Σφαγή των Ιταλών της Αιγκ-Μορτ

Στις 16 και 17 Αυγούστου 1893 στο Αιγκ-Μορτ, στην νότια Γαλλία, ξέσπασαν βίαιες ταραχές εις βάρος Ιταλών μεταναστών που είχαν πάει στην περιοχή για να δουλέψουν στις αλυκές. Σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές στη διάρκεια των επεισοδίων οκτώ Ιταλοί εργάτες έχασαν τη ζωή τους από Γάλλους χωρικούς και εργάτες. Ο ιταλικός τύπος τις επόμενες ημέρες έκανε λόγο για πολλούς περισσότερους νεκρούς γεγονός που, σε συνδυασμό με τις περιγραφές των ταραχών, προκάλεσε αντιγαλλικά επεισόδια στην Ιταλία.

Προσέλευση στο Αιγκ-Μορτ για εργασία Επεξεργασία

Το καλοκαίρι του 1893 η εταιρία Compagnie des Salins du Midi ζήτησε να προσλάβει εργάτες για τη συγκομιδή αλατιού στις αλυκές. Λόγω της οικονομικής κρίσης που έπληττε την Ευρώπη η προσφορά εργασίας ήταν πολύ μεγάλη και όχι μόνο από Γάλλους. Οι εργάτες διακρίνονταν σε τρεις κατηγορίες: τους Ardéchois, τους Piémontais και τους trimards. Οι πρώτοι ήταν Γάλλοι αγρότες, όχι απαραίτητα από την Ardèche, που όταν δεν είχαν αγροτικές εργασίες έψαχναν αλλού δουλειά. Οι δεύτεροι ήταν Ιταλοί από τη βόρεια Ιταλία, και προσλαμβάνονταν στις αλυκές από τους επικεφαλής των ομάδων των εργατών. Τέλος η τρίτη κατηγορία περιελάμβανε αλήτες και περιπλανώμενους που έψαχναν δουλειά.[1]

Οι ταραχές και η σφαγή των Ιταλών Επεξεργασία

Το πρωί της 16ης Αυγούστου ένας καυγάς ανάμεσα στους Γάλλους και τους Ιταλούς εργάτες γρήγορα έλαβε διαστάσεις. [2]Παρά την παρέμβαση του ειρηνοδίκη και των χωροφυλάκων η κατάσταση γρήγορα χειροτέρευσε. Μερικοί εργάτες –trimards άρχισαν να κατηγορούν τους Ιταλούς εργάτες ότι είχαν σκοτώσει μερικούς ντόπιους στο Αιγκ-Μορτ. Μια ομάδα Ιταλών δέχτηκε επίθεση και για να γλυτώσει βρήκε καταφύγιο σε ένα φούρνο στον οποίο οι ταραξίες απείλησαν να βάλουν φωτιά. Γύρω στις 4 το πρωί ο έπαρχος κάλεσε το στρατό αλλά οι στρατιώτες έφτασαν με μεγάλη καθυστέρηση. [3]

Το πρωί η κατάσταση ήταν τεταμένη. Οι ταραξίες πήγαν στις αλυκές Peccais όπου υπήρχε μεγάλος αριθμός Ιταλών. Ο αρχηγός της χωροφυλακής Cabley προσπάθησε να προστατεύσει τους Ιταλούς εργάτες και υποσχέθηκε στους Γάλλους ότι θα συνόδευε τους Ιταλούς τους στο σιδηροδρομικό σταθμό του Αιγκ-Μορτ προκειμένου να φύγουν. Όμως κατά τη διάρκεια της μετακίνησης των ιταλών εργατών προς το σιδηροδρομικό σταθμό Γάλλοι εργάτες και αγρότες τους επιτέθηκαν και σκότωσαν πολλούς από αυτούς ενώ οι χωροφύλακες δεν μπόρεσαν να τους συγκρατήσουν. [4]Επισήμως υπήρξαν οκτώ νεκροί: ο Carlo Tasso, ο Vittorio Caffaro, ο Bartolomeo Calori, ο Giuseppe Merlo, ο Lorenzo Rolando, ο Paolo Zanetti και ο Giovanni Bonetto. Το σώμα ενός ένατου, του Secondo Torchio, δε βρέθηκε ποτέ. Δεκαεφτά Ιταλοί τραυματίστηκαν σοβαρά και ένας από αυτούς πέθανε αργότερα από τέτανο.[5]Οι νεκροί είτε σκοτώθηκαν με γκλοπς είτε πυροβολήθηκαν ενώ ορισμένοι πνίγηκαν.

Αντιδράσεις στην Ιταλία Επεξεργασία

Η δολοφονία των Ιταλών εργατών στο Αιγκ-Μορτ προκάλεσε αντιγαλλικές διαδηλώσεις σε πολλές ιταλικές πόλεις: Στη Γένοβα και στη Νάπολη πυρπολήθηκαν τα τραμ επειδή ανήκαν σε γαλλική εταιρία. [6] Στη Ρώμη διαδηλωτές προκάλεσαν ζημιές στη Γαλλική πρεσβεία και για λίγο η κατάσταση ήταν εκτός ελέγχου. [7] [8] Στο ξέσπασμα των επεισοδίων συνέβαλαν εκτός από τις περιγραφές των Ιταλών που είχαν τραυματιστεί στο Αιγκ-Μορτ, και ανακριβείς αναφορές του τύπου που έκανε λόγω για εκατοντάδες νεκρούς, για νεκρά παιδιά και για προσβλητική συμπεριφορά του όχλου απέναντι στους νεκρούς. [9]

Ο αριθμός των θυμάτων Επεξεργασία

Οι γαλλικές αρχές έκαναν λόγω για οκτώ Ιταλούς εργάτες που σκοτώθηκαν.

Η εφημερίδα του Παρισιού Le Temps, στις 18 Αυγούστου, ανέφερε ότι υπήρχαν δεκάδες πτώματα στο νοσοκομείο, ότι πολλοί άλλοι άνθρωποι είχαν πνιγεί και ότι ο αριθμός των θυμάτων αναμένονταν να αυξηθεί καθώς υπήρχαν πολλοί πολύ σοβαρά τραυματίες. [10]

Οι New York Times στις 20 Αυγούστου 1893 έκαναν λόγω για είκοσι με εξήντα νεκρούς Ιταλούς [11], ενώ στις 21 Αυγούστου ανέφεραν ότι είχαν περισυλλέγει οι σωροί 45 Ιταλών ενώ άλλοι αγνοούνταν και υπήρχε η πεποίθηση ότι βρίσκονταν νεκροί στα έλη της περιοχής. [12] Τέσσερις μήνες μετά σε δημοσίευμά τους της 29ης Δεκεμβρίου, που αναφέρονταν στη δίκη για τα επεισόδια και τις δολοφονίες γινόταν λόγος μόνο για δέκα νεκρούς και είκοσι έξι τραυματίες.[13]

Η εβδομαδιαία εφημερίδα του Λονδίνου The Graphic ανέφερε ότι υπήρχαν 28 Ιταλοί τραυματίες και ότι έξι Ιταλοί και ένας Γάλλος υπέκυψαν στα τραύματα τους. [14] Σύμφωνα με την εβδομαδιαία εφημερίδα Penny Illustrated Paper αρκετοί Γάλλοι τραυματίστηκαν και δύο από τους πέθαναν από τα τραύματά τους. Η ίδια εφημερίδα έκανε λόγω για είκοσι νεκρούς Ιταλούς και πολύ περισσότερους τραυματίες. [15] Τελικά δεν αποδείχθηκε ότι υπήρξε Γάλλος που τραυματίστηκε και πέθανε συνεπεία των επεισοδίων. Σύμφωνα με άλλες πηγές οι νεκροί ήταν 14. [16]

Σήμερα στο σάιτ του γραφείου τουρισμού του Αιγκ Μορτ γίνεται λόγος για 17 νεκρούς και 150 τραυματίες. Ο Giovanni Gozzini στο Le migrazioni di ieri e di oggi, στη σελ. 73, αναφέρει ότι οι τραυματίες ήταν τετρακόσιοι.

Η δίκη Επεξεργασία

Στις 27 Δεκεμβρίου 1893 ξεκίνησε η δίκη για τα επεισόδια. Είχαν προηγηθεί ανακρίσεις εβδομήντα ατόμων, μεταξύ των οποίων ήταν δεκαεφτά Ιταλοί, και τελικά απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε δεκαεφτά άτομα από τα οποία οι οκτώ είχαν ποινικό μητρώο. Μεταξύ των κατηγορουμένων ήταν και ένας Ιταλός.[17]

Καθώς προχωρούσε η διαδικασία γινόταν ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι κανένας από τους κατηγορούμενους δε θα καταδικαζόταν. Σύμφωνα με τους New York Times και οι δύο πλευρές έλεγαν ψέματα ενώ ήταν δεδομένο ότι οι Γάλλοι ένορκοι δεν θα καταδίκαζαν Γάλλους πολίτες.[18]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Noiriel, Gérard (2010), Le massacre des Italiens: Aigues-Mortes, 17 août 1893, Paris: Fayard, σελ. 33-43
  2. Noiriel, Gérard (2010), Le massacre des Italiens: Aigues-Mortes, 17 août 1893, Paris: Fayard, σελ. 53
  3. Noiriel, Gérard (2010), Le massacre des Italiens: Aigues-Mortes, 17 août 1893, Paris: Fayard, σελ. 56
  4. Noiriel, Gérard (2010), Le massacre des Italiens: Aigues-Mortes, 17 août 1893, Paris: Fayard, σελ. 58
  5. Barnabà, Enzo (1993) (trad. Claude Galli), Le sang des marais : Aigues-Mortes, 17 août 1893, une tragédie de l'immigration italienne, Marseille: Via Valeriano, σελ. 80 -81
  6. Duggan, Christopher (2008). The Force of Destiny: A History of Italy Since 1796, Houghton Mifflin Harcourt, σελ. 340
  7. Seton-Watson, Christopher (1967). Italy from liberalism to fascism, 1870–1925, New York: Taylor & Francis σελ. 161 -162
  8. Noiriel, Gérard (2010), Le massacre des Italiens: Aigues-Mortes, 17 août 1893, Paris: Fayard, σελ. 139
  9. Barnabà, Enzo (1993) (trad. Claude Galli), Le sang des marais: Aigues-Mortes, 17 août 1893, une tragédie de l'immigration italienne, Marseille: Via Valeriano, σελ. 82
  10. "Le nombre exact des victimes n'est pas encore connu; il y a douze cadavres à l'hôpital, tous d'Italiens; quatre autres Italiens ont été entrainés dans le canal, où ils ont dû se noyer en fuyant. Plusiers autres, grèvement blessés, succomberont fatalement à leurs blessures.". "Les troubles d'Aigues-Mortes", Le Temps, 19 August 1893
  11. Ugly Onslaught on Italian Workmen,The New York Times, 20 August 1893
  12. France Will Have To Answer; Massacre of Italians Interests the Peace Triangle, The New York Times, 21 August 1893
  13. The Aigues-Mortes Massacre: Story of the Assaults Upon Italian Workmen Told Anew, The New York Times, 29 December 1893
  14. The Anti-French Demonstration, The Graphic, 26 August 1893
  15. The Franco-Italian labour riots at Aigues-Mortes: angry protests at the French Embassy in Rome" The Penny Illustrated Paper and Illustrated Times, 2 September 1893
  16. Labour riots, Otago Daily Times, 13 October 1893 p. 3
  17. http://www.ac-sciences-lettres-montpellier.fr/academie_edition/fichiers_conf/BOUDET2009.pdf
  18. https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1893/12/31/109272845.pdf

Πηγές Επεξεργασία

  • Barnabà, Enzo (1993) (trad. Claude Galli), Le sang des marais : Aigues-Mortes, 17 août 1893, une tragédie de l'immigration italienne,
  • Cubero, José-Ramón (1995), Nationalistes et étrangers: le massacre d'Aigues-Mortes, Presse universitaire de France
  • Duggan, Christopher (2008). The Force of Destiny: A History of Italy Since 1796, Houghton Mifflin Harcourt
  • Gozzini, Giovanni (2005), Le migrazioni di ieri e di oggi, Milan: Bruno Mondadori
  • Noiriel, Gérard (2010), Le massacre des Italiens: Aigues-Mortes, 17 août 1893, Paris: Fayard,
  • Robb, Graham (2007), The Discovery of France, London: Picador
  • Rouquette, Michel-Louis (1997), La chasse à l'immigré : violence, mémoire et représentations, Bruxelles : P. Mardaga.
  • Seton-Watson, Christopher (1967). Italy from liberalism to fascism, 1870–1925, New York: Taylor & Francis