Μουνιχία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ +λινκ. |
μ + § Στρατηγ. σημασία - οχύρωση |
||
Γραμμή 4:
===Ετυμολογία===
Κατ΄ αρχήν από τις διάφορες επιγραφές που έχουν βρεθεί βεβαιώνεται ότι αρχικός τρόπος γραφής ήταν '''Μουνιχία''' και όχι ''Μουνυχία'' όπως αναγράφεται σε κάποια σύγχρονα κείμενα. Οι σύγχρονοι Έλληνες που ασχολήθηκαν με την ιστορία του Πειραιά, Ηλ. Αγγελόπουλος, Ι. Δραγάτσης και Α. Χιοτέλης συμφωνούν στην ετυμολογία που έδωσε ο [[Ελλάνικος]] στο έργο του "Ατθίς" ότι δηλαδή προέρχεται από τον ήρωα '''[[Μούνιχος|Μούνιχο]]''' που πρώτος φέρεται να κατέλαβε το λόφο αυτό, ο οποίος και ίδρυσε στη κορυφή του το αρχαίο [[Ιερό της Μουνιχίας Αρτέμιδας]].<br>
Στο σημείο αυτό πολλοί ξένοι ερευνητές ετυμολογούν τη λέξη ακριβώς απ΄ αυτή τη "Μουνιχία
Επίσης στην ετυμολογία προτάθηκε και η άποψη ότι η λέξη προέρχεται από τη ρίζα "Μούνος" (αντί μόνος) με τη προσθήκη της κατάληξης ''-ίχος'', όπου και γίνεται ''Μουνιχία''. Την δε σύγχρονη άποψη ότι μπορεί να προέρχεται και από φοινικική λέξη που σημαίνει "ησυχία" ο Χ. Πανάγος τη χαρακτηρίζει αν μη τι άλλο τουλάχιστον απαράδεκτη.
Γραμμή 16:
*(¹) [[Αριστοτέλης]], [[Αρποκρατίων]], [[Δείναρχος]], [[Διόδωρος Σικελιώτης]], [[Δημοσθένης]], [[Ελλάνικος]], [[Ευριπίδης]], [[Ηρόδοτος]], [[Θουκυδίδης]], [[Ισαίος]], [[Καλλίμαχος]], [[Ξενοφών]], [[Στέφανος ο Βυζάντιος]], [[Στράβων]], κ.ά.
*(²) Πολλοί αρχαιολόγοι τοπογράφοι μέχρι το 1910 ονόμαζαν το λόφο του Προφήτη Ηλία ως "Φαληρικό" λόφο.
*(³) Πειστικές απόψεις για το λανθασμένο της γνώμης ότι το Φάληρο ήταν στο Μικρολίμανο (Τουρκολίμανο) συνέγραψε ο Γ. Ζαννέτος στο περιοδικό "Εμπόριο" (Απρίλιος - Μάιος 1910)
===Στρατηγική σημασία - οχύρωση===
Η Μουνιχία στην αρχαιότητα κατέληξε να είναι η Ακρόπολη του Πειραιά που δέσποζε όλης της πόλης και των τριών λεμένων (Μουνιχίας, Ζέας και του κεντρικού). Από τη κορυφής της, (περίπου 300 πόδια από τη θάλασσα), όπου σήμερα υφίσταται ο Ναός του Προφήτη Ηλία ελέγχεται εύκολα όλος ο θαλάσσιος χώρος, από το Σούνιο μέχρι την Αίγινα. Η εγκατάσταση των πρώτων κατοίκων σ΄ αυτή κατά τους προϊστορικούς χρόνους μπορεί μεν, να μην επιβεβαιώνεται ούτε από τους αρχαίους συγγραφείς, ούτε από ευρήματα, αλλά από την ομολογoυμένα μεγάλη σπουδαιότητα της τοποθεσίας αποκλείεται να άφησε εκείνους τους εποικιστές αδιάφορους. Εξ άλλου τόσο ο ήρωας [[Μούνιχος]], όσο και η ξεχωριστή λατρεία της Αρτέμιδας μαρτυρούν την κάποια ανεξαρτησία της περιοχής και μάλιστα από την εποχή που ο Πειραιάς αποτελούσε νήσο. Δύο φέρονται ως κύριοι λόγοι της εγκατάστασής της από εποίκους εκείνη την εποχή, αφενός ο προ αυτής ασφαλής όρμος (λιμένας Μουνιχίας) και αφετέρου ο ίδιος ο υπερκείμενος λόφος που εξασφάλιζε τον όρμο από οποιαδήποτε προσβολή του.
Ο λόφος της Μουνιχίας με τις απότομες ανατολικές πλαγιές του εκτός του ότι σχημάτιζε τον προ αυτού όρμο, κατέληγε όμως προς νότο σε βραχώδη απόληξη σχηματίζοντας τον δεύτερο λιμένα της Ζέας, ενώ τα βορειοδυτικά κράσπεδά του έφθαναν ομαλότερα στον κεντρικό λιμένα. Έτσι η κορυφή του λόφου φέρεται ν΄ αποτελούσε οχυρό από εκείνους τους προϊστορικούς χρόνους. Ιστορικά οι διάφοροι κατακτητές του Πειραιά σ΄ αυτή τη κορυφή παρέμεναν αλληλοδιαδόχως ακόμη και για την ασφάλεια γενικότερων πολιτικών συμφερόντων. Η θέση των υπερασπιστών κάθε φορά ενισχυόταν τόσο από τα τεχνικά και φυσικά κοιλώματα που υπήρχαν στους βράχους προς τη θάλασσα, όσο και από την ίδια τη γενικότερη μορφολογία του λόφου.
Τη στρατηγική σημασία του λόφου της Μουνιχίας πριν ακόμη ιδρυθεί η πόλη του Πειραιά ως επίνειο της αρχαίας Αθήνας είχαν αναγνωρίσει πρώτιστα οι ξένοι επισκέπτες της. Μάλιστα οπως αναφέρει ο [[Πλούταρχος]] όταν το [[595 π.Χ.]] κλήθηκε στην Αθήνα (από τη Κρήτη) ο φιλόσοφος Επιμενίδης όταν αντίκρυσε τη Μουνιχία φέρεται να είπε: "''ο άνθρωπος δεν βλέπει το μέλλον, γιατί αν οι Αθηναίοι γνώριζαν πόσες θλίψεις πρόκειται να φέρει ο λόφος αυτός στη πόλη τους θα τον έτρωγαν με τα δόντια τους''". Τα λόγια εκείνα αποδείχθηκαν προφητικά (¹).
Πρώτη προσπάθεια οχύρωσης της Μουνιχίας, όπως αναφέρει ο [[Αριστοτέλης]], έγινε από τον [[Ιππίας|Ιππία]] τον μεγαλύτερο γιο του [[Πεισίστρατος|Πεισίστρατου]] το [[511 π.Χ.]].
===Δείτε επίσης===
| |||