Δουκάτο της Λωρραίνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ. επιμέλεια
Γραμμή 1:
[[Image:Herzogtum Lothringen 1400.PNG|thumb|250px|Το Δουκάτο της Λωρραίνης με μπλε, μέσα στην Αγία Ρωμαϊκή αυτοκρατορία (περ. το 1400).]]
 
Το '''Δουκάτο της Λωρραίνης''' (959-1766) ([[Γαλλική γλώσσα|γαλλικά]]: Lorraine, [[Γερμανική γλώσσα|γερμανικά]]: Lothringen), ήταν ένα δουκάτο το οποίο αντιστοιχούσε περίπου με τη σημερινή περιοχή της [[Λωρραίνη (περιοχή)|Λωρραίνης]] στηνστη βορειοανατολική Γαλλία. Η πρωτεύουσά του ήταν η [[Νανσί]].
 
Ιδρύθηκε το 959 ως αποτέλεσμα του διαχωρισμού του βασιλείου της [[Λοθαριγγία]]ς σε δύο ξεχωριστά δουκάτα: αυτό της [[Κάτω Λωρραίνη]]ς και αυτό της Άνω Λωρραίνης, και τα δύο δουκάτα όντας το δυτικό μέρος της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]. Το δουκάτο της Κάτω Λωρραίνης γρήγορα διαλύθηκε, ενώ το δουκάτο της Άνω Λωρραίνης έγινε γνωστό απλά ως Δουκάτο της Λωρραίνης. Το Δουκάτο της Λωρραίνης έχασε πολλές περιοχές, όπως τις Τρεις Επισκοπές (Μετς, Τουλ, Βερντέν) ή την Κομητεία του Μπαρ, και το εποφθαλμιούσαν και το είχαν καταλάβει για σύντομο χρονικό διάστημα οι Δούκες της Βουργουνδίας και οι [[Κατάλογος μοναρχών της Γαλλίας|Βασιλείς της Γαλλίας]].
 
Το 1737 το Δουκάτο δόθηκε στον πρώην βασιλιά της Πολωνίας [[Στανίσουαφ Λεστσίνσκι|Στανισλάβ Α΄]] ο οποίος είχε χάσει το θρόνο του ως συνέπεια του Πολέμου της Πολωνικής Διαδοχής, με τηντη συμφωνία ότι με το θάνατό του θα περιερχόταν στο Γαλλικό Στέμμα. Όταν ο Στανισλάβ πέθανε στις 23 Φεβρουαρίου 1766, η Λωρραίνη προσαρτήθηκε από τηντη Γαλλία, και αναδιοργανώθηκε ως επαρχία.
 
==Ιστορία==
===Λοθαριγγία===
{{κύριο|Λοθαριγγία}}
Το προηγούμενο κράτος από τη Λωρραίνη, η [[Λοθαριγγία]], ήταν ένα ανεξάρτητο βασίλειο της [[Δυναστεία των Καρολιδών|Δυναστείας των Καρολιδών]] υπό το βασιλιά [[Λοθάριος Β΄ της Λοθαριγγίας|Λοθάριο Β΄]] (855-869). Τα εδάφη της αρχικά ήταν μέρος της [[Μέση Φραγκία|Μέσης Φραγκίας]], η οποία είχε δημιουργηθεί το 843 με τη [[συνθήκη του Βερντέν]], όταν η [[Αυτοκρατορία των Καρολιδών]] διαμοιράστηκε μεταξύ των τριών γιων του [[Λουδοβίκος ο Ευσεβής|Λουδοβίκου του Ευσεβή]]. Η Μέση Φραγκία αποδόθηκε στον Αυτοκράτορα [[Λοθάριος Α΄|Λοθάριο Α΄]], και έτσι αποκαλέστηκε ''Lotharii Regnum'', Βασίλειο του Λοθάριου. Με το θάνατό του το 855 διαμοιράστηκε παραπέρα σε τρία κομμάτια, από τα οποία ο γιος του Λοθάριος Β΄ πήρε το βόρειο μέρος. Τότε το βασίλειό του αποτελούταν από μεγαλύτερη έκταση που περιελάμβανε την Κομητεία της Βουργουνδίας στα νότια και μέχρι τη [[Βόρεια Θάλασσα]]. ΣτηνΣτη Γαλλία η περιοχή έγινε γνωστή ως ''Lorraine'', Λωρραίνη, ενώ στα Γερμανικά ως ''Lothringen''. Στην [[Αλεμαννική γλώσσα]] που κάποτε μιλιόταν στη Λωρράινη, η κατάληξη -ingen σημαίνει το μέρος όπου ζούσαν οι πρόγονοι, οι ρίζες<ref>{{Cite web |url=http://newbremenhistory.org/GENEALOGY/German_Names.htm |title=Αρχειοθετημένο αντίγραφο |accessdate=2014-10-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141018093433/http://newbremenhistory.org/GENEALOGY/German_Names.htm |archivedate=2014-10-18 |url-status=dead }}</ref>. Έτσι, "Lotharingen" μπορεί να μεταφραστεί ως "Η χώρα όπου ζούσαν οι άνθρωποι (ο λαός) του Λοθάριου".
 
Καθώς ο Λοθάριος Β΄ είχε πεθάνει χωρίς διαδόχους, η περιοχή του διαμοιράστηκε το 870 με τη [[Συνθήκη του Μέρσεν]] μεταξύ της [[Ανατολική Φραγκία|Ανατολικής]] και [[Δυτική Φραγκία|Δυτικής Φραγκίας]], και τελικά πέρασε στη διακυβέρνηση της Ανατολικής Φραγκίας σαν σύνολο, με τη [[Συνθήκη του Ριμπεμόν]] το 880. Μετά την εξάλειψη του κλάδου των Καρολιδών απογόνων της Ανατολικής Φραγκίας με το θάνατο του [[Λουδοβίκος το Παιδί|Λουδοβίκου του Παιδιού]] το 911, η Λοθαριγγία ενώθηκε ξανά με τη Δυτική Φραγκία, αλλά κατακτήθηκε από το [[Βασίλειο της Γερμανίας|Γερμανό]] βασιλιά [[Ερρίκος Α΄ ο Ορνιθοθήρας|Ερρίκο Α΄]] το 925. Απασχολημένος με τη διαμάχη του με τον αντίπαλό του [[Ούγος ο Μέγας|Ούγο τον Μέγα]], ο βασιλιάς της Γαλλίας [[Λουδοβίκος Δ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκος Δ΄]] το 942 αποποιήθηκε κάθε αξίωσης από τη Λοθαριγγία.
Γραμμή 21:
Η Κάτω Λωρραίνη διαλύθηκε σε πολλές μικρότερες επικράτειες, και παρέμεινε μόνο ο τίτλος "Δούκας του Λόθιερ", τον οποίο κατείχε ο Δούκας της Βραβάνδης. Όταν το Δουκάτο του Μοζέλλα περιήλθε στην κατοχή του [[Ρενέ Α΄ της Νάπολης|Ρενέ του Ανζού]] υιοθετήθηκε ξανά το όνομα "Δουκάτο της Λωρραίνης", μόνοαναδρομικά αναφερόμενο ως "Άνω Λωρραίνη". Τότε ήδη αρκετές περιοχές είχαν αποσπαστεί, όπως η Κομητεία του Λουξεμβούργου και το Ελεκτοράτο της Τρηρ, ή η Κομητεία του Μπαρ και η Τρεις Επισκοπές, του Βερντέν, του Μετς και της Τουλ.
 
Τα σύνορα μεταξύ της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αυτοκρατορίας]] και του [[Βασίλειο της Γαλλίας|Βασιλείου της Γαλλίας]] παρέμειναν σχετικά σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια του [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]]. Το 1301 ο Κόμης Ερρίκος Γ΄ του Μπαρ έπρεπε να πάρει το δυτικότερο μέρος των γαιών του (''Barrois mouvant'') ως φέουδο από τον Βασιλιά [[Φίλιππος Δ΄ της Γαλλίας|Φίλιππο Δ΄ της ΓαλλιαςΓαλλίας]]. Ο Δούκας της Βουργουνδίας [[Κάρολος της Βουργουνδίας|Κάρολος]] εκστράτευσε εναντίον του Δουκάτου της Λωρραίνης, αλλά τελικά ηττήθηκε και σκοτώθηκε στη Μάχη της Νανσί το 1477. Το 1552 κάποιοι [[Μεταρρύθμιση|Προτεστάντες]] Αυτοκρατορικοί πρίγκιπες, κοντινοί του Εκλέκτορα της Σαξονίας Maurice, που είχαν επαναστατήσει, παραχώρησαν τις Τρεις Επισκοπές στον Βασιλιά της Γαλλίας [[Ερρίκος Β΄ της Γαλλίας|Ερρίκο Β΄]] με τη Συνθήκη του Chambord, ως αντάλλαγμα για την υποστήριξή του.
 
Κατά τον 17ο αιώνα οι Γάλλοι βασιλείς άρχισαν να εποφθαλμιούν τη Λωρραίνη. Ενώ η εξουσία της Αυτοκρατορίας στις κεντρικές περιοχές είχε διαλυθεί κατά τη διάρκεια του [[Τριακονταετής Πόλεμος|Τριακοντετούς Πολέμου]], ο [[Καρδινάλιος Ρισελιέ]] προέτρεψε την κατοχή του δουκάτου το 1641. Η Γαλλία υποχρεώθηκε να το εγκαταλείψει ξανά μετά την Ειρήνη της Βεστφαλίας το 1648, με την οποία όμως η Γαλλία είχε κερδίσει αρκετές τοποθεσίες στην [[Αλσατία]], ανατολικά της Λωρραίνης. Το 1670 οι Γάλλοι εισέβαλαν ξανά στη Λωρραίνη, υποχρεώνοντας τον Δούκα [[Κάρολος Ε΄ της Λωρραίνης|Κάρολος Ε΄]] σε εξορία στηνστη Βιέννη, όπου ανέπτυξε ισχυρούς δεσμούς με τον Αυτοκρατορικό [[Οίκος των Αψβούργων|Οίκο των Αψβούργων]]. Η Γαλλία είχε υπό την κατοχή της το Δουκάτο για περίπου 30 χρόνια, παραχωρώντας το μόνο με τη Συνθήκη του Ryswick η οποία τερμάτισε τον Εννεαετή Πόλεμο το 1697. Κατά τον [[Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής|Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής]] εδάφη της Λωρραίνης, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Νανσί, καταλείφθηκαν ξανά από τη Γαλλία, αλλά ο Δούκας [[Λεοπόλδος της Λωρραίνης|Λεοπόλδος]] συνέχισε να κυβερνά από το Κάστρο του Λουνεβίλ.
[[Image:Wappen Lothringen 1703.gif|thumb|Το πλήρες οικόσημο του Δουκάτου, Siebmachers Wappenbuch, 1703<ref>{{cite book|last=Siebmacher|first=Johann|title=Erneuertes und vermehrtes Wappenbuch...|publisher=Adolph Johann Helmers|year=1703|location=Nürnberg|pages=Part I Table 6}}</ref>.]]
[[Image:Herzogtum Lothringen wappen 1697.png|thumb|Το οικόσημο του Δουκάτου (1697).]]
Το 1737, μετά τον Πόλεμο της Πολωνικής Διαδοχής, η Λωρραίνη αποτέλεσε μέρος της συμφωνίας μεταξύ της Γαλλίας, του Οίκου των Αψβούργων, και του [[Οίκος της Λωρραίνης|Οίκου της Λωρραίνης-Βωντεμόν]] (Vaudémont) της Λωρραίνης: το Δουκάτο δόθηκε στον [[Στανισλάβ Λετσίνκσι|Στανισλάβ Α΄]], πρώην βασιλιά της [[Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία|Πολωνίας]] και πεθερό του Βασιλιά της Γαλλίας [[Λουδοβίκος ΙΕ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκο ΙΕ΄]], ο οποίος παρά τηντη γαλλική στήριξη, είχε χάσει από έναν υποψήφιο που στήριζαν η Ρωσία και η Αυστρία στον Πόλεμο την Πολωνικής Διαδοχής. Ο Δούκας της Λωρραίνης [[Φραγκίσκος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Φραγκίσκος Α΄]], που ήταν λογοδοσμένος με την κόρη του Αυτοκράτορα [[Μαρία Θηρεσία]], αποζημιώθηκε με το [[Μεγάλο Δουκάτο της Τοσκάνης]], όπου ο τελευταίος ηγεμόνας των [[Οίκος των Μεδίκων|Μεδίκων]] είχε πεθάνει πρόσφατα χωρίς απογόνους. Η Γαλλία υποσχέθηκε επίσης να υποστηρίξει τηντη Μαρία Θηρεσία ως διάδοχο στηνστη σειρά διαδοχής των Αψβούργων υπό τον διακανονισμό που είχε γίνει το 1713. Ο Λετσίνκσι έλαβε τη Λωρραίνη με τη συμφωνία ότι αυτή θα περνούσε στη Γαλλία μετά το θάνατό του. Όταν αυτός πέθανε στις 23 Μαρτίου 1766, η Λωρραίνη προσαρτήθηκε από τη Γαλλία και ξαναοργανώθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση ως [[Παλαιές Επαρχίες της Γαλλίας|επαρχία]].
 
===Μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας===
Η Λωρραίνη παρέμεινε μέρος της Γαλλίας, αλλά το βορειότερο μέρος της γνωστό ως Μοσέλ, μαζί με την [[Αλσατία]], και οι δύο κυρίως γερμανόφωνες περιοχές, προσαρτήθηκαν από τηντη νεοϊδρυθείσα [[Γερμανική Αυτοκρατορία]] μετά τον [[Γαλλοπρωσικός Πόλεμος|Γαλλοπρωσικό Πόλεμο]], και η [[Γαλλική γλώσσα]] απαγορεύθηκε. Οι περιοχές δεν προσαρτήθηκαν από κάποιο ομόσπονδο κράτος της Αυτοκρατορίας, ούτε οργανώθηκαν σαν ξεχωριστό κράτος, αλλά διοικούνταν ως Αυτοκρατορική Επαρχία της Αλσατίας-Λωρραίνης, με κυβερνήτη διορισμένο απευθείας από τον Γερμανό Αυτοκράτορα. Η Αλσατία-Λωρραίνη παρέμεινε μέρος της Γερμανίας μέχρι το τέλος του [[Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος|Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου]], όταν και η Γαλλία κατέλαβε και προσάρτησε την περιοχή. Τότε άρχισαν η πολιτικές της απαγόρευσης της γερμανικής γλώσσας, καθώς και οι εκτοπίσεις των Γερμανών που είχαν μετακομίσει στην περιοχή μετά το 1871.
 
Το 1940 η [[Ναζιστική Γερμανία]] ξανά προσάρτησε την Αλσατία-Λωρραίνη κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ενώνοντας την επαρχία Μοσέλ με τη [[Σάαρλαντ]] και το Μπάντεν. Τα γαλλικά απαγορεύτηκαν ξανά, και έγινε υποχρεωτική η εκπαίδευση σε γερμανικά σχολεία. Η περιοχή που είχε πληγεί από τον πόλεμο επέστρεψε στη Γαλλία το Νοέμβριο του 1944. Πεδίο μαχών, η Λωρραίνη φιλοξένει το Αμερικανικό Κοιμητήριο και Μνημείο της Λωρραίνης, το μεγαλύτερο Αμερικάνικό κοιμητήριο πολέμου στη Γαλλία.
 
==Κουλτούρα==
Στην περιοχή επιβιώνουν δύο [[Περιφερειακή γλώσσα|περιφερειακές γλώσσες]].
 
Τα φραγκονικά της Λωρραίνης, γνωστά ως ''francique'' ή ''platt (lorrain)'' στα Γαλλικά, είναι Γερμανική διάλεκτος που μιλιέται από μειονότητα στο βόρειο μέρος της περιοχής. Η διάλεκτος αυτή είναι διαφορετική από τη γειτονική διάλεκτο της Αλσατίας, αν και οι δύο συχνά συγχέονται. Καμία από της δύο δεν έχει επίσημη αναγνώριση. .
 
Η διάλεκτος της Λωρραίνης είναι μια [[Ρομανικές γλώσσες|ρομανική]] γλώσσα που μιλιέται από μειονότητα στο νότιο μέρος της περιοχής.