκτονικής<ref>"[https://www.economist.com/news/europe/21582317-fine-byzantine-church-turkey-has-been-converted-mosque-erasing-christian-past Religion in Turkey: Erasing the Christian past]." ''[[The Economist]]''. July 25, 2013.</ref>».
== Ιστορία ==
▲[[Αρχείο:Ayasofyatrabzon.jpg|μικρογραφία|
Η Αγία Σοφία χτίστηκε στην Τραπεζούντα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του [[Μανουήλ Α΄ Μέγας Κομνηνός|Μανουήλ Α']] μεταξύ των ετών 1238 και 1263<ref>Eastmond, Anthony. "The Byzantine Empires in the Thirteenth Century" in ''Art and Identity in Thirteenth-Century Byzantium: Hagia Sophia and the Empire of Trebizond''. Burlington, VT: Ashgate, 2004, p. 1.</ref>. Η παλαιότερη αγιογραφία στις αψίδες του ναού φέρει τις ημερομηνίες 1291 και 1293<ref>[[Gabriel Millet]], [http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/bch_0007-4217_1895_num_19_1_3650 "Les monastères et les églises de Trébizonde"], ''Bulletin de correspondance hellénique'', '''19''' (1895), p. 428</ref>. Αφού ο [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής|Μωάμεθ ο Πορθητής]] κατέλαβε την πόλη το 1461, η εκκλησία μετατράπηκε πιθανώς σε τζαμί και οι τοιχογραφίες της καλύφτηκαν με ασβέστη. Άλλοι μελετητές λένε ότι δεν μετατράπηκε σε τζαμί μέχρι το 1584 και πως γλίτωσε την άμεση μετατροπή επειδή βρισκόταν αρκετά χιλιόμετρα έξω από τα τείχη της πόλης. Το παρακείμενο μοναστήρι συνέχισε να χρησιμοποιείται από μοναχούς μέχρι το 1701, όταν ο Τουρνεφόρ τους βρήκε ακόμα εκεί. Είναι πιθανό οι μοναχοί να εγκατέλειψαν σταδιακά ένα κτίριο που δεν κατάφερνε πλέον να τους προστατεύσει από την παρενόχληση και τις αρπαγές, και οι Τούρκοι μα το κατέλαβαν χωρίς να χρειαστεί να τους εκδιώξουν<ref>Millet, ''Les monastères'', p. 433</ref>.▼
▲Η Αγία Σοφία χτίστηκε στην Τραπεζούντα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του [[Μανουήλ Α΄ Μέγας Κομνηνός|Μανουήλ Α']] μεταξύ των ετών 1238 και 1263<ref>Eastmond, Anthony. "The Byzantine Empires in the Thirteenth Century" in ''Art and Identity in Thirteenth-Century Byzantium: Hagia Sophia and the Empire of Trebizond''. Burlington, VT: Ashgate, 2004, p. 1.</ref>. Η παλαιότερη αγιογραφία στις αψίδες του ναού φέρει τις ημερομηνίες 1291 και 1293<ref>
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, στο τέλος του 19ου αιώνα ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως νοσοκομείο χολέρας. Κατά τη διάρκεια του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκοσμίου Πολέμου]] η πόλη καταλήφθηκε από [[Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις|Ρώσους στρατιώτες]] και για πρώτη φορά η εκκλησία μπόρεσε να εξεταστεί από αρχαιολόγους, συμπεριλαμβανομένου του Φιοντόρ Ουσπένσκι, και άρχισε κάποιος προκαταρκτικός καθαρισμός των τοιχογραφιών. Τη δεκαετία του 1940 αναφέρθηκε ότι κλειδώθηκε και χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη, αλλά τη δεκαετία του 1950 χρησιμοποιήθηκε ξανά ως τζαμί<ref>David Talbot Rice, "The Church of Haghia Sophia at Trebizond", p6.</ref>. Το 1964 μετατράπηκε σε μουσείο<ref name=":0"
Η εκκλησία της Αγίας Σοφίας είναι ένα σημαντικό δείγμα [[Βυζαντινή αρχιτεκτονική|υστεροβυζαντινής αρχιτεκτονικής]], χαρακτηριζόμενη από έναν ψηλό κεντρικό [[Τρούλος|τρούλο]] και τέσσερις μεγάλες καμάρες που υποστηρίζουν το βάρος του θόλου και της οροφής. Κάτω από τον τρούλο υπάρχει μωσαϊκό από πολύχρωμες πέτρες. Ο ναός χτίστηκε ως σταυροειδής εγγεγραμμένος, αλλά με εξωτερική μορφή που παίρνει τη μορφή σταυρού χάρη σε προεξέχοντα βόρεια και νότια προπύλαια. Ο ναός έχει μήκος 22 μέτρα, πλάτος 11,6 και ύψος 12,7. Οι τοιχογραφίες του τέλους του 13ου αιώνα που αποκαλύφθηκαν κατά την αποκατάσταση του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, απεικονίζουν θέματα από την [[Καινή Διαθήκη|Καινής Διαθήκης.]] Τα εξωτερικά πέτρινα ανάγλυφα και άλλα διακοσμητικά στοιχεία είναι σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις που απαντούν και στην [[Αρμενία]] και τη [[Γεωργία]]. 24 μέτρα δυτικά της εκκλησίας βρίσκεται ψηλό καμπαναριό, ύψους 40 μέτρων. Χτίστηκε το 1427 και στεγάζει ένα μικρό παρεκκλήσι στον δεύτερο όροφο. Οι εσωτερικοί τοίχοι του καμπαναριού καλύπτονται με τοιχογραφίες. Χρησιμοποιήθηκε επίσης ως παρατηρητήριο από ντόπιους αστρονόμους.
Γραμμή 14 ⟶ 15 :
== Φωτογραφίες ==
<gallery>
File:Trabzon Hagia Sophia 4900.jpg|Εξωτερικό, νότια πλευρά
File:Trabzon Hagia Sophia Decoration exterior 4887.jpg|Εξωτερική διακόσμηση
File:Trabzon Hagia Sophia Decoration exterior 4889.jpg|Εξωτερική διακόσμηση
File:Trabzon Hagia Sophia Decoration exterior 4891.jpg|Εξωτερική διακόσμηση
File:Trabzon Hagia Sophia Capital 93 093.jpg|Κιονόκρανο
File:Trabzon Hagia Sophia Exterior 93 087.jpg|Άποψη του εξωτερικού
Image:Hagia Sophia interior.JPG|Εσωτερικό
File:Trabzon Hagia Sophia Evangelists' fresco 4777.jpg|Ψηφιδωτό των Ευαγγελιστών
File:Trabzon Hagia Sophia Evangelists' fresco 4793.jpg|Ψηφιδωτό των Ευαγγελιστών, κέντρο
File:Trabzon Hagia Sophia Evangelists' fresco 4829.jpg|Ψηφιδωτό των Ευαγγελιστών, Μάρκος
File:Trabzon Hagia Sophia Evangelists' fresco 4835.jpg|Ψηφιδωτό των Ευαγγελιστών, Ματθαίος
File:Trabzon Hagia Sophia Evangelists' fresco 4830.jpg|Ψηφιδωτό των Ευαγγελιστών, Ιωάννης
File:Trabzon Hagia Sophia Evangelists' fresco 4836.jpg|Ψηφιδωτό των Ευαγγελιστών, Λουκάς
File:Trabzon Hagia Sophia Several scenes 4791.jpg|Ψηφιδωτά διάφορα
File:Trabzon Hagia Sophia Marriage in Kanaa 4806.jpg|Ο γάμος στην Κανά
File:Trabzon Hagia Sophia Marriage in Kanaa detail 4819.jpg|Ο γάμος στην Κανά, λεπτομέρεια
File:Trabzon Hagia Sophia Christ teaching in the temple 4812b.jpg|Ο Χριστός διδάσκει στο ναό
File:Trabzon Hagia Sophia Christ teaching in the temple 4811.jpg|Ο Χριστός διδάσκει στο ναό, λεπτομέρεια
File:Trabzon Hagia Sophia Feeding of the thousands 4797.jpg|Ο Χριστός πολλαπλασιάζει τους άρτους
File:Trabzon Hagia Sophia Feeding of the thousands 4801b.jpg|Ο Χριστός πολλαπλασιάζει τους άρτους, λεπτομέρεια
File:Trabzon Hagia Sophia Feeding of the thousands detail 4837.jpg|Ο Χριστός πολλαπλασιάζει τους άρτους, λεπτομέρεια
File:Trabzon Hagia Sophia Feeding of the thousands detail 4841.jpg|Ο Χριστός πολλαπλασιάζει τους άρτους, λεπτομέρεια
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4813.jpg|Ο Χριστός γιατρεύει τον τυφλό στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified fresco 4821.jpg|Ψηφιδωτό
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4823.jpg|Ψηφιδωτό
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4838.jpg|Ψηφιδωτό
File:Trabzon Hagia Sophia Mary and Christ 4883.jpg|Ο Χριστός και η Θεοτόκος
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified fresco 4871.jpg|Ο Χριστός και η Θεοτόκος, λεπτομέρεια
File:Trabzon Hagia Sophia Interior 93 067.jpg|Εσωτερικό
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4857.jpg|Η εις Άδου Κάθοδος
File:Trabzon Hagia Sophia Baptism of Christ 93 068.jpg|Η Βάπτιση του Χριστού
File:Trabzon Hagia Sophia Baptism of Christ 4859.jpg|Η Βάπτιση του Χριστού
File:Trabzon Hagia Sophia Interior 4881.jpg|Εσωτερικό
File:Trabzon Hagia Sophia Probably last supper 4869.jpg|Ο Μυστικός Δείπνος
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4866b.jpg|Ψηφιδωτό
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4867.jpg|Άγιος Βαρθολομαίος
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4877.jpg|Ψηφιδωτό
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4879.jpg|Ψηφιδωτό
File:Trabzon Hagia Sophia Unidentified scene 4861.jpg|Ψηφιδωτό
File:Trabzon Hagia Sophia John the baptist and Holy spirit 4814.jpg|Η Βάπτιση του Χριστού
Image:Dome frescoes, Hagia Sophia, Trabzon.JPG|Ψηφιδωτά του τρούλου
Image:Floor of Hagia Sophia, Trabzon.JPG|Δάπεδο, 2008
Image:Hagia Sophia Floor Tiles, Trebizond.jpg|Ανακατασκευή του σχεδίου του δαπέδου βάσει σκίτσου του Charles Texier, 1864. Όσο διασώθηκε καλύφτηκε από χαλί το 2013.
</gallery>
== Παραπομπές ==
<references />
[[Κατηγορία:Καθεδρικοί ναοί στην Τουρκία]]
Γραμμή 23 ⟶ 70 :
[[Κατηγορία:Βυζαντινές εκκλησίες στην Τουρκία]]
[[Κατηγορία:Βυζαντινά μουσεία στην Τουρκία]]
| |||