Καλλιθέα Αλιφείρας Ηλείας

οικισμός της Ελλάδας

Η Καλλιθέα είναι χωριό του νομού Ηλείας και υπάγεται στον Δήμο Ανδρίτσαινας - Κρεστένων. Βρίσκεται στο δρόμο, που οδηγεί από την Ανδρίτσαινα, την πρωτεύουσα της επαρχίας Ολυμπίας, στην Κρέσταινα και σε απόσταση 16 χλμ. από την Ανδρίτσαινα και 25 χλμ. από την Κρέσταινα.

Καλλιθέα Αλιφείρας Ηλείας
is located in Greece
               Map
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΔήμος Ανδρίτσαινας - Κρεστένων
Δημοτική ΕνότηταΑλιφείρας
Γεωγραφία
ΝομόςΗλείας
Υψόμετρο535 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος325
Έτος απογραφής2021

Βρίσκεται στις Β.Δ. παρυφές του λόφου Μπρισκαβίτσα που αποτελεί μια προέκταση δυτικά του όρους Μίνθη. Το υψόμετρο στην πλατεία φτάνει τα 450 μ.

Η όλη έκταση του είναι 27.770 στρέμματα. Από αυτά περίπου 11.000 στρέμματα είναι οι οικισμοί, οι δρόμοι, τα ρέματα, τα δάση κλπ. και 17.000 στρέμματα η καλλιεργίσιμη έκταση.

Η πλαγιά που είναι χτισμένο το χωριό βλέπει στο βοριά, γι' αυτό το κλίμα το χειμώνα είναι ψυχρό, αλλά με περιορισμένη υγρασία.

Η απόσταση του χωριού από τον Αλφειό είναι περίπου 4,5 χλμ.

Παρά την φυσική ομορφιά του τόπου, η Καλλιθέα δεν παρουσιάζει ίχνη κατοίκησης από τους αρχαίους χρόνους και αυτό μπορεί εύκολα να εξηγηθεί από το ότι δεν έχει φυσικά οχυρές θέσεις, που να παρέχουν στους κατοίκους ασφάλεια από εχθρικές επιθέσεις.

Πρώτη ιστορική αναφορά στην Καλλιθέα με το όνομα του γίνεται στην απογραφή των Ενετών του 1689 όπου φαίνεται να έχει 31 κατοίκους. Στην ίδια απογραφή αναφέρεται και ο οικισμός Κουτρούλη με 32 κατοίκους.

Κατά τα προεπαναστατικά χρόνια οι Έλληνες έμεναν σε μικρούς οικισμούς περιφερειακά του χωριού. Κάθε οικισμός είχε το νεκροταφείο του και έχουν βρεθεί αρκετά, κατά τις διανοίξεις δρόμων. Οι πιο αξιόλογοι ήταν στου Κουτρούλη και στα Μεμέσια.

Το χωριό κατοικείτο αποκλειστικά από Τούρκους «μουρτάτες». Αυτοί ήταν αποτέλεσμα μικτών γάμων Τούρκων με χριστιανές.Η διάσπαση αυτή των Ελλήνων ήταν σκόπιμη από τη μεριά των Τούρκων. Ήταν αποτέλεσμα της συμμετοχής των Ελλήνων σε διάφορα προεπαναστατικά κινήματα, για την απόκτηση της ελευθερίας.

Η εποχή της επανάστασης βρίσκει τους κατοίκους της Καλλιθέας(Ζάχα) ετοιμοπόλεμους και με ακατανίκητη τη δίψα της λευτεριάς. Από τις πρώτες μέρες του αγώνα στο χωριό συγκροτήθηκαν αντάρτικα σώματα με ντόπιους καπεταναίους, τα οποία έλαβαν μέρος σε όλες τις μάχες του απελευθερωτικού αγώνα.

Οι Ζαχαίοι, όπως τους αρέσει να αυτοαποκαλούνται, είναι άνθρωποι φιλόξενοι και ανοικτόκαρδοι. Πάντα έχουν διάθεση για γλέντι και διασκέδαση, για το λόγο αυτό και διατηρούν ακόμη πολλές από τις παραδόσεις του παρελθόντος. Αυτό βέβαια μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά, καθώς τα νέα παιδιά ζούσαν τα ήθη και τα έθιμα μέσα στην οικογένεια και στην τοπική κοινωνία και αυτά μετέπειτα με τη σειρά τους τα μετέφεραν στα παιδιά τους.

Ένα από τα έθιμα που παραμένει ζωντανό στην πάροδο του χρόνου είναι το καρναβάλι καθώς συνεχίζει να γίνεται και να βελτιώνεται. Οι Απόκριες στο χωριό, ειδικά στο παρελθόν ήταν ένα πανηγύρι, όλο το χωριό γιόρταζε, ντυνόταν μπούλες (μασκαράδες) και γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι. Η επιτυχία ενός καλού μασκαρέματος ήταν να μην σε αναγνωρίσουν. Αν και σήμερα το μασκάρεμα έχει περιοριστεί δεν έχει πάψει να υπάρχει.

Ένα από τα έθιμα που ήταν και είναι συνδεδεμένο με τις απόκριες είναι η τσιγαρίδα (ή αλλιώς «παστό χοιρινό»). Η κάθε οικογένεια διατηρούσε ένα ή δύο χοιρινά, όπου ένα από αυτά το έσφαζε τις απόκριες, για να αποκρέψει όπως λέγανε, αλλά και για να κάνει την τσιγαρίδα. Αυτό συνεχίζεται και σήμερα σε περιορισμένο αριθμό οικογενειών.

Ο επισκέπτης όμως μπορεί να προμηθευτεί τσιγαρίδα από ορισμένους κατοίκους που κάνουν τσιγαρίδα για κατανάλωση. Ωστόσο δεν είναι μόνο οι απόκριες που είναι ξεχωριστές στο χωριό της Καλλιθέας, είναι το Πάσχα, ο Δεκαπενταύγουστος, το Σεπετό και τα Χριστούγεννα.

Η Καλλιθέα (Τοπική Κοινότητα Καλλιθέας - Δημοτική Ενότητα ΑΛΙΦΕΙΡΑΣ), ανήκει στον δήμο ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑΣ - ΚΡΕΣΤΕΝΩΝ της Περιφερειακής Ενότητας ΗΛΕΙΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.

Η επίσημη ονομασία είναι “η Καλλιθέα”. Έδρα του δήμου είναι τα Κρέστενα και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Πελοποννήσου. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, η Καλλιθέα ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Καλλιθέας, του πρώην Δήμου ΑΛΙΦΕΙΡΑΣ του Νομού ΗΛΕΙΑΣ.

Γενικές πληροφορίες για την Καλλιθέα:

Αποκεντρωμένη Διοίκηση: Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου

Περιφέρεια: Δυτικής Ελλάδας

Περιφερειακή Ενότητα: ΗΛΕΙΑΣ

Δήμος: ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑΣ – ΚΡΕΣΤΕΝΩΝ

Δημοτική Ενότητα: ΑΛΙΦΕΙΡΑΣ

Επίσημη Ονομασία: Καλλιθέα

Παλ. Όνομα Τοπ. Διαμερίσματος: Καλλιθέα/Ζάχα

Τοπ. ή Δημ. Κοινότητα: Τοπική Κοινότητα Καλλιθέας

Υψόμετρο: 449

Έδρα Δήμου: Κρέστενα

Γεωγ. Διαμέρισμα: Πελοπόννησος

Νομός: ΗΛΕΙΑΣ

Πρώην Δήμος ή Κοινότητα: ΑΛΙΦΕΙΡΑΣ

Χιλιομετρική απόσταση του Χωριού:

Αθήνα – Καλλιθέα: 251 χλμ.

Τρίπολη – Καλλιθέα: 95 χλμ.

Ανδρίτσαινα – Καλλιθέα: 17 χλμ.

Κρέστενα – Καλλιθέα: 26 χλμ.

Πύργος – Καλλιθέα: 49 χλμ.

Πάτρα – Καλλιθέα: 141 χλμ.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ.:

Η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Το μοναστήρι «Σεπετό»

Το Τοξωτό Γεφύρι, κοντά στον οικισμό Μπαρακίτικα, Οικοδομήθηκε επί Τουρκοκρατίας.

ΜΟΥΣΕΙΑ.:

Λαογραφικό «Ιωάννης Μαυροειδής» Στεγάζεται σε αναπαλαιωμένο πετρόχτιστο αρχοντικό, Περιλαμβάνει οικιακά σκεύη, γεωργικά εργαλεία, έπιπλα κ.ά.

*ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ-ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ.:

Το πανηγύρι της Παναγίας το Δεκαπενταύγουστο