Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 24:
Η Βουλγαρία έμεινε υποδουλωμένη στο Βυζάντιο από την εποχή του αυτοκράτορα [[Ιωάννης Τσιμισκής|Ιωάννη Τσιμισκή]] (972), με πρόσκαιρη επιβίωση του δυτικού τμήματός της στα χρόνια του τσάρου Σαμουήλ (976-1014), μέχρι την ώρα που στο θρόνο του Βυζαντίου ανέβηκε ο [[Ισαάκιος Β΄ Άγγελος]] (1185). Την εποχή εκείνη το Βυζάντιο συγκλόνιζαν πολλές ταραχές. Ακριβώς στη δύσκολη αυτή στιγμή εκμεταλλεύτηκαν οι δύο αδελφοί, Πέτρος και Ιωάννης Ασέν, συνένωσαν τους Βούλγαρους και τους Βλάχους κατοίκους του κάτω Δούναβη και εξεγέρθηκαν κατά του Βυζαντίου. Ο στρατηγός [[Αλέξιος Βρανάς]], ο οποίος στάλθηκε εναντίον τους, προτίμησε να στραφεί και αυτός κατά του θρόνου και να αυτοαναηρυχθεί σε αυτοκράτορα. Τότε, την εκστρατεία στην επαναστατημένη περιοχή ανέλαβε προσωπικά ο αυτοκράτορας Ισαάκιος, ο οποίος αφού εξουδετέρωσε τον σφετεριστή του θρόνου Βρανά, επιτέθηκε κατά των Βουλγάρων. Στην αρχή μάλιστα είχε κάποιες μικρές επιτυχίες. Τελικά όμως οι Βούλγαροι, αφού ενώθηκαν και με τους Κουμάνους και ενίσχυσαν τη δύναμή τους, κατόρθωσαν να αποκρούσουν τις επιθέσεις του αυτοκράτορα και να υποχρεώσουν να συνθηκολογήσει μαζί τους (1187). Έτσι άρχισε να δημιουργείται ο ανεξάρτητος βουλγαρικός πυρήνας, πάνω στον οποίο θα στηριζόταν το δεύτερο Βουλγαρικό Κράτος.
 
Μεταξύ των ερευνητών, οι οποίοι ασχολήθηκαν σοβαρότητα με το πρόβλημα της διοικητικής οργάνωσης της εκκλησίας της Βουλγαρίας, υπάρχει διάσταση απόψεων. Μέχρι σήμερα έχουν διατυπωθεί οι εξής απόψεις και υποθέσεις ως προς το αξίωμα, την θέση και τα δικαιώματα του αρχιεπισκόπου Βουλγαρίας, κατά την αρχική περίοδο: Α) ήταν αρχιεπίσκοπος τάξεως των γνωστών σε εμάς την εποχή εκείνη στην δυτική Ευρώπη αρχιεπισκόπων που ταυτίζονται με το μητροπολίτη. Β) Αρχιεπίσκοπος Βουλγαρίας μπορούσε να παραλληλιστεί με τους παλαιότερους αρχιεπίσκοπους στη Γαλλία και τη Γερμανία. Γ) Θεωρείται αυτοκέφαλος αρχιεπίσκοπος μητροπολίτης του τύπου τον προκαθημένων, οι οποίοι ήταν επικεφαλής των εκκλησιών Κύπρο και πρώτης Ιουστινιάνης. Δ) Είχε τα δικαιώματα του εξάρχου του πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στην Βουλγαρία. Ε) Ήταν συνηθισμένος αυτοκέφαλος αρχιεπίσκοπος όποιος μνημονεύεται στο τακτικό του Ψευδοεπιφανίου.
 
Μεταξύ των ερευνητών, οι οποίοι ασχολήθηκαν σοβαρότητα με το πρόβλημα της διοικητικής οργάνωσης της εκκλησίας της Βουλγαρίας, υπάρχει διάσταση απόψεων. Μέχρι σήμερα έχουν διατυπωθεί οι εξής απόψεις και υποθέσεις ως προς το αξίωμα, την θέση και τα δικαιώματα του αρχιεπισκόπου Βουλγαρίας, κατά την αρχική περίοδο:
Η σύγχυση στην έρευνα είναι δικαιολογημένη για τρεις κύριους λόγους: Α) Διότι οι υπάρχουσες πήγες δεν αναφέρουν τα δικαιώματα του πρώτου αρχιεπισκόπου Βουλγαρίας. Β) Διότι σε κάποιες πηγές υπάρχει σαφής σύγχυση της αρχιεπισκοπής Βουλγαρίας του Α΄ Βουλγαρικού κράτους με την αυτοκέφαλη αρχιεπισκοπή Αχρίδος. Γ) Διότι ορισμένοι ερευνητές για τον προσδιορισμό της διοικητικής οργανώσεως της εκκλησίας της Βουλγαρίας χρησιμοποιούν ως μέτρο την παράδοση, κατά την οποία το πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως δεν παραχωρούσε εύκολα πλήρη αυτονομία σε νεοφώτιστες εκκλησίες, όπως ήταν η βουλγαρική. Από την άλλη, σωρεία ερευνητών υποστηρίζει ότι σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα η αρχιεπισκοπή Βουλγαρίας πέρασε από το στάδιο της σχετικής αυτονομίας στο στάδιο της ανεξαρτησίας, της αυτοκεφαλίας, κατά το πρότυπο της αρχιεπισκοπής Κύπρου. Και αυτό πραγματώθηκε πριν από το έτος 899.
 
Α) ήταν αρχιεπίσκοπος τάξεως των γνωστών σε εμάς την εποχή εκείνη στην δυτική Ευρώπη αρχιεπισκόπων που ταυτίζονται με το μητροπολίτη.
 
Β) Αρχιεπίσκοπος Βουλγαρίας μπορούσε να παραλληλιστεί με τους παλαιότερους αρχιεπίσκοπους στη Γαλλία και τη Γερμανία.
 
Γ) Θεωρείται αυτοκέφαλος αρχιεπίσκοπος μητροπολίτης του τύπου τον προκαθημένων, οι οποίοι ήταν επικεφαλής των εκκλησιών Κύπρο και πρώτης Ιουστινιάνης. Δ) Είχε τα δικαιώματα του εξάρχου του πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στην Βουλγαρία.
 
Ε) Ήταν συνηθισμένος αυτοκέφαλος αρχιεπίσκοπος όποιος μνημονεύεται στο τακτικό του Ψευδοεπιφανίου.
 
 
Η σύγχυση στην έρευνα είναι δικαιολογημένη για τρεις κύριους λόγους:
 
Α) Διότι οι υπάρχουσες πήγες δεν αναφέρουν τα δικαιώματα του πρώτου αρχιεπισκόπου Βουλγαρίας.
 
Β) Διότι σε κάποιες πηγές υπάρχει σαφής σύγχυση της αρχιεπισκοπής Βουλγαρίας του Α΄ Βουλγαρικού κράτους με την αυτοκέφαλη αρχιεπισκοπή Αχρίδος.
 
Η σύγχυση στην έρευνα είναι δικαιολογημένη για τρεις κύριους λόγους: Α) Διότι οι υπάρχουσες πήγες δεν αναφέρουν τα δικαιώματα του πρώτου αρχιεπισκόπου Βουλγαρίας. Β) Διότι σε κάποιες πηγές υπάρχει σαφής σύγχυση της αρχιεπισκοπής Βουλγαρίας του Α΄ Βουλγαρικού κράτους με την αυτοκέφαλη αρχιεπισκοπή Αχρίδος. Γ) Διότι ορισμένοι ερευνητές για τον προσδιορισμό της διοικητικής οργανώσεως της εκκλησίας της Βουλγαρίας χρησιμοποιούν ως μέτρο την παράδοση, κατά την οποία το πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως δεν παραχωρούσε εύκολα πλήρη αυτονομία σε νεοφώτιστες εκκλησίες, όπως ήταν η βουλγαρική. Από την άλλη, σωρεία ερευνητών υποστηρίζει ότι σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα η αρχιεπισκοπή Βουλγαρίας πέρασε από το στάδιο της σχετικής αυτονομίας στο στάδιο της ανεξαρτησίας, της αυτοκεφαλίας, κατά το πρότυπο της αρχιεπισκοπής Κύπρου. Και αυτό πραγματώθηκε πριν από το έτος 899.
 
[[Αρχείο:Firmani-eksarxia-1870.webp|μικρογραφία|333x333εσ|Το φιρμάνισύστασης της Βουλγαρικής Εξαρχίας]]
Γραμμή 33 ⟶ 49 :
Η Βουλγαρική εκκλησία αυτοανακηρύχθηκε αυτοκέφαλη το έτος 1870, χωρίς συναίνεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αρχηγοί στους αγώνες για την ανεξαρτησία της Βουλγαρικής Εκκλησίας ήταν οι αρχιερείς Ιλαρίων Μακαριοπόλσκι, Αυξέντιος Βέλεσκι και Παΐσιος Πλόβντιφσκι. Στις [[28 Φεβρουαρίου]] [[1870]] συστήθηκε η Βουλγαρική Εξαρχία ως αυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία με σουλτανικό φιρμάνι, του σουλτάνου [[Αμπντούλ Αζίζ]], κατά παράβαση των χριστιανικών διατάξεων και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, που την καταδίκασε ως σχισματική.
 
Το φιρμάνι αυτό αναγνώριζε ουσιαστικά την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στην περιοχήπεριοχη της μετέπειτα Βουλγαρίας μετά τη βαθμιαία αφύπνιση του βουλγαρικού εθνικισμού που είχε αρχίσει να εμφανίζεται περί το 1840 και την εκδίωξη αργότερα των Ελλήνων κληρικών από την περιοχή μετά την επάνδρωσή της με Βούλγαρους ιεράρχες. Η σύσταση της Εξαρχίας αποσκοπούσε στη μείωση της ισχύος του Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη, κάτι που δεν ήταν άγνωστο στο Πατριαρχείου και στον Πατριάρχη [[Γρηγόριος ΣΤ΄|Γρηγόριο ΣΤ΄]].
 
Η κανονική επικοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποκαταστάθηκε το 1945, πρώτα με την κανονική παραχώρηση [[Αυτοκεφαλία|αυτοκεφάλου καθεστώτος]] και αργότερα, το 1953, με την ανύψωσή της σε Πατριαρχείο<ref>{{Cite web |url=https://www.romfea.gr/patriarxeia-ts/patriarxeio-boulgarias/35417-to-patriarxeio-boulgarias-tima-tin-150i-epeteio-apo-tin-sustasi-tis-boulgarikis-ejarxias|title=Το Πατριαρχείο Βουλγαρίας τιμά την 150η επέτειο από την σύσταση της Βουλγαρικής Εξαρχίας |last=Σαντοριναίου |first=Κορίνα |ημερομηνία=23 Φεβρουαρίου 2020|website=www.romfea.gr}}</ref>.