Αλκμαιωνίς
Η Ἀλκμαιωνίς (ή 'Ἀλκμεωνίς) ήταν ένα, χαμένο σήμερα, έπος γραμμένο από κάποιον άγνωστο ποιητή του 7ου ή 6ου π.Χ. αιώνα. Είχε ως κεντρικό χαρακτήρα τον Αλκμαίωνα, τον γιο του Αμφιάραου, και το περιεχόμενό του ήταν ανάλογο με αυτό των Επιγόνων. Ορισμένοι μάλιστα μελετητές υποστήριξαν ότι τα δύο έπη, η Αλκμαιωνίς και οι Επίγονοι, ταυτίζονταν ή ότι το πρώτο ήταν απλώς ένα από τα τμήματα του δεύτερου -άποψη που σήμερα τείνει να εξαλειφθεί.
Το περιεχόμενο της Αλκμαιωνίδος Επεξεργασία
Σύμφωνα με τον Βέλγο ελληνιστή Αλμπέρ Σεβερένς (Albert Severyns)[1], το περιεχόμενο της Αλκμαιωνίδας πρέπει να ήταν περίπου το εξης:
Ένας χρησμός πληροφορούσε τους Επιγόνους ότι όφειλαν να κάνουν τον Αλκμαίωνα αρχηγό της εκστρατείας τους εναντίον των Θηβαίων. Ο Αλκμαίων μετά από κάποιους δισταγμούς, και ύστερα από επέμβαση της μητέρας του Εριφύλης, δεχόταν τελικά να τεθεί επικεφαλής της εκστρατείας. Στον Γλίσαντα σκοτώνε τον βασιλιά της Θήβας Λαοδάμαντα (ο οποίος προηγουμένως είχε φονεύσει τον γιο του Άδραστου, τον Αιγιαλέα), κατακτούσε την Θήβα και επέστρεφε στο Άργος.
Στην Αλκμαιωνίδα παρεμβάλλονταν επίσης (σύμφωνα με τα διασωζόμενα αποσπάσματα[2]), μύθοι για τον Τυδέα, τον Πηλέα, τον Πέλοπα, τον Ατρέα και τον Θυέστη[3]. Το μεγαλύτερο όμως μέρος της Αλκμαιωνίδας καταλάμβανε η εξιστόρηση του κρίματος του Αλκμαίωνα, ο οποίος ως άλλος Ορέστης σκότωσε την μητέρα του, την Εριφύλη, για να εκδικηθεί τον θάνατο του πατέρα του.
Ο θάνατος της Εριφύλης Επεξεργασία
Στην Θηβαΐδα, ο Αμφιάραος αρνιόταν να πάρει μέρος στην εκστρατεία κατά της Θήβας, γνωρίζοντας (ως μάντης που ήταν) ότι οι θεοί ήταν εναντίον των Αργείων. Τελικά όμως αναγκαζόταν να συμμετάσχει μετά από παρέμβαση της γυναίκας του, της Εριφύλης, την οποία είχε δωροδοκήσει για το σκοπό αυτό ο Πολυνείκης προσφέροντάς της το περιδέραιο της Αρμονίας.
Στην Αλκμαιωνίδα (και στους Επιγόνους) η ίδια ιστορία επαναλαμβανόταν με τον Αλκμαίωνα: Ο Αλκμαίων, όπως και ο πατέρας του, αρνιόταν αρχικά να πάρει μέρος στην εκστρατεία. Η Εριφύλη όμως, μαγεμένη αυτήν τη φορά από τον πέπλο [το φόρεμα] της Αρμονίας που της πρόσφερε ο Θέρσανδρος, ο γιος του Πολυνείκη, εξανάγκασε τον γιο της να εκστρατεύσει, όπως είχε κάνει πρωτύτερα και με τον πατέρα του.
Αλλά ο Αμφιάραος, πριν φύγει για την Θήβα, είχε διατάξει τον τότε μικρό γιο του Αλκμαίωνα να τιμωρήσει την Εριφύλη για την προδοσία της, αν ποτέ δεν γύριζε ο ίδιος ζωντανός από τον πόλεμο. Και ο Αμφιάραος πράγματι δεν γύρισε. Έτσι ο Αλκμαίων, δέκα χρόνια αργότερα, επιστρέφοντας θριαμβευτής στο Άργος μετά την κατάκτηση της Θήβας, και αφού πρώτα συμβουλεύτηκε το μαντείο των Δελφών[4], αποφάσισε να εκτελέσει την προσταγή του πατέρα του και σκότωσε την Εριφύλη.
Μετά την μητροκτονία, κυνηγημένος από τις Ερινύες έχασε τα λογικά του και περιπλανήθηκε σε διάφορα μέρη προσπαθώντας να εξαγνισθεί. Τελικά, οι θεοί αποφάσισαν να τον απαλλάξουν από τις τύψεις και την οδύνη, επειδή δέχθηκαν ότι σκοτώνοντας την Εριφύλη ο Αλκμαίων δεν έκανε τίποτα περισσότερο από το να υποταχθεί (ως όφειλε) στην φριχτή και επώδυνη πατρική εντολή.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ A. Severyns, Le cycle épique dans l’école d’Aristarque, σελ. 225, Université de Liège, 1928.
- ↑ M. West, Greek Epic Fragments: From the Seventh to the Fifth Centuries BC, "Alcmeonis", σελ. 58-63, L.C.L. 497, Harvard University Press, 2003.
- ↑ A. Severyns, ό.π.
- ↑ Π. Γκριμάλ, Λεξικό της ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας, "Αλκμέωνας", USP, 1991.